Fréttablaðið - 22.06.2008, Blaðsíða 59

SUNNUDAGUR 22. júní 2008 19
þungar áhyggjur af framtíð sinni.
Hún var að missa frá sér íbúðina sína
eftir að fyrrverandi eiginmaður
hennar hafði tapað aleigu þeirra í
spilum. „Ég hringdi í sparisjóðinn
sem hún skipti við og spurði útibús-
stjórann hvort hann gæti fundið leið
fyrir stúlkuna úr ógöngunum. Hún
fékk viðtal og þau komust að sam-
komulagi sem tryggði að hún hélt
íbúðinni. Nokkru seinna var dyra-
bjöllunni hringt hérna heima og Edda
svaraði. Konan rétti fram rós með
þeim skilaboðum að hún ætti að fara
til forsætisráðherra. Þetta er eftir-
minnilegt og ég frétti síðar að henni
hefði gengið vel og eignast fjöl-
skyldu. Það eru kannski þessir hlutir
sem eru verðmætastir í mínum huga
og gefa mér mest þegar litið er til
baka.“
113 krónur í arð
Steingrímur hætti afskiptum af
stjórnmálum árið 1994 og settist í
stól seðlabankastjóra í fjögur ár.
Þeim tíma lýsir hann sem rólegum í
meira lagi; hann hafi haft takmark-
aðan áhuga á starfinu og sér hafi
leiðst á stundum. Ekki hefur þó
dregið úr áhuga hans á stjórnmálum
og hann fylgist grannt með þeim
þrengingum sem nú ganga yfir. Hann
metur ástandið þannig að rétt hafi
verið að ráðast í einkavæðingu eftir
að stöðugleika var náð á sínum tíma
og tekist hafi að nýta dugnað ein-
staklinganna og útsjónarsemi. „En
græðgin náði undirtökunum og hefur
leikið okkur mjög illa. Ég vona að við
lærum af þeim mistökum og högum
málum okkur í framtíðinni af meiri
fyrirhyggju og forsjá. Við höfum alla
burði til þess, æskan er lífleg, sterk
og vel menntuð. Ég er því bjartsýnn
á framtíðina ef við höldum áfram að
halda á okkar málum og það kemur
ekki til greina að ganga í Evrópu-
sambandið að mínu mati. Ríkis-
stjórnin er í mjög erfiðri stöðu eins
og komið er. Hún átti að beita sér
miklu fyrr og átti að sjá hvert
stefndi.“
Steingrímur var formaður Fram-
sóknarflokksins frá 1979 til 1994.
Aðspurður segir hann flokkinn vera
hinn sama í grunninn og hann hafi
ávallt verið en glíma við vandamál
eftir langa stjórnarsetu. „Hann mis-
steig sig í samstarfi við Sjálfstæðis-
flokkinn. Það var alltaf hættan í sam-
starfi við svo stóran flokk þar sem
menn ráða litlu. Ég er ennþá þeirrar
skoðunar að velferð og félagshyggja
eigi erindi til okkar og ég lít á Fram-
sóknarflokkinn sem félagshyggju-
flokk fyrst og fremst.“
Steingrímur segir í framhjáhlaupi
að sem betur fer eigi hann ekkert
hlutafé nema „eitthvert smáræði í
hinu góða fyrirtæki Marel. Ég fékk
greiddan arð upp á 113 krónur síð-
ast. Það breytir því ekki að ég er auð-
ugur maður því ég á góða fjölskyldu.
Indæla konu og sex börn sem öll eru
til fyrirmyndar og auk þess tíu
barnabörn. Það er dýrasti sjóður-
inn.“
Launmorðingjar á Þingvöllum
Steingrímur segir að líf stjórnmála-
mannsins bjóði upp á mikinn eril og
fjölmörg minnisstæð atvik. Oft teng-
ist það samskiptum við erlenda gesti
sem hafi dregið fram hversu sér-
staða þjóðarinnar er mikil. Hann
rifjar upp þegar George H. W. Bush,
fyrrverandi forseti Bandaríkjanna,
kom til landsins í júlí 1983, þá vara-
forseti Ronalds Reagan. „Það vakti
athygli allra hversu gífurleg öryggis-
gæslan var í kringum komu hans
hingað. Inn voru fluttir sérstakir
brynvarðir bílar og lífverðirnir voru
fjölmargir. Ég og Geir Hallgrímsson,
sem var utanríkisráðherra, héldum
fund með Bush í Stjórnarráðinu til að
ræða samskipti ríkjanna. Fyrir fund-
inn komu lífverðirnir til að skoða
fundarherbergið og spurðu hvar
Bush ætti að sitja. Ég var vanur að
sitja andspænis glugganum og sagði
þeim að Bush myndi því sitja með
bakið í gluggann. Þeir töldu mikla
hættu á að varaforsetinn yrði skotinn
og sögðu að ég þyrfti því að skipta
um sæti vegna öryggis hans. Ég féllst
á það en lífvörðunum var greinilega
sama þótt ég yrði ráðinn af dögum.“
Síðar um daginn hélt Steingrímur
með Bush-hjónunum á Þingvelli þar
sem þau voru frædd um þingstaðinn.
„En þar fór lífvörðunum fyrst að líða
illa. Þeir voru hreinlega í öngum
sínum og ég man ekki eftir að hafa
séð órólegri menn. Þeir sögðust
aldrei á sínum ferli hafa séð betur
hannaðan stað fyrir morð, enda gjár
og sprungur við hvert fótmál.“
Frábær fugl
Í ævisögu sinni, sem Dagur B. Egg-
ertsson skrifaði, þakkar Steingrímur
árum sínum í Seðlabankanum að
hann byrjaði að spila golf. Þetta rifj-
ast upp þegar blaðamaður forvitnast
um hvað Steingrímur hafi hugsað sér
að sýsla við á næstu árum. „Margir
vilja meina að golfíþróttin sé full
vinna en ég tek ekki undir það. En
þetta er vissulega skemmtileg vinna,“
segir Steingrímur hlæjandi. Hann er
með 28 í forgjöf en telur sennilegt að
sér hafi farið aftur upp á síðkastið.
Steingrímur og Edda spila mest á
Urriðavelli golfklúbbsins Odds. Ekki
er auðvelt að fá frægðarsögur úr
golfinu frá fyrrverandi forsætisráð-
herra en eftir málaleitan kemur í ljós
að Steingrímur hefur unnið einstakt
afrek á golfvelli. „Í eitt skipti sló ég
upphafshögg á Oddi sem lenti fyrst
úti í hrauni og endaði uppi í birki-
hríslu í um það bil fimm metra fjar-
lægð frá holu. Ég vissi ekki fyrst
hvað ég átti til bragðs að taka en end-
aði með því að taka kylfu og sló kúl-
una þar sem hún sat á greininni. Hún
rataði beint í holu og ég fékk fugl.
Geri aðrir betur.“
STEINGRÍMUR Þrátt fyrir að hann hafi sagt skilið við stjórnmálin fyrir allnokkru hefur áhugi
Steingríms á atburðum líðandi stundar síst minnkað. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
KOMNIR Á TINDINN Hér eru þeir feðgar Guðmundur,
Steingrímur og Hermann á tindi Hvannadalshnúks árið
1998.
KOSIÐ 1991 Steingrímur á leiðinni í kjörklefann ásamt
syni sínum Guðmundi og eiginkonu, Eddu Guðmunds-
dóttur. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Á ÞINGVÖLLUM George H. W. Bush kom til landsins
árið 1983, þá varaforseti Ronalds Reagan. Steingrími
eru lífverðir Bush jafneftirminnilegir og stjórnmálamað-
urinn.
1988 Annað ráðuneyti Steingríms Hermannssonar: 28.
september 1988 til 10. september 1989.
HJÓNIN Edda sinnir myndlist í frítíma sínum og setti
upp myndlistarsýningu í Geysi Bistro í mars síðastliðn-
um. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Á HÆKJUM Þessi fræga mynd Gunnars V. Andréssonar
ljósmyndara er kannski til marks um það að Steingrím-
ur lét fátt eða ekkert stöðva sig. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Á ÞINGI Steingrímur ásamt sessunaut sínum Jóni
Baldvini Hannibalssyni. Steingrímur sat á þingi frá 1971
til 1994. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Fæddur í Reykjavík 22. júní 1928.
Foreldrar: Hermann Jónasson (f. 25. des. 1896,
d. 22. jan. 1976) alþingismaður og ráðherra og
Vigdís Oddný Steingrímsdóttir (f. 4. okt. 1896, d.
2. nóv. 1976) húsmóðir.
Stúdentspróf MR 1948. B.Sc.-próf í rafmagns-
verkfræði frá Illinois Institute of Technology í
Chicago 1951. M.Sc.-próf frá California Institute
of Technology í Pasadena 1952.
Fyrri eiginkona: Sara Jane Donovan. Börn: Jón
Bryan (1951), Ellen Herdís (1955), S. Neil (1957).
Eiginkona: Guðlaug Edda Guðmundsdóttir.
Börn: Hermann Ölvir (1964), Hlíf (1966), Guð-
mundur (1972).
Verkfræðingur hjá Rafmagnsveitu Reykjavíkur
1952-1953 og hjá Áburðarverksmiðjunni hf.
1953-1954.
Verkfræðingur við Southern California Edison
Company í Los Angeles 1955-1956 og við Verk-
legar framkvæmdir hf. 1957.
Framkvæmdastjóri Rannsóknaráðs ríkisins 1957-
1978.
Framkvæmdastjóri atvinnumálanefndar ríkisins
1957-1961.
Varaþingmaður 1968-1971.
Alþingismaður 1971-1994.
Dóms- og kirkjumála- og landbúnaðarráðherra
1978-1979.
Sjávarútvegs- og samgönguráðherra 1980-1983.
Forsætisráðherra 1983-1987 og 1988-1991, utan-
ríkisráðherra 1987-1988.
Aðalfulltrúi Íslands í vísindanefnd Efnahags- og
framfarastofnunarinnar í París 1962-1978.
Formaður Félags ungra framsóknarmanna í
Reykjavík 1962-1964.
Í miðstjórn Framsóknarflokksins 1964-1994. Í
stjórn Áburðarverksmiðju ríkisins 1964-1971.
Í tækninefnd Orkustofnunar 1968-1975.
Ritari Framsóknarflokksins 1971-1979, formaður
hans 1979-1994.
Sat á Allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna 1956
og 1991. Í Þingvallanefnd 1988-1994. Í bankaráði
Landsbanka Íslands 1991-1994.
Hefur ritað greinar um verkfræði og iðnað auk
skrifa um þjóðmál.
ÚR LÍFSHLAUPI STEINGRÍMS HERMANNSSONAR
Þeir töldu mikla hættu á að varafor-
setinn yrði skotinn og sögðu að ég
þyrfti því að skipta um sæti vegna
öryggis hans. Ég féllst á það en lífvörð-
unum var greinilega sama þótt ég yrði ráðinn af
dögum.