Fréttablaðið - 16.01.2008, Blaðsíða 6
16. JANÚAR 2008 MIÐVIKUDAGUR6 MARKAÐURINN
F R É T T A S K Ý R I N G
S
íðasta ár var metár í sölu
veiðileyfa og þótt skrítið
sé sýnist mér stefna í
annað metár núna 2008
þrátt fyrir allar þessar
væringar í peningamálunum,“
segir Árni Baldursson, eigandi og
forstjóri fyrirtækisins Laxár, en
það er umsvifamikið í sölu leyfa,
bæði hér heima og erlendis. Hann
segir að um þessar mundir sé
verið að greiða inn á og staðfesta
pantanir og ekki að sjá nein áhrif
lausafjárþurrðar fjármálaheims-
ins þar. „Maður var farinn að búa
sig undir að eitthvað myndi drag-
ast saman, en það er bara nánast
allt uppselt.“
Árni segist telja að veiðisportið
sæki sífellt á og verði vinsælla með
hverju árinu sem líður. „Við erum
í þessu víðar en heima á Íslandi;
í Rússlandi, Argentínu, Skotlandi
og úti um allt og horfur eru bara
mjög góðar alls staðar í sölunni.
Það vilja allir veiða,“ segir hann
og telur náttúrufar ráða meiru um
breyttar áherslur í veiðileyfasöl-
unni þetta árið. Í fyrra fór veiði
nefnilega seint af stað, dróst fram
eftir öllu sumri en tók svo ræki-
lega við sér síðsumars.
„Ég finn fyrir að áherslurnar
breytast. Núna vilja menn koma
seinna þannig að ásókn í hásum-
arið og haustið er miklu meiri
og minni í vorið, sem þó er oft
skemmtilegasti tíminn til veiða.“
Við þessu segir Árni brugðist með
því að lækka verðið á vordögunum
og hækka verð daga yfir hásum-
arið og haustið. „Það er eiginlega
ekkert annað að gera. Haust veiðin
er orðin mjög vinsæl og hrygnir
ekkert fyrr en í ágúst þannig að
í ágúst og september er bullandi
veiði. Við höfum því sett verðið
upp þar og lækkað það í júní og
byrjun júlí.“
STANGAFJÖLDI BREYTIST LÍTIÐ
Óðinn Sigþórsson, formaður
Landssambands veiðifélaga, segir
viðskipti með veiðileyfi nokkuð
í föstum skorðum og sömu við-
skiptavinirnir kaupi leyfin ár eftir
ár. „Undanfarin ár hefur verið
lítið af lausum veiðileyfum á al-
mennan markað,“ segir hann og
bætir við að þarna séu fyrirtæki
stórtæk á ákveðnum tímum og
sitji nú að leyfum sem áður hafi
verið til sölu á erlendum markaði.
„Út af fyrir sig hefur það samt
ekki orðið til að hækka verð á
leyfum, en hins vegar hefur verið
vaxandi eftirspurn eftir laxveiði í
heiminum og verð á veiði leyfum
farið stighækkandi undanfarin ár.
Í sjálfu sér sjáum við engin teikn
á lofti um að það breytist.“ Á móti
segir Óðinn koma að silungsveiði
á stöng hafi farið vaxandi og þar
séu veiðileyfi ódýrari og meiri
hreyfing á þeim. „Almenni veiði-
maðurinn hefur því kannski svo-
lítið verið að færast í þá áttina,
enda hafa gæði þeirrar veiði líka
vaxið.“
Stangafjöldi í laxveiði hefur
verið svipaður undanfarna ára-
tugi, en háð er leyfum hvað veiði-
félög geta leyft veiði á marg-
ar stangir í hverri á. „Stöngum
í ám hefur ekki verið fjölgað
mörg undanfarin ár, nema þar
sem komið hefur verið til að veiði
hefur verið aukin og öðrum þræði
búin til, svo sem í Rangánum með
sleppingu seiða.“
Þá segir Óðinn hafa áhrif á
markaðinn að veiðitíminn sé að
styttast. „Undanfarin ár hefur
verið vöntun á stórlaxi, en hann
hefur haldið uppi veiðinni fram-
an af tímabilinu og því mörg félög
sem hefja veiðina seinna. Því má
segja að stangadögum hafi að-
eins fækkað af þessum sökum.“
Síðasta sumar fór veiðin hins
vegar óvenjuseint af stað, en þar
segir Óðinn hafa komið til áhrif af
óvenjumikilli þurrkatíð.
Líkt og Árni segir Óðinn að
sala veiðileyfa fyrir sumarið hafi
farið kröftuglega af stað. „Menn
sjá ekki að einhver slaki sé kom-
inn í eftirspurn á veiðileyfum,
frekar en undanfarin ár. Síðan er
þetta náttúrlega þannig að þetta
eru viðskipti sem byggja á efna-
hagsástandi, en við sjáum um
ekki enn að það sem verið hefur
að gerast undanfarnar vikur sé
farið að hafa áhrif á þennan mark-
að,“ segir hann, enda þurfa fyrir-
tæki, líkt og bankarnir sem dug-
legir eru að bjóða í veiði, fremur
að styrkja samband sitt við við-
skiptavini og -félaga þegar herðir
að. Óðinn segir enda að þegar mál
séu skoðuð ofan í kjölinn sé lax-
veiðin og sú einstaka upplifun
sem hér er í boði í þeim efnum
ekki svo dýr miðað við að hafa
ofan af fyrir fólki með ýmsum
öðrum hætti. „Ég held að fyrir-
tækin hafi uppgötvað það undan-
farin ár að það er alveg einstakt
að geta boðið upp á slíka upplifun
í íslenskri náttúru, auk þess sem
þetta er góður vettvangur til að
skapa sambönd og traust kynni í
viðskiptaheiminum.“
VERÐ NÁLÆGT HÁMARKI
Varðandi verð á veiðileyfum segir
hann þar miklu muna á hæsta
og lægsta, enda fari það bæði
eftir gæði veiðinnar og þeirri að-
stöðu og þjónustu sem boðið er
upp á. Hann bendir á að gríðar-
legir fjármunir hafi verið lagð-
ir í að byggja veiðihús og endur-
nýja þau sem eldri eru. „Svo er
víða gert mjög vel við veiðimenn
í mat og verðið fer eftir þessum
þáttum.“ Í fínustu veiðihúsunum
er þjónað til borðs og þau í raun
starfandi hágæðaveitingahús yfir
veiðitímann. „Menn geta verið að
sjá veiðileyfi sem kosta á þriðja
hundrað þúsund krónur dagurinn
og síðan getur þetta verið skal-
inn allt niður í fimm þúsund krón-
ur á dag.“
Hinn endinn á veiðileyfasöl-
unni snýr svo að leigu veiði félaga
á ánum til þeirra sem selja svo
leyfin á þessum markaði. „Í nán-
ast öllum tilvikum er þetta þannig
að árnar eru leigðar út til leigu-
taka sem síðan sér um sölu veiði-
leyfa og sér um alla þjónustu á
staðnum,“ segir Óðinn.
Hart er bitist um ár þegar þær
losna, en stórir á þessum mark-
aði eru til dæmis Laxá ehf., fyrir-
tæki Árna Baldurssonar, Stanga-
veiðifélag Reykjavíkur og Lax
ehf., sem kennt er við Nóatúns-
feðga og fleiri.
Óðinn segir samninga milli
veiðifélaganna og leigutaka
alla jafna tímabundna, gjarnan
bundna í þrjú til fimm ár. „Í
mörgum tilvikum eru samning-
ar svo framlengdir, oft með ein-
hverjum endurskoðunarákvæð-
um, og í öðrum tilvikum eru
árnar settar í útboð á almennum
markaði og óskað eftir tilboðum
þegar samningar eru úti. Undan-
farið hefur verið mjög mikil sam-
keppni um árnar og síðasta eitt og
hálfa árið hafa þær hækkað mjög
í verði.“ Þannig eru nokkrir þætt-
ir sem þrýst hafa á um hækkandi
verð veiðileyfa undanfarin ár,
slagurinn um árnar og svo vax-
andi eftir spurn eftir veiðileyfum.
Margir telja þó að verðið hljóti
að vera nálægt hámarki um þess-
ar mundir, að minnsta kosti telja
tæp 72 prósent sem þátt tóku í
könnun á vef Stangaveiðifélags
Reykjavíkur að það hafi náð há-
marki að sinni. En 28,3 prósent
telja veiðileyfi enn geta hækkað.
ÓÐINN
SIGÞÓRS-
SON
ÁRNI
BALDURS-
SON
VEITT Í ELLIÐAÁM Í SUMAR
Stangaveiðifélag Reykjavíkur annast
sölu veiðileyfa í Elliðaánum. Þar bar á
„svæsnum“ veiðiþjófnaði í haust. Svo
er frá því greint á vef félagsins að fyrir
helgina hafi fundist net í neðanverðri
Korpu/Úlfarsá og í því nýlega dauðir
laxar. Segir að nýlunda sé að veiði-
þjófnaður sé stundaður yfir vetrarmán-
uðina enda laxinn nánast óætur með
öllu og illa haldinn. MARKAÐURINN/GVA
Í laxveiðinni er engin niðursveifla
Sala er hafin á laxveiðileyfum fyrir næsta sumar og fer kröftuglega af stað án þess að þrengingar í efnahagslífinu virðist hafa
þar áhrif á. Verð á leyfum hleypur á stóru bili, frá nokkur þúsund krónum upp í á þriðja hundrað þúsund króna fyrir daginn.
Óli Kristján Ármannsson kynnti sér horfurnar og ræddi við þá Óðin Sigþórsson, formann Landssambands veiðifélaga, og Árna
Baldursson hjá Laxá ehf.
L A X I N N
Hér á landi finnast laxastofnar í ám í
öllum landshlutum. Flestir laxar eru
fangaðir í ám á Vesturlandi og ár í
Borgarfirðinum eru þar mikilvægastar.
Önnur mikilvæg laxasvæði eru sögð
Húnavatnssýslur, Þingeyjarsýslur og
Vopnafjörður.
Lax hrygnir í fersku vatni að hausti
og hrognin þroskast yfir veturinn grafin
í möl straumvatna. Á vorin klekjast
hrognin út og seiðin helga sér svæði
á botninum, þar sem þau síðan dvelja
næstu tvö til fjögur árin. Þegar seiðin
hafa náð ákveðinni stærð og þroska
fara þau í gegnum ferli sem nefnist
smoltun, en svo nefnist undirbúningur
fyrir það að yfirgefa ferskvatnið og
ganga til sjávar. Í sjó dvelur laxinn í
eitt til þrjú ár og tekur þá út mestallan
vöxt sinn. Eftir dvöl í hafi leitar fullorð-
inn kynþroska lax upp í sína heimaá
til hrygningar og gengur lax upp í ár
á Íslandi frá maílokum til ágústloka.
Laxinn dvelur svo í ánni fram að hrygn-
ingu. Heimild: Veiðimálastofnun
NÝTT ELDHÚS
MEÐ BREYTTUM
ÁHERSLUM
Bergstaðastræti 37 s. 552 5700 holt@holt.is www.holt.is