Fréttablaðið - 26.03.2008, Blaðsíða 13
MARKAÐURINN 13MIÐVIKUDAGUR 26. MARS 2008
H É Ð A N O G Þ A Ð A N
„Þjóðhagslegur ávinningur af því
að tryggja opið aðgengi að opin-
berum gögnum er margfaldur
á við mögulegar leyfistekjur og
kostnað,“ segir Hjálmar Gísla-
son, tæknistjóri hjá Já – Upplýs-
ingaveitum.
Hjálmar flutti á dögunum er-
indi um nýsköpun og mikilvægi
aðgengis að opinberum gagna-
söfnum.
Hann bendir á að í höndum
opin berra aðila sé gríðarlega
mikið af gögnum sem megi nýta
til ýmiss konar nýsköpunar. Þar
megi telja gögn frá Stofnun Árna
Magnússonar í Íslenskum fræð-
um, einkum Orðabók Háskólans,
Ríkisútvarpinu, Hagstofunni,
Landmælingum, Seðlabankan-
um, Veðurstofunni, Alþingi, Þjóð-
skjalasafninu og mörgum fleir-
um.
Aðgengi að þessum gögnum sé
hins vegar oft á tíðum háð ýmiss
konar hindrunum. Þau séu ekki
til á stafrænu formi, erfitt sé að
nálgast gögnin og finna, leyfis-
mál séu óljós, gjöld séu tekin
fyrir þau eða stofnanir einfald-
lega liggi á þeim, „eins og ormar
á gulli“.
„Verst af öllu er þegar gjald-
taka er jafnvel aðeins til mála-
mynda, þá er bara verið að hindra
notkun gagnanna, og þar með ný-
sköpun, án þess að nokkur von
sé til þess að hafist upp í kostn-
aðinn við söfnun þeirra,“ segir
Hjálmar.
Hann nefnir dæmi af Emblu,
íslensku leitarvélinni, og leitar-
vélum já.is. Þar er til að mynda
gert ráð fyrir mismunandi mynd-
um orða, leitarvélin þekkir nöfn
þjóðþekktra einstaklinga, bókar-
titla, íslensk örnefni og jafnvel
gert ráð fyrir skammstöfunum.
„Þetta hefði ekki verið mögulegt
án góðra gagna,“ segir Hjálmar.
Sum þessarra gagna hafi feng-
ist að kostnaðarlausu, önnur með
samvinnu við hlutaðeigandi um
endurgerð eða aðra nýtingu þess-
arra gagnasafna. Sem opnast að-
gengi skiptir mjög miklu máli
þar sem verkefni af þessu tagi
séu oftar en ekki unnin af litl-
um fyrirtækjum, einstaklingum
eða nemendum „með lítil fjárráð
en mikinn áhuga“. Í þessum til-
vikum hafi hins vegar tekist að
leysa úr læðingi mikil verðmæti
í umræddum gagnasöfnum. „Þá
verður að hafa í huga að þegar
um opinber gögn er að ræða, þá
hefur almenningur þegar greitt
fyrir að láta búa þau til,“ segir
Hjálmar.
Tölur frá Bretlandi sýni að
þjóðahagslegt tap af takmörkuð-
um aðgangi að opinberum gagna-
söfnum, nemi einum milljarði
punda á ári í glötuðum þjóðartekj-
um. „Þetta samsvarar 700 millj-
ónum króna hér á landi ef höfða-
tölureglunni er beitt. Mér liggur
við að segja milljarði. Hluta af
þessum fjármunum mætti verja
í aukna gagnasöfnun og umfram
allt í að bæta aðgengi að gögnum
sem þegar eru til, og samt komið
út í þjóðhagslegum plús,“ segir
Hjálmar Gíslason. - ikh
Megum eyða milljarði á ári
HJÁLMAR GÍSLASON Búa mætti til mikil verðmæti með því að auka aðgengi að opin-
berum gagnasöfnum sem nota má til ýmiss konar nýsköpunar.
Föstudaginn 28. mars efna Sam-
tök atvinnulífsins, Félag kvenna
í atvinnurekstri, iðnaðarráðu-
neytið og viðskiptaráðuneytið til
námstefnu um konur, fjármagn
og rekstur fyrirtækja. Yfirskrift
námstefnunnar er Virkjum fjár-
magn kvenna. Meðal fyrirlesara
er sænska athafnakonan Karin
Forseke en hún er fyrsta kona
heims til að stýra fjárfestingar-
banka.
Karin var forstjóri sænska
fjárfestingarbankans Carnegie á
árunum 2003-2006 og ein fárra
kvenna í forstjórastóli fyrir-
tækja í kauphöllinni í Stokk-
hólmi. Karin er stjórnarmaður í
breska fjármálaeftirlitinu (FSA)
og hefur áratugareynslu af fjár-
málamörkuðum á Norðurlöndun-
um, í Bretlandi og Bandaríkj-
unum.
Auk Karin taka þátt í nám-
stefnunni Björgvin G. Sigurðsson
viðskiptaráðherra, Halla Tómas-
dóttir, starfandi stjórnarformaður
Auðar Capital, Bjarni Ármanns-
son fjárfestir, Jón Scheving Thor-
steinsson, stjórnar maður Arev
Securities, Kristín Pétursdótt-
ir, forstjóri Auðar Capital, Guð-
rún Björk Bjarnadóttir, lögmaður
hjá SA, Margrét Guðmundsdótt-
ir, forstjóri Icepharma, Katrín
Pétursdóttir, forstjóri Lýsis, Mar-
grét Kristmannsdóttir, formaður
FKA, Þórólfur Árnason, forstjóri
Skýrr, Skarphéðinn Berg Stein-
arsson, forstjóri Landic Property,
og Elín Jónsdóttir, framkvæmda-
stjóri Arev Securities. Nám-
stefnustjóri er Þóranna Jónsdótt-
ir, Auði Capital.
Námstefnan fer fram á Hilton
Reykjavík Nordica, 28. mars kl.
8-12.
Konur og
fjármagn
Hleyptu vexti í reksturinn
Vertu með Net12 netreikning hjá Byr og fáðu vextina greidda
út mánaðarlega.
Fáðu háa ávöxtun
Net12 er óbundinn innlánsreikningur sem býður ávöxtun sambærilegri
þeirri sem bundnir innlánsreikningar bjóða.
Reiknaðu dæmið til enda
Net12 er óbundinn hávaxta netreikningur sem þú stjórnar.
Honum fylgir enginn kostnaður, ekkert úttektargjald og engin krafa
um lágmarksinnborgun. Og þú færð vaxtavexti af þeim vöxtum
sem ekki eru greiddir jafnóðum út.
Sími 575 4000 byr.is
Net12 er rakin leið fyrir þau fyrirtæki og félög sem vilja fara í alvöru vaxtarækt með Byr.
FYRIRTÆKJAÞJÓNUSTA
Notaðu vextina strax