Fréttablaðið - 11.06.2008, Blaðsíða 16

16 11. júní 2008 MIÐVIKUDAGUR
timamot@frettabladid.is
Tilkynningar um merkis-
atburði, stórafmæli og
útfarir má senda á netfangið
timamot@frettabladid.is.
Auglýsingar á að senda á
auglysingar@frettabladid.is
eða hringja í síma
512 5000.
JOHN WAYNE LEIKARI LÉST
ÞENNAN DAG 1979.
„Hugrekki snýst um að vera
dauðhræddur og fara samt
upp í hnakkinn.“
John Wayne var táknmynd
ameríska kúrekans og fyrir-
mynd og hetja margra ungra
drengja á fimmta og sjötta
áratug síðustu aldar.
Kvennasögusafnið leitar
eftir nöfnum stúlkna sem
voru á myndum er fylgdu
Teofani-sígarettum á ár-
unum 1929 og 1930. Safn-
ið á nokkrar ómerktar
myndir og biður lesendur
Fréttablaðsins um aðstoð.
Á vef Kvennasögusafns-
ins, www.kvennasogu-
safn.is/Teofani/Teofani/
Teofani.htm er hægt að
skoða allar myndirnar.
Ef einhver ber kennsl á
stúlkurnar er hann beð-
inn að hafa samband
við Kvennasögusafn-
ið í síma 525 5779 eða í
tölvupósti á netfangið
audurs@bok.hi.is.
Þekkir einhver
þessar stúlkur?
Þennan dag lauk Auður Auðuns lögfræðiprófi
frá Háskóla Íslands, fyrst kvenna. Síðar varð hún
fyrst kvenna til að gegna embætti
borgarstjóra í Reykjavík og ráðherra
á Íslandi.
Auður var fædd á Ísafirði hinn 18.
febrúar 1911 og lést hinn 19. októ-
ber 1999. Hún var dóttir Jóns Auð-
uns Jónssonar, alþingismanns, fyrst
fyrir Íhaldsflokkinn og svo seinna
fyrir Sjálfstæðisflokkinn, og Margrét-
ar Guðrúnar Jónsdóttur. Auður tók
stúdentspróf við Menntaskólann í
Reykjavík árið 1929 og lauk lögfræði-
prófi frá Háskóla Íslands árið 1935. Ári seinna
giftist hún Hermanni Jónssyni, hæstaréttarlög-
manni og eignaðist með honum fjögur börn.
Hún starfaði sem lögfræðingur Mæðrarstyrkt-
arnefndar Reykjavíkur á árunum 1940-1960, var
bæjar- og síðar borgarfulltrúi í Reykjavík á árun-
um 1946-1970, forseti bæjarstjórnar, síðar borg-
arstjórnar 1954-1959 og 1960-
1970 og gegndi embætti borgar-
stjóra í Reykjavík, ásamt Geir
Hallgrímssyni frá 19. nóvember
1959 til 6. október 1960. Hún var
alþingismaður Reykvíkinga 1959-
1974, fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Sat
á Allsherjarþingi Sameinuðu þjóð-
anna 1967. Hún var skipuð dóms-
og kirkjumálaráðherrar hinn 10.
október 1970 og gegndi embætt-
inu fram á mitt sumar 1971. Hún
sat einnig í útvarpsráði 1975-1978.
Auður var einnig virk í Kvenréttindafélagi Ís-
lands og var gerð að heiðursfélaga þar 19. júní
1985 þegar sjötíu ár voru liðin frá því að íslenskar
konur fengu kosningarétt.
ÞETTA GERÐIST: 11. JÚNÍ 1935
Lögfræðingur frá HÍ fyrst kvenna
MERKISATBURÐIR
1870 Bruggverksmiðjan Amstel
var stofnuð í Hollandi.
1910 Gasstöð Reykjavíkur tók
til starfa.
1957 Handknattleikssamband
Íslands var stofnað.
1987 Margaret Thatcher varð
fyrsti breski forsætisráð-
herrann til að vinna kosn-
ingar þrisvar í röð á síð-
ustu 160 árum.
1994 Íslandssíld var landað í
fyrsta skipti í 27 ár.
1994 Sveitarfélögum á Íslandi
fækkaði um 18.
2001 Konunglegu fjöldamorð-
in í Nepal áttu sér stað.
Prins Dipendra myrðir 10
konungsmeðlimi og tekur
sitt eigið líf.
2004 Ronald Reagan er borinn
til grafar.
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu
okkur samúð, hlýhug og vináttu við andlát
og útför ástkærs eiginmanns míns, föður
okkar, tengdaföður, afa og langafa,
Höskuldar Rafns Kárasonar
Vallargötu 14, Vestamannaeyjum.
Guð blessi ykkur öll.
Sigurleif Guðfinnsdóttir
Kári Höskuldsson Guðný Bjarnadóttir
Ármann Höskuldsson Bjarnheiður Hauksdóttir
Jónas Höskuldsson
Guðrún Sonja Kristinsdóttir Baldur Benónýsson
barnabörn og barnabarnabarn.
Elskulegur faðir minn, bróðir, mágur og
frændi,
Hilmar Halldórsson
Faxabraut 36a, Keflavík,
sem lést 1. júní, verður jarðsunginn frá
Keflavíkurkirkju, miðvikudaginn 11. júní kl. 13.00.
Sigmar Bjarki Hilmarsson
Guðrún Björg Halldórsdóttir
Elsa Hildur Halldórsdóttir
Jóhannes Daði Halldórsson
Aðalbjörg Grétarsdóttir
og systkinabörn.
AFMÆLI
GENE WILDER
leikari er 75
ára.
HENRIK
Danaprins er
74 ára.
HUGH LAURIE
leikari er 49
ára.
„Hvatamaður að stofnun Neytenda-
samtakanna var Sveinn Ásgeirsson
hagfræðingur, sem var að koma úr
námi frá Svíþjóð. Hann kynntist sam-
bærilegum samtökum þar, sem að vísu
voru á vegum hins opinbera og fékk
mikinn áhuga á þessum málum,“ segir
Jóhannes Gunnarsson, for maður sam-
takanna.
„Neytendasamtökin fengu í kjölfar-
ið góðan byr í seglin og eru í dag þriðju
elstu neytendasamtök í heimi.“
Fyrsta verkefni samtakanna var
leiðbeiningar- og kvörtunarþjónusta
og er hún starfrækt enn þann dag í
dag. „Neytendur geta fengið leiðbein-
ingar um lagalegan rétt sinn og aðstoð
ef nauðsynlegt er hjá leiðbeiningar-
og kvörtunarþjónustunni. Allir geta
leitað þangað en þurfa að greiða mál-
skotagjald ef um formlega kvörtun er
að ræða. Hins vegar er sú þjónusta fé-
lagsmönnum að kostnaðarlausu,“ út-
skýrir Jóhannes og bætir við að helsti
tekjustofn samtakanna sé þjónustu-
samningur og félagsgjöld. „Samtök-
in eru frjáls félagasamtök og þannig
séð í valdi neytenda hversu öflug sam-
tökin eru. Í dag eru félagsmenn um
13 þúsund og miðað við höfðatölu eru
samtökin stærst í heimi ásamt þeim
hollensku. Hins vegar erum við í raun
mjög fámenn þrátt fyrir það, enda Ís-
lendingar ekki margir“, segir Jóhann-
es sem nefnir einnig þjónustusamning
við hið opinbera. „Viðskiptaráðuneyt-
ið hefur gert við okkur þjónustusamn-
ing, en þar hallar þó dálítið á okkur.
Það kostar tuttugu milljónir að reka
þessa þjónustu en við fáum aðeins tólf
enn sem komið er. Við lítum svo á að
þegar stjórnvöld á annað borð undir-
rita þjónustusamning sé það einnig
viðurkenning á að um mikilvæga sam-
félagslega þjónustu sé að ræða. Þess
vegna viljum við að stjórnvöld dekki
allan kostnaðinn svo við getum komist
hjá því að fjármagna restina með fé-
lagsgjöldum,“ segir hann.
Helst brennur skriða verðhækkana í
samfélaginu um þessar mundir á fólki
en Jóhannes segir að allt frá ónýtum
peysum til gallaðra eldhúsinnréttinga
rati inn á borð samtakanna. „Við send-
um alltaf fyrirspurn á viðkomandi
fyrirtæki varðandi kvartanir og fylgj-
um slíkum málum eftir. Það sem er
ánægjulegt er að mörg fyrirtæki sam-
þykkja kröfur neytenda ef þau vita að
leitað hafi verið til okkar. Enda vita
fyrirtæki að við upplýsum neytendur
um réttarstöðu sína og styðjum ekki
óréttmætar kröfur,“ útskýrir Jóhann-
es. Til stendur að setja upp reiknivélar
þar sem hægt verður að reikna þjón-
ustu banka, tryggingafélaga og síma-
fyrirtækja. „Þessa þjónustu er alltaf
erfitt fyrir neytendur að bera saman,
því skiptir aðhald neytenda svo miklu
máli og því er þetta bæði spennandi og
nauðsynlegt verkfæri fyrir neytendur
samtímans.“
rh@frettabladid.is
NEYTENDASAMTÖK ÍSLANDS: FIMMTÍU OG FIMM ÁR FRÁ STOFNUN
Aðhald neytenda skiptir máli
ÖFLUG FRÁ UPPHAFI Jóhannes Gunnarsson, formaður Neytendasamtakanna, segir samtökin
þau þriðju elstu í heiminum og ein þau fjölmennustu miðað við höfðatölu. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA