Fréttablaðið - 17.03.2008, Blaðsíða 6

6 17. mars 2008 MÁNUDAGUR
Atlantskaup ehf. Bæjarflöt 6,112 Reykjavík S: 533 3700
Upplýsingar á www.atlantskaup.is
STIGAR OG HANDRIÐ ÚR GLERI OG STÁLI
ÚTI SEM INNI
flugfelag.is
Netið
Þú færð alltaf
hagstæðasta verðið
á www.flugfelag.is
EFNAHAGSMÁL „Þetta á væntanlega
eftir að versna áður en það batn-
ar,“ segir Þórólfur Matthíasson,
prófessor við Háskóla Íslands.
Fram kom í Fréttablaðinu á
föstudag að húsnæðislán séu í
einhverjum tilvikum orðin jafn-
há markaðsverði íbúða. Þá sýna
tölur Fasteignamats ríkisins að
fasteignaverð á höfuðborgar-
svæðinu lækkaði í febrúar, eftir
stöðuga hækkun síðustu ár. Þá
hafi verðbólgan haft mikil áhrif á
höfuðstól verðtryggðra lána,
hann hafi hækkað um ríflega 200
milljarða króna á lánum almenn-
ings undanfarin ár. Þá hefur
gengi krónunnar einnig lækkað
mikið frá áramótum. Það getur
valdið þeim sem hafa tekið lán í
erlendri mynt vandræðum.
Gylfi Magnússon, dósent við
Háskóla Íslands, segir þetta ekki
koma á óvart. Vandræði á fjár-
málamörkuðum hafi gert það
mun erfiðara en áður fyrir fólk
að fjármagna húsnæðiskaup og
kjörin snarversnað. Þetta ætti að
ýta undir lækkun eða að minnsta
kosti vinna gegn hækkun. Við
bætist að fasteignaverð hafi
hækkað mikið og mikið verið
byggt, „hugsanlega meira en
hægt er að selja með góðu móti“.
Gylfi segir að erfitt sé að meta
hversu margir lendi í vandræð-
um. Um það verði þó örugglega
einhver dæmi. „Sérstaklega
meðal þeirra sem keyptu þegar
fasteignaverðið var sem hæst og
spenntu bogann hátt með mikilli
lántöku en áttu lítið eigið fé.“
Þórólfur Matthíasson bendir á
að menn hafi ekki séð alþjóðlegu
lánsfjárkreppuna fyrir þegar
húsnæðisskriðan fór af stað
haustið 2004. Hann sagði í grein í
Morgunblaðinu þá um haustið að
verðið myndi væntanlega hækka
nokkuð, en síðan lækka aftur að
nokkrum árum liðnum. Ungt par
sem keypti íbúð með 100 pró-
senta láni kynni að sitja uppi eftir
þrjú til fimm ár með eign sem
væri verulega verðminni en
skuldin sem á henni hvíldi. Þetta
unga fólk væri þar með hneppt í
átthagafjötra í orðsins fyllstu
merkingu. „Mér finnst þessi spá-
dómur minn vera óþægilega
nálægt því að rætast.“
ingimarkarl@frettabladid.is
Húsnæðismarkaður
á enn eftir að versna
Alþjóðlega lánsfjárkreppan eykur á vandræði húsnæðiseigenda. Ástandið á eft-
ir að versna áður en það batnar. Verði eignir verðminni en lán, getur fólk setið í
átthagafjötrum. Erfitt að meta hversu margir lenda í vandræðum.
SKRIFAÐ UNDIR KAUPSAMNINGINN Fólk gæti lent í átthagafjötrum verði íbúð þess
verðminni en lánin sem á henni hvíla.
GJALDEYRISMÁL Ingunn S. Þor-
steinsdóttir, hagfræðingur hjá
Alþýðusambandi Íslands, segir að
hugmyndin um norræna krónu sé
athyglisverð og þess virði að skoða
til lengri tíma litið en fljótt á litið
virðist hún ekki leysa vandann í
þjóðarbúskapnum. „Við þurfum
að ná tökum á þjóðarbúskapnum
áður en við tökum ákvarðanir um
krónuna af eða á,“ segir Ingunn.
Hún bendir á að efnahagskerfin
á Norðurlöndunum séu ólík, Finn-
ar séu þegar komnir í myntsam-
starf með ESB og Danir með sína
krónu fasttengda við evruna. Svíar
séu komnir í ESB þótt þeir séu
með eigin mynt. „Eftir stöndum
við og Norðmenn og hugsanlega
Svíar. Ég tel ólíklegt að Finnar
vilji fara út úr myntsamstarfinu,
þeirra hagur hefur vænkast það
mikið þannig að ég held að okkar
hagur myndi ekki batna við slíkt
samstarf. Norðmenn hafa löngum
glímt við of sterka krónu vegna
olíunnar en þeir hafa ekki verið
með jafnmiklar sveiflur á mynt-
inni og við,“ segir hún.
Vilhjálmur Egilsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka atvinnu-
lífsins, telur í lagi að ræða þá hug-
mynd að taka sameiginlega upp
norræna krónu. „Það væri for-
vitnilegt að vita hvernig aðrar
þjóðir taka í það,“ segir hann.
Kristina Cunningham, upplýs-
ingafulltrúi hjá Kristinu Husmark-
Persson, samstarfsráðherra Norð-
urlandanna í Svíþjóð, segir að
ráðherrann sé ekki tilbúinn að
ræða hugmyndina þar sem hún
hafi ekki enn komið fram í nor-
rænu samstarfi. Ef hún komi fram
í norrænu samstarfi verði hún
hugsanlega tilbúin að ræða málið.
Ekki náðist í Kristinu Halvor-
sen, fjármálaráðherra Noregs. - ghs
Hagfræðingar telja hugmyndina um norræna krónu athyglisverða:
Viðbrögð Norðurlandanna forvitnileg
ÞURFUM AÐ NÁ TÖKUM „Við þurfum
að ná tökum á þjóðarbúskapnum
áður en við tökum ákvarðanir um
krónuna af eða á,“ segir Ingunn S.
Þorsteinsdóttir, hagfræðingur hjá ASÍ.
FORVITNILEGT „Það væri forvitni-
legt að vita hvernig aðrar þjóðir
taka í það,“ segir Vilhjálmur Egils-
son, framkvæmdastjóri Samtaka
atvinnulífsins.
Líst þér vel á að lögreglan noti
valdbeitingarhunda?
Já 54,5 %
Nei 45,5 %
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ætti Landvernd að kæra bygg-
ingarleyfi Norðuráls?
Segðu þína skoðun á www.visir.is
SJÁVARÚTVEGUR Frystitogarinn Venus kom til hafnar
í Reykjavík gær með 400 tonn af unnum afurðum
sem fengust úr 900 tonnum af þorski úr Barentshafi.
Heildarverðmæti aflans er um 250 milljónir króna
miðað við gengi á fimmtudag. Hásetahluturinn er
samkvæmt því um 2,3 milljónir króna. „Við erum
heppnir út af genginu, markaðir háir og góður fisk-
ur,“ segir Guðmundur Jónsson, skipstjóri á Venusi.
„Við vorum að fiska í norsku lögsögunni í Barents-
hafi,“ segir hann. „Þar eru Norðmennirnir búnir að
vera að rækta upp þorskstofninn. Þetta er fimmta
árið sem þeir hafa bannað loðnuveiðar og því er
svona ljómandi gott ástand á þorskstofninum og vel
haldinn fiskurinn. Þrjátíu prósent aflans er senni-
lega fiskur sem er níu kíló eða þyngri,“ segir Guð-
mundur og telur hugsanlegt að ástandið á þorsk-
stofninum við Ísland sé lélegt „því við erum alltaf
að veiða frá honum fóðrið. Ég veit ekki um neina líf-
veru sem lifir ekki á því að borða.“
Venus hefur farið í tvo túra það sem af er árinu og
fiskað fyrir rúmar 300 milljónir króna í allt. „Til að
gera þetta þurftum við að hafa 2.000 tonna togara,
30 manna áhöfn, en mér skilst að þetta sé svipað og
einn bankastjóraræfill fær fyrir að mæta í vinn-
una,“ segir Guðmundur.
Venus var fjörutíu daga í Barentshafi. „Það er
svolítið langur tími,“ segir Guðmundur og telur að
mannskapurinn sé ánægður. „Það væri vanþakklæti
ef þeir brosa ekki núna.“ - ghs
Frystitogarinn Venus kom til hafnar með 250 milljóna verðmæti úr Barentshafi:
Vanþakklæti að brosa ekki
GOTT AFLAVERÐMÆTI Frystitogarinn Venus kom til hafnar í gær
með aflaverðmæti upp á um 250 milljónir króna. „Vanþakklæti
ef þeir brosa ekki núna,“ segir Guðmundur Jónsson skipstjóri
um áhöfnina. FRÉTTABLAÐIÐ/DANÍEL
KJÖRKASSINN