Fréttablaðið - 16.02.2008, Blaðsíða 70
42 16. febrúar 2008 LAUGARDAGUR
Þegar ég kom fyrst hingað til Lomé
var ég vöruð við því, sem Evrópu-
búi með viðkvæman maga, að
borða ekkert nema soðinn mat.
Ferskt grænmeti var á bannlista
vegna þess að vatnið hér getur
verið fullt af hættum og því viss-
ara að borða ekkert sem er þvegið
upp úr því. Hins vegar hvarf tor-
tryggni mín á mat eftir tvo daga þó
að ég segi nú ekki að ég myndi
borða hvað sem er. Matarmarkað-
irnir hér eru einstaklega girnilegir
og litríkir og þar er ávöxtum, græn-
meti, reyktum fiski, eggjum og
kjúkling raðað upp á afar fallegan
hátt. Fátækasta fólkið hér lifir á
grjónum ýmiss konar og rót sem
kallast manjók og úr henni er gert
næringarríkt hvítt mauk. Sjálf hef
ég borðað dásamlegan mat hér á
veitingastöðum. Úti á götu hef ég
bragðað á djúpsteiktum banönum
og stökkum ávaxtaflögum. Svo var
ég líka svo afar heppin að fá afr-
ískt heimboð, og var boðið í mat
hjá konsúl Íslands í Tógó, herra
Claude Gbedey, sem er einnig fjár-
málastjóri SPES hér í landi.
Þrátt fyrir að langflest hverfi
hér í Lomé séu fátækrahverfi þar
sem maður sér örbirgð þriðja
heimsins í návígi þá eru örfá
hverfi inn á milli þar sem þeir efn-
aðri búa, og þá inni í götum sem
eru lokaðar með hliði með slag-
brandi fyrir og verði fyrir utan
með hríðskotabyssu á öxlinni.
Þjóðarréttirnir hér eru ekki ósvip-
aðir kreóla mat sem er auðvitað
ekki skrýtið þar sem þrælarnir
frá Vestur-Afríku fluttu þá matar-
gerð með sér vestur yfir hafið.
Fólk hér borðar hrísgrjón og sem-
ólínagrjón með ýmsu meðlæti,
aðallega því sem þeir kalla „sauce“
og er bragðgóð og krydduð
tómatsósa með allskyns lauk og
grænmeti út í. Með þessu er borð-
aður kjúklingur, nautakjöt eða
fiskur og kjötið er ýmist grillað á
teini eða sett í pottrétti. Þegar ég
kem að húsi Monsieur Gbedey eru
þar þjónar sem taka á móti mann-
skapnum og vísa okkur í móttöku-
herbergi í stæðilegu húsi með
fallegum garði. Húsbúnaður er í
frönskum stíl með afrískum áhrif-
um: klassísk húsgögn og persnesk
teppi en afrískar styttur og mynd-
list á veggjunum og heil ósköp af
gerviblómum. Ég er kynnt fyrir
fólki sem vinnur í utanríkisráðu-
neytinu og konu sem er fyrrver-
andi ráðherra. Klæði eru jafnan
skrautleg í þjóðlegum afrískum
stíl og karlmenn eru í lausum
mynstraðaum skyrtum og buxum
en konur eru stórglæsilegar og
oftast í síðum mynstruðum pils-
um við aðsniðna skyrtu, með fal-
legan höfuðklút og skartgripi. Eig-
inkona konsúlsins heldur sig til
hlés og er önnum kafin við að
stjórna þjónum sem bera fram
drykki og mat. Kvöldverðarborðið
er glæsilegt og þar er boðið upp á
gott Bordeaux-vín frá Frakklandi
og hlaðborð af girnilegum mat.
Hrísgrjón, önd og svínakjöt, sætar
kartöflur og djúpsteiktir bananar,
lauksósa og eldsterkt nautakjöt á
teini. Ég fæ mér mikið af grænni
chilisósu með sem vekur hlátra-
sköll hjá innfæddum. „Ertu alveg
viss um að þú getir borðað þetta?
Varaðu þig,“ segir sessunautur
minn, sem er fyrrverandi prótok-
olstjóri, og hlær sínum innilega og
dillandi hlátri sem einkennir þetta
alúðlega og hlýja fólk. Tógóar eru
mikið fyrir ræðuhöld og glösum
er oft lyft með tilheyrandi þakkar-
ræðum. Gbedey er fyrsti konsúll
Íslands hér í landi og tók nýverið
við skipunarbréfi sínu. Hann
hefur einnig verið ein af drifkröft-
um SPES-samtakanna sem eru
mikils metin meðal heimamanna.
Tógóar við borðið eru einstaklega
vel menntað og elegant fólk og
samræður snúast að átökum í
Tsjad en þar hefur herinn ráðist á
höfuðstöðvar forsetans sem verst
innan rammlegrar víggirðingar.
Konurnar við borðið gegna eða
hafa gegnt mikilvægum stöðum
innan ríkistjórnarinnar í Tógó og
greinilegt er að jafnréttismál eru í
ágætum farvegi.
Þjónar koma svo með eftirrétt-
inn á borðið en það er úrval af
dásam legum ávöxtum, betri en
nokkrir ávextir sem ég hef bragðað.
Ananas hér er hvítur og ílangur og
ótrúlega bragðgóður og mangóið
er dásamlega kryddað og bráðnar
á tungu. Sessunautur minn spyr
hvort ekki sé vert að flytja þessa
ávexti til Íslands og bendir mér
líka á að Tógóar rækti fínasta kaffi
og kakóbaunir og býður mér að
láta sækja mig næsta dag til þess
að fara með mig í verslunarferð
svo að ég geti keypt kaffi, hnetur
og annað til að hafa með mér heim
til Íslands. Svo bíð ég bara eftir því
að Bónus geri góðan samning við
Tógó og fari að flytja inn eitthvað
af gjöfum afrískrar náttúru til
Íslands. amb@frettabladid.is
Afriskt heimboð
MATARMARKAÐUR Í Lomé er allur
matur keyptur af götusölum
PÓSTKORT FRÁ AFRÍKU
Anna Margrét Björnsson skrifar frá Tógó GÓÐ VIKA / SLÆM VIKA
HELGARKROSSGÁTAN
Lausn krossgátunnar er birt að viku liðinni á vefnum, www.this.is/krossgatur
99
k
r.
sm
si
ð
Dæmi hvernig SMS gæti litið út ef svarið er Jón:
Þá sendir þú SMS-ið: JA LAUSN JON
Þú gætir unnið
EASTERN PROMISES
á DVD!
Leyst
u
kross
gátun
a!
Þú sendir SMS skeytið
JA LAUSN LAUSNARORÐ
á númerið 1900!
Góð vika fyrir...
... fortíðarþrána
Hvaða ár er?
1988? Það er
ekki nóg með
að Davíð Odds-
son sé fyndinn,
segjandi
lúmska brand-
ara um Hudd-
ersfield og Vil-
hjálm Þ., heldur
er Bubbi Mort-
hens bandbrjál-
aður eins og pirraður unglingur,
hraunandi yfir menn sem hafa
gagnrýnt hann. Ekki nóg með
það, Bubbi er líka að gera eitt-
hvað af viti með sínum rasista-
tónleikum í stað þess að halda
snobbtónleika í Höllinni og aug-
lýsa góðærisdruslur. Nú vantar
bara að Hemmi Gunn byrji aftur
í sjónvarpinu og Módel komi
saman á ný.
... aðdáendur tjarna
Loksins var hulunni svipt af
skipulagi framtíðarinnar í Vatns-
mýrinni. Þar ber hæst að ný
tjörn verður búin til á miðju
svæðinu, „Nýja tjörnin“ svokall-
aða. Ekki er vitað hvað unnið er
með því að hafa tvær tjarnir hlið
við hlið í miðri borg – kannski
verða endur í einni, en mávar í
hinni? – en allir eru svona líka
yfir sig hrifnir af verðlaunatil-
lögunni og meira að segja Ólafur
F., sem þó þarf ekki að hafa
áhyggjur af því að flugvöllurinn
fari eitthvað, að minnsta kosti
ekki næstu tvö og hálfa árið.
Þegar nýja tjörnin verður komin
eru aðdáendur tjarna í góðum
málum. Eins og Hollywood er
„borg stjarnanna“ verður
Reykjavík „borg tjarnanna“.
Slæm vika fyrir...
... blaðamenn
Á mánudaginn átti það að gerast.
Stórtíðindi væntanleg úr sjálfri
Valhöll, Vilhjálmur Þ. boðaði til
blaðamannafundar klukkan 13,
bein útsending og allt. Svo mætti
fréttamannahópurinn og mókti í
algjöru tilgangsleysi eins og
unglingastóð í sjoppu bíðandi
eftir því að eitthvað gerðist.
RÚV hefur ekki boðið upp á jafn
tilþrifalitla beina útsendingu
síðan í maraþonútsendingunni af
heimkomu Keikós í herflugvél-
inni. Loksins þegar Vilhjálmur
birtist kom til handalögmála
milli starfsmanna Valhallar og
blaðamanna sem voru vissir um
að Villi ætlaði að varpa sprengju.
Það var þó heldur betur ekki,
Villi bauð upp á sama vaðalinn
og áður og allir fóru heim í fýlu.
... FL grúpp
FL grúpp vann sér það til frægðar
í vikunni að tilkynna mesta tap á
einu ári í sögu þjóðarinnar, 67,3
milljarða tap. Hvað eru 67,3 millj-
arðar? Til dæmis árslaun verka-
manns í 37.000 ár, 41.875
nýjar Suzuki Swift-bif-
reiðar og 2.530 meðal-
stórar íbúðir. Smotterí,
sem sé. Nógu mikið
smotterí til að það þótti
taka því að verðlauna
fráfarandi for-
stjóra Hannes
Smárason með
smá vasapen-
ingi,
skitnum
níutíu
millum.