Fréttablaðið - 17.07.2008, Blaðsíða 58

38 17. júlí 2008 FIMMTUDAGUR
maturogvin@frettabladid.is
> VISSIR ÞÚ …
að ferskt fennel líkist helst
stórri sellerírót en hefur
sætt anísbragð? Fennel er
kjörið til að bæta út í salat
og passar vel með fisk- og
kjúklingaréttum. Anísbragð-
ið verður mildara þegar
fennelið er eldað og það er
kjörið sem meðlæti eða út
í súpur, en hægt er að nota
bæði stilkana og rótina
sjálfa.
Að baka epli er bæði einfalt, fljót-
legt og ekki síður góð leið til að
nýta epli sem eru um það bil að
skemmast. Uppskriftin gefur
hugmynd að því sem hægt er að
nota í fyllinguna, en það er um að
gera að nota þá þurrkuðu ávexti,
fræ og hnetur sem eru til í eldhús-
skápnum.
Bökuð epli
Flestum þykir leiðinlegt að henda
mat sem ýmist hefur verið keypt-
ur dýrum dómum eða mikið lagt í
að útbúa. Það kemur líka fyrir að
matvörur sem mörgum þykir
nauðsynlegt að eiga í ísskápnum
eru komnar á síðasta söludag áður
en þær hafa verið notaðar og þá er
fátt annað í stöðunni en að henda
ósnertum pakkningum.
Til að koma í veg fyrir að pen-
ingum sé fleygt beint í ruslið er
um að gera að útbúa máltíð úr því
sem er til í ísskápnum nokkrum
sinnum í viku. Þá getur verið gott
að eiga tortillakökur, því með
örlitlum ostbita má setja nánast
hvað sem er inn í þær til að útbúa
dýrindis quesadillas.
Hér má sjá hugmynd að quesad-
illas til að nýta afganga eða hrá-
efni sem oft leynist í ísskápnum.
Quesadillas:
Kjöt- hrísgrjóna- eða kartöfluaf-
gangar
Maísbaunir eða aðrar niðursoðn-
ar baunir
Salsa- eða tómatsósa
Ostur að eigin vali
salt og pipar eftir smekk
Aðferð:
Tortillakakan sett á viðloðunar-
fría pönnu, afgöngunum raðað
jafnt yfir ásamt sósunni og ostin-
um, kryddað með salti og pipar
eftir smekk. Önnur tortillakaka
sett ofan á og látið hitna á miðl-
ungs hita um þrjár mínútur, eða
þar til neðri kakan er byrjuð að
brúnast. Þá er kökunum snúið
og teknar af hitanum þegar ost-
urinn er orðinn vel bráðinn.
Skorið í fjóra helminga og borið
fram með því salati sem til er,
sýrðum rjóma eða aukasósu til
að dýfa í.
Afgangarnir nýttir
EFTIRMATUR EÐA SNARL
Bökuð epli eru tilvalin sem eftirréttur
með vanilluís eða orkuríkt miðdegis-
snarl með AB-mjólk.
QUESADILLAS ÚR AFGÖNGUM
Það getur verið gott að eiga tortillakökur
til að nýta afganga og sósur sem til eru
í ísskápnum.
Hvaða matar gætirðu síst verið án?
Þótt ég borði hana ekki oft gæti ég aldrei verið án peking-
andarinnar. Hún verður að vera rétt matreidd, með réttu
sósunni og öllu tilheyrandi. Á sumrin er svo grillmaturinn
ómissandi, ekki síst grillaður fiskur.
Besta máltíð sem þú hefur fengið?
Ég hef sjaldan fengið eins góðar nautalundir og með leik-
hópnum mínum þegar við fórum í þáttinn til Jóa Fel um
árið. Hann eldaði þær á einhvern spes hátt. Annars eru
allar peking-endurnar í gegnum árin mjög eftirminnilegar.
Er einhver matur sem þér finnst vondur?
Þorramatur er mér alveg óskiljanlegur. Ég hef starfað sem
veislustjóri í rúmlega tvö ár og tók eftir því hvað þorrablót-
um hefur fækkað.
Leyndarmál úr eldhússkápnum:
Season-all án MSG kemur sterkt inn, annars virkar pipar og
hvítlauksduft alltaf vel. Svo er rjóma- og piparostur voða-
lega góður á föstudagspitsurnar sem konan mín bakar.
Hvað borðar þú til að láta þér líða betur?
Heimabökuðu föstudagspitsuna og svo er
nammiskápurinn svolítið hættulegur.
Hvað áttu alltaf til í ísskápnum?
Spægipylsu, hnetu- og karamellujógúrt,
djús og mjólk. Ég er voðalega mikið fyrir að
prófa alls konar nýjar tegundir af berja- og
ávaxtadjús.
Ef þú yrðir fastur á eyðieyju, hvað tækirðu
með þér?
Það hljómar kannski furðulega en ég gæti
lifað á sojapylsum.
Hvað er það skrítnasta sem þú hefur
borðað?
Froskalappir þegar ég var tíu eða ellefu
ára á ferðalagi erlendis með foreldrum
mínum. Annars hef ég smakkað strút og
dúfu.
MATGÆÐINGURINN BJÖRGVIN FRANZ GÍSLASON LEIKARI
Peking-öndin stendur upp úr
Bökuð epli
4 matarepli
2 msk. hlynsýróp eða púðursykur
100 g rúsínur, hnetur og graskersfræ
Smjörklípa
Hrein jógúrt, AB-mjólk eða vanilluís
Aðferð
Stillið ofninn á 180°C.
Skolið og kjarnhreinsið eplin, fyllið kjarnann af rúsínum, hnetum og grask-
ersfræjum og hellið hlynsýrópinu yfir.
Setjið eplin í eldfast mót, setjið örlitla smjörklípu ofan á hvert epli. Lokið
mótinu og látið eplin bakast í ofninum í 30 mínútur.
Borið fram með hreinni jógúrt, AB-mjólk eða vanilluís.
Þórunn Ósk Marinósdóttir, víóluleikari,
leikur af fingrum fram bæði í bakstri og
matargerð. Hún býður upp á uppskrift að
súkkulaðiköku fyrir „ofnæmisgemlinga“.
Þórunn Ósk Marinósdóttir hefur þurft að spila
matargerðina dálítið eftir eyranu síðustu ár, eða frá
því að hún eignaðist yngri börnin sín tvö. „Miðstrák-
urinn minn, sem er að verða þriggja ára, er með
ofnæmi fyrir ýmsu fæði og nú er sá litli, sem er níu
mánaða, líka byrjaður að safna ýmislegu ofnæmi,“
segir Þórunn kímin. „Frá því að þeir greindust hef
ég verið að fikra mig áfram, til dæmis bara í
eggjaofnæmisuppskriftum. Maður þarf að prófa sig
áfram með hvað er best að nota í staðinn fyrir þetta
hefðbundna,“ segir Þórunn.
Í uppskriftinni að súkkulaðikökunni notar hún til
dæmis hafrarjóma í stað súrmjólkur. „Ég hef prófað
bæði hafrarjóma og sojarjóma og það er eins og
hafrarjóminn henti betur í baksturinn,“ útskýrir
Þórunn, sem bindur oftast á sig bakarasvuntuna
ásamt dóttur sinni, Örnu Marín. „Við höfum gaman
af því að baka saman, mæðgurnar,“ segir Þórunn,
sem þar að auki snarar fram ofnæmisvænum kökum
fyrir öll afmæli. „Ég hef haldið afmæli þar sem
gestir finna engan mun á kökunum. Það er líka oft
einfaldara að aðlaga bakstursuppskriftir en maður
heldur. Bæði er hægt að nota eggjalíki í staðinn
fyrir egg og eins apríkósumauk. Svo passar maður
bara að bæta aðeins meira af olíu eða vökva í deigið
í staðinn fyrir eggin,“ útskýrir hún.
Auk þess að prófa sig áfram í bakstrinum segist
Þórunn sárasjaldan fylgja uppskriftum í matargerð.
„Ég held að ég fylgi bara uppskriftum á jólum og
áramótum,“ segir Þórunn og hlær við. „Við borðum
mjög mikið af kjúklingi á þessu heimili, en í hvert
skipti sem hann er eldaður er bara farið eftir því
hvað er til í grænmetisskúffunni og kryddað eftir
hugdettum. Hann er aldrei eins. Ég mæli líka með
því að nota vængi og læri í þessu harðæri, það er
miklu ódýrara en bringurnar og rosalega gott,“
bendir hún á.
Þórunn hyggst verja sumrinu í að njóta veður-
blíðu, en eftir viku leggur hún leið sína í Reykholt
þar sem hún spilar á Reykholtshátíð, bæði sem hluti
af kvintett og strengjatríói. „Þetta verður eitthvað
bland í poka eins og venjulega í Reykholti. Það eru
margir tónleikar og margt mismunandi í boði,“ segir
Þórunn. Frekari upplýsingar um hátíðina má nálgast
á reykholtshatid.is, en hún stendur frá 23. til 27. Júlí.
sunna@frettabladid.is
Leikur af fingrum fram
Súkkulaðikaka:
4 bollar hveiti
2 bollar sykur
1 bolli brætt smjörlíki
2 tsk. natron
6 tsk. kakó
1 tsk. salt
2 bollar hafrarjómi
2 tsk. vanilludropar
Krem:
150 g smjörlíki, brotið niður í skálina.
150 g flórsykur
Kakó eftir smekk
Aðferð:
Kakan: Hrærið vel saman smjörlíki og sykri, bætið þurr-
efnunum út í ásamt vanilludropum og hafrarjóma og
hrærið vel. Setjið í vel smurt form og bakið við 175
gráður í 50 mínútur.
Krem: Hrærið saman þar til ljóst og létt. Smyrjið ofan á.
BAKARAMÆÐGUR Mægðunum Þórunni Ósk og Örnu
Marín finnst skemmtilegt að baka saman. Þórunn gefur hér
uppskrift að súkkulaðiköku fyrir „ofnæmisgemlinga“.
FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
Gellur teljast varla til vinsæl-
ustu matvæla hér á landi þessa
dagana. Þær geta hins vegar
verið afar gómsætar, eins og
Gunnar Örn Jónsson,
yfirmatreiðslumaður á veitinga-
staðnum Við Tjörnina, veit vænt-
anlega manna best. Þar hafa
kryddlegnar gellur verið fastur
liður á matseðlinum í 21 ár.
„Um daginn kom hingað Finni
sem hafði borðað gellurnar hjá
okkur fyrir fimmtán árum og
fannst það bara besti matur sem
hann hafði smakkað. Hann pant-
aði þær aftur og þær voru alveg
eins. Hann var nánast klökkur af
gleði þegar ég talaði við hann,“
segir Gunnar og hlær við. Hann
segist þó vita til þess að fólk
fælist gellurnar til að byrja með.
„Mörgum líst ekkert á þetta og
hugsa bara um slepjulegar gellur
á fati,“ segir hann kíminn.
Gunnar gefur lesendum hér
uppskrift að kryddlegi þeim sem
notaður er á Við Tjörnina. „Við
snyrtum gellurnar til og leggjum
þær svo í löginn. Hann sam-
anstendur af ólífuolíu, nóg af
hvítlauk, papriku, karríi og
estragoni. Á öðrum degi í krydd-
legi eru gellurnar orðnar fínar,
en þær geta verið í honum í tíu
daga, og sumir vilja þær enn
eldri,“ útskýrir hann. „Þegar
þær eru eldaðar eru þær teknar
úr leginum og þerraðar, og svo
velt upp úr eggjahræru úr eggi,
estragoni, hvítlauk og smá pipar,
og smjörsteiktar. Svo flamber-
um við þær með koníaki og
gerum sósuna á pönnunni. Það
er fiskisoð, hvítvín, rjómi, hvít-
laukur og estragon og salt og
pipar,“ útskýrir Gunnar.
Þeir sem vilja spreyta sig
heima við geta því hér með gert
það. Annars má, að vanda, nálg-
ast góðgætið á Við Tjörnina.
Gómsætar kryddlegnar gellur
ÓMISSANDI GELLUR Gunnar Örn Jóns-
son segir gellurnar ómissandi á matseðli
Við Tjörnina, enda hafa þær prýtt hann í
rúma tvo áratugi. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN