Fréttablaðið - 24.05.2008, Blaðsíða 16

16 24. maí 2008 LAUGARDAGUR
Ár er liðið síðan ríkisstjórn
Sjálfstæðisflokksins og
Samfylkingarinnar settist
að völdum. Við þau tímamót
er spurt hvort stjórnin hafi
staðið sig vel eða illa.
Auðvitað er ekki sama hver er
spurður. Formenn stjórnarand-
stöðuflokkanna eru til dæmis á
einu máli um að ríkisstjórnin hafi
staðið sig afar illa en formenn
stjórnarflokkanna eru sammála
um að vel hafi tekist til þetta
fyrsta ár. Þessar skoðanir eru
bæði fyrirsjáanlegar og sjálf-
sagðar.
Ekki er sama magn og gæði í
pólitík en hvað sem því líður
hefur ríkisstjórnin lagt fram
meira en 130 lagafrumvörp,
nokkur þeirra býsna stór um
viðamikil mál. Skólafrumvörp
menntamálaráðherra og sjúkra-
tryggingafrumvarp heilbrigðis-
ráðherra eru af þeim toga. Setn-
ing varnarmálalaga og tilheyrandi
tilurð Varnarmálastofnunar með
næstum eins og hálfs milljarðs
króna árlegum fjárframlögum er
líka stórt mál.
En ríkisstjórnin hefur ekki
bara verið dugleg við að leggja
fram frumvörp, hún hefur líka
verið dugleg við að ferðast.
Ferðalögin eru 130 á þessu eina
ári (jafnmörg frumvörpunum).
Það eru meira en tíu ferðir á
mann sé deilt niður á ráðherrana
tólf en þeir hafa, jú, ferðast mis-
mikið. Ekki kemur á óvart að
Jóhanna Sigurðardóttir ferðist
minnst.
Og eins og ríkisstjórna er hátt-
ur hefur þessi verið iðin við að
skipa nefndir. Þær skipta tugum.
Margt ágætt hefur verið gert á
þessu eina ári en í almennri og
pólitískri umræðu falla öll góðu
verkin í skuggann af því sem ekki
hefur verið gert. Áköll um
aðgerðir í efnahagsmálum hafa
borist linnulaust úr öllum áttum
síðustu mánuði. Enn geta ráð-
herrarnir ekkert annað sagt en
að unnið sé í málinu.
Fylgismæling er ein stikan sem
hægt er að setja á ríkisstjórnina.
Kvikasilfrið hefur sigið niður á
við. Samkvæmt Capacent hefur
stuðningurinn við stjórnina fallið
síðan hún var mynduð, úr 83 pró-
sentum í 56 prósent í apríl. Í kosn-
ingunum fyrir rúmu ári fengu
stjórnarflokkarnir samanlagt 64
prósent atkvæða. Átta prósent eru
stokkin frá borði. Það segir sína
sögu. bjorn@frettabladid.is / sjá síður 30-31
Áköll um aðgerðir í lok fyrsta ársins
„Mér finnst þessi ríkisstjórn, með sinn stóra
meirihluta, hafa verið ótrúlega verklítil. Og ég held
að það sé almannarómur að hún hefur reynst
daufgerðari og seinni til allra verka en menn gátu
búist við,“ segir Steingrímur J. Sigfússon, formað-
ur Vinstri hreyfingarinnar - græns framboðs.
„Frægast er það í tengslum við efnahagsástandið,
hina löngu bið eftir góðum fréttum af hennar hálfu
sem engar eru ennþá. Það er helst Seðlabankinn
sem hefur aðeins vaknað til lífsins nú upp á
síðkastið.“ Að sama skapi megi segja að ríkisstjórn-
in hafi ekki aðhafst mikla hluti sem mikil ástæða sé
til að ergja sig yfir. „Varhugaverðasta stefnubreyt-
ingin er þó þessi mikla áhersla á Nató-væðingu og
útgjöld til ýmiss konar hernaðarlegra hluta.“
Steingrímur segir snemma hafa borið á að
ríkisstjórnin virtist ekki hafa hugsað fyrir því að
meira þyrfti að gera en að ná völdum og nefnir
handabakakennd vinnubrögð vegna mótvægisað-
gerðanna síðastliðið sumar og haust sem dæmi. „Í
vaxandi mæli hefur svo ósamstaða og ýmiss konar
kritur gert vart við sig og hvalveiðarnar eru
einstakt dæmi þar um. Svona tvíeðli ríkisstjórnar
kann ekki góðri lukku að stýra.“
Steingrímur segir ríkisstjórnir vitaskuld háðar
árferði, það hafi ekki verið gott að undanförnu og
stjórnin súpi seyðið af hagstjórnarmistökum og
óstjórn undanfarinna ára. „Hún hefur haft heilt ár
til að bregðast við því allar þessar aðstæður voru
meira og minna fyrirsjáanlegar. Þessi stjórn gerir
ekki betur en að slefast í gegnum prófið með
lægstu mögulegu einkunn.“
Ótrúlega verklítil ríkisstjórn
STEINGRÍMUR J.SIGFÚSSON Formaður Vinstri grænna segir
ríkisstjórnina ekki gera betur en að slefast í gegnum prófið
með lægstu mögulegu einkunn.
„Ríkisstjórnin leit glæsilega út daginn sem
hún tók við, prúðbúin og flott með mikinn
þingmeirihluta og, að margir héldu,
pólitískan metnað. En það fer ekki alltaf
saman gæfa og gjörvileiki og ég tel að fáum
ríkisstjórnum hafi farnast jafnilla á sínu
fyrsta ári sem ég man eftir á mínum
pólitíska ferli eins og þessari,“ segir Guðni
Ágústsson, formaður Framsóknarflokksins.
Helsta ástæða þessa mats Guðna er að
ríkisstjórnin hafi aldrei almennilega hafið
störf. „Hún fór ekki að takast á við þau
vandamál sem blöstu við. Það var alveg ljóst
að á síðustu tveimur árum í minni ríkis-
stjórn vorum við að glíma við of mikla
þenslu og einhvern veginn var maður
sannfærður um að ríkisstjórnin myndi byrja
á að takast á við efnahagsvandann. Það
gerði hún ekki.“ Né heldur hafi hún búið sig
undir að takast á við vandamál vegna
fjármálakreppu á heimsvísu sem þó hafi
blasað við í haust. „Ég tel að í rauninni hafi
ríkisstjórnin framið svik við skulduga
Íslendinga því bæði forsætisráðherra og
utanríkisráðherra sögðu að allir hlutir væru
í lagi. Ekkert væri að óttast.“
Afleiðingarnar af þessu eru, að mati
Guðna, þær að nú hriktir í stoðum samfé-
lagsins. „Gjaldþrot og uppsagnir blasa við.
Atvinnuleysi og verðhruni á eignum
almennings er spáð. Og þess vegna er það
nú svo að á ársafmælinu finnst mér að það
sé slokknað á flestum kertunum sem loguðu
skært þegar ríkisstjórnin tók við völdum
með tiltölulega gott þjóðarbú. Ég held að
áhyggjur sæki að mörgum og menn kvíði
því sem er fram undan. Ekkert er verra
fyrir þjóð en að eiga lélega ríkisstjórn þegar
kreppa sækir að.“
Ekki tekið á efnahagsvanda
GUÐNI ÁGÚSTSSON Formaður Framsóknarflokksins
segir fáum ríkisstjórnum hafi farnast jafnilla á fyrsta
árinu og þessari.
„Það kemur mér verulega á óvart hversu
ósamstiga ríkisstjórnarflokkarnir eru um
margt. Þeir hafa tvær og stundum þrjár
skoðanir á viðamiklum málum,“ segir
Guðjón Arnar Kristjánsson, formaður
Frjálslynda flokksins. „Þetta sést á
Evrópumálunum, hvalveiðunum, Íbúða-
lánasjóði, málefnum löggæslunnar á
Keflavíkurflugvelli og ekki síst í efnahags-
málunum. Þar segir Samfylkingin að allt sé
hægt að leysa með aðild að Evrópusam-
bandinu og upptöku evru en Sjálfstæðis-
flokkurinn er á annarri skoðun.“ Guðjón
segir þetta athyglisvert í ljósi þess hve
stutt er liðið á kjörtímabilið.
„Svo er ekki hægt að segja annað en að
ríkisstjórnin hafi verið sofandi á verðinum
varðandi efnahagsþróunina. Oft og
margsinnis var bent á þetta, til dæmis í
umræðum um fjárlögin í haust, en fjár-
málaráðherra gerði ævinlega lítið úr
viðvörunum. Það var í raun ekki fyrr en
eftir áramót sem stjórnin viðurkenndi að
eitthvað væri að.“
Guðjón óttast að niðursveiflan verði of
djúp áður en ný skref til að efla atvinnulíf-
ið verði upphugsuð. Því sé mikilvægt að
ríkisstjórnin fari að vinna markvisst að því
að stefna frá kreppunni. Hann leggur til að
þorskveiðikvótinn verði aukinn um 50
þúsund tonn. „Með því er engin áhætta
tekin en það myndi auka útflutningstekj-
urnar og ekki veitir af, hvorki fyrir
þjóðarbúið né útgerðina sem berst við
gríðarlega hátt olíuverð sem líka kemur
niður á byggðunum.
Við erum á viðkvæmu stigi og ég óska
ríkisstjórninni vissulega velfarnaðar en
það gengur ekki vel ef uppi eru margar
skoðanir á málunum.“
Ósamstiga ríkisstjórn
GUÐJÓN ARNAR KRISTJÁNSSON Formaður Frjáls-
lynda flokksins segir ríkisstjórnina hafa verið sofandi
á verðinum varðandi efnahagsþróunina.
■ Endurskoðun landbúnaðarkerf-
isins.
■ Athugun á reynslunni af afla-
markskerfinu við stjórn fiskveiða og
áhrifum þess á þróun byggða.
■ Áætlun um að minnka óút-
skýrðan kynbundinn launamun hjá
ríkinu.
■ Endurskoðun á eftirlaunakjörum
alþingismanna og ráðherra.
■ Efling forvarnarstarfs gegn kyn-
ferðislegu ofbeldi.
■ Aukinn stuðningur við fjölskyldur
ungmenna í vanda vegna vímuefna.
■ Endurmat á kjörum kvenna hjá
hinu opinbera.
VERKIN SEM BÍÐA
HÚN Á AFMÆLI Í DAG Börn af leikskólanum Tjarnarborg fengu köku í ráðherrabústaðnum í gær í tilefni þess að þá var ár liðið frá því Ingibjörg Sólrún Gísladóttir og Geir H.
Haarde skrifuðu undir stjórnarsáttmála þessarar ríkisstjórnar. RÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Sumarferð
til Berlínar
Innifalið: Flug með sköttum, gisting á 4* hóteli með ríkulegum morgunverði
í fimm nætur, akstur til og frá flugvelli og íslensk fararstjórn.
Nánar á expressferdir.is
eða í síma 5 900 100
78.900 kr.
Verð á mann í tvíbýli
21.–26. ágúst
Fararstjóri:
Óttar Guðmundsson
F
í
t
o
n
/
S
Í
A