Fréttablaðið - 16.02.2008, Blaðsíða 30

30 16. febrúar 2008 LAUGARDAGUR
timamot@frettabladid.is
Tilkynningar um merkis atburði, stórafmæli og
útfarir má senda á netfangið timamot@frettabladid.is.
MARGAUX HEMINGWAY FYRIR-
SÆTA OG LEIKKONA FÆDDIST
ÞENNAN DAG ÁRIÐ 1954.
„Um tíma lifði ég lífi Ern-
ests Hemingway, en að bera
eftirnafnið Hemingway
dugar ekki eitt og sér.“
Margaux var sonardóttir
Nóbels skáldsins Ernests Hem-
ingway. Hún átti glæstan feril
fyrir höndum, en framdi sjálfs-
morð 1996.
Það var þennan sama Drottins dag
fyrir 1408 árum að Georg mikli páfi
fyrirskipaði að sagt yrði „Guð hjálpi
þér“ þegar heyrðist hnerri.
Georg I settist á páfastól árið
590 þegar svartidauði var að nálg-
ast Róm.
Í von lífs og góðrar heilsu gegn
plágunni fyrirskipaði hann látlaus-
ar bænir og sálmasöng um stræti
Rómar, en eitt af fyrstu einkennum
svartadauða var hnerri. Því urðu
blessunarorðin „Guð blessi þig“ og
„Guð hjálpi þér“ strax afar algeng
meðal almennings í viðleitni hans
að hefta þennan skæða sjúkdóm
sem svo marga dró til dauða.
Margar aðrar skýringar finnast á þessum út-
breidda sið sem enn tíðkast um allan heim.
Þannig ól þjóðtrú á því að hjartað
stöðvaðist við hnerra, en þá áttu
blessunarorðin að tryggja aftur-
komu til lífsins og vera hvatning til
hjartans að gefast ekki upp. Einnig
var lengi við lýði sú almenna trú
að sál gæti kastast úr líkama við
hnerra, og að hnerri gæti opnað
gátt fyrir hið illa í líkamann, en þá
var hnerri leið mannsins til að knýja
hið illa út aftur. Blessunarorðin urðu
því eins konar skjöldur gegn hinu
djöfullega.
Á móti kemur sá möguleiki að
orðatiltækið sé svörun við mann-
legu viðbragði sem fólk skildi ekki
til hlítar á þeim tíma, en einnig að fólk hafi litið
á hnerra sem tákn um bænheyrslu Guðs og sagt
„Guð blessi þig“ í þökk fyrir lán skaparans.
ÞETTA GERÐIST: 16. FEBRÚAR ÁRIÐ 600
Páfi skipar blessun við hnerrum
MERKISATBURÐIR
1854 Franz Liszt frumflytur sin-
fóníuna Orpheus.
1914 Fyrst flogið á milli Los
Angeles og San Francisco.
1917 Samkomuhús gyðinga er
opnað í Madríd eftir 425
ára lokun.
1920 Fyrsta dómsþing Hæsta-
réttar Íslands háð.
1933 Kaþólska dagblaðið
Germania varar við nasist-
um meðal kommúnista.
1937 DuPont fær einkaleyfi á
nælonefninu.
1966 Dauðarefsing afnumin í
Bretlandi.
1961 Kínverjar kveikja á fyrsta
kjarnakljúf sínum.
1981 Engihjallaóveðrið ríður yfir
suðvesturland.
1982 Agatha Barbara kjörin
fyrsti kvenforseti Möltu.
Á morgun klukkan 20 klingja klukk-
ur Dómkirkjunnar í ákalli sínu til
æðruleysismessu, en þá er liðinn ára-
tugur frá fyrstu æðruleysismessunni.
Við altarið þjónar Karl V. Matthías-
son, sem nú situr á Alþingi, en einn-
ig séra Anna Sigríður Pálsdóttir
og séra Jakob Ágúst Hjálmarsson.
„Æðruleysis messa er tilboð kirkjunn-
ar til þeirra sem eru að upplifa miklar
breytingar og glímuna við áfengi og
fíkniefni; bæði neytendur og aðstand-
endur,“ segir séra Karl, sem áður var
áfengis- og vímuefnaprestur Þjóð-
kirkjunnar. „Þetta eru engar harma-
messur heldur þvert á móti vonar-
stundir sem einkennast af gleði og
ánægju. Talað er um það sem skiptir
máli; Hvernig á líf mitt að vera? Hvað
get ég gert til að eiga gott líf? og Hvað
skiptir máli?,“ segir séra Karl og ít-
rekar að vel sé hægt að eiga gott og
ánægjulegt líf þótt erfiðleikar séu
allt í kring; hvort sem þeir tengjast
áfengi, vímuefnum eða öðru. „Margir
lifa lífinu í kvíða og áhyggjum, en þeir
þurfa ekki að hafa áhyggjur af öllu líf-
inu í einu. Betra er að hugsa um dag-
inn í dag með ritninguna að leiðarljósi
og láta hverjum degi nægja sína þján-
ingu. Lífinu má ekki eyða í kvíða yfir
því sem kannski kemur aldrei, held-
ur sætta sig við að ekki fæst breytt
og hafa hugrekki til að breyta því sem
hægt er að breyta,“ segir séra Karl,
en í hverri æðruleysis messu stígur
einn kirkjugesta fram og miðlar lífs-
reynslu sinni með öðrum. „Þá segir
fólk frá því hvernig því með einföld-
um hætti tókst að sigrast á erfiðleik-
um og komst í heim gleðinnar, þótt
ytra umhverfi hafi ekki breyst. Fólki
kann að finnast það kaldranalegt, en
þeir sem eiga börn í eiturlyfjum geta
samt leyft sér að brosa og vera glað-
ir. Fólk verður að spyrja sig hvort
lífið þurfi að vera eins strembið eða
hvort það geti gert eitthvað til að
breyta því,“ útskýrir séra Karl, sem
frá sínum fyrstu prest skaparárum
hefur haft óbilandi áhuga á áfengis-
og vímuefnamálum.
„Þegar ég fór að þjóna í æðruleysis-
messum upplifði ég nýja vídd í prest-
skap, sem fólst í meiri nálægð við
fólkið. Það tengist bænastundum í lok
messu þegar kirkjugestum er boðið til
altaris og þeir geta beðið prest um fyr-
irbænir,“ segir séra Karl, en ítrekar að
þrátt fyrir þungbæra tilveru margra í
æðruleysismessum sé andrúmsloft-
ið ávallt fullt af gleði og mikið hlegið
á kirkjubekkjum. „Áfengis- og vímu-
efnaneysla er miklu víðtækari en við
viljum viðurkenna og snertir marga.
Hvað standa til dæmis margir ein-
staklingar á bak við alla strákana
á Litla-Hrauni? Hversu mörg börn
kvíða því hvort pabbi verði fullur um
helgina? Bara harmurinn á bak við
það eitt að fjölskyldufaðirinn missir
bílprófið setur daglegan takt úr skorð-
um. Það er áhyggjuefni hve neysla og
framboð fíkniefna eykst hratt meðal
Íslendinga og ekki síst hvað þeir eru
að verða umburðarlyndari gagnvart
þeim,“ segir séra Karl og bætir við:
„Mörgum líður illa í daglegu lífi, en
upplifa vellíðan og unað þegar þeir
prófa áfengi og fíkniefni. Fólk sogast
svo inn í þennan heim og missir tökin í
stað þess að finna hvað veitir djúpa og
innilega gleði í lífinu, því fíknin gefur
engin grið.“ thordis@frettabladid.is
ÆÐRULEYSISMESSUR 10 ÁRA: AFMÆLISMESSA Í DÓMKIRKJUNNI Á MORGUN
Guðsþjónusta gleði og vonar
ÆÐRULAUS Séra Karl V. Matthíasson alþingismaður þjónar til altaris í Dómkirkjunni á morgun,
í tilefni þess að tíu ár eru liðin síðan æðruleysismessur hófust í Dómkirkjunni í Reykjavík.
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Elsku hjartans mamma okkar, tengda-
mamma, amma og langamma,
Ebba Guðrún Eggertsdóttir
Byggðavegi 143, Akureyri,
lést á lyflækningadeild Sjúkrahúss Akureyrar föstudag-
inn 8. febrúar síðastliðinn. Jarðsett var í kyrrþey að ósk
hinnar látnu.
Þökkum auðsýnda samúð og vinarhug, sérstakar þakk-
ir til lækna og hjúkrunarfólks lyflækningadeildar fyrir
einstaka alúð og umhyggju.
Anna J. Benjamínsdóttir Brynjar St. Jacobsen
Ármann Benjamínsson
Sigríður Benjamínsdóttir Guðgeir Hallur Heimisson
G. Gréta Benjamínsdóttir Helgi Haraldsson
Eggert Benjamínsson Ásta Hrund Jónsdóttir
Sævar Í. Benjamínsson Lilja Jakobsdóttir
ömmu- og langömmubörn.
Elskulegur, ástkær faðir okkar, tengda-
faðir, bróðir, afi og langafi,
Eggert Ólafsson
Skarðshlíð 23e, Akureyri,
sem lést á heimili sínu fimmtudaginn 7. febrúar, verður
jarðsunginn frá Glerárkirkju þriðjudaginn 19. febrúar
kl. 14.00.
Sigurlaug Anna Eggertsdóttir Bergvin Jóhannsson
Steinunn Pálína Eggertsdóttir Jóhann Jóhannsson
Stefán Eggertsson
Elín Valgerður Eggertsdóttir Hilmar Stefánsson
Sigurður Grétar Eggertsson Rósa Helgadóttir
Kristín J. Swan
afa- og langafabörn.
Hjartans þakkir fyrir vinsemd og stuðning við
andlát og útför móður okkar, tengdamóður,
ömmu, langömmu, systur og mágkonu,
Þorbjargar Þorsteinsdóttur
Boðahlein 21, Garðabæ,
áður til heimilis að Einibergi 17, Hafnarfirði.
Sérstaklega viljum við þakka umönnun og viðmót
starfsfólks líknardeildar Landakots og Kvenfélagi
Garðabæjar fyrir frábæran velvilja í okkar garð og virð-
ingu henni sýnda.
Guð veri með ykkur öllum.
María Eydís Jónsdóttir Guðmundur Kr. Aðalsteinsson
Vilberg Þór Jónsson Margrét Emilsdóttir
Jón Sævar Jónsson Salbjörg Björnsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn
Steinþóra og Sigurður Arndal
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
Guðrún Dagbjört
Björnsdóttir
lést á hjúkrunarheimilinu Eir 2. febrúar síðastliðinn.
Útförin fer fram frá Bústaðakirkju mánudaginn 18.
febrúar kl. 13.00.
Ingibjörg Valdimarsdóttir Guðmundur Skúli Bragason
Margrét Valdimarsdóttir Pétur Jónsson
Valur Leonhard Valdimarsson Kristín Magnea
Eggertsdóttir
Héðinn Valdimarsson Margrét Sigurgeirsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskuleg frænka okkar,
Inga Þórunn Jónsdóttir
frá Eskifirði,
lést í Sunnuhlíð 14. febrúar.
Fyrir hönd aðstandenda
Auður Eiríksdóttir
Þóra Gerða Geirsdóttir
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, bróðir, afi
og langafi,
Einar K. Sumarliðason
lést á Landspítalanum í Fossvogi þann 31. janúar 2008.
Útför hans hefur farið fram í kyrrþey.

Fyrir hönd aðstandenda
Jóhanna Einarsdóttir Hilmar Sæmundsson
Hákon Ólafsson Sunneva Gissurardóttir
Sveinbjörn Einarsson Kristjana Magnúsdóttir
Sumarliði Gísli Einarsson
Bjarni Einarsson Sigríður Guðmundsdóttir
Helga Sumarliðadóttir
barnabörn og barnabarnabörn.