Fréttablaðið - 17.03.2008, Blaðsíða 22
22 17. mars 2008 MÁNUDAGUR
timamot@frettabladid.is
EINAR MAGNÚSSON REKTOR VAR
FÆDDUR ÞENNAN DAG ALDA-
MÓTAÁRIÐ 1900
„Maðurinn sjálfur er mæli-
kvarði alls og sá mæli-
kvarði breytist ekki með
tímanum.“
Einar var rektor Menntaskól-
ans í Reykjavík. Hann skrifaði
kennslubækur í dönsku auk
fjölda greina í blöð og tímarit.
Blaðið Tíminn hóf göngu sína sem viku-
blað í litlu broti þennan dag árið 1917.
Það var fjórar síður eins og títt var um
blöð þá.
Tíminn var málgagn Framsóknar-
flokksins sem hafði verið stofnaður í
janúar sama ár. Hann var einkum ætl-
aður kaupendum í sveitum landsins en
til þeirra var ekki viðlit að senda blað
daglega. Jónas frá Hriflu vann að und-
irbúningi útgáfunnar en 20-30 manns
lögðu til stofnframlög og lofuðu árleg-
um styrkjum. Stærstu hluthafarnir voru
Hallgrímur Kristinsson, forstjóri Sam-
bands íslenskra samvinnufélaga og sr. Tryggvi
Þórhallsson.
Fyrsti ritstjórinn var Guðbrandur Magnús-
son prentari en Tryggvi Þórhallsson tók fljótlega
við og gegndi starfinu næstu tíu árin. Greinar
um stjórnmál voru mest áberandi efni
blaðsins og voru þær jafnan á forsíðu.
Fréttir frá útlöndum voru oftast tekn-
ar eftir erlendum blöðum. Einnig var
mikið af stuttum innlendum fréttum og
fréttabréfum úr sveitum landins enda
áhersla lögð á líflegt samband við kaup-
endur þar. Einnig var framhaldssaga. En
auglýsingar voru fáar. Tím-
inn óx þó fljótlega úr nán-
ast engu í að verða öflugt
blað og útbreitt. Árið 1919
var upplagið 4000 eintök
og komu 80 blöð á ári.
Hann varð þó ekki dagblað fyrr
en árið 1947.
ÞETTA GERÐIST: 17. MARS 1917
Tíminn hóf göngu sína
JÓNAS JÓNSSON FRÁ HRIFLU
UNDIRBJÓ ÚTGÁFU TÍMANS.
EKKI VAR FOR-
SÍÐUMYNDUNUM
FYRIR AÐ FARA Í
FYRSTU.
Við leggjum lið er undirtitill nýlega út-
kominnar bókar. Hún er rituð af Þór-
halli Arasyni og lýsir starfsemi Lions-
klúbbsins Ægis í máli og myndum á
síðustu fimmtíu árum. Andrés B. Sig-
urðsson, fyrrverandi framkvæmda-
stjóri Ormsson, er einn Ægismanna og
þó að hálfrar aldar afmæli klúbbsins
hafi verið á síðasta ári er hann beðinn
að lýsa aðeins starfseminni í tilefni af
hinni nýju bók.
„Fimmtíu ár eru býsna langur tími
í sögu eins félags sem vitanlega þró-
ast með þjóðfélaginu. Eitt aðalverkefni
Lionsklúbbsins Ægis hefur alla tíð verið
að styðja við starfsemina að Sólheim-
um í Grímsnesi og gleðja þá sem þar
dvelja. Aðstæður fatlaðra ungmenna
þar voru frumstæðar árið 1957 þegar
klúbburinn komst á laggirnar. Heimilið
var algerlega háð einni konu, Sesselju
Hreindísi Guðmundsdóttur, sem stofn-
aði það og gaf því alla sína krafta. Hún
viðhafði þau orð einhvern tíma að hún
hefði litið á aðstoð Lionsklúbbsins sem
himnasendingu og lýsti Ægismönnum
sem verndarenglum.“
Andrés nefnir þvottavél, saumavél og
stóla í kennslustofu meðal fyrstu gjafa
Lionsklúbbsins til Sólheima. Síðar hafi
þeir haft eftirlit með byggingafram-
kvæmdum þar og unnið að skipulagn-
ingu staðarins. Einnig hafi þeir byggt
upp gamla sundlaug á staðnum. „Við
tókum tvö til þrjú ár í að gera laugina
upp. Skrifstofublækur úr Reykjavík
drifu sig í steypustígvélin, óku austur
og reyndu að verða að liði,“ lýsir hann.
Þótt nú sé vel gert við Sólheimaheim-
ilið af hendi ríkisins segir Andrés enn
þörf að styðja við félagslífið þar. „Við
Ægismenn höfum haldið jólaskemmt-
anir á Sólheimum í fimmtíu ár og bjóð-
um heimilisfólkinu þaðan í bæinn einu
sinni til tvisvar á ári. Þá er farið á veit-
ingastað, í bíó eða bara labbað um
Kringluna. Við reynum að hafa okkar
framlag þannig að það nýtist heimilis-
fólkinu sem best.“
Gróðursetning er eitt af því sem
Lionsmenn hafa unnið að á Sólheim-
um. Þegar gluggað er í hina nýútkomnu
bók sem byggist að miklu leyti á fjör-
lega skrifuðum fundargerðum sést að
geiturnar á staðnum hafi vel kunnað að
meta plönturnar.
Margir þjóðþekktir menn hafa verið
félagsmenn í Ægi gegnum árin. Andr-
és nefnir Gunnar Ásgeirsson stórkaup-
mann sem var einn af stofnendum.
Einnig Sigfús Halldórsson tónskáld
og marga fleiri. „Þetta var kallað-
ur skemmtikraftaklúbburinn,“ segir
hann. „Við vorum með svo marga fé-
lagsmenn sem tengdust tónlist, gríni
og fjölmiðlum til dæmis Svavar Gests,
Magnús Ingimarsson og Ómar Ragn-
arsson. Klúbburinn er þekktur fyrir
kútmagakvöld sín sem hafa verið
stærsta fjáröflun hans en þegar Andr-
és er spurður um endurnýjun í klúbb-
num dofnar yfir honum. „Því miður er
viðhorfið til frjáls félagsstarfs breytt
í þjóðfélaginu og það er erfitt að ná
fólki inn í sjálfboðastarf,“ segir hann.
„Okkur fækkar í klúbbnum og við
ungu strákarnir sem gengum í hann
fyrir þrjátíu árum erum þrjátíu árum
eldri núna.“
Bókin fæst hjá Eymundsson í Aust-
urstræti, Kringlunni, Smáralind og í
netverslun þeirra. Einnig hjá Máli og
menningu og hjá Lionsumdæminu.
gun@frettabladid.is
LIONSKLÚBBURINN ÆGIR: FAGNAR ÚTKOMU FIMMTÍU ÁRA STARFSSÖGU
Skrifstofublækur í Reykjavík
drifu sig í steypustígvélin
LIONSFÉLAGAR Þeir Þórhallur Arason og Andrés B. Sigurðsson skemmta sér við að skoða nýju bókina. FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
Kvennasögusafnið leitar eftir nöfnum stúlkna sem voru á
myndum er fylgdu Teofani-sígarettum á árunum 1929 og
1930. Safnið á allmargar ómerktar myndir og biður lesend-
ur Fréttablaðsins um aðstoð. Ef einhver ber kennsl á stúlk-
urnar á myndunum er hann beðinn um að hafa samband við
Kvennasögusafnið í síma 525-5779 eða í tölvupósti á net-
fangið audurs@bok.hi.is
Þekkir einhver
þessar stúlkur?
MERKISATBURÐIR
1610 Mikið illviðri stendur í
einn dag og tugir manna
verða úti, aðallega í Borg-
arfirði og Miðfirði.
1805 Ítalska lýðveldið verður
konungsríkið Ítalía. Napó-
leon verður konungur en
var áður forseti.
1907 Fyrsti fundur Verka-
mannasambands Íslands
er haldinn í Reykjavík.
1969 Golda Meir verður forsæt-
isráðherra Ísraels.
1987 Fyrsta íslenska glasabarn-
ið fæðist á Landspítalan-
um, 12 marka drengur.
1987 Alþingi samþykkir ný lög,
sem afnema prestskosn-
ingar að mestu.
2003 Robin Cook, innanríkis-
ráðherra Breta, segir af sér
vegna ágreinings um stríð
á hendur Írak.
Á morgun hefst Evrópuvika gegn
kynþáttamisrétti sem hverfist um al-
þjóðadag gegn kynþáttamisrétti hinn
21. mars ár hvert.
Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna
valdi daginn í minningu um 69 mót-
mælendur sem myrtir voru þennan
dag árið 1960 þegar þeir mótmæltu
aðskilnaðarstefnu stjórnvalda í Suður-
Afríku. Evrópuvikan miðar að því að
uppræta mismunun, fordóma og þjóð-
ernishyggju í álfunni og stuðla þannig
að umburðarlyndu Evrópusamfélagi
þar sem allir eru jafnir, óháð útliti og
uppruna. Birtingarmyndir kynþátta-
misréttis eru ólíkar eftir löndum og
menningarsvæðum en kynþáttamis-
rétti nær yfir vítt svið – allt frá for-
dómum til ofbeldisverka. Kynþátta-
misrétti á Íslandi birtist helst í út-
lendingafælni og duldum fordómum
gagnvart fólki af erlendum uppruna
en hefur því miður nýlega einnig brot-
ist út í ofbeldi. Fordómarnir birtast
einkum í hversdagslífinu – þegar talað
er niður til þeirra sem ekki eru skil-
greindir sem „hreinir“ Íslendingar
og þeir fá lakari þjónustu og atvinnu.
Þetta kemur fram í fréttatilkynningu
frá Mannréttindaskrifstofu Íslands.
Evrópuvika gegn kynþáttamisrétti hafin
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
Sigurlaug Njálsdóttir
Lindasíðu 2, Akureyri, áður Þingvöllum,
Akureyri,
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri þriðjudaginn
11. mars. Útför hennar fer fram frá Akureyrarkirkju
miðvikudaginn 19. mars kl. 13.30.
Þorsteinn Óskarsson María Guðmunda Kristinsdóttir
Jón Þórir Óskarsson Hlíf Guðmundsdóttir
Ólafur Njáll Óskarssonn María Helga Kristjánsdóttir
Sigurður Freyr Sigurðsson
Lilja Ósk Sigurðardóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær eiginkona mín, móðir,
tengdamóðir, systir, mágkona og amma,
Hulda Jónsdóttir
sjúkraliði, Lágholti 19, Mosfellsbæ,
sem andaðist á heimili sínu sunnudaginn 9. mars,
verður jarðsungin frá Grafarvogskirkju þriðjudaginn
18. mars kl. 15.00. Þeim sem vildu minnast hennar er
bent á Krabbameinsfélagið.
Þráinn Þorsteinsson
Fjalar Þráinsson
Svanlaug Ída Þráinsdóttir Árni Valur Sólonsson
Berglind Jóna Þráinsdóttir Jón Emil Magnússon
Dagmar Lind Jónsdóttir
Sigurlaug Einarsdóttir
og barnabörn.