Fréttablaðið - 24.05.2008, Blaðsíða 64
36 24. maí 2008 LAUGARDAGUR
H
ugmyndir margra um for-
stjóra eru oft tengdar glam-
úr með kampavíni, vindlum
og veislum í kóngslegu
föruneyti þar sem neytt er
á meðan á nefinu stendur.
Eflaust á þessi hugmynd mikið skylt við það
sjónvarpsefni sem við horfum á en að ein-
hverju leyti tengist það íslenskum raun-
veruleika. Hermanns Ragnarssonar, for-
stjóra fyrirtækisins Flotmúrs, bíður hins
vegar hlutverk á hverjum miðvikudegi sem
á ekkert skylt við slíkt líferni. Þá fer hann í
Fjölskylduhjálpina í Eskihlíð og leggur sitt
af mörkum svo að þeir sem þurfandi eru fái
sína matarkörfu.
„Þetta byrjaði kannski ekki af góðu,“
segir Ragnar þegar blaðamaður truflaði
hann við þetta starf. „Ég var tekinn próf-
laus á bíl og var dæmdur til að sinna svo-
kallaðri samfélagshjálp, þannig að í raun
var ég neyddur til að koma hingað. En í
rauninni er ég afar þakklátur fyrir að hafa
kynnst þessu starfi sem hér fer fram. Hér
er fullt að fólki að leggja á sig mikla vinnu
sem enginn hefur neytt það til. Og þessi
vinna er greinilega afar mikilvæg fyrir
fjölda fólks.“ Þó hann hafi tekið út sína refs-
ingu er ekkert fararsnið á Hermanni því
hann hefur verið kosinn í stjórn Fjölskyldu-
hjálpar og er tilbúinn að láta heldur betur
til sín taka.
En hvernig var fyrir forstjórann að koma
þangað fyrst. „Ég vissi auðvitað að fátækt
væri til í landinu en ég hélt að sveitarfélög-
in kæmu því fólki til aðstoðar eins og þeim
ber reyndar skylda til en ég sé í þessu starfi
mínu að það er langur vegur þar frá.“
Flotmúr er fyrirtæki sem fæst við að full-
hanna gólf svo viðfangsefnin sem Hermann
fæst við á einum degi geta vissulega verið
afar ólík. „Eitt af verkefnunum sem við
erum með er í 850 fermetra sumarbústað í
Borgarfirði svo það eru nokkur viðbrigði að
hverfa af þeim vettvangi og fara niður í
Fjölskylduhjálpina þar sem allsnægtirnar
eru víðsfjarri,“ segir hann.
Gæfan skilur á milli
Andrúmsloftið var vissulega nokkuð þrúg-
andi þegar blaðamaður lagði leið sína í Fjöl-
skylduhjálpina síðasta miðvikudag þegar
verið var að úthluta matarkörfum. En starfs-
menn eru löngu farnir að kynnast flestum af
sínum skjólstæðingum og það setur vinaleg-
an brag á allt sem fram fer. „Nei, sæll vinur,
ætlar þú ekki að fá brauðhleif?“ spyr Jóhann
Steingrímsson einn sem kominn er að þiggja
mat.
Ásgerður Jóna Flosadóttir, formaður Fjöl-
skylduhjálpar, segir það mikilvægt að hafa
hugfast að það gæti hent hvern sem er að
þurfa að leita í Eskihlíðina á miðvikudögum.
„Þetta er fólk eins og ég og þú,“ segir hún
ákveðin. „Það eina sem greinir skjólstæð-
ingana frá okkur er í flestum tilfellum
aðeins það að gæfan var þeim ekki jafn hlið-
holl og okkur.“
Svarti markaðurinn freistar
Blaðamaður brá sér út fyrir þar sem fólkið
beið eftir að röðin kæmi að sér og þar hitti
hann fyrir Eggert Eggertz og Gunnar Jóns-
son. „Við erum báðir öryrkjar eftir slys,“
segir Eggert. „Og það er nú bara þannig að
ef þú lendir í slíku þá er búið að dæma þig úr
leik. Við getum alveg unnið en okkur er
hreinlega ekki leyft að vinna. Kerfið er búið
að stimpla okkur sem aumingja. Ég hef leit-
að víða en það vill enginn ráða öryrkja til
vinnu, jafnvel þó ég geti unnið.“
Örorkubæturnar eru um 120 þúsund á
mánuði segir Gunnar og þær duga skammt.
„Ég borga 36 þúsund í leigu sem er nú vel
sloppið,“ segir hann. „Þá á ég eftir að borga
rafmagn. Svo rek ég bíl líka en ég keyri svo
spart svo ég eyði helst ekki meira en um
2.000 krónum í bensín á mánuði. Ég borga 15
þúsund í tryggingu á bílnum þannig að ég
verð að lifa ansi sparlega.“
„Það er grátlegt að örorkubæturnar eru
strax étnar af manni ef þú færð að vinna
stundarkorn,“ segir Gunnar. „Úr því sem
komið er finnst mér svarti markaðurinn
vera farinn að vera freistandi.“
Hinn 25. júní næstkomandi til 13. ágúst
verður lokað í Fjölskylduhjálpinni, hvað
gera þeir þá? „Það veit ég ekki,“ segir Egg-
ert. „Við látum hvern dag nægja sína þján-
ingu,“ bætir Gunnar við.
Frekar í tjald en á leigumarkað
Þegar kona nokkur frá Norður-Afríku frétt-
ir af blaðamanni á staðnum vill hún endi-
lega segja sína sögu. Til allrar hamingju er
Aníta Kristín Jónsdóttir frá Fjölskyldu-
hjálpinni á staðnum og greiðir úr tungu-
málaörðugleikum en hún tala arabísku sem
er móðurmál þessarar konu. Hún á fjögur
börn, er ekki í vinnu og maður hennar hefur
einnig þurft að hætta vinnu vegna veik-
inda.
Hermann segir að sumir komi að lokuð-
um dyrum þar sem síst skyldi. „Um daginn
kom beiðni frá Reykjavíkurborg um að
hjálpa einstæðri móður með fimm börn sem
var nýkomin ófrísk frá Svíþjóð,“ segir hann.
„Hún fær hvorki meðlög né barnabætur og
hún þurfti að flytja inn á móður sína sem
býr ásamt syni sínum í tveggja herbergja
íbúð. Þetta er skelfilegt og svo vísar Reykja-
víkurborg þessu bara frá sér.“
Björg er öryrki og segist fá 111 þúsund á
mánuði. „Ég missti manninn minn fyrir
nokkrum árum og ég fæ úr lífeyrissjóði
einar tíu þúsund og sjö hundruð krónur og
þá er það nú öll innkoman upptalin hjá mér,“
segir hún. „Ég er búin að sækja oft um vinnu
því ég get alveg unnið. Mig langar til að
hjálpa gamla fólkinu en mér er alls staðar
hafnað. Ég hef búið hjá vini mínum nú í eitt
og hálft ár því ég fer nú ekki inn á þennan
leigumarkað, þá bý ég nú frekar í tjaldi.“
Blaðamaður heldur til Anítu sem komin
er við tölvuna þar sem haldið er utan um
lista skjólstæðinga. „Þessu fer alveg að
ljúka,“ segir hún en biðröðin er uppleyst og
aðeins einn og einn kemur að. „Það komu
106 í dag. Næsti miðvikudagur er alveg í
mánaðarlok svo það er við því að búast að
þá komi enn fleiri.“
Að fara á mis við allsnægtir
Fjölskylduhjálpin í Eskihlíð úthlutar á hverjum miðvikudegi matarkörfu til þeirra sem á þurfa að halda. Jón Sigurður Eyjólfsson
fór á vettvang og reyndi að glöggva sig á því hvað skilur á milli þeirra sem bíða í biðröðinni og hinna sem búa við allsnægtir.
FORSTJÓRINN Í FJÖLSKYLDUHJÁLPINNI Hermann Ragnarsson fékk dóm fyrir að aka réttindalaus og var því gert að vinna hjá Fjölskylduhjálpinni í samfélagshjálp.
Hann er afar þakklátur fyrir refsinguna og fer hvergi þótt henni sé lokið. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
GUNNAR OG EGGERT Þeir félagar segjast hafa verið dæmdir úr leik þegar þeir urðu öryrkjar vegna slyss.
MYND/JÓN SIGURÐUR
FLÍKURNAR SKOÐAÐAR Björg býr hjá vini en segist
frekar búa í tjaldi en að fara á leigumarkaðinn.
MYND/JÓN SIGURÐUR
Fjölskylduhjálp Íslands er líknarfélag stofnað
í september 2003 og markmið þess er að
hjálpa og létta undir með einstaklingum og
fjölskyldum sem eiga í tímabundnum erfið-
leikum.
Á hverjum miðvikudegi úthlutar það hátt á
annað tonn af matvælum.
Um 20 manns vinna fyrir það og er það allt
gert í sjálfboðavinnu. Sumir starfsmannanna
eru fyrrum skjólstæðingar.
Verndari félagsins er Ragnhildur Gísladóttir
tónlistarmaður.
Félagið er með lyfjasjóð sem notaður er til
þess að hjálpa fólki að leysa út lyf.
Félagið veitti fermingaraðstoð í vor þar sem
25 fermingarbörn fengu 25 þúsund krónur.
Helstu styrktaraðilar eru: Myllan, Mjólkur-
samsalan, Bakarameistarinn, Mjólka, Plast-
prent, Lýsi, Dreifing, Papco og Kjarnafæði.
Ólafur Jóhann Ólafsson hefur einnig reynst
félaginu vel. Til dæmis gefur hann félaginu
300 hamborgarhryggi fyrir hver jól. Einnig
hefur Helgi Guðmundsson, fyrrum formaður
bankaráðs Seðlabankans, reynst félaginu
drjúgur.
Einnig á félagið hauk í horni sem ekki vill
greina frá nafni sínu, svokölluð Huldukona.
Gjafir hennar nema um tveim milljónum.
Bryndís Schram, Hólmfríður Karlsdóttir og
Árni Johnsen hafa öll verið verndarar félagsins.
Félagið tekur á móti notuðum og nýjum
fötum, búsáhöldum og leikföngum ásamt
matvælum.
Það tekur einnig á móti fjárframlögum á
bankareikning númer 101-26-66090. Kennital-
an er 660903-2590.
ANÍTA OG ÁSGERÐUR FARA YFIR LISTANN Starfs-
maður og formaðurinn kíkja á það hversu margir
höfðu komið en þeir voru 106 í lok dags. Þær
eiga von á fleirum næsta miðvikudag enda þá
komin mánaðarlok. MYND/JÓN SIGURÐUR
UM FJÖLSKYLDUHJÁLP ÍSLANDS
Ég hef búið hjá vini mínum í eitt og hálft ár
því ég fer nú ekki inn á þennan leigumark-
að, þá bý ég nú frekar í tjaldi.