Fréttablaðið - 03.01.2008, Blaðsíða 16

16 3. janúar 2008 FIMMTUDAGUR
nám, fróðleikur og vísindi
1.
65
9
2.
05
1
1.
86
9
1.
87
6
1.
60
5
Ið
ns
kó
lin
n
í R
ey
kj
av
ík
Fj
öl
br
au
ta
sk
ól
in
n
vi
ð
Ár
m
úl
a
Fj
öl
br
au
ta
sk
ól
in
n
í B
re
ið
ho
lti
Ve
rk
m
en
nt
as
kó
lin
n
á
Ak
ur
ey
ri
Ve
rz
lu
na
rs
kó
li
Ís
la
nd
s
Kjarni málsins
> Fjöldi nemenda í fjölmennustu framhaldsskólunum árið
2006
HEIMILD: HAGSTOFA ÍSLANDS
Íslenski menntavefurinn
Bókaormar BarnUng hlaut
nýverið verðlaun Evrópska
skólanetsins „eLearning
Awards“. Vefurinn er
vinnusvæði fyrir nemend-
ur og er tilgangurinn að fá
nemendur til að lesa fleiri
bækur og tjá sig um þær.
Menntavefurinn Bókaormar
BarnUng er á vegum Kennara-
háskóla Íslands en þar geta kenn-
arar, nemendur, foreldrar og aðrir
áhugasamir stofnað bókaorma. Í
bókaormana geta svo nemendur
skráð þær bækur sem þeir eru að
lesa. Auk þess að ská heiti bók-
anna eiga börnin að lýsa sögu-
þræði þeirra, segja skoðanir sínar
á þeim, gefa þeim einkunn og
dóma.
Ormana geta allir lesið en á síð-
unni má til dæmis kalla fram upp-
lýsingar um titla eða höfunda sem
og velja orm af handahófi til að
lesa álit barna og unglinga á við-
komandi bók.
Vefurinn er hugsmíð Torfa
Hjartarsonar, lektors við Kenn-
araháskóla Íslands, og Þorbjargar
St. Þorsteinsdóttur verkefna-
stjóra en þau unnu hann í sam-
vinnu við Davíð Einarsson forrit-
ara. Þau eru einnig umsjónarmenn
vefsins. Torfi segir Bókaorma
hafa sprottið upp úr eldra verk-
efni um barna- og unglingabók-
menntir sem hann vann með
Þuríði Jóhannsdóttur. Það verk-
efni kallaðist BarnUng þar sem
hugmyndin var að búa til ríkulegt
námsumhverfi fyrir kennara-
nema og starfandi kennara en
ekki síður fyrir börn og foreldra.
Þorbjörg kom með þá hugmynd
að yfirfæra þetta á algengt þema í
grunnskólum þar sem miðar eru
settir upp á veggi skólastofunnar.
Er þá miði settur á vegginn fyrir
hverja bók og þannig raðað upp í
orma. Torfi útfærði hugmyndina
nánari og teiknaði ormana.
Þær kenningar sem liggja til
grundvallar verkefninu eru að
netið sé tæki til að styðja við nám
nemandans og að námið verði til í
samspili milli nemenda og því sé
börnunum mikilvægt að sjá verk
annarra.
Hver sem er getur stofnað orm.
Eitthvað er um það að börn og eða
foreldrar hafi stofnað orma en
aðallega hafa kennarar séð um
slíkt. Skólasöfnin hafa svo einnig
bent nemendum á þennan kost.
Notkun vefsins hefur gefist
mjög vel. Er hún mest meðal nem-
enda í fjórða og fimmta bekk en
almennt er notkun góð allt frá
nemendum á fyrstu árum sem eru
að byrja að læra að lesa og skrifa
og upp í unglingastigið. Vefurinn
hefur einnig gefist vel við tungu-
málakennslu sem og í Íslensku-
skólanum þar sem íslensk börn
erlendis hafa verið með sinn eigin
orm.
Þróun Bókaorma er sú að til
stendur að dýpka verkefnið. Á þá
að bæta við þeim möguleika að
hafa verkefni tengd ormunum. Þá
geta börnin skrifað ýtarlegri texta
með hverjum ormi og látið mynd
fylgja. Eru Torfi og Þorbjörg að
vona að börnin teikni eða finni til
myndir. Einnig á að útbúa yfirlits-
möppur svo hver og einn nemandi
geti séð sínar bókafærslur og
verkefni. Þykir áhugavert að
nemendur geti safnað sínum verk-
um og séð þróun sína í námi.
Verðlaunaafhendingin fór fram
í Brussel þar sem þrjátíu verkefni
voru valin úr hundrað tilnefning-
um. Var verðlaunahöfum skipt í
flokka og hlutu Bókaormar verð-
laun í „eSafety“ flokknum fyrir
netöryggi. Sagði í dómi um verk-
efnið að það væri afar aðlaðandi
og örvandi fyrir unga nemendur
til að tjá sig á netinu. Nefndi Derr-
ick de Kerckhove, formaður dóm-
nefndarinnar, Bókaorma sérstak-
lega í ræðu sinni og sagði að
vefsíðan hvetti börn og unglinga
mjög til að tjá sig í rituðu máli.
Verkefnið var styrkt af RANN-
ÍS, Þróunarsjóði grunnskólanna
og Minningarsjóði Margrétar
Björgólfsdóttur. olav@frettabladid.is
Bókaormar verðlaunaðir
af evrópska skólanetinu
HÖFUNDAR BÓKAORMA BARNUNG Torfi Hjartarson og Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir.
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Gert er ráð fyrir að fram-
kvæmdir við 4. áfanga á Sól-
borg hefjist á næstu mánuðum
en menntamálaráðuneyti og
bygginganefnd Háskólans á
Akureyri hafa ákveðið að taka
tilboði frá Tréverki ehf. við þá
byggingu.
Í áfanganum er gert ráð fyrir
hátíðarsal, fyrirlestrarsölum,
smærri kennslurými, bílastæði
og háskólatorgi. Verkinu á að
ljúka sumarið 2010.
Fjögur tilboð höfðu borist í verkið í september, en þeim var öllum hafnað.
Tilboð Tréverks ehf. hljóðaði upp á 620.736.706 kr, sem er 120,31 prósent af
kostnaðaráætlun.
■ Háskólinn á Akureyri
Sólborg stækkar
Leikskóli fyrir alla eftir Berg Felixson kom út í desember. Þar er rakin saga leik-
skóla Reykjavíkurborgar á árunum 1975 til 2005.
Bergur var framkvæmdastjóri Leikskóla Reykjavíkur til ársins 2005, en þegar
hann lét af störfum tók hann að sér að skrá sögu leikskólanna þau þrjátíu ár
sem hann starfaði sem framkvæmdastjóri þeirra. Í bókinni er komið víða við;
fjallað um pólitísk átök,
stjórnkerfisbreytingar,
uppbyggingu í faglegu starfi
leikskólanna og breytingar
á löggjöf og umgjörð
leikskólastarfsins. Bókin er
hátt í 100 síður og prýdd
mörgum skemmtilegum
myndum úr leikskólastarfi í
borginni.
Þegar bókin kom út, 5.
desember, var hún afhent
Degi B. Eggertsyni borgar-
stjóra og Elsu Smáradóttur,
formanni leikskólaráðs.
■ Bókaútgáfa
Leikskóli fyrir alla
Í bókinni Fjölmenning á Íslandi
er gerð tilraun til að skýra þann
nýja veruleika sem Íslendingar
búa við með fjölmenningarlegu
samfélagi. Hún er sérstaklega
ætluð kennurum, kennaranem-
um, öðrum háskólanemum og
fræðimönnum.
„Samfélagið okkar er að breyt-
ast. Það eru fjölbreyttari hópar
fólks í skólum landsins,“ segir
Elsa Sigríður Jónsdóttir, lektor í
uppeldisgreinum við Kennara-
háskóla Íslands og einn ritstjóra
bókarinnar.
„Við þurfum að leitast við að
mennta þessi börn og unglinga
alveg jafn vel og aðra, svo þau
geti staðið jafnfætis öðrum
Íslendingum, svo þau verði ekki
minni máttar í okkar samfélagi.“
Hún segir miklu skipta hvort
litið sé á nýja Íslendinga sem
góða og skemmtilega viðbót við
skólastarfið, eða hvort litið sé á
þá sem vandamál. Kennarar verði
þó að taka tillit til mismunandi
menningar og aðstæðna fólksins
sem komið er hingað til lands.
„Þessi bók er tilraun til þess að
útskýra þennan nýja veruleika
sem við búum við,“ segir Elsa.
Fjallað er um ýmis hugtök sem
máli skipta, svo sem sjálfsmynd,
fordóma, tvítyngi og trúarbrögð.
Námsefni á sviði fjölmenning-
ar hefur skort hér á landi, og
segir Elsa að hér sé um að ræða
fyrstu íslensku bókina fyrir kenn-
ara um þetta efni. Erlendar bækur
og greinar eigi yfirleitt ágætlega
við, en þarna sé gerð tilraun til að
setja hlutina í íslenskt samhengi.
- bj
Fyrsta íslenska bókin um fjölmenningu sérstaklega hugsuð fyrir kennara og nema:
Nýr veruleiki fjölmenningar
FJÖLMENNING Miklu skiptir hvort litið er
á nýja Íslendinga sem góða viðbót eða
vandamál. FRÉTTABLAÐIÐ/ÞÖK
Þórhildur Ólafsdóttir hóf nám á meistara-
stigi í kynja- og fjölmiðlafræðum við
háskólann í Sussex á Englandi í haust.
Hún útskrifaðist með BA-próf í bók-
menntafræði frá Háskóla Íslands árið
2004 en hefur unnið við fjölmiðla í þrjú
ár, bæði á prent- og ljósvakamiðlum. „Ég
hafði alltaf hug á því að fara í meistara-
nám en átti lengi erfitt með að ákveða
hvað ég ætti að læra. Ég hef mikinn
áhuga á jafnréttismálum og leist því strax
vel á þetta nám þegar ég frétti af því,
enda sameinar það bæði áhugasvið mitt
og vinnu. Ég vissi að minnsta kosti að mér
myndi ekki leiðast.“
Þórhildur segist hafa heillast af
kynjafræði því hún snertir margar hliðar
samfélagsins. „Kynjafræði er meðal
annars runnin undan rifjum félagsfræði,
mannfræði og sálfræði; þetta er víðfeðm fræðigrein
sem hægt er að fara með í allar áttir. Ég kaus að
blanda henni saman við fjölmiðlafræði, fjölmiðlar hafa
jú mikil áhrif á hvernig við upplifum samfélag okkar.
Ég hef áhuga á að rannsaka birtingarmyndir kynjanna í
fjölmiðlum, hvaða drifkraftur býr að baki og hvaða áhrif
það hefur á neytandann.“
Sem stendur er Þórhildur að skrifa stutta námskeiðs-
ritgerð þar sem hún ber saman framgang kvenna
í breska ríkisútvarpinu á fyrstu árum þess og í því
íslenska. „Ég hef meðal annars áhuga á að skoða hvers
konar þættir voru gerðir, hvort þeir höfðuðu til kvenna
og hvort það hafi verið gerðir sérstakir kvennaþættir.“
Þórhildur stefnir að útskrift næsta haust og er farin
að viða að sér hugmyndum fyrir lokaverkefnið. „Ég
er ekki í nokkrum vafa um að þetta nám eigi eftir að
nýtast mér, hvernig á eftir að koma í ljós. Ég bíð bara
þar til atvinnutilboðunum fer að rigna yfir mig,“ segir
Þórhildur glettnislega.
NEMANDINN: ÞÓRHILDUR ÓLAFSDÓTTIR, MEISTARANEMI Í KYNJA- OG FJÖLMIÐLAFRÆÐI
Kannar hvernig kynin birtast í fjölmiðlum