Fréttablaðið - 28.07.2008, Page 14

14 28. júlí 2008 MÁNUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Viðskiptablöðin eru stundum með svona dálka þar sem
ungt fólk í viðskiptalífinu rekur
dæmigerðan dag í lífi sínu.
Þetta er yfirleitt athyglisverð-
ur lestur – svona lífsstílsfræði og
minnir á Innlit/útlit sem mér
þótti alltaf nokkuð vanmetinn
sjónvarpsþáttur og á við ræki-
lega félagsfræðilega úttekt hver
og einn.
Ég les stundum þessa dálka
þegar ég hef ekkert annað að
gera, sem er iðulega. Og ég velti
stundum fyrir mér lífi þess fólks
sem þar virðist á þönum frá
morgni til kvölds: Er þetta það
sem átt er við með „velgengni“?
Maður verður lafmóður af því að
lesa þetta.
Nú er ég ekki að fjalla um
einhvern tiltekinn einstakling
öðrum fremur heldur um þessa
dálka almennt og vissar tilhneig-
ingar í þeim, þá mynd sem fólkið
dregur upp af sjálfu sér. Tvennt
slær mann: Gegndarlaust hangs í
vinnunni og langdvalir að
heiman. Þetta unga fólk virðist
knúið áfram af þeirri hugmynd
að hið góða líf felist í því að vera
sem mest að heiman. Það vill
telja okkur trú um að það hitti
aldrei börnin sín nema rétt í
morgunsárið og hugsanlega til að
lesa fyrir svefninn. Eiginlega
sýnist manni að unga fólkið í
viðskiptalífinu sé á harðahlaup-
um á hlaupahjólinu undan
börnunum sínum.
Á þönum frá morgni til kvölds
Dæmigerður svona dálkur segir
frá konu í ábyrgðarstöðu. Hún
vaknar klukkan 6.10 tilbúin að
takast á við verkefni dagsins og
skokkar fram í eldhús þar sem
hún kreistir sér ávaxtasafa í
morgunmat. Hún nær honum svo
af sér á hlaupabrettinu, og þegar
hún er búin í sturtu hittir hún
dæturnar tvær og kallinn og þau
ræða saman um verkefni dagsins
áður en hvert heldur af stað í
sína átt. Klukkan 8.00 er morgun-
fundur þar sem farið er yfir
verkefni dagsins. Klukkan 9.00 er
hún sest við skrifborðið og farin
að svara tölvupóstum. Klukkan
12.05 fær hún sér gúrkusalat og
hveitiklíð og ræðir um verkefni
dagsins við vinnufélaga sína.
Klukkan 12.20 er jóga. Klukkan
13.00 er fundur þar sem farið er
yfir verkefni dagsins. Klukkan
13.45 er hún sest við tölvuna.
Klukkan 18.00 fer hún í ræktina
og hringir í báðar dæturnar á
leiðinni, þær segja henni frá
deginum sínum, sem hefur verið
mjög skemmtilegur. Klukkan
18.15 er hún komin á hlaupabrett-
ið þar sem hún er til 19.30.
Klukkan 19.45 skreppur hún
heim til að fá sér gulrót og skipta
um föt. Klukkan 20.10 er hún svo
komin upp í hesthús til að eiga
góða stund með hestinum sínum.
Þau taka góðan hring í góða
veðrinu og hún nær að slaka vel
á, er svo komin heim klukkan
22.45 og nær að kyssa dæturnar
góða nótt, sem vakað hafa eftir
henni. Klukkan 22.50 svarar hún
tölvupóstum og fer yfir verkefni
morgundagsins, og er svo komin
upp í rúm með skýrslu klukkan
23.10 sem hún sofnar út frá sæl
og glöð.
Að lifa ekki lífi sínu
Nú skil ég af hverju heimilin í
Innlit/útlit eru svona hönnuð og
tóm, sögulaus og svarthvít: þar er
aldrei neinn.
Í þessum dálkum viðskipta-
blaðanna eldar aldrei neinn.
Þarna er aldrei þvegið upp, aldrei
sett í þvottavél: unga fólkið í
viðskiptalífinu vill ekki láta um
sig spyrjast að það geri húsverk.
Kannski lætur það aðkeyptan
starfskraft um það. En þegar
maður lætur aðra taka til eftir
sig, elda ofan í sig, jafnvel annast
meira og minna börnin fyrir sig,
er maður ekki farinn að bjóða út í
rauninni mikilverða hluta úr lífi
sínu, farinn að láta aðra lifa fyrir
sig í einhverjum skilningi? Er
maður ekki að missa af eigin lífi?
Lengi þótti það helsta dyggð
karla í viðskiptum og stjórnmál-
um að sjást aldrei heima hjá sér
nema á jólunum. Það þótti vitna
um lofsverða fórnfýsi að neita
sér um fjölskyldulíf því að
skyldan kallaði. Sú hugmynda-
fræði virðist lifa góðu lífi hjá
ungu fólki í viðskiptalífinu, þó að
ekki verði séð að hún hafi skilað
neinu öðru en útrás á villigötur.
Sú var tíð að konur höfðu ekki
jafna möguleika á vinnumarkaði
og karlar, og dæmin sanna að svo
er víða enn. Fáum kemur hins
vegar til hugar að þeim beri að
sinna heimilinu einvörðungu,
þjóna kalli og krökkum. En er
sniðugt fyrir þær að tileinka sér
þá hugmynd að best sé að vera
sem mest að heiman? Kannski
þær ættu að spyrja gömlu
mennina hvernig þeim hafi
fundist sú hugmynd reynast.
Unga fólkið og
eldhússtörfin
Hringdu í síma
ef blaðið berst ekki
UMRÆÐA
Ólympíuleikarnir
Þegar Alþjóðlega Ólympíunefndin ákvað að leikarnir 2008 yrðu haldnir í Peking
var það meðal annars í ljósi heitstrenginga
þarlendra stjórnvalda um umbætur í
mannréttindamálum. Þessi skilaboð bárust
þó ekki Kínverjum. Opinberar fréttir á
Vesturlöndum sögðu frá þessum loforðum en
ekkert slíkt var að finna í þeirri útgáfu sem
kynnt var kínverskum almenningi.
Þrátt fyrir þetta voru vonir bundnar við þessa
umdeildu ákvörðun. Mannréttindasamtök höfðu þó
varann á og bent var á að leikarnir yrðu allt eins
notaðir til þess að ala á þjóðernisrembingi og að
stjórnvöld myndu nýta þá til þess að herða enn tökin
á almenningi. Nú þegar mjög styttist í leikana ber
öllum mannréttindasamtökum saman um að þvert á
öll loforð hefur ástand mannréttindamála ekki
batnað. Hið dapurlega er að leikarnir hafa verið
notaðir sem afsökun stjórnvalda til þess að flytja fólk
nauðungarflutningum, fangelsa andófsmenn, senda
gagnrýnendur í vinnubúðir og pynta stjórnarand-
stæðinga. Kínversk stjórnvöld hafa gerst sek um það
að misnota leikana til þess að brjóta á þegnum sínum
og litlar líkur eru á öðru en slíkt haldi
áfram. Því miður.
Kínverskur baráttumaður fyrir mannrétt-
indum, Hu Jia, skrifaði fyrir nokkru í bréfi
um Ólympíuleikana: „Þegar þið komið til
Peking vitið þið kannski ekki að blómin,
brosin, friðsældin og ríkidæmið sem fyrir
augu ber eru byggð á illdeilum, tárum,
fangelsun, pyntingum og blóði.“ Hann situr
nú í fangelsi en kona hans og nýfætt barn
sæta stofufangelsi. Glæpur Hu Jia er
sagður vera sá að grafa undan valdi ríkisins.
Þótt opinber samskipti við Kína séu
almennt til góðs og geti stuðlað að bættri stöðu mann-
réttinda á það sjónarmið ekki við um þátttöku
fulltrúa íslenskra stjórnvalda á Ólympíuleikunum. Í
einræðisríki á borð við Kína þjóna leikarnir allt
öðrum tilgangi fyrir stjórnvöld heldur en í lýðræðis-
ríkjum. Þar eru leikarnir beinlínis notaðir sem
pólitískt tæki til að styrkja stöðu einræðisstjórnar-
innar. Þess vegna hefðu Ólafur Ragnar Grímsson og
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir ekki átt að þiggja
boð um að mæta á leikana sem pólitískir fulltrúar
íslensku þjóðarinnar. Ólympíuleikarnir eiga
nefnilega ekki að snúast um pólitík.
Höfundur er formaður Sambands
ungra sjálfstæðismanna.
Ekki pólitík á ÓL
Á hlaupahjólinu
GUÐMUNDUR ANDRI THORSSON
Í DAG |
ÞÓRLINDUR
KJARTANSSON
Eiginlega sýnist manni að
unga fólkið í viðskiptalífinu
sé á harðahlaupum á hlaupa-
hjólinu undan börnunum
sínum.
Nýr borgarstjórnarmeirihluti
Egill Helgason skrifar pistil um pólit-
ískar línur í borginni á síðu sinni, Silfur
Egils, í gær. Segir hann þar sífellt koma
betur í ljós að Ólafur F. Magnússon
borgarstjóri eigi enga samleið með
sjálfstæðismönnum í borgarstjórn. Vill
Egill meina að pólitískar línur liggi um
húsafriðun og orkunýtingu og þar eigi
Ólafur samleið með Vinstri grænum og
Samfylkingu að nokkru leyti, en sjálf-
stæðismenn eigi samleið með
Óskari Bergssyni. Raddir þessa
efnis hafa áður heyrst en Egill
er kominn lengra en margir
aðrir í myndun nýs meirihluta
í Reykjavík þar sem hann
segir Óskar vera full-
trúa Sjálfstæðisflokks
í borgarstjórn.
Konur ofar lýðræði
„Konur eru konum verstar“ sagði
Gunnar I. Birgisson, bæjarstjóri
í Kópavogi, þegar kjörinn fulltrúi
bæjarbúa, í þessu tilviki kona, vogaði
sér að halda því fram að óeðlilega
hefði verið staðið að ráðningu í þrjár
stöður á vegum bæjarins, sem féllu
konum í skaut að tveimur þriðju.
Markmið ráðninganna hafi verið að
fjölga konum í stjórnunarstöðum
í bænum. Þau ummæli eru ein-
kennileg í ljósi þess að karlmað-
ur hlaut jú eitt starfið.
Rökkurriddari Björns
Nýjasta ævintýrið um Leðurblök-
u manninn, The Dark
Knight, hefur heillað
margan kvikmyndaá-
hugamanninn upp úr skónum. Björn
Bjarnason er þar engin undantekn-
ing, en hann segir á vef sínum að
myndin sé „mögnuð í öllu tilliti“.
Ekki er ólíklegt að yfirmenn lög-
gæslumála tækju fagnandi ofurhetju
sveipaðri skikkju sem lúskrað gæti
á handrukkurum og skattsvikurum
landsins í skjóli nætur. Er ekki hér
komið verðugt verkefni
fyrir hasarunnandann
Björn?
olav@frettabladid.is /
stigur@frettabladid.is
F
rá Genf bárust um helgina þau gleðilegu tíðindi fyrir
íslenska neytendur að góðar líkur séu á að tollar verði
lækkaðir af innfluttum landbúnaðarvörum og að regl-
ur um innflutning þeirra verði rýmkaðar verulega. Ef
þetta gengur eftir verður það veruleg búbót fyrir heim-
ilin í landinu. Forsvarsmenn bænda eru aftur á móti áhyggju-
fullir, eins og við var að búast.
Sendinefndir frá 152 ríkjum hafa síðastliðna viku freistað
þess á vegum Alþjóðaviðskiptastofnunarinnar að fá botn í svo-
kallaðar Doha-viðræður, sem kenndar eru við höfuðborga Katar
og hófust haustið 2001. Upprunalega hugmyndin snerist um að
setja saman viðskiptasamkomulag á breiðu sviði, sem átti að
rétta af slagsíðu í alþjóðaviðskiptum á kostnað þróunarríkja. Sjö
árum síðar og á fjórðu samningalotu liggja fyrir drög að samn-
ingi, sem þykir líklegt að verði samþykktur. Ef viðræðurnar fara
út um þúfur er hins vegar ljóst að ekki mun í nánustu framtíð
nást viðlíka samkomulag um viðskipti milli landa með vörur og
þjónustu.
Meðal háværustu gagnrýni á fyrirliggjandi samning er að
hann muni ekki hafa tilætluð jákvæð áhrif á efnahag þróunar-
ríkjanna. Gömlu stóru viðskiptaveldin, með Evrópusamband-
ið og Bandaríkin í fararbroddi, þykja vilja fá mikið fyrir sinn
snúð.
Enginn vafi leikur hins vegar á því að samkomulagið myndi
hafa veruleg jákvæð áhrif á efnahag íslenskra heimila. Óþarfi
er að fjölyrða um hátt verðlag hér á landi. Það liggur fyrir að
óvíða í heiminum þarf fólk að borga jafn mikið fyrir nauðsynjar
og hér. Um það bil tveir þriðju af matarinnkaupum heimilanna
í landinu eru íslenskar vörur og þar vega landbúnaðarvörur
þyngst.
Landbúnaðarssamningar stjórnvalda hafa þó aldrei verið
gerðir með heimilisbókhald landsmanna í huga. Íslendingar eru
heimsmeistarar í landbúnaðarstyrkjum. Hér nemur stuðningur
úr vösum skattgreiðenda við landbúnaðinn um 62 prósentum af
afurðaverðmætinu, sem er um það bil tvöfalt hærra hlutfall en
að meðaltali í OECD-ríkjunum. Úti í búð þarf svo að punga út
fyrir hinum hlutanum af aðstoðinni í formi hás vöruverðs.
Auðvitað ættu íslensk stjórnvöld að vera búin að breyta þessu
kerfi að eigin frumkvæði fyrir löngu. Ef samningar nást í Genf
heyrir það hins vegar örugglega sögunni til. Og þá reynir á dug
og sjálfstraust íslenskra bænda.
Skoðanakönnun sem Bændasamtökin lét framkvæma fyrr á
þessu ári sýnir að þjóðin kann mjög vel að meta innlendar land-
búnaðarvörur: 94 prósent svarenda telja skipta miklu máli að
landbúnaður verði stundaður hér til framtíðar, 75 prósent telja
gæði innlendrar framleiðslu meiri en innfluttrar og 62 prósent
eru tilbúin að greiða hærra verð fyrir innfluttu vöruna. For-
svarsmenn Bændasamtakanna voru að vonum stoltir þegar þeir
kynntu þessar niðurstöður. Þær benda líka til þess að þeir mæti
sterkir til leiks í mögulegri samkeppni við innflutning. Gæða-
vara verður alltaf eftirsótt.
Gleðitíðindi frá Genf:
Reynir á sjálfs-
traust bænda
JÓN KALDAL SKRIFAR