Fréttablaðið - 09.07.2008, Blaðsíða 4

MARKAÐURINN 9. JÚLÍ 2008 MIÐVIKUDAGUR4
F R É T T I R
Sænska ríkið seldi í síðustu viku
sænska lífeyrissjóðnum AP Fast-
igheter fasteignafélagið Vasa-
krona fyrir 41,1 milljarð sænskra
króna, jafnvirði 525 milljarða ís-
lenskra.
Með sölunni er sænska ríkið
komið rúma hálfa leið í einka-
væðingarferli sínu en 116 millj-
arðar hafa skilað sér í sænska
ríkiskassann með sölu ríkisfyr-
irtækja á síðastliðnum tveimur
árum. Stefnt er að því að ná 200
milljörðum í kassann og nota féð
til að grynnka á ríkisskuldum,
lækka skatta og bæta heilbrigð-
iskerfið.
Einkavæðingin hefur sætt
gagnrýni í Svíþjóð, ekki síst fyrir
þær sakir að ríkið rekur lífeyr-
issjóðinn. Því sýnist sem ríkið
hafi fært peninga úr einum vasa
í annan.
Breska dagblaðið Financial
Times hefur eftir talsmanni rík-
isstjórnar Fredriks Reinfeldt, að
ríkið ætli ekki að standa í útleigu
fasteigna til fyrirtækja og því
hafi verið afráðið að selja hlut-
inn. Fasteignir undir hatti Vasa-
krona eru 175 talsins, mest skrif-
stofuhúsnæði. - jab
FREDRIK REINFELDT Sænska ríkisstjórn-
in er sögð hafa fært fé úr einum ríkisvasa í
annan við einkavæðingu á fasteignafélagi.
MARKAÐURINN/AP
Hálfnaðir í einkavæðingunni
Búist er við látum á aðalfundi
breska stórmarkaðarins Marks
& Spencer í dag. Gengi bréfa í
versluninni hefur fallið um 35
prósent á rúmri viku og hefur
ekki verið lægra síðan um alda-
mótin síðustu. Það jafnaði sig lítil-
lega í gær. Líklegt þykir að sir
Stuart Rose forstjóri muni mæta
bálvondum hluthöfum síðar í dag
og ólíklegt að þeir styðji hann
sem stjórnarformann verslunar-
innar.
Þetta segir breska blaðið Daily
Telegraph. Rose sagði í síðustu
viku að útlit væri fyrir talsvert
minni hagnað nú en fyrri ár og
stefni í erfiða tíma á næstunni.
Þetta er í takt við svartsýnina
sem einkennt hefur breska versl-
un frá síðasta hausti.
Ýjað hefur verið að því að Rose
hafi með ummælunum verið að
ýta undir að hann verði látinn
taka poka sinn.
Blaðið hefur reyndar eftir
greinendum að nokkuð sé til í
máli forstjórans. Svo mjög hafi
dregið úr einkaneyslu að hagnað-
urinn verði þriðjungi minni í ár
en í fyrra. Hagnaður M&S nam
einum milljarði punda í fyrra en
gæti farið í 626 milljónir gangi
svartsýnisspár eftir. - jab
SIR STUART ROSE Hluthafar Marks &
Spencer eru síður en svo kátir yfir 35 pró-
senta falli hlutabréfa í versluninni á rúmri
viku. MARKAÐURINN/AFP
Átakafundur hjá Rose
Fasteignamógúllinn Ro-
bert Tchenguiz hefur
breytt afleiðusamning-
um sínum í Mitchells &
Butlers, einni stærstu
kráarkeðju Bretlands-
eyja, í hlutabréf. Til-
gangurinn er að koma
í veg fyrir að skortsal-
ar komist í bréfin. Þá
hefur hann mælst til þess að bréf
í fyrirtækinu verði ekki lánuð.
Tchenguiz á rétt rúman fjög-
urra prósenta hlut í Existu og er
stjórnarmaður. Hann á 26 pró-
senta hlut í kráarkeðjunni en
gengi hlutabréfa í henni hefur
fallið um tæp fjörutíu prósent
á einum mánuði. Flest-
ir telja að skortsölum sé
um að kenna.
Breska dagblaðið Fin-
ancial Times segir um
helgina, að 18 prósent
af útistandandi hluta-
bréfum M&B hafi verið
lánuð. Skrifist þau flest
á skortsala.
Blaðið segir Tchengiuz vilja
koma í veg fyrir að kráarkeðj-
an hljóti sömu örlög og önnur
fyrirtæki sem skortsalar hafi
gert atlögu að. Þar á meðal er
breski bankinn Northern Rock
og bandaríski fjárfestingarbank-
inn Bear Stearns. - jab
ROBERT TCHENGUIZ
Hindrar skortsöluna
Fjármögnunarþörf evrópskra
banka hljóðar upp á 90 millj-
arða evra, jafnvirði ellefu þús-
und milljarða íslenskra króna,
eigi að bæta í þau göt sem lausa-
fjárþurrðin og undirmáls krísan
hefur skilið eftir í bókhaldi
þeirra.
Þetta segir í nýrri skýrslu
bandaríska fjárfestingarbank-
ans Goldman Sachs um ástandið
í evrópskum bankaheimi.
Markaðsverðmæti evrópskra
banka hefur hrunið síðan lausa-
fjárþurrðin tók að bíta í fyrra
og hafa um 570 milljarðar evra,
jafnvirði 70 þúsund milljarða ís-
lenskra króna, gufað upp í dýf-
unni á hlutabréfamörkuðum. Af-
skriftir bankanna á sama tíma
hljóða upp á 134 milljarða evra.
Bloomberg-fréttaveitan hafði
eftir Anshu Jain, forstöðumanni
hjá Deutsche Bank, á föstudag
að erfiðleikarnir á fjármála-
mörkuðum séu fjarri því að vera
að baki. Verði evrópskir bankar
að gefa í enda séu þeir eftirbát-
ar kollega sinna í Bandaríkjun-
um þegar komi að leitun að nýju
fjármagni. - jab
FORSTJÓRI GOLDMAN SACHS
Evrópskir bankar verða að spýta
í lófana og leita að fjármagni,
segir fjárfestingabankinn Goldman
Sachs. FRÉTTABLAÐIÐ/AFP
Verða að ná í peninga
Samruni og yfirtökur fyrirtækja
voru þrjátíu prósentum færri á
heimsvísu á fyrri hluta árs en
í fyrra. Lánsfjárþurrð er um að
kenna. Þetta eru niðurstöður al-
þjóðlega ráðgjafafyrirtækisins
Dealogic.
Yfirtökurnar nema í heild 1.870
milljörðum Bandaríkjadala, jafn-
virði rúmra 145 þúsund millj-
arða íslenskra króna. Inni í töl-
unum eru reyndar yfirtökur sem
enn eru í bígerð, þar á meðal
óvinveitt yfirtökutilboð Inbev í
bandaríska drykkjarvörufyrir-
tækið Anheuser Busch.
Talsverður munur er á milli
efnahagssvæða á þessu sex mán-
aða tímabili. Samrunar og yfir-
tökur drógust saman um 42 pró-
sent í Evrópu en um 28 prósent í
Bandaríkjunum á tímabilinu. Á
sama tíma jukust þær verulega
á nýmörkuðum, um heil 134 pró-
sent í Brasilíu, fimmtíu prósent
í Kína en um 24 prósent í Rúss-
landi. Aftur á móti voru þær á
sama tíma 27 prósentum færri á
Indlandi en í fyrra. - jab
FORSTJÓRI TELIASONERA Kaup franska
fjarskiptafyrirtækisins France Telecom á
hlut sænska ríkisins í TeliaSonera AB hefðu
verið stærstu fyrirtækjakaupin í Evrópu á
fyrri hluta árs – hefðu þau gengið eftir.
MARKAÐURINN/AFP
Dregur úr yfirtökum og samrunaÁður óþekkt
skuldabréf upp á
rúma 4 milljarða
í eigu Stoðir In-
vest hefur skyndi-
lega dúkkað upp
í Danaveldi og
spilar nú lykil-
hlutverk í dram-
anu sem umlyk-
ur danska fríblað-
ið Nyhedsavisen,
að því er Börsen
greinir frá.
Heimildarmaður
Börsen segir að
bréfið sé ástæða
þess að Morten Lund, meirihluta-
eiganda blaðsins, hafi ekki enn
tekist að fá nýtt fé
inn í reksturinn.
Þar með eru Stoð-
ir Invest í snúinni
stöðu, enda hafa
gífurlegir fjár-
munir verið settir
í rekstur blaðsins
frá stofnun þess.
Falli félagið frá
skuldabréfinu er
hættan sú að af-
skrifa þurfi það
fjármagn allt.
En það gæti líka
orðið raunin, tak-
ist ekki að laða
nýtt fjármagn inn í rekstur
danska fríblaðsins. - ghh
Skuldabréf Stoða
Invest dúkkar upp
FYRSTA FORSÍÐA NYHEDSAVISEN
Björn Þór Arnarson
skrifar
Eftir árlegan hagvöxt, um átta til tíu prósent á ári,
lítur út fyrir að hugsanlega dragi úr á næsta ári.
Mörg kínversk iðnfyrirtæki sjá fram á samdrátt
á síðari hluta þessa árs og ástæðuna má rekja til
Ólympíuleikanna sem fara fram í Kína í haust.
Kínversk stjórnvöld gera allt sem í þeirra valdi
stendur til að draga úr mengun sem bitnar á mörg-
um fyrirtækjum í iðnaði.
Spiegel greinir frá sementsfyrirtækinu Hebei
Taihong sem hefur verið gert að hætta starfssemi í
tvo mánuði til að draga úr mengun. Í úthverfi Pek-
ing, þar sem stór hluti leikanna fer fram, hefur
40 verksmiðjum verið gert að hætta starfsemi
auk þess sem nokkur hundruð minni fyrirtækjum
hefur verið gert að draga verulega úr starfsemi.
Þetta er langt frá því að vera eina ráðstöfun yf-
irvalda til að hreinsa loftið vegna leikanna. Alls
eru um 3,3 milljónir bíla í Peking og hefur bílaum-
ferð verið sett ströng skilyrði. Til þess að draga úr
umferð er bifreiðum raðað niður á daga, til skipt-
is, eftir því hvort bílnúmerið endar á sléttri tölu
eða oddatölu. Auk þess verður dregið úr umferð
flutningabíla um 70 prósent í aðdraganda leikanna
og hafa mörg fyrirtæki af þeim sökum byrgt sig
upp af vörum til þess að koma í veg fyrir skort.
Ikea hefur til dæmis fyllt hillur sínar af vinsælum
vörum til að tryggja nægilegt framboð.
Efnahagsleg áhrif leikanna eru gríðarleg á þessu
ári en alls óvíst er hvað tekur við. Stór mannvirki
hafa verið byggð og óvíst hvað gert verður við þau
eða hvort þau muni standa auð. Fordæmi eru fyrir
því að lönd sem haldið hafa Ólympíuleika hafi upp-
lifað samdrátt í kjölfarið. Eftir leikanna í Tókýó
árið 1964 og Seúl árið 1988 dróst landsframleiðsla
saman um tvö prósent í hvoru tilviki eftir að hafa
aukist um á annan tug prósenta árið áður.
Áhrif leikanna eru vissulega tvíbent því sam-
dráttur í iðnaði er bættur upp með miklum vexti
í þjónustugreinum. Búist er við allt að 600.000
ferðamönnum vegna leikanna sem muni hafa já-
kvæð áhrif á fyrirtæki í ferðaþjónustu og öðrum
þjónustu greinum. Áætlað er að leikarnir hafi já-
kvæð áhrif á ferðaþjónustu næstu tíu árin.
Áhrifanna gætir ekki einungis í Kína vegna
röskunar í framleiðslu. Talið er mögulegt að vöru-
skorts gæti orðið vart í Evrópu og Bandaríkjun-
um vegna samdráttar í framleiðslu og útflutningi
kínverskra fyrirtækja. Þýsk fyrirtæki hafa lýst
yfir áhyggjum vegna hugsanlegs samdráttar í út-
flutningi kínverskra fyrirtækja. Þýska hagkerf-
ið byggist að miklu leyti á innfluttum aðföngum
og því getur samdráttur haft alvarleg áhrif á hag-
kerfið.
Iðnaður rekur lestina
Inngrip kínverskra stjórnvalda vegna Ólympíuleika kemur
niður á iðnaði. Efnahagsleg áhrif ekki bundin við Kína.
REYNA AÐ DRAGA ÚR MENGUN Kínversk stjórnvöld reyna að gera allt sem í þeirra valdi stendur til að draga úr mengun sem bitnar á
iðnaði í Kína. Áhrifa þessa gæti gætt utan landsteinanna. MARKAÐURINNAFP NORDIC PHOTOS