Fréttablaðið - 20.04.2008, Blaðsíða 58
MENNING 34
ýja Óperuhúsið í Víkinni, eins og
Osló hét til forna, var vígt þann 11.
apríl við hátíðlega athöfn að viðstöddu
fjölmenni virðulegra gesta. Haraldur kon-
ungur hélt hátíðartölu af svölum stóra sal-
arins í húsinu og við hlið hans sátu Sonja
drottning, Margrét Þórhildur Danadrottn-
ing, Ólafur Ragnar, frú Dorrit og Angela
Merkel, kanslari Þýskalands.
Það er hin þekkta norska arktektastofa
Snjóhettan sem hannaði húsið og bar hún
sigurorð af fjölda alþjóðlegra arkitektastofa
í samkeppni árið 2000. Byggingin er 38.500 fer-
metrar og eru um hundrað vistarverur í húsinu.
Aðalsalurinn tekur 1370 gesti í sæti. Þá er í húsinu
annar salur sem tekur 400 gesti í sæti. Mun húsið
vera stærsta mannvirki sem rís til samkomuhalds
í Noregi í 700 ár frá því dómkirkjan var reist í
Niðarósi um 1300. Húsið er allt klætt að utan með
hvítum marmara. Stór ljósakróna úr 17 þúsund
glerstykkjum skreytir fordyri hússins og hangir
16 metra yfir gólfi. Er byggingin öll hin glæsileg-
asta og þyrptust þúsundir gesta í húsið um síðustu
helgi til að skoða það, sem kom nokkuð á óvart en
um það hefur staðið nokkur styrr, mest vegna
kostnaðar við bygginguna sem mun vera um 40
milljarðar. Það hefur fullkomna aðstöðu til flutn-
ings á óperum, söngleikjum og listdansi en mun
jafnframt standa fyrir tónleikahaldi af ýmsu tagi.
Efnisskrá hins nýja húss fyrstu vikurnar er
meðal annars helguð tveim dagskrám með úrvali
úr óperuverkum frá liðnum fjórum öldum. Það
eru norskir söngvarar sem koma þar fram. Þá er
fyrirhuguð sviðsetning í lok maí á óperu Monte-
verdis, Orfeus, í nýrri sviðsetningu sem unnin er
í samstarfi við Opera North á Englandi og Glimm-
erglass-óperuna í Bandaríkjunum. En húsið er
einnig ætlað undir starfsemi Norska ballettsins:
Þar eru fram undan frumsýningar á fimm ball-
etta dagskrá, en Jiri Kylián og Karina Guizzo eru
listrænir stjórnendur. Minni salurinn verður
vígður í lok þessarar viku með nýjum heilskvölds-
ballett eftir Ingun Bjørnsgaard við nýja tónlist
eftir Rolf Wallin og Henrik Hellstenius.
Verkefnaskrá haustsins er glæsileg: Berlínar-
fílharmónían er væntanleg undir stjórn Simons
Rattle, Daniel Barenboim mun koma þar fram,
óperan Porgy og Bess verður þar á fjölunum í
sumar, Bryn Terfel er bókaður og stórar sviðsetn-
ingar á Hnotubrjótnum og Leðurblökunni. Dag-
skráin er bókuð dag hvern á báðum sviðum ár
fram í tímann og er aðgengileg á vef hússins:
www.operan.no.
Konunglega í Höfn
Hið nýja óperuhús í Osló. Það er hent gaman að því í Noregi að þetta sé eina óperuhúsið í heiminum sem gestir ganga ofan á,
en það stendur við sjó og verður því eitt þeirra húsa heimsins sem verða nátengd vatni, rétt eins og óperuhúsið í Sydney og
tónlistarhúsið í Reykjavík. MYND/NORSKA ÓPERAN /JARO HOLLAN
Konunglega leikhúsið í Kaup-
mannahöfn hefur tilkynnt verk-
efnaskrá sína fyrir komandi starfs-
ár. Leikhúsið hefur á síðustu
misserum bætt við sig tveimur
nýjum stórhýsum: Óperunni og
nýju leikhúsi en innan veggja þess
eru bæði leiksýningar, starfsemi
Konunglega ballettsins og óperu-
flokkur. Er það stærsta leikhús-
stofnun á Norðurlöndum. Nýju
húsin hafa aukið mjög kröfur til
stjórnar hússins en torvelt er talið
að ná áhorfendum á þann fjölda
verkefna sem þar verða í boði.
Yfirmaður leiklistar í húsinu,
Emmet Feigenberger, er nýkom-
inn til starfa og leitar víða fanga í
verkefnaskrá fyrsta starfsárs síns.
Fyrsta verkefni leikársins er sum-
arrevía, en revíur eru fastur hluti
af dönsku leikhúslífi yfir sumar-
mánuðina. Er frumsýning fyrir-
huguð á Stóru senunni þann 11.
júní, en önnur ný verkefni taka að
líta dagsins ljós frá og með haust-
inu. Sænska leikkonan Gunnel
Lindblom setur upp Páska eftir
Strindberg í lok ágúst. Nýtt verk
eftir Line Knutzon, Handverks-
menn, um erlenda farandverka-
menn, verður frumsýnt í septemb-
er, en Gítarleikarar hennar eru nú
á Litla sviðinu í Borgarleikhúsinu.
Það er sérpantað fyrir húsið. Musi-
cal er líka nýtt verk eftir Line
Mörkby og verður frumsýnt í lok
september. Nýtt verk eftir Jokum
Rohde, eitt fremsta leikskáld
Dana, er á fjölunum í október.
Erlend verk eru ekki mörg á verk-
efnaskránni; Ifigenia eftir Evrip-
ídes og Lukkuriddarinn eða Play-
boy of the western world eftir J.M.
Synge eru á dagskránni. Þá mun
Frank Kastorf hinn þýski koma og
setja upp sýningu eftir meistar-
verki Hermans Bang, Stuk. Verk
helgað Ghitu Nørby er á skránni
síðar á árinu, einnig heimildaverk
um bókastuldinn úr Konunglegu
bókhlöðunni sem frægur varð
fyrir fáum árum. Nokkrir gesta-
leikir eru ákveðnir: Munchner
Kammerspiele kemur í heimsókn
með Óþelló og Deutsches Teater
Berlin flytur Faust í október.
Danskir fjölmiðlar eru spenntir
yfir nýju verkefnaskránni.
Óperustjórinn á Konunglega
hefur líka birt verkefnaskrá næsta
árs. Frá síðasta ári verða teknar
upp sýningar á Don Carlos og La
Traviata eftir Verdi, ópera Joach-
ims Holbek eftir sögu Astrid Lind-
gren, Bræðurnir Ljónshjarta, Káta
ekkjan eftir Lehar og Brúðkaup
Figarós eftir Mozart.
Nýjar sviðsetningar verða á
sviði frá haustinu: Rósariddarinn
eftir Strauss, Pertenope eftir
Händel, Wozzeck eftir Alban Berg,
Nauðgun Lukretiu eftir Britten,
Tristan og Isolde Wagners og Tyrk-
inn á Ítalíu eftir Rossini. Tíðindi
eru af nýrri óperu eftir óperustjór-
ann, Bo Holten, sem samin er eftir
sögu P.O. Enquist, Heimsókn líf-
læknisins, um valdatíma Struen-
see í Kaupmannahöfn sem endaði
illa. Er það í annað sinn sem þeir
sögulegu atburðir verða efni í
óperu, en eins og kunnugt er samdi
Verdi Ballo in Mascara eftir þeim
grimmilegu atburðum, þótt þeir
væru færðir til í tíma og stað til að
fela efnið sem var enn feimnismál
meðal aðals Evrópu þótt liðin væru
150 ár frá valdatíma Struensee.
Eins og í leiklistarpartinum af
rekstri hins Konunglega er tals-
vert um gestaleiki á óperusviðun-
um: Jóska óperan sýnir Töfraflaut-
una og Ástardrykkinn, Staatsoper
Berlin kemur með Phaedru eftir
Henze með leikmynd Ólafs Elías-
sonar, Óperan í Malmö sýnir í Höfn
óperuna Dead Man Walking eftir
Jake Heggie en óperuverk byggð á
kvikmyndum eru farin að verða
nokkuð tíð á verkefnaskrám óperu-
húsa heimsins.
Ein virtasta leikkona dana, Ghita Nørby,
fær sviðsetningu fyrir sig á nýrri verk-
efnaskrá Konunglega danska leikhúss-
ins á næsta starfsári.
NÝJA ÓPERAN
í Víkinni vígð
Glæsilegt óperuhús var vígt fyrir tíu dögum í Osló.
Þar verður til húsa Norska óperan, Þjóðarballettinn
og verður húsið einnig notað til tónleikahalds.
10