Fréttablaðið - 01.08.2008, Blaðsíða 20
20 1. ágúst 2008 FÖSTUDAGUR
BRÉF TIL BLAÐSINS
UMRÆÐAN
Guðni Ágústsson skrifar um ríkis-
stjórnina
Aðgerðaleysi ríkisstjórnar Íslands er farið að vekja athygli langt út fyrir
landsteinana og ekki bætir úr skák að
þær aðgerðir sem þó hefur verið ráðist í
virðast settar fram með þeim hætti að
undrun vekur.
Alþjóðlegi fjárfestingarbankinn
Merrill Lynch gaf nýverið út skýrslu þar sem
fjallað er um efnahagsástandið á Íslandi. Skýrsl-
an er áfellisdómur yfir aðgerðum, eða réttara
sagt aðgerðaleysi ríkisstjórnar Geirs Haarde og
Ingibjargar Sólrúnar. Er það mjög í takt við
gagnrýni okkar framsóknarmanna sem illa hefur
verið tekið af hálfu stjórnarliða.
Ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar
er alla jafnan mjög viðkvæm og tortryggin þegar
stjórnarandstaðan bendir á það sem betur má
fara í efnahagsmálum. Vanstillingin virðist
raunar beinast að flestum þeim sem voga sér að
benda á aðgerðaleysið eða hafa aðra skoðun.
Erfiðara reynist með hverjum deginum fyrir
ríkisstjórnina að segja að gagnrýni stjórnarand-
stöðunnar sé pólitískt karp þegar sömu sjónarmið
endurspeglast í skýrslu þessa virta erlenda
fjármálafyrirtækis.
Í kjölfarið á útgáfu skýrslunnar hafa sérfræð-
ingar Merrill Lynch átalið íslensku ríkisstjórnina
og rökstutt það að aðgerðaleysið bitni á íslensku
fjármálalífi, ekki síst í formi síhækkandi skulda-
tryggingarálags íslensku bankanna. Þetta er graf-
alvarlegt mál.
Grípa þarf strax til aðgerða
Það er óhætt að fullyrða að allir eru til í að
leggjast á eitt til að unnt sé að ná jafnvægi í
efnahagslífinu að nýju og forða fjöldagjaldþrotum
og atvinnuleysi. Mestu hagstjórnarmistökin voru
að taka ekki erlenda lánið og þrýsta ekki
á vaxtalækkanir Seðlabankans, en þannig
hafa önnur ríki brugðist við í efnahags-
lægðinni fyrir almenning og fyrirtæki.
En ekki á Íslandi!
Réttast væri að boða til kosninga nú og
færa nýjum aðilum ábyrgð og áhrif til
aðgerða, en ekki er líklegt að hin
sjálfumglaða ríkisstjórn bregðist við
með þeim hætti.
Þórarinn V. Þórarinsson, fyrrum
framkvæmdastjóri Vinnuveitendasam-
bandsins, og Ari Skúlason, hagfræðingur sem
áður var hjá Alþýðusambandinu, hafa nú bæst í
hóp þeirra sem gagnrýna aðgerðaleysi ríkisstjórn-
arinnar í viðtali í Markaðnum. Þeir segja að
forysta um nauðsynlegar aðgerðir í efnahagsmál-
um í átt að nýrri þjóðarsátt verði að koma frá
stjórnmálamönnunum, eða ríkisstjórninni eins og
við framsóknarmenn höfum talað um. Nú um
stundir sitji einn sterkasti stjórnarmeirihluti í
manna minnum og ætti því að vera hægt að
sammælast um stefnuna. En svo virðist ekki vera
því þó meirihlutinn sé mannmargur þá er hann
úrræðalaus og það greina landsmenn vel og trúin
á ríkisstjórnina er á fallandi fæti.
Verjum lífskjör almennings
Sjálfstæðisflokkurinn er þekktur fyrir að létta
byrðar þeirra sem efnaðri eru. Hinir auðugu
starfa í skjóli Sjálfstæðisflokksins og hafa alltaf
gert. Nú væri brýnast að létta byrðar þeirra sem
efnahagserfiðleikarnir munu leika verst. Það er
óforsvaranlegt að láta meðaltekjufólkið og
láglaunafólkið eitt taka á sig kreppuna.
Fólkið spyr hvar Samfylkingin sé stödd í dag.
Er hún horfin? Hún leggur ekkert til við erfiðar
aðstæður og erfiðar horfur í efnahagsmálum. Er
Samfylkingin einungis til í spariklæðnaði? Hún
gerir ekkert og gengur sama veg og Geir Haarde
og Sjálfstæðisflokkurinn, og lætur það einfald-
lega ráðast hvernig fólki muni reiða af.
Ísland þarf á öðruvísi ríkisstjórn að halda við
núverandi aðstæður, ríkisstjórn sem hefur áhuga
á að verja lífskjör almennings í landinu, reisa
nýja þjóðarsátt og búa okkur sanngjarnt, farsælt
og hagsælt þjóðfélag sköpunar og framkvæmda-
gleði á ný.
Höfundur er formaður Framsóknarflokksins.
Dáðalaus ríkisstjórn
GUÐNI ÁGÚSTSSON
Nú væri brýnast að létta byrðar þeirra sem
efnahagserfiðleikarnir munu leika verst. Það
er óforsvaranlegt að láta meðaltekjufólkið og
láglaunafólkið eitt taka á sig kreppuna.
UMRÆÐAN
Lára Hanna Einars-
dóttir skrifar um um-
hverfismál
Frasi virkjana- og álverssinna um að
virkjað sé „í sátt við nátt-
úruna“ er kaldhæðnis-
legur. Þeim finnst í lagi
að stúta náttúrunni og virkja allan
jarðhita og öll fallvötn – því það er
„í sátt við náttúruna“. Náttúran er
semsagt sátt við að láta leggja sig
í rúst. Jæja, já.
Ég vissi lítið um virkjanamál í
neðri hluta Þjórsár. Hef haft nóg
með að kynna mér og skrifa um
virkjanir á Hellisheiði og Hengils-
svæðinu og fyrirhugaða olíu-
hreinsistöð á Vestfjörðum. En mér
var boðið í kynnisferð austur og
ég hef verið í hálfgerðu sjokki
síðan. Ekki vitað hvernig ég ætti
að nálgast málið, svo skelfilegt er
það.
Svo las ég viðtal í Morgunblað-
inu við Björn Sigurbjörnsson garð-
yrkjubónda. Í viðtalinu segir
Björn m.a. frá því þegar faðir
hans, sem stundaði garðyrkju í
Fossvogi, var hrakinn frá lífs-
starfi sínu af yfirvöldum í Reykja-
vík, 65 ára að aldri. Það var árið
1966 og nú átti að byggja. Jarðýtur
óðu yfir æskuheimili Björns.
Svipað er að gerast við Þjórsá.
Þar er valtað yfir bændur og aðra
landeigendur, þeir þvingaðir til að
samþykkja að landi þeirra verði
drekkt og smánarlegar bætur
greiddar af Landsvirkjun, sem
hefur lögfræðingaher til að neyða
fólk til samninga. Einhverjir
bændanna þurfa að hætta búskap
á meðan framkvæmdir standa yfir
en mega koma aftur seinna. Sem
sagt – hypjaðu þig af heimilinu og
frá lífsviðurværinu, svo kemurðu
þegar við erum búnir að athafna
okkur. Hvað á að gera við fé og
kýr? Getur bóndi, jafnvel á efri
árum, bara farið og tekið upp
þráðinn seinna? Hve mikið af
landi hans verður þá komið undir
vatn? Hljómar undarlega.
Hér er ekki verið að tala um
virkjanir og uppistöðulón í óbyggð-
um eins og Kárahnjúka, heldur í
fallegri og blómlegri byggð.
Þjórsá er lengsta fljót Íslands, um
230 km. Það er lengri vegalengd
en frá Reykjavík til Víkur í Mýr-
dal (186 km) og styttri en frá
Reykjavík til Blönduóss (244 km).
Nokkrar virkjanir eru í efri hluta
Þjórsár, næst hálendinu, en nú á
að virkja í byggð. Áhrifin ná suður
fyrir þjóðveg nr. 1 þar sem Urriða-
foss drynur skammt sunnan við
nýju Þjórsárbrúna. Hann hverfur.
Okkur var boðið í mat á lífræna
búinu í Skaftholti. Hjónin Guð-
finnur og Atie voru höfðingjar
heim að sækja. Eftir matinn komu
heimamenn til skrafs og Björgvin
G. Sigurðsson, viðskiptaráðherra,
(skóflustunguráðherrann, munið
þið?) kom og ræddi stuttlega við
fólk. Björgvin kvaðst mótfallinn
virkjunum í neðri hluta Þjórsár –
en tók þó skóflustungu að álverinu
í Helguvík sem mögulega gleypir
orkuna sem framleidd verður í
þeim virkjunum. Skrýtið.
Margt kom fram á
fundi með heimamönnum
og þeir voru mjög ósáttir
við framgang Landsvirkj-
unar. Hver vill sjá heima-
högunum og lifibrauðinu
drekkt með uppistöðu-
lóni? Landsvirkjun hefur
auk þess komið þannig
fram við fólk að það
treystir hvorki fyrirtæk-
inu né lögfræðingaher þess. Nú
þegar hafa þeir gengið á bak orða
sinna – af því eitthvað hentar þeim
betur en það sem áður var lofað.
Dæmi er fyrirhugað Hagalón.
Upphaflega átti það að vera 114
metra yfir sjávarmáli en Lands-
virkjun breytti því í 116 því það
hentaði þeim betur. Það munar um
tvo metra. Gerir fólk sér grein
fyrir hvað 116 metrar eru gríðar-
leg hæð? Snúum því yfir á borgar-
mál. Flestir íbúar höfuðborgar-
svæðis kannast við glerturninn
við Smáratorg. Hann er 78 metrar.
Hallgrímskirkjuturn er 72 metrar.
Ef gert er ráð fyrir 3 metrum á
hæð jafnast 116 metrar á við 38
hæða íbúðarhús. Það er ekkert
smáræði.
Á svæðinu sem drekkt verður
fyrir Hagalón eru fagrar, grónar
eyjar í ánni þar sem búfé hefur
aldrei verið beitt svo gróður hefur
fengið að vaxa óáreittur. Aðeins
smábrot af stærstu eyjunni mun
standa upp úr lóninu eins og lítið
sker því lónsdýptin verður 10-12
metrar (4 hæða hús).
Ég þekki aðeins brot af þessu
flókna máli, en nóg til að leggja
mitt af mörkum. Ég er bara eitt
atkvæði, eitt bréf, ein athuga-
semd – en við höfum séð hverju
samtakamátturinn áorkar. Íbúar
við Þjórsá þurfa hjálp og stuðn-
ing. Í auglýsingu um breytingu á
aðalskipulagi Flóahrepps segir:
„Þeir sem ekki gera athugasemd-
ir innan tilskilins frests teljast
samþykkir tillögunni“. Ég vil ekki
teljast samþykk og skora á alla
sem vilja það ekki heldur að senda
athugasemd. Það tekur brot af lífi
ykkar, kostar ferð á póstaf-
greiðslu og eitt frímerki. Sendið
póst á lara@centrum.is ef þið
þurfið aðstoð.
Tillagan sem mótmælt er heim-
ilar virkjun og það rask sem henni
fylgir. Á vef Flóahrepps (www.
floahreppur.is) getur fólk kynnt
sér hana nánar. Á Þjórsárvefnum
(www.thjorsa.com) má lesa um
málið og framgöngu þess og þar
er uppkast af athugasemd. Skrif-
legar athugasemdir skulu póst-
lagðar til Flóahrepps, Þingborg,
801 Selfoss – eigi síðar en 1. ágúst
2008 – Í DAG!
Ég byrjaði á að tala um frasann
„að virkja í sátt við náttúruna“.
Ég hef aldrei heyrt talað um „að
virkja í sátt við fólkið í landinu“.
Er ekki tímabært að taka tillit til
fólksins í landinu og ná sáttum
við það? Er ekki tímabært að
spyrja til hvers á að virkja og
fyrir hvern áður en einstök nátt-
úra Íslands er lögð í rúst?
Höfundur er þýðandi
og leiðsögumaður.
Í sátt við náttúruna?
LÁRA HANNA
EINARSDÓTTIR
Óperuhús á Kársnesi
Helgi Helgason, formaður Frjáls-
lynda flokksins í Kópavogi, skrifa:
Óperuhús á Kársnesi? Nei, það
gengur aldrei, sagði bæjarstjóri
Kópavogs á auka bæjarstjórnarfundi
þ. 15. júlí. Á fundinum var meirihlut-
inn að liðka sig í valdníðslunni sem
hann stundar gegn íbúum vestur-
bæjar Kópavogs. Þar var enn einu
sinni keyrt í gegn skipulag í and-
stöðu við íbúana. Hugmyndir íbúa
um skipulag svæðisins hafa m.a.
verið þær að frekar vildu þeir sjá
óperuhús á svæðinu en frekari þétt-
ingu byggðar með blokkarbygging-
um og tilheyrandi aukinni umferð.
Og hver skyldu nú rök bæjarstjórans
hafa verið fyrir því að ekki væri hægt
að staðsetja óperuhús á Kársnesinu?
Jú, það var vegna þess að umferðar
þunginn yrði svo mikill. Bæjarstjór-
inn spurði, hneykslaður, hvort fólk
gerði sér ekki grein fyrir hversu mikil
umferð fylgdi svoleiðis húsi? Þetta
var ákaflega merkileg yfirlýsing. Þá
hlýtur maður að spyrja sig að því
hvort það fylgi því eitthvað minni
umferð að reisa húsið þar sem
áætlað er, í Hamraborginni. Auðvitað
ekki! Hvers eiga íbúarnir þar að
gjalda? Umferðin um Hamraborgina
er þegar töluverð. Ekki verður séð að
neitt svigrúm sé til þess að breikka
götur í kring. Hvað er þá til ráða?
Jú, lausnin hjá Sjálfstæðisflokknum
er að byggja bílastæðahús, eins og
það minnki umferð. Ég læðist ekkert
með veggjum með þá skoðun mína
að ég er andvígur hugmyndum um
óperuhús á græna svæðinu milli Sal-
arins og Gerðarsafns. Ég hef líka þá
skoðun að nóg sé komið af þéttingu
gamalgróinna svæða í Kópavogi s.s.
á Kársnesinu.
Vi› höfum verkfærin
Smi›juvegi 66 • 200 Kópavogi • Sími 580 5800
istaekni.is • istaekni@istaekni.is
KEMPPI
SUÐUVÉLAR
Algerlega ómissandi
í stór og lítil verk
FastMig KMS400
Öflugar 300–500 amp
Mig / pinnasuðuvélar
í minni og stærri suðuverk
KempactMig 2530
Lítil og létt,
en sterk og örugg
250 amp Migsuðuvél