Fréttablaðið - 19.01.2008, Blaðsíða 26

26 19. janúar 2008 LAUGARDAGUR
M
ér líður svolítið eins og
fólk hafi haldið að ég
væri hreinlega dauður.
Það er búið að hamra svo
mikið á því að þetta sé
„kombakk“ og aftur
„kombakk“. En ég hætti aldrei. Maður getur
ekki alltaf verið á toppnum. Lögmálið í
íþróttaheiminum er svolítið þannig að ef
þeir sem ná að halda sér á toppnum í dágóð-
an tíma detta út, taka allir eftir því, og svo
þegar þeir klifra aftur þangað upp er aftur
litið við. Og ef maður verður Evrópumeist-
ari eitt árið er eins og það eigi ósjálfrátt að
gerast það næsta líka. Og þá er jafnvel silf-
ur og brons ekki nógu gott. Það er fyndið –
sérstaklega þegar maður er að keppa við
bestu íþróttamenninga í heimi í þessum
greinum.” Örn mælir svo þegar við byrjum
á efsta máli á baugi þessa dagana – endur-
komu hans á toppinn. Örn hefur mikið verið
í umræðunni undanfarin ár og afrekaði það
meðal annars að vera á forsíðu DV fjóra
daga á einni viku árið 2003. Hann sjálfur
hefur talsvert ólíka sögu að segja.
Fjölskyldan í landsliðinu frá 1947
Best er þó að byrja á upphafinu og fikra sig
gaumgæfilega eftir tímaásnum. Örn Arnar-
son er yngri en margir telja, enda byrjaði
hann svo ungur að vekja athygli sem íþrótta-
maður – og margir telja hann kominn tals-
vert yfir þrítugt. Hið rétta er að hann er
fæddur árið 1981 og ólst upp í Hafnarfirði.
Hann hefur æft sund í ein 22 ár sem þýðir að
hann byrjaði æfingar aðeins 5 ára gamall.
Og hélt þannig áfram á lofti ættarsportinu.
Fjölskyldan hefur frá árinu 1947 alltaf átt
einn landsliðssundmann á hverju ári úr ætt-
inni en afi Arnar og afasystir voru þau sem
hófu feril fjölskyldunnar. „Svo prófaði ég
auðvitað sitt hvað annað af íþróttagreinum.
Fótbolta, handbolta, körfubolta og þetta
venjulega. Ég var bara aldrei góður að
hlaupa svo ég hefði aldrei náð neinum frama
þar. Mér leið líka og hefur alltaf liðið mjög
vel í vatni, var mikið með pabba í lauginni
þegar ég var lítill og sá flótlega að þarna
lágu hæfileikar mínir.“ Og þótti ekkert
nördalegt að vera í sundi? „Það var kannski
eitthvað aðeins sem maður fann fyrir því
þegar ég var yngri en ekkert að ráði. Svo
þegar maður var kominn í gagnfræðiskól-
ann og var farinn að rífa sig upp klukkan
fimm á morgnana til að fara á æfingar fyrir
skóla, sá fólk hvað það var mikil alvara í
þessu.“
Of ungur afreksmaður
Þegar Örn var um 15 ára gamall byrjuðu
æfingarnar að verða ansi stífar og hann setti
sér markmið ungur – meira að segja enn
yngri – eða 11 ára gamall. Hann ætlaði að
synda í úrslitum á Ólympíuleikunum. „Þá
fékk ég bara lista hjá þjálfaranum mínum
hvað ég þyrfti að gera til þess að ná því
markmiði. Ég hef alltaf haft sterkar skoðan-
ir á því hvað ég vil gera og ætla mér að
gera.“ Ljós Arnar skein fyrst hæst þegar
hann var 17 ára gamall og var hann þá val-
inn íþróttamaður ársins í fyrsta skipti.
Hvernig tilfinning var það að vera svo ungur
og komast svo fljótt í fremstu röð afreks-
manna? „Ég var kannski full ungur og með
þessu fór ég eiginlega fram úr mínum eigin
plönum. Ég hafði sett mér þetta sem mark-
mið en á mínu blaði hafði ég gert ráð fyrir
þessu eftir kannski tvö ár. Ég var því hvorki
andlega né líkamlega tilbúinn undir þetta.
Og það var mjög erfitt að höndla þessa
pressu, á öðru ári í framhaldsskóla. Fólkið í
kringum mig stóð samt þétt á bak við mig en
það var mjög skrítið þegar fólk var farið að
þekkja mig hvar sem er og ég held að þetta
hefði verið auðveldara hefði ég verið eldri.
Maður er samt með þykkari skráp í dag en
maður var með þá.“
Fékk nóg á miðri æfingu
Næstu árin voru gullaldarskeið. Tímabilið
frá Ólympíuleikunum í Sydney og þangað til
Heimsmeistaramótið var árið 2001. Og að
mati Arnar það tímabil sem heppnaðist best
í heildina. Örn varð fyrstur sundmanna á
Íslandi til að komast í úrslit á Ólympíuleik-
um og á heimsmeistaramótinu hreppti hann
silfur- og bronsverðlaun. Baksundið var
hans grein og fljótlega eftir heimsmeistara-
mótið fór hann að finna fyrir miklum axlar-
meiðslum, sem erfitt er að eiga við í bak-
sundinu. Örn virðist verða afhuga sundinu
en á miðri æfingu segist hann vera hættur.
„Ég fékk bara gjörsamlega nóg. Vegna
meiðslanna hafði gengið mjög illa á æfing-
um og það endaði með því að einn daginn
stoppaði ég á miðri æfingu og sagði við
þjálfarann minn: „Heyrðu, ég er hættur“ –
og labbaði upp úr lauginni. Þetta var árið
2002. Ég hætti í örfáa mánuði og þegar ég
byrjaði aftur skipti ég algjörlega um
umhverfi og félag og fór til Keflavíkur og
var þar í tvö ár. Þá fór ég líka í þetta aftur
með nýju hugarfari – það er að segja – að ég
væri að æfa sundið fyrir sjálfan mig og
engan annan. Og ég er búinn að ákveða með
sjálfum mér að þegar ég nenni þessu ekki
lengur, sé ég hættur. Sama hvort það verður
tveimur vikum fyrir Ólympíuleika eða ekki.
Þetta eru þrjátíu tímar sem fara bara í
æfingar á viku og það er allt of mikill tími að
eyða ef maður vill ekki vera að gera þetta.
Jú, það kemur enn yfir mig að ég fæ nóg, en
þá passa ég mig líka bara á því að taka
kannski þriggja daga frí og mæti svo aftur
hress á æfingar.”
Hneig niður á Íslandsmóti
Örn undi sér vel í Keflavík og fór svo til Dan-
merkur árið 2004 en var þar ekki ánægður
með þjálfara sinn og fluttist því fljótlega
aftur í Hafnarfjörðinn. Á þeim tíma var
verið að ráða núverandi þjálfara hans til
Sundfélags Hafnarfjarðar, Nenad Milos, en
hann er fyrrum þjálfari serbneska lands-
liðsins í sundi. „Ég fann strax að þarna var
maður sem var á alveg sömu bylgulengd og
ég. Ef það er eitthvað sem við erum ósam-
mála um, ræðum við hlutina, og sá sem er
með betri röksemdarfærslu vinnur. Ég var
svo að komast í mjög gott form árið eftir,
gekk vel á Íslandsmeistaramótinu þegar ég
hneig niður á mótinu og var keyrður með
sjúkrabíl á Landsspítalann.“ Örn hafði þá um
langt skeið verið í alls kyns hjartarannsókn-
um vegna óeðlilegs hjartslátts sem jókst
mikið upp úr þurru. Í ljós kom að hann var
með hjartagalla og biðu hans þrjár hjarta-
þræðingar á tæpu ári. „Síðan þá hef ég verið
nokkuð góður og um leið orðið stígandi í
árangri mínum síðasta eina og hálfa árið.“
Og öxlin? „Ég verð aldrei fullgóður þar en
með þjálfara mínum höfum við unnið mikið í
fíntækniatriðum til að létta álagið á henni.
Það koma þó dagar þar sem ég get hreinlega
ekki lyft höndunum. En við ákváðum samt að
kýla á fullt á gömlu greinina mína, baksund-
ið, nú í haust.“ Og árangurinn lét ekki á sér
standa en Örn kom sterkur inn á Evrópu-
meistaramótið og 100 metra baksund verður
líklega keppnisgreinin hans á Ólympíu-
leikunum næsta sumar.
DV færði mér fréttir af eigin rugli
Tímabilið þegar Örn var í Keflavík vakti
nokkuð umtal og í kringum árið 2003 fjallaði
DV fjallaði þar um allt frá munntóbaksnotk-
un Arnar og upp í fyllerí á heimsmeistara-
móti en hann átti þar að hafa dottið í það
með þjálfara sínum. Ungi afreksmaðurinn
var á einni nóttu dottinn í ruglið – og fórnaði
meðal annars Ólympíuleikunum fyrir tón-
leikaferð að sögn blaðsins. „Ég fylgdist bara
með þessari umræðu og blaðið var hrein-
lega að segja mér nýjar fréttir, að ég væri í
ruglinu. Ef ég var í einhverju rugli þá var
það ofþjálfun og ofæfingar. Það virtist vera
þannig að það var sama hvað ég gerði – því
var alltaf snúið upp á mig og ég gerður að
vondum karli. Ég hafði svo sem alveg heyrt
kjaftasögur um mig áður – einu sinni fór ég
að versla í Fjarðarkaupum með systur minni
og hélt á barninu hennar og daginn eftir var
ég orðinn trúlofaður með barn. Og þegar ég
átti að hafa dottið í það með þjálfara mínum
var þjálfari minn í fyrsta lagi víðs fjarri. Og
það sem var kallað að „detta í það“ – það var
þegar ég hafði unnið silfur- og bronsverð-
laun og fékk mér einn bjór til að halda upp á
gott mót. Hver myndi ekki halda upp á slíkt?
Ég skrapp í tónleikaferð til Dublin, á tímabili
sem ákveðið var að ég myndi líklga ekki fara
út til Aþenu vegna meiðslanna, þó svo að úr
yrði að ég fór og þá meira sem stuðningur
við aðra keppendur. Munntóbakið notaði ég
jú og er hættur því í dag, en bjór og munn-
tóbak var þarna breytt í hass og ofdrykkju.
Ég gæti aldrei verið í jafn agaðri íþrótt og
æft kvölds og morgna, synt 40 kílómetra á
viku, ef ég væri í rugli. Það getur hver sagt
sér það sjálfur. Hinsvegar hef ég átt góð
tímabil og ekki eins góð en þau tímabil
lituðust fyrst og fremst að of miklu álagi og
of miklum æfingum fyrir utan misgott lík-
amlegt ástand. Ef fólk vill segja eitthvað
slæmt um mig get ég ekkert gert í því en ég
hef lært það í gegnum tíðina að láta svona tal
ekki hafa áhrif á mig. Það er hægt að blása
alla hluti upp og í þessu tilfelli var það gert.“
Lífaldurinn er lengri
Á þeim tíma sem Örn æfði sem mest, synti
hann 80 kílómetra á viku, sem er hér um bil
leiðin frá Hafnarfirði til Keflavíkur og til
baka. Í dag syndir hann helmingi minna enda
segir hann að núna sé áherslan mun fremur
á gæðin heldur en magnið. Og dagsrútínan
er stíf. „Vinnudagurinn getur orðið 14-15
tímar. Ég er í tveimur störfum með æfingun-
um. Ég þjálfa hjá Sundfélagi Hafnarfjarðar,
er með yngstu hópana og svo aðeins eldri
hópa og einnig kenni ég skólasund í Áslands-
skóla. Maður hefur því ekki mikla orku eftir
æfingar.“ Finnst Erni hann aldrei vera að
færa of mikla fórnir – fyrir íþróttina? „Nei,
ég hef ekki séð eftir neinu. Það eina sem
maður sér er að jafnaldrar mínir eru flestir
búnir að gifta sig og eignast börn og það er
eitthvað sem maður hefur ekki ennþá gert.
En ég kvarta samt ekki, kærastan er bara
ófundin ennþá.“ Örn segist eiga þónokkur ár
eftir í sundinu. Lífaldur sundkappa er alltaf
að hækka og fyrir rúmum tveimur árum var
einn heimsmeistarinn 35 ára. Áherslan er
núna mest á Ólympíuleikana næstkomandi
sumar. Hafandi byrjað svo ungur – hvaða
ráð hefur hann til foreldra ungra afreks-
manna?
„Að krakkarnir hafi alltaf einhvern til að
tala við. Hvort sem það eru foreldrar eða
aðrir. Hætt er við að krökkunum líði ein-
angruðum þegar þeir helga sig svo íþróttinni
og ég var til að mynda skikkaður þegar ég
var 18 ára af Ólympíusambandinu til að
mæta til sálfræðings tólf sinnum á ári sem
hjálpaði mér mjög mikið – bara að hafa ein-
hvern til að tala við um allt og ekkert. Fyrst
og fremst er þetta auðvitað bara vinna, vinna
og vinna.“
Mitt rugl var ofþjálfun og ofæfingar
Skin og skúrir hafa skipt hratt með sér vöktum í lífi Arnar Arnarsonar. Öll munum við eftir því þegar honum skaut upp á stjörnuhimin
íþróttanna, aðeins sautján ára gömlum, en síðan þá hefur hann unnið ótrúleg afrek og er meðal annars einn af aðeins fjórum íþrótta-
mönnum sem kosnir hafa verið íþróttamaður ársins þrisvar sinnum eða oftar. Júlía Margrét Alexandersdóttir hitti sundkappann, sem
hefur meðal annars farið í þrjár hjartaþræðingar undanfarin tvö ár og segir gróusögur um sig hafa leikið lausum hala.
FR
ÉTTA
B
LA
Ð
IÐ
/A
R
N
ÞÓ
R
AFTUR KOMINN Í BAKSUNDIÐ
Baksundið gerði Örn Arnarson að því
sem hann er en vegna meiðsla hefur
hann ekki getað att kappi í þeirri
grein undanfarin ár. Í haust ákvað
hann að kýla aftur á greinina af full-
um krafti með frábærum árangri.
Ég fylgdist bara með þessari umræðu og
blaðið var hreinlega að segja mér nýjar
fréttir, að ég væri í ruglinu.
➜
AF AFREKUM
ARNAR ARNARSONAR
Hefur sex sinnum orðið Evrópu-
meistari
Silfur- og bronsverðlaun á heims-
meistaramótinu 2001
Silfurverðlaun í 100 metra baksundi
á Evrópumótinu Dublin
Bronsverðlaun í 50 metra flugsundi
á Evrópumótinu í 25 metra laug árið
2006
Örn Á 26 gildandi Íslandsmet