Tíminn - 02.11.1980, Side 16

16
Sunnudagur 2. nóvember 1980
Vestmannaeyjar eins og töfraborgir á sjónum, séðar I hillingum frá Seljaiandsfossi.
Haraldur Einarsson:
Rissað í ferð um Suðurland
— teiknað og skrifað fyrir Heklugosið 1980
Billinn brunar eftir veginum,
við erum á leið úr Reykjavik út á
land. Við erum fjögur saman, þrir
tslendingar og Englendingur.
Það er glampandi sólskin og við
erum i góðu skapi.Fyrr en varir
erum við komin á Hellisheiði.
Englendingurinn fer að tala um
hraun og mosa.
Þennan dag veitum við lika
mosanum og hrauninu sérstaka
athygli. Hefur mosinn nokkurn
tima verið sona á litinn, svona
perlugrár og mjúkur með föl-
grænum litatónum, sem meistari
Kjarval hefur svo oft töfrað fram.
Oft þarf útlendinga til þess aö
gera tslendingum það ljóst hve
mosinn og hraunið er sér Islenskt
fyrirbrigði.
Af. Kambabrún er mikiö við-
sýni. Við sjáum yfir mikinn hluta
Suöurlandsundirlendisins, sem
liggur á milli Eyjafjallajökuls
og Reykjanessfjallgarðs. A þessu
svæði eru miklir sandar með sjó
fram og hafnleysur. Engin skörp
skil eru á milli hálendis og lág-
lendis, landið hækkar smátt og
smátt. Neöan til er landiö lágt og
votlent.
Lengst i austri sjáum við Eyja-
fjallajökul, og úr hafi risa Vest-
mannaeyjar eins og dularfullar
töfraeyjar. A vinstri hönd höfum
við Ingólfsfjall, sem gengur fram
úr Reykjanesfjallgaröinum.
ölfusá liöast til sjávar meö silfur-
lit. Vestan árinnar í ölfusi er
landið grösugt að sjá, og svo er i
Flóanum, austan árinnar.
A þessu flæmi eru Arnessýsla
og Rangárvallasýsla. Arnessýsla
að vestan frá Herdisarvik og
norður yfir Reykjanesfjallgarð og
austur að Þjórsá, þar tekur við
Rangárvallasýsla, sem nær aust-
ur að Jökulsá á Sólheimasandi.
Ekiö er niður Kambana.
Reykjarmekkirliðast til lofts —
jarðhiti i jörðu. Við förum fram
hjá Hveragerði, hér er mikið um
gróðurhús og hitaveita. Reyndar
eru viða gróöurhús i Arnessýslu.
Englendingurinn fer að tala um
jarðvarma, og við sjáum fyrir
okkur iönrekstur i tengslum við
jarðhitann, stærðar ylræktarver
fyrir hungraöan heim og heilsu-
ræktarstöðvar.
A þjóðveginum fyrir framan
Hveragerði er mikil umferð. Héö-
an er stutt til þéttbýlissvæða til
Reykjavikur og Selfoss viö ölfusá
og Þorlákshafnar á ströndinni,
vaxandi útgerðarbæjar. Á sveita-
bæjum sést fólk viða við heyskap.
— Það er hásumar og grasið hef-
ur sprottið vel.
Selfoss hefur vaxið mjög á
skömmum tima.
Fyrir nokkrum áratugum var
hér litið þorp, en er nú kaupstaður
með nokkur þúsund Ibúa. Mikið
er um myndarlegar nýbyggingar
og hér er hitaveita. Bæjarfélagið
liggur vel við verslun og sam-
göngum svona miösvæðis I
stærstu sveitahéruðunum. Héöan
er og stutt til þorpanna á strönd-
inni,Stokkseyrarog Eyrarbakka.
Þetta fyrsta raunverulega sveita-
þorp hefur vaxiö upp i kringum
mjólkurbúið, það stærsta sinnar
tegundar hér álandi, og brúna. 1
þessum héruðum sunnanlands, i
Arnes- og Rangárvallasýslum er
mest nautgriparækt. Einnig er
mikið um sauðfé, einkum i upp-
sveitum.
Eftir stutta viðdvöl á Selfossi er
haldið áfram þjóðveginn austur.
Hefðum við farið i uppsveitir
sýslunnar, þá hefðum við komiö i
fagrar sveitir og frjósamar og
jafnvel skoðað Gullfoss og Geysi i
Haukadalog Þingvelli, sögufræg-
asta staðinn. Vegurinn austur i
sveitir er betri. Og áfram brunar
billinn — það er talsverð umferð á
veginum — og utan vegar fer
flokkur riðandi manna.
Héðan af láglendinu sést vitt.
Fjallahringur umlykur þetta
mesta láglendi landsins. Ingólfs-
fjall, Hekla, eldfjalliö fræga og
Tindafjöll, Þrihyrningur og
Eyjafallajökull. Viö förum fram-
hjá mörgum reisulegum og
myndarlegum býlum. Við erum
stödd i mestu landbúnaöarsveit-
unum. Og við erum sannarlega
heppin meö veður og timinn liöur
hratt, og fyrr en varir erum viö
komin aö Þjórsá, lengstu á lands-
ins, og sýslumörkum Arnes — og
Rangárvallasýslna.
Nóg er landrýmiö i Rangár-
þingi grænar lendur og vel hýst
en samt ekki þéttbýlt. A þessum
slóðum hafa gróöurlendi orðiö
sandfoki og öræfastormum aö
bráð, einkum á það við um Land-
sveit og Sandgjárvelli. Aöur fyrr
voru hér viða skóglendi, en nú er
litiö eftir af þeim, en mikiö átak
hefur verið gert til þess að græöa
upp landið. Viða er búsældarlegt,
einkum er grösugt og þéttbýlt i
Holtum, suöuraf Landsveit. Niðri
við sanda er þo'rpið Þykkvibær.
Þar er mikil kartöflurækt. Frá
ströndinni er stutt i fengsæl fiski-
mið.