Tíminn - 04.02.1982, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 4. febrúar 1982

9
,,Að sóknað I.K.I. sýnir, að ungt fólk hef-
ur áhuga fyrir likamsmennt og kennslu-
störfum, en það hlýtur að koma að þvi að
einhverjir hugsi sig um tvisvar áður en
þeir ,,fóma” tveimur árum við nám við
svo lélegar aðstæður sem nú er boðið upp
á”.
nemenda bekk stærðfræöi i
kennslustofu sem aðeins hefur 5
borð og 5 stóla? Er ekki ætlast til
að hvert barn sitji við sitt borð
hafi sinn blýant og sitt blað? Er
það þá ekki jafn sjálfsögð krafa
að til sé 1 bolti af hverri gerð á
hverja tvo nemendur, sundkdtur
og sundflá á hvern nemanda
o.s.frv.? Svo áað vera samkvæmt
normiþegar iþróttahús eru tekin i
notkun en þegar að þvi kemur þá
er oft ekkert eftir til að kaupa
laus kennslutæki, hvað þá að
halda þeim við og endurnýja þeg-
ar þau ganga Ur sér, hafi þau
verið keypt i upphafi. Dæmið er
bara ekki svona einfalt. Okkur er
ætlað að gegna hlutverki töfra-
mannsins og gera ómögulega
hluti mögulega með litlum sem
engum áhöldum.
Einni meinsemd má ekki
gleyma en það eru allir minnis-
varðarnirsem reistir eru. Tileru
stöðluð íbúðarhús m.a. úr eining-
um og eru þau byggð viða um allt
land i mismunandi umhverfi.
Iþróttamannvirki eru nánast allt-
af sérhönnuð. Hvað mætti spara
mikið meðstöðluðum teikningum
og fullbúa húsin svo tækjum og
áhöldum fyrir þann mismun sem
annars fer i' sérteikningar og út-
flúr og annað þ.h. Sum iþrótta-
mannvirki eru lika svo meingöll-
uð að til vansæmdar er fyrir
hönnuðinn. Hvenær leita þeir um-
sagnar þeirra sem eiga að vinna
við þæraðstæður sem þeir eru að
skapa? Nánast aldrei.
Gisli Halldórsson arkitekt hélt
nokkra fundi með skólastjóra og
kennurum l.K.l. meðan á hönnun
þess mannvirkis sem nefnter hér
að framan stóð yfir. Tel ég að
fyrir vikiö sé væntanlegt iþrótta-
mannvirki miklu vænlegri starfs-
vettvangur en ella hefði orðið.
Fjölmargt má tina til sem betur
mætti fara, en einn er sá þáttur
sem ekki má gleymast en það er
sá tómstunda- og heilsubótar-
brunnur sem góð iþróttamann-
virki eru fyrir unga sem aldna.
Sennilega væru fleiri unglinga-
vandamálin ef iþróttamannvirkja
og iþróttaleiðbeinenda nyti ekki
við og hvert leitar ekki almenn-
ingur i fristundum sinum eftir
vinnu og um helgar?
Það er að minu mati þjóðhags-
lega hagkvæmt að byggja fljótt
ogmyndarlega iþróttamannvirki,
það sannar aðsóknin, færri kom-
ast að en vilja.
1 þessu stutta spjalli er a ðeins á
fátt eitt minnst, enda tilgangur-
inn aðeins sá aö vekja fólk til um-
hugsunar um þessi mál. Heim-
sókn Laugvetninga 5. nóv. erkær-
komið tilefni til að vekja máls á
þessu.
1 stuttu máli:
1. Viðunandi lausn verður að
finnast á málefnum I.K.l.
2. Fullnægjandi og fullbúin
iþróttamannvirki veröi reist
við hvern skóla strax I upphafi.
3. Menntaðir iþróttakennarar
ráðist til starfa i allar iþrótta-
kennarastööur.
4. Kennsluskyldu skv. reglugerð
verði fullnægt á öllum skóla-
stigum. Hafnarfirði 8. nóv. 1981
Páll ólafsson
sýningar sinar yfirleitt fremur
frjálsar. Ef til vill ýkir hann of
mikið fólkið sem gerir út og borg-
ar tapið á fiskinum alla daga.
Rökræða Halldórs og flestra betri
höfunda skiptir persónum nefni-
lega ekki i vonda og góða. Ekki er
gjörð tilraun tií að gjöra þá vondu
enn verri, og hina góðu ennþá
betri. Rök beggja fá að njóta sin i
bókum Halldórs, og það skapar
togstreituna.
Ég hygg t.d. að leikverkið yrði
meira sannfærandi ef kaup-
mannsfjölskyldan væri sýnd I
réttara ljósi. Fiski hefur alltaí
verið stolið á Islandi, en
verslunaraðallinn, bæði sá danski
eftir einokun og eins sá islenski,
taldi sig vera að vinna náðarverk
alla daga, og að heimsmyndin
væri rétt.
Um leikgeröina er það annars
að segja að þótt sýningin sé löng,
þá erhún ekki langdregin. Ég er
að visu ekki jafn reiðubúinn til að
sitja undir langlokum i leikhúsi
og finnaðþessu einfaldlega afþvi
að ég trúi ekki á að það sem ekki
erunnt aðsegja eða koma tilskila
á tveim klukkutimum, skili sér
frekar á fjórum. Það er gaman að
þessu verki og það vekur upp
liðna daga og öll þau núll sem
fundist hafa i landinu. Þó annar
flötur sé nú á samfélaginu, þá
fjallar verkið enn um samtiðina,
alveg eins og það gjörði fyrir
fimmtiuárum.Ekki liggurþað þó
alveg ljóst fyrir, hvort Salka sé
ástarsaga, atvinnusaga eða
sorgarbók um fátækt fólk.
Leikmyndin er þénug, nema
metorðastiginn, sem er úr færi-
bandaáli, er ekki -i rétt efni. En
sem leiktæki er hann góður. Þá
eru innkomur utan úr sal og út-
göngur í sal alltaf truflandi, þvi
eitt andartak heldur maður að
leikritið sé að fara út úr húsinu,
eða að annað leikrit sé að ryðjast
þar inn. Ég er nefnilega i vissum
skilningi búðargluggamaður i
leikhúsi.
Ég er ekki sammála grein eftir
Helgu Kress, sem reynir að gjöra
Halldóri upp sérstakt réttlæti
handa kvenfólki einvörðungu.
Hann fylgir einfaldlega
mannúðarstefnu. Hann berst
gegn fáfræði og sóðaskap, jafnt
fyrir konur,sem karla. Það hefur
mér að minnsta kosti alltaf
fundist. Heimsmynd Jóns i'Stóra
Dal og Jóns Þorlákssonar er að
leysast upp og fólkið er að fara á
mölina, þar sem það verður að
launþegum i stað þess aö teljast
fremur meö búfé og hlunnindum,
en manneskjum á kaupi. Þaö er
þvi of mikil einföldun, að Salka
Valka sé kvenréttindakona. Hún
eraðeins orðin læs og hefur kom-
ist i tæri við ný sannindi.
Það er ógjörningur að telja upp
kosti leikara i þessu verki.
Margir fara á kostum. Og þeir
sem leika lykilhlutverkin, eru þar
með taldir lika t.d. Guðrún S.
Gisladóttir, Margrét Helga Jó-
hannsdóttir, Gisli Rúnar Jónsson
og Þorsteinn Gunnarsson. Þá má
einnig nefna þá Jón Sigurbjörns-
son, Steindór Hjörleifsson og Jó-
hann Sigurðsson.
Gallerí
GALLEHt 32
Guðmundur W. Vilhjálmsson
Myndlistarsýning
45 myndir
Opin á verslunartima
eftir hádegi til
6. febrúar 1982
23. janúar s.l. opnaði
Guömundur W. Vilhjálmsson
myndlistrsýningu i Galleri 32,
myndlistarsal, sem tekinn var i
notkun á siðastliðnu ári að Hverf-
isgötu 32 i Reykjavik.
Þar er einnig til húsa Ramma-
smiðjan, en það er ekki óalgengt i
ú löndum, að menn sameini
rekstur á sýningarsölum, eða
húsnæði undir myndir, og taki að
sér að ramma inn myndir, þótt
hitt sé nú jafn algengt að menn
reki rammagerðir og selji myndir
meö, og þá eftir alls konar mynd-
listarmenn, og er þá oftast nær
það seljanlegasta, sem haft er á
boðstólum.
Galleri 32 hefur ágætt húsnæði
fyrir myndir, og þær sýningar,
sem þar hafa veriö haldnar,
benda til þess að markmiðið sé að
ein sýningin taki við af annarri,
og að þær standi ekki mjög lengi.
Guðmundur W. Vilhjálms-
son
Sem að framan sagði, stendur
þar nú yfir sýning á verkum Guð-
mundar W. Vilhjálmssonar.
Guðmundur kann að hafa fengist
nokkuö við myndlistarstörf, þótt
Þessi upptalning er þó li'tils
virði upp á leikinn almennt.
Persónusköpun leikstjórans
virðist sannfærandi, nema það of-
leikna i framgöngu kaupmanns-
fjölskyldunnar. Ég tel að þarna
hafi verið skilað áhrifamiklum
sjónleik.
Jónas G uðm undsson
Jónas
Guðmundsson
skrifar um leik-
list.
hann stundi aðra vinnu á virkum
dögum, en hann er lögfræðingur
að mennt og stjórnar einhverri
starfsemi hjá Flugleiðum. Og
þess má svona til gamans geta,
að hann er bróðir Thors Vil-
hjálmssonar rithöfundar, sem
einnig fæst við myndlist og var
með ágæta sýningu i Djúpinu i
fyrra.
Guðmundur W. Vilhjálmsson
sýnir þarna 45 smámyndir. Þær
eru unnar i pastel, en einnig notar
hann vatnsliti og blek. Ein mynd
er gjörð meö oliukrit.
Guðmundur W. Vilhjálmsson
hefur ekki gjört mikiö af þvi að
sýna myndir. Þó hefi ég áöur séð
nokkrar, en þaö var, ef mig ekki
brestur minni, á samsýningu hjá
starfsmönnum Flugleiða.
Viðfangsefni hans eru fjöl-
skrúðug, og satt aö segja þá eru
þessar myndir furðu góðar,
miðað við mann, sem ætla má að
hafi ekki mikla reynslu i mynd-
gerð. Helst virðist teikningu þó
vera ábótavant, en það bætir
hann upp með ýmsum öðrum
kostum.
Viðfangsefnin eru mörg. Við
jökulröndina — 1 fjörunni — Ég
skrifa þér — Compostion — Ferill
— Þorp i svefni o.s.frv. En bestar
þóttu mér myndir no. 15, 17, 23, 44
og mynd no. 10.
Það er vel þess virði, að koma á
Galleri 32 og heilsa uppáþálist,
er þar er nú sýnd.
Jónas Guðmundsson
vísnaþáttur
AÆbIMDíW
HAœNAEte
„Magnast nú á
Moggans sídum,
móðuharðindin”
■ övenjudökkt var i álinn
uppúr þessum áramótum
Deilur um fiskverð og kjara-
samninga sjómanna lömuðu
athafnalif um land allt. Nú
þegar úr hefur rætst — i bili —
er kannski ekki úr vegi að rifja
upp þessa glaðbeittu visu Sig-
urðar Briðfjörðs
Skammt er siðan umræður
spunnust um nýja og veglega
„KommissarahöH” Fram-
kvæmdastofnunar:
Sverrir ekki eftir gefur,
yfirmanna dekrar stétt.
Kommissarahöllin hefur
heldur betur forgangsrétt.
Lifnar hagur nú á ný,
nýr er bragur spunninn.
Dýr og fagur austri i
upp er dagur runninn.
Rimþrautir voru vinsælar
með þjóðinni áður fyrr á
árunum, þótt nú hafi púslu-
spil, krossgátur og myndgátur
e.t.v. leyst þær af hólmi. Eina
slika er að finna i Grettis-
rimum Kolbeins Grimssonar
Jöklaraskálds, þar sem hann
lýsir flutningi á liki Grettis og
félaga hans úr Grimsey og er
Benedikt Gröndal hafður fyrir
þvi að henni megi snúa á 16
vegu:
Alda rjúka gjörði grá
Golnis spanga freyju.
Kalda búka frændur frá
fluttu Dranga eyju.
Og gjöri nú þeir svo vel, sem
timann hafa, að spreyta sig á
þessu.
Ýmsir þeir, sem mér hafa
skrifað, hafa látið i ljós óskir
um form og innihald þáttar af
þessu tagi. Eysteinn i Skál-
eyjum skrifar: „Oft var þörf
en nú er nauðsyn að halda uppi
merki stökunnar, viðhalda
hagmælskunni og skerpa
brageyra landans. Það eru
nefnilega ýmsir að hamast við
að ganga af þessu dauðu.
Enginn veit hvers vegna....
Gjarnan mætti etja mönnum
saman á þessum vettvangi,
þannig að hnútur flygju um
borð, það þarf engan að
saka.” Og Sigfús Krist-
jánsson, Keflavík, segir:
„Minar óskir eru þær, að þátt-
urinnhaldistsem mest i nútið-
inni, og verði þvi ekki visna-
safn örfárra höfuðsnillinga,
þótt eitt eöa tvö visugullkorn
séu ómissandi krydd hverju
sinni. Þá er það ósk min, að
visurnar séu sem ílestar, en
skýringarnar örstuttar.”
Undir þetta hvort tveggja
get ég tekið, en þá þurfa les-
endur að vera virkir, mikil-
virkir og velvirkir, og verður
þeim þá að ósk sinni.
Margrét i Dalsmynni
stendur traustum fótum mitt i
samtiðinni, svo sem sjá má:
Ekki er það alltaf sem málin
skýrast lyrir almenningi við
umræður stjórnmálamanna
um þau:
Von er að ruglist þanki þinn
i þessu mikla argi,
þegar mætast stálin stinn
i stjórnmálanna þvargi.
Nokkrir botnar hafa borist
við fyrripart Einars Krist-
mundssonar:
1 Ef mér leiðist legg ég á
Ijúfan reiðargamminn
hleypi skeiði heiman frá,
hryggðin eyðist skammvinn.
Eysteinn Gislason, Skáleyjum
Fram til heiða förum þá
frátt á skeiði i hvamminn.
J.E.Reykjavfk
Ferðast eins og fuglinn þá.
fráls I hciðarhvamminn.
J.Þ. Skagafirði
öll i burtu vikur vá,
vikkar sjónarramminn.
J.J.Hverageröi
Leiðari Þjóðviljans 9.—10.
jan. bar yíirskriítina „Veisla i
menningarliíi”. Ég er að
hugsa um að ræna upphafs-
orðum hans i nýjan fyrripart
fyrir lesendur þessa þáttar að
spreyta sig á að botna:
„Enda þótt það sé atvinnuþref
og efnahagsdeilur i landi”
Svo að ég verði ekki vændur
um stuld á hugverkum skal
tekið fram aö umræddur
leiðari er undirritaður e.k.h.
Lesandi er kýs að kalla sig
„Svavar” sendir þennan upp-
hafspart:
Verðbólga og visitala
virðast samantvinnað par.
Og þennan:
Magnast nú á Moggans siðum
móðuharðindin.
Og gæti þá þessi norðlenska
visa orðið eins konar amen
eftir efninu.
islensk stjórn er oftast röng:
ofveiði á fiski.
Þjóðin kyrjar sultarsöng
södd yfir fullum diski.
Upp er skorið engu sáð,
allt er i vargginúnir
Þeir, sem aldrei peKKiu iuu,
þeir eiga að bjarga hinum.
Ólafur Hannibalsson,
bóndi í Selárdal skrifar