Fréttablaðið - 05.03.2008, Blaðsíða 1

Krónan hindrun | Eitt helsta
vandamál íslensks fjármálamark-
aðar er að ekki hefur tekist að
laða að erlenda langtímafjárfesta.
Þetta sagði Sigurður Einarsson,
stjórnarformaður Kaupþins, í er-
indi á málstofu BSRB um lífeyris-
mál á föstudag. Augljósasta hindr-
unin væri íslenska krónan.
Hvað sem hentar | „Fyrirtækj-
um á að vera í sjálfsvald sett hvort
þau geri upp í evrum eða öðrum
gjaldmiðli sem hentar betur en
króna,“ sagði Lýður Guðmunds-
son, stjórnarformaður Existu, á
aðalfundi félagsins á fimmtudag.
Uppgjör í evrum | Nefnd á
vegum viðskiptaráðherra lagði til
í síðustu viku að Verðbréfaskrán-
ing Íslands eða sambærilegir aðil-
ar gæti annast uppgjör íslenskra
hlutabréfa í erlendri mynt í sam-
starfi við bakhjarl sem hefði ör-
uggan aðgang að fjármunum í
skráningargjaldmiðlinum.
Lægra lánshæfismat | Alþjóð-
lega matsfyrirtækið Moody’s In-
vestors Service lækkaði lánshæfis-
matseinkunn Landsbankans og
Glitnis úr Aa3 í A2 í síðustu viku.
Kaupþing fékk einkunnina A1.
Einkunn Landsbankans og Kaup-
þings er sú sama og var í byrjun
síðasta árs.
OMX í Nasdaq | Formlega hefur
verið gengið frá samruna OMX
við NASDAQ og þar með hefur
stærsta kauphallarfyrirtæki í
heimi litið dagsins ljós. Hið nýja
nafn á fyrirtækinu verður NAS-
DAQ OMX Group. Íslenska kaup-
höllin er hluti af nýja fyrirtæk-
inu.
Frístundin
Lund og lóðum
lyft í ræktinni
146
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Miðvikudagur 5. mars 2008 – 10. tölublað – 4. árgangur
Skárra en Ísland
Bankarnir
traustir í
Kasakstan 2
Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
F R É T T I R V I K U N N A R
Tíma - og verkskráning
Flotastýring og eftirlit
www.trackwell.com
„Verðbólgan er enn mikil en undir-
rót hennar er nú önnur en áður,“
segir Bjarni Már Gylfason, hag-
fræðingur Samtaka iðnaðarins, í
grein sem hann ritar í Markaðinn.
Hann færir fyrir því rök að
verðbólguþrýstingur sé nú fremur
af völdum kostnaðarauka hjá fyrir-
tækjum en vegna eftirspurnar.
„Þetta ástand minnir á það sem
hagfræðin nefnir stagflation, sem
stundum er nefnt kreppu- eða
kostnaðarverðbólga,“ segir hann
og rifjar upp að á áttunda áratug
síðustu aldar hafi þetta ástand
einkennt mörg lönd í kjölfar olíu-
kreppu. „Við þetta ástand verður
barátta við verðbólgu annars eðlis
en þegar verðbólga skýrist af sí-
aukinni eftirspurn.“ Við þessar að-
stæður segir hann smávægilega
lækkun stýrivaxta Seðlabankans
við hæfi. - óká / Sjá síðu 10
Verðbólga nú
vegna kostnaðar
BJARNI MÁR GYLFASON Bjarni, sem er hag-
fræðingur SI, fjallar í blaðinu um hagstjórn,
Iðnþing og Evrópusambandið.
MARKAÐURINN/HARI
Ingimar Karl Helgason
skrifar
„Tillögur skattyfirvalda um úrbætur í þessum
efnum hafa legið á borðum stjórnvalda árum saman
án þess að þeim hafi verið sinnt,“ segir Indriði H.
Þorláksson, fyrrverandi ríkisskattstjóri, í nýrri
grein.
Hann bendir á að erlendir aðilar eigi hátt í þriðj-
ungs hlut í skráðum félögum í Kauphöllinni. Stór
hluti sé skráður í skattaparadísum, í Lúxemborg
og Hollandi. Hlutfall skráningar eignarhluta þar
hafi aukist mjög á síðustu árum. Annað sé ólíklegt
en að íslenskir aðilar séu á bak við þessa eign að
mestu leyti. „Séu íslensku eignarhaldsfélögin í eigu
erlendra aðila kann svo að fara að lítill eða enginn
skattur verði eftir á Íslandi,“ segir Indriði.
Markaðsverð allra félaga í Kauphöllinni var hátt
í tvö þúsund milljarðar króna í upphafi vikunnar.
Verðmæti hluta sem skráðir eru í skattaparadísum,
í Lúxemborg og Hollandi var þá hátt í 480 millj-
arða króna.
Indriði bætir því við að þessi staða geri skatt-
yfirvöldum erfitt fyrir. Hluti af tekjum og hagnaði
falli til aðila eða félaga erlendis sem ýmist greiði
skatta þar eða alls ekki, séu félögin skráð „í vafa-
sömu skattaumhverfi“.
Indriði bætir því við að ein helsta ástæðan fyrir
þessu sé að skattalög hér hafi ekki þróast með til-
liti til breyttra aðstæðna. Tillögur um úrbætur hafi
lengi legið hjá stjórnvöldum, en allt komið fyrir
ekki. Nauðsynlegt sé að setja lög sem skyldi inn-
lenda aðila til að upplýsa um eignir og tekjur er-
lendra félaga sinna. Þá þurfi að styrkja lög um
svonefnda milliverðlagningu og um viðbrögð við
skattasniðgöngu. Þá sé nauðsynlegt að í skattkerf-
inu sé til staðar stofnun sem ráði við stórsniðin
skattamál með erlendu ívafi. Sjá síður 8 og 9
Tilmæli um laga-
breytingar hundsuð
Hátt í 500 milljarða króna eign í skráðum félögum í Kaup-
höllinni er geymd í skattaskjólum, Lúxemborg og Hollandi.
Miklar skatttekjur kunna að fara forgörðum vegna þessa.
Seðlabanki Íslands ætti, í það
minnsta tímabundið, að hverfa
frá verðbólgumarkmiði og hefja
lækkunarferli stýrivaxta, að mati
Ragnars Árnasonar, hagfræði-
prófessors við Háskóla Íslands.
Bankinn færi þá að fordæmi
seðlabanka í Bandaríkjunum og
Bretlandi sem breytt hafa stefnu
sinni og lækkað vexti mikið og
hratt þrátt fyrir versnandi verð-
bólguhorfur.
Í ræðum sem þeir Ben S. Bern-
anke aðalbankastjóri banda-
ríska seðlabankans og Frederik
Miskin, sem situr í peningamála-
nefnd bankans, fluttu í byrjun
janúar er stefnubreyting bank-
ans útskýrð þannig að aðstæð-
ur á fjármálamörkuðum heims-
ins séu með þeim hætti að meira
máli skipti að tryggja þar lausafé
og traust á fjármálastofnanir en
einblína á verðbólgu. Síðan í sept-
ember í fyrra hefur Seðlabanki
Bandaríkjanna lækkað grunn-
vexti sína frá úr 5,25 prósentum
í 3 prósent.
„Ef Seðlabanki Bandaríkjanna
og Seðlabanki Bretlands telja að
við þær aðstæður sem nú ríki beri
að víkja verðbólgumarkmiði til
hliðar til að tryggja gangverkið í
fjármálakerfinu, þá er þeim mun
ríkari ástæða til að gera það hér
á landi,“ segir Ragnar og setur
spurningarmerki við peninga-
stefnuna sem hér hefur verið
rekin. Hann segir upphaflegum
verðbólguvanda í tengslum við
stóriðjuþenslu í raun hafa verið
„sópað undir teppið með hækk-
un á gengi krónunnar“. Þannig
hafi hér síðustu ár í raun verið
fylgt gengisstýringarstefnu í
stjórn peningamála. Hátt vaxta-
stig segir Ragnar að ýti undir fjár-
streymi til landsins og þar með sé
í raun grafið undan peningastefn-
unni sem vöxtunum er ætlað að
vinna að. Hátt vaxtastig hér segir
Ragnar í raun hafa gert krónuna
að skotmarki erlendra fjármála-
spekúlanta. - óká / Sjá síðu 6
Verðbólguvanda sópað undir teppið
Skuldatryggingarálagið
Bakland
bankanna