Fréttablaðið - 08.07.2008, Blaðsíða 8

8 8. júlí 2008 ÞRIÐJUDAGUR
1 Hvað heitir Keníumaðurinn
sem stjórnvöld vísuðu nýlega úr
landi?
2 Hvar voru írskir dagar haldn-
ir um helgina?
3 Hvað heitir varnarmálaráð-
herra Bretlands?
SVÖR Á SÍÐU 30
LÍN „Ég tapa um 50.000 krónum á
ári með þessari reikniaðferð,“
segir Jóhanna Barðdal, fræðimað-
ur við Háskólann í Bergen, sem
byrjaði að borga námslán sín fyrir
nokkrum árum.
Þegar borgað er af námslánum
Lánasjóðs íslenskra námsmanna
(LÍN) er miðað við svokallaðan
útsvarsstofn lánþega. Fyrir fólk
sem býr í útlöndum er íslenski
útsvarsstofninn reiknaður en ekki
útsvarsstofninn í landinu sem við-
komandi býr í.
Jóhanna vill að sér sé reiknaður
norski útsvarsstofninn þar sem
hún greiðir skatta og tekjur í Nor-
egi. „Með því að nota þann íslenska
er algjörlega verið að slíta tekj-
urnar úr samhengi. Ég miða lifi-
brauð mitt auðvitað við þá skatt-
prósentu sem er í landinu sem ég
bý í,“ segir Jóhanna.
Garðar Stef-
ánsson stjórnar-
maður í Sam-
bandi íslenskra
námsmanna
erlendis segir
nokkur mál
þessarar teg-
undar hafa
komið upp.
„Nú er
umboðsmaður
Alþingis búinn að tjá sig um málið
og við munum skoða þetta á stjórn-
arfundi í þessari viku,“ segir
Garðar.
Umboðsmaður Alþingis tók
málið nýlega til umfjöllunar. Í
bréfi til málskotsnefndar LÍN
sagði umboðsmaður að ekki væri
skýrt í lögunum hvaða reglum eigi
að beita um ákvörðun útsvars-
stofns lánþega.
„Þetta er hagsmunamál fyrir
alla Íslendinga sem búsettir eru
erlendis og borga námslán hjá LÍN.
Ef ég fæ ekki leiðréttingu á
útsvarsstofninum ætla ég að stofna
félag íslenskra viðskiptamanna við
LÍN í útlöndum. Hlutverk þess
verður að fara skipulega í mál gegn
LÍN,“ segir Jóhanna.
Steingrímur Ari Arason fram-
kvæmdastjóri LÍN segir LÍN
reikna útsvarsstofninn eins og
teknanna hefði verið aflað á
Íslandi.
„Tekjustofninn í Noregi tekur
tillit til fjármagnstekna en það er
ekki gert í íslenska útsvarsstofn-
inum. Ef reiknaðar væru fjár-
magnstekjur þá væri engin sann-
girni í því,“ segir Steingrímur.
Vill að LÍN taki tillit
til búsetu sinnar
Jóhanna Barðdal sem búsett er í Noregi segist ætla skipulega í mál gegn LÍN ef
hún fær námslán sín ekki reiknuð út frá norskum aðstæðum. Framkvæmda-
stjóri LÍN segir miðað við íslenska útsvarsstofninn til að gæta samræmis.
■ 4. september 2007 Jóhanna
sendir inn kvörtun til LÍN
■ 14. september 2007 Fær svar
frá LÍN þar sem útreikningurinn er
sagður löglegur.
■ 4. október 2007 Jóhanna send-
ir málskotsnefnd LÍN bréf
■ 19. desember 2007 Úrskurður
kemur frá málskotsnefndinni.
Úrskurðurinn er svipaður og svar-
bréf LÍN frá 14. september.
■ 15. mars 2008 Jóhanna sendir
kvörtun til umboðsmanns Alþingis
og bréf til menntamálaráðherra
■ 10. júní 2008 Umboðsmaður
Alþingis sendir málskotsnefnd bréf
með spurningum um nokkra þætti
málsins.
■ Staðan núna Menntamálaráð-
herra hefur enn ekki svarað bréfi
Jóhönnu. Málskotsnefnd þarf að
svara spurningum umboðsmanns
fyrir 8. júlí næstkomandi.
MÁLIÐ Í HNOTSKURN
Endurgreiðslur til LÍN eru reiknaðar sem hlutfall af svokölluðum útsvars-
stofni. Útsvarsstofninn hér á landi eru tekjur einstaklings að frádregnum
lífeyrisgreiðslum hans. Í Noregi er dregið frá útsvarsstofninum vaxtagjöld og
vinnutengdar bætur. Hins vegar er fjármagnstekjum bætt við þá upphæð.
Greiðslan til LÍN verður síðan 3,75 prósent af útsvarsstofninum.
ÚTREIKNINGAR LÍN
Þegar greitt er af námslánum
Lánasjóðs íslenskra námsmanna
er miðað við svokallaðan útsvars-
stofn lánþega. Útsvarsstofninn er
alltaf miðaður við hinn íslenska
útsvarsstofn en ekki útsvarsstofn-
inn í landinu þar sem viðkomandi
býr.
Jóhanna Barðdal fræðimaður
segir sig tapa 50.000 krónum á
ári vegna þessa, en hún er búsett
í Noregi.
Steingrímur Ari Arason fram-
kvæmdarstjóri LÍN segir ekki reikn-
að með öðrum útsvarsstofnum
til að gæta samræmis. Ef reikna
ætti norska útsvarsstofninn yrði að
taka fjármagnstekjur inn og það
væri ósanngjarnt.
Í STUTTU MÁLI
LÍN Engin sanngirni væri í því að leggja útsvarsstofn Noregs til grundvallar útreikningi
að mati framkvæmdarstjóra. FRÉTTABLAÐIÐ/E.ÓL.
JÓHANNA
BARÐDAL Hann segir ástæðuna fyrir því að
íslenski útsvarsstofninn sé notað-
ur þá að með því sé gætt samræm-
is milli lánþega.
Umboðsmaður Alþingis bar
fram nokkrar spurningar til mál-
skotsnefndar LÍN um útreikning á
námslánum. Síðasti skiladagur
svaranna er í dag, þriðjudaginn 8.
júlí.
vidirp@frettabladid.is
Sparaðu hjá Orkunni í dag!
SPÁÐU Í HVAÐ ÞÚ SPARAR!
-2 krónur
í Grafarvogi
í dag!
Afsláttur er veittur af almennu verði Orkunnar sem er
175,6 kr. á 95 okt. bensíni og 192,1 kr. á dísel.
M.v. verð 8. júlí 2008.
Borgavegur
Spöngin
Móaveg
ur
M
os
av
eg
ur
SVEITARSTJÓRNIR Hafnarfjarðar-
bær ætlar að taka hálfan milljarð
króna að láni
hjá Lánasjóði
sveitarfélaga
vegna fram-
kvæmda á
þessu ári á
vegum fráveitu
bæjarins.
Fulltrúar
minnihluta
Sjálfstæðis-
flokksins í bæjarráði segja að enn
á ný sé tekið lán til framkvæmda
þrátt fyrir skýrar yfirlýsingar
um enga nýja lántöku á árinu
2008. Bæjarráðsmenn meirihluta
Samfylkingarinnar segja að
vegna mikilla breytinga í
efnahagsmálum sé fjárfestingar-
markaður nánast frystur:
„Fyrirtæki og lóðarhafar treysta
því á þolgæði sveitarfélaganna.
Slíkt hefur veruleg áhrif á
sjóðstreymi bæjarsjóðs.“ - gar
Fráveita í Hafnarfirði:
Stórlán vegna
framkvæmda
LÚÐVÍK GEIRSSON
KJARAMÁL Atkvæðagreiðsla BHM-
félaganna um kjarasamninginn,
sem var undirritaður nýlega, hófst í
gærmorgun og henni lýkur í
flestum félögum á miðnætti á
föstudag. Atkvæðagreiðslan fer
fram með rafrænum hætti á
heimasíðu Bandalags háskóla-
manna, BHM.
Félagsmenn allra stéttarfélaga
innan BHM greiða atkvæði um
kjarasamninginn þessa vikuna. Hjá
félagsmönnum Félags háskólakenn-
ara og Kennarafélags Kennarahá-
skóla Íslands hefst atkvæðagreiðsl-
an mánudaginn 14. júlí.
Ekki hefur verið samið fyrir
hönd Ljósmæðrafélags Íslands og
Félags íslenskra hjúkrunarfræð-
inga. - ghs
Kjarasamningur BHM:
Félög kjósa um
nýjan samning
MÓTMÆLI Stuðningsfólk ljós-
mæðra efnir til samstöðu fyrir
utan Stjórnarráðið klukkan 9.15 í
dag, rétt fyrir fastan fund
ríkisstjórnarinnar.
Ljósmæðrafélagið hefur óskað
eftir því að laun þeirra verði
hækkuð í samræmi við laun
annarra háskólastétta með
sambærilega menntun.
Stuðningsfólk ljósmæðra vill
minna á nána aðkomu stéttarinn-
ar að lífi fólks. Einnig er minnt á
stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnar-
innar þar sem gefið var loforð um
endurskoðun á kjörum kvenna
hjá hinu opinbera.
- hþj
Stuðningur við ljósmæður:
Mótmælt við
Stjórnarráðið
STJÓRNSÝSLA Björgvin G. Sigurðs-
son viðskiptaráðherra segir mjög
óheppilegt og óþægilegt hve hægt
mál vinnist hjá Eftirlitsstofnun
EFTA (ESA).
Stofnunin hefur í fjögur ár haft
til skoðunar hvort lagaumhverfi
og starfsemi Ríkisútvarpsins séu í
samræmi við fyrirmæli EES-
samningsins. Meðal annars af
þeirri ástæðu telur Samkeppnis-
eftirlitið sér ekki fært að aðhafast
í kvörtunarmáli 365 hf. vegna
meintrar ólögmætrar ríkisaðstoð-
ar við Ríkisútvarpið.
„Svona mál krefst snöggrar
úrlausnar því markaður eins og
fjölmiðlamarkaðurinn er við-
kvæmur og það getur skilið á milli
lífs og dauða einstakra fjölmiðla,“
segir Björgvin. Mikið liggi undir;
sérstaða RÚV sé mikil enda fyrir-
tækið með mikla hlutdeild á aug-
lýsingamarkaði auk þess að njóta
afnotagjalda. Það hafi hann gagn-
rýnt.
Spurður hvort ástæða sé til að
hvetja ESA til að breyta starfs-
háttum sínum segist Björgvin ekki
þekkja þær forsendur sem baki
búa. „En það er sjálfsagt mál að
reyna að festa það með einhverj-
um hætti að það sé bæði gólf og
þak á þessu.“
Björgvin bendir á að íslensk
samkeppnisyfirvöld hafi legið
undir ámæli fyrir hægagang í
málsmeðferð en það hafi færst til
betri vegar. - bþs
Viðskiptaráðherra segir óheppilegt hve málshraði Eftirlitsstofnunar EFTA er hægur:
Þyrfti að vera bæði gólf og þak
BJÖRGVIN G. SIGURÐSSON Viðskiptaráð-
herra segir sérstöðu RÚV mikla.
VEISTU SVARIÐ?