Fréttablaðið - 06.06.2008, Blaðsíða 60

28 6. júní 2008 FÖSTUDAGUR
timamot@frettabladid.is
MERKISATBURÐIR
1584 Prentun Guðbrands-
biblíu lýkur. Bókin er
gefin út í 500 eintökum.
1889 Stóri Seattle-bruninn
eyðileggur mest alla
miðborg Seattle.
1912 Eldfjallið Novarupta í Al-
aska gýs. Gosið er annað
stærsta eldgos sögunn-
ar.
1938 Sjómannadagurinn er
haldinn hátíðlegur í
fyrsta sinn. Fjórði hver
Reykvíkingur tekur þátt.
1946 Bandaríska körfuknatt-
leikssambandið er stofn-
að í New York.
1982 Minnisvarði um Oddgeir
Kristjánsson tónskáld er
afhjúpaður í Vestmanna-
eyjum. Hann samdi
meðal annars Ég veit þú
kemur og Ágústnótt.
Þjóðhátíðardagur Svía er haldinn há-
tíðlegur víða um heim í dag. Þó eiga
hátíðarhöldin ekki langa sögu, því
sænski fánadagurinn, eins og Svíar
nefna hann, var ekki tekinn upp fyrr
en á millistríðsárunum.
Dagurinn 6. júní varð fyrir valinu
vegna þess að Gustav Vasa var krýnd-
ur konungur Svíþjóðar á þessum degi
árið 1523 og sænska stjórnarskráin
undirrituð sama dag árið 1809. Það
var svo ekki fyrr en árið 1983 að dag-
urinn varð að opinberum þjóðhátíðar-
degi og árið 2005 varð dagurinn svo
opinber frídagur þar í landi.
Hérlendis hefur verið hefð fyrir
því að sænska sendiráðið haldi dag-
inn hátíðlegan og hafa þeir Svíar
sem búsettir eru á landinu tekið þátt
í hátíðarhöldunum. Í fyrra var haldið
upp á daginn í Norræna húsinu, fjöl-
mennt var og hátíðin í alla staði vel
heppnuð.
Anna Maria Hedman, formaður Fé-
lags Svía á Íslandi, hefur verið búsett
hér á landi í sjö ár. Hún segir að hingað
til hafi sænska sendiráðið staðið fyrir
hátíðarhöldum en í ár verður breyt-
ing á vegna komu sænska menningar-
ráðherrans, Lenu Adelsohn Liljeroth,
til landsins. Formleg þjóðhátíðar-
móttaka var haldin í Þjóðminjasafn-
inu í gær, 5. júní, þar sem sýningin
„Yfir hafið og heim“ var opnuð. Sýnd-
ir eru íslenskir fornmunir sem hafa
verið í varðveislu á norræna safninu
í Stokkhólmi síðan á nítjándu öld, en
þeir voru afhentir íslenska mennta-
málaráðherranum, Þorgerði Katrínu
Gunnarsdóttur, við formlega opnun
sýningarinnar í gærkveldi.
Samkvæmt sænska sendiráðinu var
ákveðið að halda þjóðhátíðardaginn
hátíðlegan degi fyrr vegna komu ráð-
herrans til landsins, en hann mun fara
af landinu í dag.
Að sögn Önnu Mariu er þjóðhátíðar-
dagurinn í ár sá þriðji sem er formleg-
ur frídagur í Svíþjóð. „Áður fyrr var
ekki gert mikið úr deginum þar sem
enginn átti frí. Núna er reynt að gera
mun meira úr honum en áður.“
Í félagi Svía á Íslandi eru um hundr-
að og fimmtíu fjölskyldur og er félagið
mjög virkt að sögn Önnu Mariu. „Við
hittumst að meðaltali einu sinni í mán-
uði og yfirleitt erum við með um tíu
uppákomur á ári, allar tengdar sænsk-
um hefðum. Mest er þó um að vera hjá
okkur í kringum jólin,“ útskýrir Anna
Maria.
Félagið var stofnað árið 1954 af
tuttugu og fjórum sænskum konum
búsettum hérlendis og eru þrjár þeirra
enn meðlimir.
Sýningin „Yfir hafið og heim“ er nú
opin almenningi og stendur til 31. jan-
úar 2009 í Bogasal Þjóðminjasafnsins.
klara@frettabladid.is
SVÍAR Á ÍSLANDI: FAGNA ÞJÓÐHÁTÍÐARDEGINUM
Loksins formlegur frídagur
HALDA DAGINN HÁTÍÐLEGAN Anna Maria Hedman, formaður Félags Svía á Íslandi, og dætur hennar, Anna Björk og Karen Inga, reyna ávallt að
halda daginn hátíðlegan. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
BJÖRN BORG TENNISLEIKARI ER
52 ÁRA.
„Ef þú ert hræddur við að
tapa, þá þorirðu heldur
ekki að vinna.“
Björn Rune Borg er af mörgum
talinn besti tennisleikari sög-
unnar. Hann er eini tennisleik-
arinn sem hefur unnið bæði
Wimbledon og Opna franska
tennismótið sama ár, þrjú ár
í röð.
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur
samúð og hlýju við andlát ástkærs eigin-
manns míns, föður, sonar, bróður, tengda-
sonar og mágs,
Björgvins Björgvinssonar
bifvélavirkja frá Tálknafirði.
Telma Magnúsdóttir
Aldís Jóna Björgvinsdóttir
Sölvi Leó Björgvinsson
Björgvin Sigurjónsson Sædís Magnúsdóttir
Guðlaug A. Björgvinsdóttir Sigurður Jónsson
Sigurjón Björgvinsson Rakel Magnúsdóttir
Magnús Matthíasson Ragna Jóna Sigurjónsdóttir
Sigurjón Magnússon Borghildur Kristjánsdóttir
Steinsmiðja
• Viðarhöfða 1
• 110 Reykjavík
• 566 7878
• Netfang: rein@rein.is
• Vönduð vinna
REIN
Legsteinar
í miklu úrvali
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
Pétur Kristinn Elisson
sem lést þriðjudaginn 27. maí, verður jarðsunginn frá
Grundarfjarðarkirkju laugardaginn 7. júní kl. 14.00.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakkaðir.
Þeim sem vilja minnast hans er bent á Hjartavernd.
Ela Krystyna Elisson
Adriana K. Pétursdóttir Einar J. Ingason
Gabríel A. Pétursson
Daníel K. Pétursson
Piotr D. Bialobrzeski
Adam S. Ástþórsson
Erika Nótt Einarsdóttir.
Okkar ástkæri
Jón Örn Pálsson
Hamrabyggð 20, Hafnarfirði,
lést laugardaginn 31.maí. Útförin fer fram frá
Hafnarfjarðarkirkju mánudaginn 9. júní kl. 15.00.
Ása Bjarney Árnadóttir
Karl Hjálmar Jónsson
Árni Páll Jónsson
Páll Ágúst Hjálmarsson
og aðrir aðstandendur.
Elskulegur eiginmaður minn, tengdasonur,
faðir, tengdafaðir og afi,
Baldur Sigurðsson
Baldurshaga,
lést á heimili sínu þann 30. maí. Útför fer fram
laugardaginn 7. júní kl. 13 frá Hólmavíkurkirkju.
Jarðsett verður í Kaldrananeskirkjugarði.
Erna Arngrímsdóttir
Þórdís Loftsdóttir
Árni Þór Violetta
Hafdís
Steinar Þór
Sölvi Þór
barnabörn og systkini hins látna.
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför ást-
kærrar móður okkar, tengdamóður, ömmu
og langömmu,
Sigurveigar Sigurðardóttur.
Sverrir Hjaltason Guðrún Eyja Erlingsdóttir
Sigurður Hjaltason Aagot F. Snorradóttir
Anna Hjaltadóttir Guðmundur Þorsteinsson
Þorvarður Hjaltason Ólafía Sigurðardóttir
barnabörn og barnabarnabörn.
Á þessum degi árið 1925 stofnaði
Walter Percy Chrysler bílafram-
leiðslufyrirtækið Chrysler.
Hann fæddist árið 1875 í Kans-
as og fór fyrst að vinna í bílaiðn-
aðinum þegar bandaríska lestar-
fyrirtækið ALCO ákvað að fara út
í bílabransann. Þar vann hann
sem yfirmaður í verksmiðju þeirra. Árið 1911
flutti hann sig yfir til bílafyrirtækisins Buick og var
mjög ánægður með starfsemina þar.
Chrysler var síðar ráðinn til að stjórna bílafyrir-
tækinu Willys-Overland í Ohio og fékk hann eina
milljón dali í árslaun, sem þótti svimandi upp-
hæð á þeim tíma. Chrysler reyndi að yfirtaka fyr-
irtækið en mistókst þannig að hann yfirgaf Willys-
Overland árið 1921. Hann hafði þó eignast meiri-
hlutann í mótorfyrirtækinu Maxwell. Chrysler
breytti því fyrirtæki og stofnaði Chrysler-sam-
steypuna árið 1925. Á sama tíma
stofnaði hann Plymouth og DeSoto
og árið 1928 keypti hann fyrirtækið
Dodge. Chrysler fjármagnaði bygg-
ingu háhýsis í New York sem ber
nafn hans. Árið 1928 var hann
nefndur maður ársins af tímaritinu
Time.
Chrysler-samsteypan hefur gengið í gegnum
miklar breytingar í gegnum tíðina. Árið 1998 færð-
ist Mercedes-Benz inn í samsteypuna og úr varð
nýtt fyrirtæki Daimler-Chrysler. Þjóðverjarnir hjá
Mercedes-Benz hafa nú selt Chrysler til fjárfest-
ingafyrirtækisins Cerberus Capital Management.
Chrystler byggði sér sveitabýli í Virginíuríki sem
sonur hans notaði til að rækta hesta eftir andlát
föður síns.
Walter Chrysler lést árið 1940 og var jarðaður í
kirkjugarðinum Sleepy Hollow í New York.
ÞETTA GERÐIST: 6. JÚNÍ 1925
Chrysler-samsteypan stofnuð