Fréttablaðið - 27.02.2008, Blaðsíða 6

MARKAÐURINN 27. FEBRÚAR 2008 MIÐVIKUDAGUR6
F R É T T A S K Ý R I N G
Uppgjörshrinunni í
Kauphöllinni er lokið.
Fjármálasérfræðingar
segja síðasta ár hafa í
grunninn verið gott
þrátt fyrir snarpa dýfu
á síðasta fjórðungi sem
fáir hafi séð fyrir. Fram
undan er að draga
úr kostnaði og stíga
varlega til jarðar. Jón
Aðalsteinn Bergsveinsson
skoðaði stöðuna og
komst að því að menn
bíða enn góðra frétta.
„Uppgjörin voru flest við eða
undir væntingum,“ segir Edda
Rós Karlsdóttir, forstöðumaður
greiningardeildar Landsbank-
ans. Hún segir fjármagnskostn-
að víða hafa verið háan og reikn-
ar með því að árið muni ein-
kennast af aðhaldi og ráðdeild
hjá flestum fyrirtækjum, hvort
sem er í fjármálageiranum eða
hjá rekstrarfélögum. Aðrir fjár-
málasérfræðingar sem Markað-
urinn ræddi við voru á svipuðu
máli.
Uppgjörshrinunni fyrir af-
komuna á síðasta ári lauk fyrir
opnun markaða á föstudag í síð-
ustu viku þegar Atorka Group
skilaði afkomutölum sínum.
Þar með höfðu öll félögin sem
mynda Úrvalsvísitöluna gert
upp síðasta ár.
Eins og við var að búast setti
lausafjárþurrð og
þrengingar á fjár-
málamörkuðum um
allan heim mark sitt
á uppgjör íslenskra
fyrirtækja með
einum eða öðrum hætti, ekki
síst í bókum banka, fjármála-
og fjárfestingarfyrirtækja. Af
árinu kom fjórði og síðasti fjórð-
ungur ársins verst út.
REKSTURINN Í FÍNU LAGI
„Árið var í heild gott ef fjórða
ársfjórðungi sleppir,“ segir
Grétar Már Axelsson, sér-
fræðingur hjá greiningardeild
Glitnis, spurður um álit á upp-
gjörum íslensku bankanna.
Hann og Edda segja bæði að
uppgjör rekstrarfélaganna hafi
verið ágæt. Bent hefur verið
á að stærstu félögin, svo sem
Alfesca, Bakkavör, Teymi og
Össur hafi skilað ágætri afkomu
í fyrra. Icelandair og Icelandic
Group, sem bæði skiptu út for-
stjórum sínum á árinu, hafi hins
vegar verið undir væntingum.
Róðurinn geti orðið þungur hjá
skuldsettum fyrirtækjum í ár.
Hagnaður bankanna stóru,
Kaupþings, Landsbankans og
Glitnis, auk fjárfestingarbank-
ans Straums, nam 152 milljörð-
um króna. Þótt þetta sé rúmum
60 milljörðum krónum minna
en í hitteðfyrra var haft eftir
Jónasi Fr. Jónssyni, forstjóra
Fjármálaeftirlitsins, í Markaðn-
um fyrir nokkru að niðurstað-
an sýni að fyrirtækin séu stönd-
ug og langt frá því að kom-
ast á vonar völ. Hafa ber í huga
að þarsíðasta ár var metár hjá
stóru bönkunum þrátt fyrir
þrengingar á vordögum í kjölfar
erlendra greininga gegn þeim.
Það kom ekki niður á afkom-
unni þótt verulega hafi snert við
gengi hlutabréfa þeirra.
Grétar Már segir fyrri hluta
síðasta árs hafa litið mjög vel út.
Í raun lofað góðu. Úrvalsvísital-
an hafi hækkað um fjörutíu pró-
sent allt fram undir undir mitt
ár þegar hún hafi tekið skyndi-
legan sveig í aðra átt. „Þetta var
snarpur viðsnúningur á seinni
helmingnum,“ segir Grétar.
„En ef afkoman er skoðuð
eftir fjórðungum í fyrra var
hún í takt við þróun á alþjóðleg-
um mörkuðum almennt,“ bætir
hann við og leggur áherslu á að
mestu hafi skipt að í því árferði
sem verið hafi upp á síðkast-
ið hafi grunnrekstur bankanna
skilað sínu, verið í raun sterkur
á meðan lausafjárþurrðin hafi
riðið húsum á alþjóðavettvangi.
Máli sínu til stuðnings bendir
hann á að Kaupþing hafi náð því
í fyrsta sinn að láta vaxtatekjur
bankans, sem höfðu aldrei verið
hærri, ná yfir allan rekstrar-
kostnaðinn. „Það þýðir að rekst-
urinn er gríðarlega sterkur.“
LÆRDÓMSRÍK LEXÍA
Flestir eru sammála um að dýfan
á alþjóðlegum fjármálamörkuð-
um sem hófst um mitt síðasta ár
hafi verið óvenjukröpp. Erfitt
hafi verið að sjá hana fyrir þrátt
fyrir að vísbendingar hafi verið
uppi um hvert stefndi strax á
vordögum í fyrra. Greiningar-
deild Kaupþings sagði fyrr á
þessu ári að aðsteðjandi vanda-
mál – kólnun á bandarískum
fasteignamarkaði, yfirvofandi
lausafjárþurrð, aukin verðbólga
og hækkandi skuldatryggingaá-
lag, svo fátt eitt sé nefnt – hafi
verið rætt í aðskildum hópum
en aldrei á sama tíma. Yfirsýn
hafi því ekki fengist á málinu.
Svo hafi allir straumar stefnt að
einum ósi, sem sé fátítt.
En þá var of seint að grípa í
taumana.
Grétar segir aðdragandann
hafa verið nánast engan. „Þetta
var krappari beygja og nokk-
uð dýpri en menn bjuggust við.
Menn voru ekki undirbúnir fyrir
þessa snörpu lækkun og brugð-
ust ekki við. Það er dýrkeypt
lexía. Framvegis þarf að fylgj-
ast betur með áhættuþáttum á
erlendum mörkuðum og áhættu-
söm fyrirtæki þurfa að bregð-
ast við með því að verja eigið fé
sitt,“ segir hann.
SEGLIN DREGIN SAMAN
Forstjórar viðskiptabankanna
hafa nær allir lagt línurnar fyrir
það sem koma skal á þessu ári.
Sterkar var vart að orði kveðið
en í vikubyrjun þegar Lárus
Welding, forstjóri Glitnis, ákvað
að ganga fyrir skjöldu og lækka
laun sín um helming. Fara þau
við það úr 5,5 milljónum króna
á mánuði, ef miðað er við laun
hans á síðasta ári, í 2,8 millj-
ónir króna. Með gjörningnum
tekur Lárus undir með Þorsteini
Má Baldvinssyni, sem boðaði
aðhaldsaðgerðir og lækkaði
stjórnarformannslaun sín hlut-
fallslega jafn mikið á aðalfundi
bankans í síðustu viku.
Rekstrarkostnaður Glitnis var
reyndar í hærra lagi miðað við
hina bankana á síðasta ári og
boðaði Lárus aðhald á uppgjörs-
fundi bankans fyrr í mánuðin-
um.
Hinir bankarnir hafa enn
sem komið er ekki tekið í sama
streng en Hreiðar Már Sigurðs-
son, forstjóri Kaupþings, sagði
á síðasta uppgjörsfundi bank-
ans að í ljósi erfiðra aðstæðna
á fjármálamörkuðum verði
áhersla bankans fremur á innri
vöxt en stækkun. Bankinn hafði
þá nýverið hætt við yfirtöku á
hollenska bankanum NIBC.
Í svipaðan streng hafa fleiri
tekið, svo sem stjórnendur FL
Group, enda ljóst að mikill vöxt-
ur íslenskra fyrirtækja upp á
síðkastið skýrir að hluta háan
rekstrarkostnað.
„Ég held að það séu komin
mjög skýr skilaboð frá stærstu
fyrirtækjunum um að draga úr
kostnaði og auka aðhald,“ segir
Grétar. „Það eru allir komnir
í þennan gír. Það er hollt og
sýnir hvar styrkleikarnir eru.
Þó verður að hafa varann á að
draga ekki of mikið til baka svo
menn missi ekki af tækifæri
þegar markaðurinn snýr við,“
segir hann og leggur áherslu á
að menn verði að kunna varnar-
leik eins og í þeirri stöðu sem
komin sé upp á skugga hás láns-
fjárkostnaðar á alþjóðlegum
fjármálamörkuðum.
Hvenær sá viðsnúningur
verður nákvæmlega vildu fáir
viðmælendur spá fyrir um. Slíkt
sé enda erfitt. Menn bíði frétta,
einna helst góðra er lúti að fjár-
mögnun með skuldatryggingar-
álagi sem sé nær því sem eðli-
legt geti talist en ekki hinu
margfræga og ofurháa Íslands-
álagi – sem sé út úr kortinu.
„Allar slíkar fréttir eru góðar
en eins og útlitið er núna bíða
menn,“ segir Grétar.
Uppgjörin komin í hús: Ár hagræðingar fram undan
EDDA RÓS KARLSDÓTTIR Forstöðumaður greiningardeildar Landsbankans segir uppgjörin hafa verið við eða
undir væntingum og muni árið einkennast af aðhaldi. MARKAÐURINN/GVA
GRÉTAR MÁR AXELSSON Sérfræðingur greiningardeildar Glitnis segir grunnrekstur banka og fjármálafyrirtækja hafa
verið góðan á fjórða ársfjórðungi þrátt fyrir hræringar á alþjóðlegum fjármálamörkuðum. MARKAÐURINN/PJÉTUR
100.000
80.000
60.000
40.000
20.000
0
■ 2005
■ 2006
■ 2007
Atorka Bakkavör Eimskipafélagið* Exista FL Group Glitnir Icelandair Group** Kaupþing Landsbanki Marel Spron Straumur-Burðarás Teymi*** Össur
* Árið endar í október í bókum Eimskips **Skráð á markað síðla árs 2006 ***Ekki er hægt að bera afkomu Teymis saman við fyrra ár en árið 2006 heyrði Teymi undir samstæðu Dagsbrúnar Allar tölur í milljónum króna
H A G N A Ð U R F Y R I R T Æ K J A S E M M Y N D A Ú R V A L S V Í S I T Ö L U N A Á Á R U N U M 2 0 0 5 , 2 0 0 6 O G 2 0 0 7
1.
49
1 6.
73
9
8.
14
1
4.
24
1 8.
73
3
6.
20
0
98
5
6.
35
5
-9
00
50
.3
14
37
.4
09
57
.0
00
17
.2
51
44
.6
00
-6
7.
20
0
19
.0
99 38
.2
31
27
.7
00
2.
60
0
25
7
51
.0
56
86
.4
47
70
.0
00
25
.0
17
40
.2
15
39
.9
49
56
5
15
,8
60
8 4.
09
2 9.
01
0
3.
28
7
26
.7
18
50
.9
45
14
.9
00
1.
35
4
78
0
29
2,
4
50
8,
2