Fréttablaðið - 06.02.2008, Blaðsíða 21
H A U S
MARKAÐURINN 13MIÐVIKUDAGUR 6. FEBRÚAR 2008
H É Ð A N O G Þ A Ð A N
O R K A & I Ð N A Ð U R
L A N D B Ú N A Ð U R
S J Á V A R Ú T V E G U R
„Það er tuttugu sinnum ódýrara að endurvinna
dósirnar en að búa þær til úr hrááli,“ segir
Gunnar Hannesson, framkvæmdastjóri Endur-
vinnslunnar í Knarrarvogi.
Um níu af hverjum tíu dósum sem falla til
hér á landi fara í endurvinnslu, segir Gunnar.
Hlutfallið er svipað í Japan og Brasilíu að því
er fram kemur í timaritinu Industry week.
Þar segir að sama hlutfall í Bandaríkjun-
um sé rétt rúmlega 50 prósent og hefur dreg-
ið stórlega úr endurvinnslu þar undanfarin
fimmtán ár.
Alcoa hefur í hyggju að breyta þessu og
ætlar að endurvinna þrjá fjórðu allra áldósa
sem falla til vestra fyrir árið 2015.
Haft er eftir Greg Wittbecker, yfirmanni
endurvinnsludeildar Alcoa, að áliðnaðurinn
verði að taka höndum saman í þessu efni. Náist
markmiðið muni draga úr losun koldíoxíðs um
næstum tólf milljónir tonna á ári.
Yfir ein og hálf milljón tonna af gosdósir
falla til á ári hverju vestanhafs. Það sem ekki
er endurunnið er urðað.
Rannveig Rist, forstjóri álversins í Straums-
vík, segir erfitt að segja til um hvort aukin
endurvinnsla hafi áhrif á álverð, enda ráði því
margir þættir eins og orkuverð. „Hins vegar er
tilefni til að fagna aukinni endurvinnslu. Ál er
af því taginu að auðvelt er að endurvinna það.“
Erna Indriðadóttir, upplýsingafulltrúi Alcan,
bendir á að spáð sé mikilli aukningu í eftir-
spurn eftir áli. Hún hafi verið 32 milljónir
tonna árið 2005, en því sé spáð að hún verði
60 milljónir tonna eftir rúman áratug. „End-
urvinnslan ein og sér er því ekki líkleg til að
lækka verð á áli miðað við þróun í eftirspurn.“
- ikh
Endurvinnsla ekki líkleg til að lækka álverð
ENDURVINNSLAN Það kostar margfalt minna að endurvinna
áldósir en að vinna álið frá grunni.
„Bændur gætu lent í erfiðleik-
um með að fjármagna áburðar-
kaupin. Það getur orðið vanda-
mál að fá lán,“ segir Jóhannes
Sigfússon, formaður Lands-
samtaka sauðfjárbænda.
Tilkynnt hefur verið um
allt að 80 prósenta hækkan-
ir á verði innflutts tilbúins
áburðar.
Fram hefur komið í Frétta-
blaðinu að þessi hækkun, ásamt
hækkunum á fóðurverði, leiði
til hækkana á matvælaverði.
Eiríkur Blöndal, fram-
kvæmdastjóri Bændasamtak-
anna, sagði í blaðinu í gær
að kostnaður sauðfjárbænda
kynni að aukast um fimmtán
prósent vegna áburðarverðs-
hækkunarinnar. Framleiðslu-
kostnaður á hvert kíló fari úr
350 krónum í 400.
„Bændur verða að kaupa
áburðinn nú, ætli þeir að fá
bestu kjör, en verði hækkun,
þá kemur hún aldrei fyrr en
í sláturtíðinni í haust,“ segir
Jóhannes Sigfússon.
Hann segir marga sauðfjár-
bændur í erfiðri stöðu. Sumir
kunni að bregða búi. Hækk-
un áburðarverðsins kalli á af-
urðaverðshækkun til bænda.
„Það er ekkert annað í stöð-
unni. En reynslan er sú að
okkur hefur gengið illa að ná
fram hækkunum.“
Hann segir að stórefla þurfi
ráðgjöf til bænda um áburðar-
nýtingu. Þá megi bera skít á
tún. „Þetta hafa menn gert, en
sums staðar má gera betur.“
- ikh
Sauðfjárbændur í öngum sínum vegna mikilla
hækkana á áburðarverði:
Óvíst hvort sumir bænd-
ur hafa efni á áburðinum
JÓHANNES SIGFÚSSON Segir að
bændur megi gera betur í því að bera
skít á túnin. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
„Þetta þýðir einfaldlega átta pró-
senta hækkun á launum sjómanna
sem veiða þorsk og ýsu,“ segir Sævar
Gunnarsson, formaður Sjómannasam-
bandsins.
Úrskurðarnefnd sjómanna og út-
vegsmanna ákvað um mánaðamótin
að hækka verð á þorski og ýsu sem
ráðstafað er til eigin vinnslu útgerð-
anna eða er ráðstafað til skyldra aðila.
Verð á þorski hækkar um átta prósent
og verð á ýsu um sjö prósent.
Meginforsenda hækkunarinnar
er hækkun afurðaverðs á erlendum
mörkuðum og veiking á gengi krón-
unnar.
Sævar segir að úrskurðarnefnd-
in fylgist með og bregðist við þyki
ástæða til. Verðið var seinast hækk-
að í byrjun desember, um tíu prósent
í þorski og fimm prósent í ýsu.
Hækkunin hefur ekki áhrif á verð
annarra tegunda, eins og uppsjávar-
fiska eða karfa. - ikh
Sjómanna-
launin hækka
ÞORSKUR DREGINN ÚR SJÓ Verð fyrir þorsk og ýsu hækkar. Það verður til
þess að auka tekjur sjómanna sem veiða þessar tegundir.
í viðtölum við íslenska fjölmiðla
ekki alls fyrir löngu, að það yrði
lítið mál fyrir Íslendinga að taka
upp evruna einhliða. Hann rakti
hvernig El Salvador hefði tekið
upp Bandaríkjadal og sagði að
efnahagsástæður þar hefðu stór-
batnað við það. Til dæmis hefðu
vextir snarlækkað yfir nótt.
Samkvæmt heimildum Mark-
aðarins telja æðstu menn í Seðla-
bankanum þau fræði heldur lítils
virði. Efnahagsástand hér og sú
staða sem var uppi í El Salvador
á sínum tíma séu í fyrsta lagi
ekki sambærilegar. Þar hefði til
að mynda varla verið hægt að
taka lán og staða ríkissjóðs hefði
ekki verið neitt í líkingu við það
sem hér er. Suður-amerísk ban-
analýðveldisbyltingafræði eigi
ekki við hér á landi.
Valgerður Sverrisdóttir, þá-
verandi ráðherra, viðraði þá
hugmynd í hittifyrra, að Íslend-
ingar tækju evru upp einhliða.
Hún sagði í viðtali við Svavar
Halldórsson, þá fréttamann
Stöðvar 2, að ekkert væri um
þessi mál í Rómarsáttmálanum.
Hann var raunar gerður fyrir
tíma sameiginlegrar myntar.
Tryggi Þór Herbertsson, þá-
verandi forstöðumaður Hag-
fræðistofnunar Háskóla Íslands,
benti á að líklega væri þetta
óraunhæft. Þeir kostir væru
einir í stöðunni að viðhalda nú-
verandi kerfi, það er krónunni,
eða ganga í ESB.
„Langstærstur hluti þessar-
ar þjónustu á sér stað inni í
Vodafone,“ segir Árni Pétur
Jónsson, forstjóri Teymis.
Rekstur Mömmu ehf.
verður sameinaður Voda-
fone.
Vörumerkið Mamma
hefur mikið verið auglýst,
en undir því hefur verið
rekin ýmis tækniþjónusta,
auk þess að selja öryggis-
þjónustu fyrir Securitas.
„Mamma hefur verið
áberandi og notið velvilja
fólks. Það er mikilvægt að
þessi velvilji komi fram
inni í Vodafone,“ segir Árni
Pétur. Mamma sé hins vegar
sterkt vörumerki og hugs-
anlega komi það aftur fram
síðar. - ikh
Mamma fyrir
borð hjá Teymi