Tíminn - 27.01.1982, Blaðsíða 4

4
Miðvikudagur 27. janúar 1982
þingfréttir |
fréttir
Námslán verdi
100% af fjárþörf
og endurgreiðslur
verðtryggðar
■ Ingvar Gislason mennta-
málaráðherra mælti fyrir
frumvarpi um námslán og
námsstyrki i byrjun vikunnar.
Er hér um að ræða ný lög um
efnið og verði frumvarpið
samþykkt falla eldri lög um
námslán úr gildi. Stjórnskipuð
nefnd vann að samningu
frumvarpsins og skilaði þvi
frá sér fyrir rúmu ári og er
það nú lagt fram óbreytt frá
þvisem það kom frá neíndinni
að öðru leyti en að dagsetning-
um hefur verið breytt.
í framsöguræðu sinni sagði
menntamálaráðherra, að
hann hefði gjarna viljað
leggja frumvarpið fyrr fram
en ýmsar ástæður hafi orðiö til
að tefja það en hann kvað von
sina að unnt reyndist aö ljúka
afgreiðslu þess fyrir vorið.
Helstu nýmælin i frumvarpi
þessu eru að hlutfallstala lána
af reiknaðri fjárþörf hækkar i
100%, en er nú 90%, og hækk-
aði i fyrra úr 85%. Þá er ráð
fyrir gert að endurgreiðslur
verði verðtryggöar sam-
kvæmt lánskjaravisitölu og
ákvæði er um að stoínaður
verði lifeyrissjóður náms-
manna. Fjölmargar aðrar
breytingar eru i frumvarpinu
miðað við það er nú er i gildi
um lán og styrki til náms-
manna.
Ingvar Gislason kvaðst
flytja frumvarpið með íyrir-
vara um ýmis atriði, m.a. ný-
mælið um lifeyrissjóö náms-
manna. Hann sagði aö nauð-
synlegt væri að hafa þetta
lánakerfitilaðlétta undirmeð
námsmönnum og ætti það að
stuðla að jöfnuði og aö efna-
litlir námsmenn þyrftu ekki að
hverfa frá námi sinu vegna
fjárskorts eða að menn þyrftu
ekki að láta fjárhagsáhyggjur
aftra sér frá að hefja nám i
þeim greinum er hugur þeirra
stendur til. Hann sagöi að um-
fang lánasjóðsins mætti alls
ekki minnka, en stefna bæri að
þvi að lánakerfiö sjálft stæöi
undir sér og væri með þessu
frumvarpi stefnt að þvi að það
yrði ekki byrði á ríkissjóði,
þótt enn verði að leggja sjóðn-
um nokkuð til.
En frumvarpið miðar að þvi
jöfnum höndum að íullnægja
framfærsluþörf námsmanna
og endurgreiðslum að námi
loknu. Þaðkom fram að skóla-
árið 1980-81 voru námslána-
þegar 3620 talsins þar af
stunduðu 1370 nám erlendis.
Vilmundur Gylfason, Frið-
rik Sophusson og Guðrún
Helgadóttir tóku til máls og
lýstu yfir stuðningi við frum-
varpið, en gerðu athugasemd-
■ lngvar Gislason mennta-
málaráðherra.
ir við einstaka liði þess. Tveir
fyrrnefndu þingmennirnir
áttu sæti i nefnd þeirra er
samdi frumvarpið, en formað-
ur hennar var Eirikur Tómas-
son.
Ingvar Gislason mennta-
málaráðherra þakkaöi ræöu-
mönnum stuðning við lrum-
varpið og kvaðst hafa kosið að
leggja það lram óbreytt eins
og það kom frá nefndinni og
láta Alþingi skera úr um þau
atriði sem þurfa þykir að
breyta. Lauk hann máli sinu
með þvi að það væri von sin og
trú að ný og betri löggjöf um
námslán verði samþykkt áður
en þessu þingi lýkur. OÓ
Lagabreytingar
vegna ákvörd-
unar fiskverðs
■ s.l. mánudag mælti
Steingrimur Hermannsson
sjávarútvegsráðhera fyrir
tveim frumvörpum i tengslum
við ákvörðun fiskverðs. I efri
deild mælti hann fyrir frum-
varpi um útflutningsgjald af
sjávarafurðum og i neöri deild
frumvarpi um timabundið
oiiugjaid til fiskiskipa.
Breytingarnar á út-
flutningsgjaldinu eru eftirfar-
andi:
Samkvæmt 1 gr. laga nr. 2 1.
febrúar 1980, var dtflutnings-
gjald af sjávarafurðum á-
kveðið 5,5% af fobverðmæti
útflutnings i stað 6% áður.
Gildistökuákvæöi sömu
laga, 5. greinin, er svo-
hljóðandi: „Lög þessi öðlast
þegar gildi og skulu ákvæði
þeirra taka til útflutnings
sjávarafurða, sem fram-
leiddar eru a árunum 1980 og
1981”.
Ein af forsendum fiskverðs-
ákvörðunar nú er, að Ut-
flutningsgjald af sjávarafurð-
um veröi áfram 5,5% af fob-
verðmæti útflutnings. Þvi ber
nauðsyn til að fella niður
seinni hluta 5. gr. nefndra
laga, þannig að Utflutnings-
gjald af sjávarafurðum hækki
ekki i' 6% heldur veröi óbreytt,
þ.e. 5,5% á árinu 1982.
t athugasemdum við frum-
varpiö um oli'ugjald segir:
Frumvarp þetta er flutt i
tenglsum viö ákvörðun fisk-
verðs frá 1. janúar 1982 en ein
forsenda þeirrar ákvörðunar,
sem tekin var með samþykki
allra fulltrUa i yfimefnd Verð-
lagsráðs var.aðoliugjald yröi
7% á árinu 1982. Meginefni
frumvarpsins er þvi að lækka
oliugjald til fiskiskipa utan
skipta úr 7,5% i 7% og
framlengja það þannig til árs-
loka 1982. Lög um 7,5% tima-
bundiö oliugjald runnu út um
siðastliðin áramót.
Oliugjald utan skipta var
tekið upp með lögum i mars
1979. Gjaldið var i fyrstu 2.5%
af skiptaverði og fór hæst i
12% en varsíðan lækkað aftur.
Frá október 1980 til siðustu
áramóta var gjaldið 7,5% af
skiptaverði.
A árinu 1978, fyrir oliuverðs-
hækkunina 1979 og 1980, var
oliukostnaður skipa á botn-
fiskveiðum um 12,5% af
heildartekjum. A árinu 1979
hækkaði hlutfalloliukostnaðar
i 16,2% af heildartekjum (án
oliugjalds) og á árinu 1980 var
hlutfallið 18,2%. Ætla má, að
á fyrstu mánuðum þessa árs
verði oliukostnaður um 19,5%
af heildartekjum (án oli'u-
gjalds).
Akvæði einstakra greina
frumvarpsins eru óbreytt frá
þvi sem gilti á árinu 1981 aö
öðru leyti en þvi að gjaldið
lækkar úr 7,5% i 7% af skipta-
verði eins og áður sagði.
OÓ
■ Mjög auðvelt er að opna kassann og henda enda slöngunnar fram af húsþökum, svölum eða út um
glugga.
Nýstárlegt tæki
til ad bjarga
fólki af husaþökum
■ Mjög nýstárlegt björgunar-
tæki sem er hannað með þaö fyrir
■ Slönguna er hægt að fá i þeirri
lengd sem hentar hverju húsi.
augum að bjarga fólki úr brenn-
andi húsum var kynnt i húsi Sam-
vinnutrygginga við Ármúlann á
mánudag.
Tækið er mjög einfalt i sniðum.
I litlum kassa, sem auövelt er að
koma fyrir á húsþökum, við stóra
glugga og á svölum, er fyrir kom-
ið nokkurskonar slöngu sem auð-
velt er að kasta niöur meðfram
veggjum. Slangan er úr efni sem
þolir allt að 1200 gráðú hita i 10
min og fólk getur auðveldlega
komist inn i slönguna og siðan
rennt sér rólega niður innan i
henni. Hægt er að fá slönguna i
þeirri lengd sem hentar hverju
húsi.
I mörgum löndum er búið að
koma svona tækjum fyrir i háhýs-
um og hefur það gefið góða raun.
— Sjó.
■ Sföan fer fólk inn Islönguna, meö fæturna á undan, og rennir sér niö-
ur. Margir geta verið i slöngunni I einu.
■ Það er ekki annaö að sjá en að vei hafi farið um þennan á leiöinni
n*®ur- Timamyndir GE.