Fréttablaðið - 15.04.2008, Blaðsíða 37

ÞRIÐJUDAGUR 15. apríl 2008 21
Glæpir eru engin nýlunda á Íslandi
og því þarf engan að undra að
opinberar refsingar eigi sér einnig
langa sögu. Eðli refsinga hefur þó
nokkuð breyst í aldanna rás, sem
betur fer segja sumir, og því
líklegt að ýmis refsitól fortíðarinn-
ar komi nútímafólki spánskt fyrir
sjónir. Þeir sem hafa sérlegan
áhuga á þessum málum ættu að
nota tækifærið í dag og skreppa á
Þjóðminjasafnið í hádeginu, en þá
mun Árni Björnsson ganga með
gestum um grunnsýningu safnsins
og skoða ýmsa gripi sem tengjast
opinberum refsingum hér á landi.
Opinberar refsingar þekktust
ekki á Íslandi fyrr en landsmenn
urðu þegnar Noregskonungs, enda
ekkert framkvæmdavald í landinu
fram að því. Þó gefa heimildir til
kynna að refsigleði Íslendinga hafi
verið mest á sautjándu og átjándu
öld.
Leiðsögn Árna hefst kl. 12.05 og
er öllum opin. - vþ
Refsingar
á Íslandi
SVARTHOL Einn af refsigripum Þjóð-
minjasafnsins.
Dag einn á níunda áratug síðustu
aldar var fræðimaðurinn Claude
Schopp við störf á gömlu frönsku
bókasafni þegar hann rakst óvænt
á bréf sem reyndist býsna merki-
legt. Bréfið var frá nítjándu aldar
rithöfundinum Alexandre Dumas,
sem skrifaði sögurnar um Skytt-
urnar þrjár og Greifann af Monte
Cristo, og í því kom fram að hann
hafði skrifað skáldsögu sem
aldrei kom út á bók. Næstu árin
fóru í viðamikla og erfiða leit að
verkinu, sem virtist hafa gleymst
að Dumas látnum, en Schopp
tókst á endanum að hafa uppi á
sögunni og búa hana til útgáfu.
Reyndar entist Dumas ekki aldur
til þess að skrifa síðasta kaflann,
en hafði blessunarlega skilið eftir
sig ítarlegar glósur um fram-
vindu frásagnarinnar. Því greip
Schopp til þess ráðs að bæta sjálf-
ur kaflanum við.
Sagan er þegar komin út í
Frakklandi og hefur þar selst afar
vel. Hún kemur út í enskri þýð-
ingu í næsta mánuði og gert er
ráð fyrir að hún veki ekki minni
lukku í hinum enskumælandi
heimi, enda er Dumas vinsælasti
rithöfundur sem Frakkland hefur
af sér getið, þó að nokkuð sé
reyndar deilt um listrænt ágæti
sagna hans.
Í enskri þýðingu nefnist bókin
The Last Cavalier og segir frá
ævintýrum Hectors de St
Hermine, sem er ungur her maður
í her Napóleons Bonaparte. Af
bréfaskriftum Dumas að dæma
hafði hann í hyggju að skrifa hið
minnsta fjórar bækur um St
Hermine, og því er skáldsagan
ókláraða sem nú er komin fyrir
augu almennings í raun bara
fyrsta bindið. Schopp hefur þó
búið svo um hnútana að lesendur
munu ekki þurfa að bíða lengi
eftir næsta bindi þar sem hann
tók sjálfur að sér verkið, en hefur
að sjálfsögðu glósur Dumas sér
til halds og trausts. - vþ
Ný saga eftir Dumas
ALEXANDRE DUMAS Víðlesnasti franski
rithöfundur allra tíma.
Norræna húsið stendur nú í apríl
og maí fyrir áhugaverðri dagskrá
um byggingarlist og borgarskipu-
lag á Norðurlöndunum undir
yfirskriftinni Byggingarlist í
brennidepli: Mannlíf í miðborg.
Svo mikið er víst að nú um mundir
er skipulag miðborgar Reykjavík-
ur talsvert hitamál og því hafa
eflaust margir áhuga á að kynna
sér skipulagsfordæmi annarra
borga betur. Tækifæri til þess
gefst einmitt í dag, en þá mun
Göran Rosberg frá skrifstofu
byggingafulltrúa Malmö í Svíþjóð
halda framsögu um varanlega
borgarþróun og nota sem dæmi
skipulagið á Västra-höfninni í
Malmö, en hún þykir afskaplega
vel heppnuð.
Rosberg flytur erindi sitt á
ensku í Norræna húsinu kl. 17. - vþ
Skipulagið í
Malmö rætt
MALMÖ Skipulag Västra-hafnarinnar
þykir til fyrirmyndar.
Tvær heimildarmyndir hollenska
kvikmyndaleikstjórans John Appel
verða sýndar í Listasafni Reykja-
víkur í Hafnarhúsinu á fimmtu-
dagskvöld kl. 20 að viðstöddum
leikstjóranum. Myndirnar eru The
Last Victory frá 2004 og The
Promised Land frá 2001. Að
sýningum loknum verður boðið
upp á umræður og fyrirspurnir.
Fyrr um daginn, eða klukkan 12 á
hádegi, mun Appel halda opinn
fyrirlestur í Hafnarhúsinu um
gerð handrita fyrir heimildar-
myndir. Aðgangur að viðburðunum
er ókeypis og öllum opinn á meðan
húsrúm leyfir. - vþ
Kvikmyndir
í Hafnarhúsi