Fréttablaðið - 10.06.2008, Blaðsíða 18
[ ]Vökvatap getur átt sér stað í líkamanum þegar við æfum mikið. Mikilvægt er fyrir hlaupara að hafa vatn með sér á lengri hlaupum til að koma í veg fyrir ofþornun.
Villt náttúra geymir margar
nytja- og lækningajurtir sem
eru aldrei betri en á þessum
árstíma þegar þær eru í sem
örustum vexti. Ingólfur Guðna-
son garðyrkjufræðingur í Engi
í Biskupstungum er fróður um
íslensku flóruna.
„Íslensku grösin eru mörg hver
þrungin af bæti- og steinefnum,
einkum snemma sumars,“ segir
Ingólfur, sem hefur kynnt sér nytja-
jurtir í íslenskri náttúru. „Margt af
því sem vex við fætur fólks uppi í
sveit og við sumarbústaðinn er upp-
lagt á borðið, bæði til átu og drykkj-
ar,“ heldur hann áfram og tekur
njóla, túnsúru, fíflalauf og hvönn
sem dæmi um heppilegar jurtir í
salatskálina. „Túnsúran er ein
þeirra plantna sem fólk beið eftir á
vorin áður fyrr. Njólinn var líka
tekinn snemma og fíflalaufin eru
ágæt á þessum tíma áður en remm-
an kemur í þau, eins og líka nýsprott-
in hvannablöð. Síðan eru birki,
maríustakkur og ljónslappi góð í
jurtaseyði um þetta leyti og þóttu
holl og styrkjandi eftir veturinn.
Skarfakálið er þekkt C-vítamín-
auðug fjörujurt, bragðið er sterkt
og minnir á piparrót. Fjallagrös, söl
og ætihvönn eru þó þrjár algeng-
ustu tegundirnar sem allir notuðu.
Þær þykja með afbrigðum hollar.
Hvannarótin var ein mikilvægasta
nytjajurtin. Hún var tuggin hrá,
hún var steikt og hún var soðin í
mjólk.“
Te- og lækningajurtirnar eru
kröftugastar í kringum Jónsmess-
una að sögn Ingólfs og telur hann
upp blóðberg, einiber, birki, vall-
humal, ljónslappa, maríustakk,
baldursbrá, mjaðjurt, aðalbláberja-
lauf og rjúpnalauf; þekktar drykkjar-
jurtir bæði vegna bragðsins og holl-
ustunnar. „Þær er kjörið að þurrka,“
segir hann. „Maður verður bara að
gæta þess að ganga ekki nærri
plöntunum heldur umgangast þær
með virðingu og tína hóflega á
hverjum stað og gott er að hafa
skæri með sér við söfnunina.“
Ingólfur segir kalt vatn verða
enn meira svalandi ef bætt sé út í
það bragðmiklum jurtum, súru,
birki, skarfakáli eða ferskri myntu
úr garðinum. „Fersk blöðin eru látin
standa í köldu vatni um stund,“ lýsir
hann. „Þau gefa frískandi keim og
einnig steinefni, ekki spillir sítr-
ónu- eða súraldinsneið með.“ Hann
kann líka að búa til bragðsterkari
kaldan drykk úr birkilaufi og í lokin
koma leiðbeiningar um gerð hans.
„Maður safnar slatta af ungu og
fersku laufi, fyllir pott með því og
hellir sjóðandi vatni yfir. Þetta er
látið standa yfir nótt í ísskáp. Eftir
það er laufið síað frá og svo má
bæta hunangi eða sykri út í. Þetta er
hægt að geyma í ísskáp í nokkra
daga og þá er fólk komið með nær-
ingarríkan og fínan íslenskan svala-
drykk.“
gun@frettabladid.is
Íslensk grös gersemar
Ljónslappi er ein íslensku teplantnanna.
FRÉTTABLAÐIÐ/GUN
„Maður verður bara að gæta þess að ganga ekki nærri plöntunum heldur umgangast þær með virðingu og tína hóflega á hverjum
stað,“ segir Ingólfur, sem sjálfur ræktar kryddjurtir og grænmeti í Engi í Biskupstungum. FRÉTTABLAÐIÐ/GUN
Frábærir og ódýrir
grænmetisréttir.
Grænmetisveitingastaðurinn Á grænni grein
er eins árs. Við þökkum frábærar móttökur á
árinu og blásum til afmælisveislu þriðjudag
og miðvikudag. Boðið verður upp á smakk,
smárétti og fría afmælisköku fyrir viðskiptavini.
Einnig verður glaðningur og andlitsmálun
fyrir börnin frá kl. 14:00-17:00.
Komið og bragðið á hollum og ljúffengum réttum,
opið er frá 11:00-19:15. Hagstæð tilboð út vikuna.
Veitingastaðurinn Á grænni grein,
Bláu húsunum Faxafeni, Suðurlandsbraut 52.
agraennigrein.is
Höf›abakka 9 Sími: 511-1575 www.hreyfigreining.is
S J Ú K R A fi J Á L F U N O G L Í K A M S R Æ K T
Blaðberinn bíður þín
Þú færð Blaðberann þinn í Skaftahlíð 24
alla virka daga frá kl. 8-17.
...góðar fréttir fyrir umhverfiðBlaðberinn...