Fréttablaðið - 19.08.2008, Blaðsíða 18

18 19. ágúst 2008 ÞRIÐJUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
UMRÆÐAN
Rósa Guðbjartsdóttir skrifar um
ráðningarmál.
Oddviti Samfylkingarinnar í Kópavogi hefur harðlega gagnrýnt mannaráðn-
ingar meirihlutans í stjórnunarstöður að
undanförnu. Sú gagnrýni gæti allt eins
beinst að hennar eigin flokkssystkinum í
Hafnarfirði. Samfylkingarfólki finnst ófag-
lega staðið að ráðningu í stjórnunarstöður í
Kópavogi því þær hafi ekki verið auglýstar heldur
fallið í skaut eldri starfsmanna í bæjarfélaginu. Full-
yrt er að slíkar aðferðir þekkist ekki í öðrum sveitar-
félögum. Það er misskilningur. Meirihluti Samfylk-
ingarinnar í Hafnarfirði hefur einmitt talsvert notað
þessa aðferð þegar ráðið hefur verið í stjórnunarstöð-
ur, á undanförnum árum og misserum. Þegar ráðinn
var þjónustustjóri yfir þjónustuveri bæjarins var ein-
staklingur með tiltölulega stuttan starfsaldur hjá
bænum settur í það starf án auglýsingar. Töluverðrar
óánægju gætti þá meðal reyndari starfsmanna með
það að starfið skyldi ekki auglýst laust til umsóknar.
Fyrir tæpum tveimur árum skipaði meirihluti Sam-
fylkingarinnar innanbúðarfólk í Ráðhúsi Hafnarfjarð-
ar í stöður starfsmannastjóra og mannauðsstjóra bæj-
arins án auglýsingar.
Á síðastliðnum vetri var einnig ráðið án
auglýsingar í nýtt starf gæðastjóra á
aðalskrifstofu. Fulltrúar Sjálfstæðisflokks-
ins í bæjarráði gagnrýndu og spurðu hvers
vegna umrædd störf hefðu ekki verið
auglýst. Svör bæjarstjóra Hafnarfjarðar
voru á þann veg að hann hefði fullan rétt á
að skipa í þessi störf og um tilfærslur eða
framgang í starfi væri að ræða. Við
sjálfstæðismenn höfðum síður en svo
eitthvað út á viðkomandi einstaklinga að
setja heldur voru ráðningarnar spurning um
aðferðafræði. Síðastliðið sumar þegar starf fjármála-
stjóra bæjarins var laust lögðum við sjálfstæðismenn
mjög mikla áherslu á að starfið yrði auglýst og það
varð úr í það skiptið.
Í ljósi þeirra miklu upphrópana sem fulltrúar
Samfylkingarinnar í Kópavogi hafa viðhaft vegna
ráðningarmála í bænum er nauðsynlegt fyrir þá að
vita að félagar þeirra og nágrannar í Firðinum sem
vilja ekki síður kenna sig við lýðræði og faglega
stjórnsýslu, eru annarrar skoðunar um hvernig
slíkum markmiðum er náð. Umræðustjórnmál
Samfylkingarinnar virðast ekki virka sem skyldi í
þessum nágrannasveitarfélögum.
Höfundur er bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í
Hafnarfirði.
Sjálfsgagnrýni Samfylkingar
RÓSA
GUÐBJARTSDÓTTIR
Í síðustu viku var óvænt endur-sýning á leikriti sem tekið var
öðru sinni af fjölunum í janúar í ár.
Persónur og leikendur þyrptust inn
á sviðið og fóru áreynslulaust, með
textann sinn. Höfðu engu gleymt.
Bættu kannski aðeins í til að vekja
athygli á eigin hugkvæmni og
blæbrigðum verksins. Þetta leikrit
væri til dæmis bæði sirkus, farsi
og skollaleikur um valdatafl,
refskák og hrossakaup.
Fjölmiðlarnir drógu hvergi af
sér í kynningu á helstu leikurum og
skoðunum þeirra á eigin frammi-
stöðu og annarra. Leikarar í
lykilhlutverkum fögnuðu nýju
tækifæri til að heilla áhorfendur,
en aðrir í leikhópnum vilja
auðvitað sjálfir fá að standa fremst
á sviðinu. Alls ekki vegna eigin
frama. Þeirra leynifundir og
löngun til að komast í aðalhlutverk
eiga ekkert skylt við klæki. Bara
hinna.
Allir leikararnir vísa seint og
snemma í viðhorf áhorfenda, hvað
þeir vilji og hvað þeir eigi skilið.
Segjast sjálfir hafa hag borgarbúa
að leiðarljósi í einu og öllu. Er það
ekki sjálfsagður hlutur? Er það
eitthvað sem þarf að skreyta sig
með í tíma og ótíma? Oft er engu
líkara en leikararnir þurfi að
sannfæra sjálfa sig um leið og aðra
þegar þessu flaggi er veifað sem
ákafast.
Skoðanakannanir sýna að þetta
leikrit fær naumast fullt hús hjá
gagnrýnendum, en skoðanakannan-
ir eru eins og hver annar hitamæl-
ir. Þær mæla hita og kulda í
viðhorfum til atburða líðandi
stundar. Næsta mæling getur
staðfest pólitískt heilsufar fyrri
könnunar, en hún getur líka sýnt
allt annað hitastig. Sumt er
fyrirsjáanlegt, annað ekki. Það er
það skemmtilega við tilveruna.
Jón sterki
Fjölmiðlar ráða að verulegu leyti
veðri og vindum í pólitík hér á
landi eins og annars staðar
Fjölmiðlamenn tala gjarnan um að
þeir séu óhlutdrægir af því að þeir
eru ekki flokksbundnir. Þeir trúa
þessu sjálfir, en það þarf enga
skyggnigáfu til að lesa í pólitískar
skoðanir flestra fréttamanna, og
það er eiginlega bara viðkunnan-
legt.
Þeir gegna æ stærra hlutverki í
umræðu dagsins og framvindu
mála. Sá sem situr fyrir framan
skjáinn og horfir á viðtal frétta-
manns og viðmælanda í sjónvarps-
al, skynjar undir eins hver er
stjarnan í viðtalinu.
Það er yfirleitt ekki viðmæland-
inn. Við ber að samtalið er eins og
yfirheyrsla yfir sakamanni. Auðséð
er að fréttamanninum líður vel í
hlutverkinu og maður fær á
tilfinninguna að hann fái klapp á
bakið hjá samstarfsmönnum fyrir
að láta viðkomandi ekki komast
upp með neitt múður. Orð Jóns
sterka í Skugga Sveini, æskuleik-
riti Matthíasar Jochumssonar,
koma ósjálfrátt upp í hugann:
„Sáuð þið hvernig ég tók hann,
piltar?“ Þessi samtalstækni þykir
sjálfsögð hjá sjónvarpsstjörnum
milljónaþjóða en er eiginlega
dálítið úr takti hér á landi.
Í nútíma þjóðfélagi sækist fólk
eftir að komast í fjölmiðla, sumir
vegna hagsmuna í viðskiptum eða
stjórnmálum, aðrir til að láta ljós
sitt skína eða koma áhugaverðu
efni á framfæri. Þeir sem hefja
störf við fjölmiðla skynja fljótt að
margir líta á þá sem tækifæri til að
koma eigin málum á framfæri.
Þetta er ákveðið vald. Ef frétta-
menn fara að baða sig í þessu valdi
og villast á sjálfum sér og starfinu,
frakkanum sem þeir eru í um
stundarsakir, geta þeir misst
sjónar á því sem þeim er trúað
fyrir, ekkert síður en stjórnmála-
menn. Engin stétt er viðkvæmari
fyrir ávirðingum en blaðamanna-
stéttin.
Uppnámið sem verður í fjölmiðl-
um ef slíkt kemur upp yfirskyggir
allt annað. Atlaga að starfsheiðri
blaðamanns er meðhöndluð eins og
stórglæpur. Minnt er á með
alvöruþunga að þessi stétt eigi allt
undir því að njóta trausts. Sem er
alveg rétt. En Það á líka við um
stjórnmálamenn. Þeir þurfa þess
utan að fá staðfestingu á því trausti
hjá almenningi á fjögurra ára
fresti. Álitamál er hvort blaðamenn
hafi sama skilning á starfsheiðri
stjórnmálamanna og eigin heiðri.
Höfundarnir
Sá sem rekur eigið fyrirtæki og
munar um hvern starfsmann,
vandar sig þegar hann velur
starfsfólk. Hann veit að hann á allt
undir því. Hann sækist eftir fólki
með þekkingu á starfsemi
fyrirtækisins og skilning á því sem
máli skiptir. Einnig þeim sem eiga
auðvelt með að vinna með öðrum
og skapa góðan starfsanda.
Gagnrýni síðustu missera á
einstaklinga í borgarstjórn
Reykjavíkur, bæði í meiri- og
minnihluta hefur aldrei beinst að
þeim sem völdu þetta fólk umfram
annað til að stjórna Reykjavík. Ef
þeir eru óánægðir ættu þeir að líta
í eigin barm. Hvað réði vali á lista
í prófkjörum og framboði? Flottar
auglýsingar? Hringingar frá stuðn-
ingsmönnum? Hressar stelpur og
sætir strákar? Greiði við vini? Eða
var það kannski óbilandi traust á
þessu fólki? Sé svo, ber þeim að
standa með því út kjörtímabilið.
Þeir eru höfundar ráðningarsamn-
ingsins.
Persónur og leikendur
JÓNÍNA MICHAELSDÓTTIR
Í DAG | Borgarmál
Misboðið
Það vantar ekki að menn hafi skoðanir
á pólitíkinni í Reykjavík. Menn hafa
ekki aðeins skoðanir á málinu heldur
leggja fram það sem ætla mætti að
væru staðreyndir, máli sínu til stuðn-
ings. Ungir jafnaðarmenn í Reykjavík
segjast til dæmis hafna meirihlutanum
og segja lýðræðinu misboðið! Vísa
þeir til þess að í síðustu kosningum
fengu Sjálfstæðisflokkur og Framsókn-
arflokkur aðeins um 48%
atkvæða. Þar er rangt farið
með því flokkarnir fengu
samtals 49,2%. Vissu-
lega er það innan við
50% en engu að síður
hafa flokkarnir samtals
8 borgarfulltrúa. Sem
er meirihluti.
Gleymnin
Guðmundur Andri Thorsson segir í
Fréttablaðinu í gær að Sjálfstæðis-
menn hafi tapað síðustu kosningum.
„Það er eins og það vilji stundum
gleymast,“ segir hann. Nú verða menn
að passa sig á að segja ekki obbobobb
of snemma og benda Guðmundi á að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi nú fengið
sjö borgarfulltrúa og heilum þremur
fleiri en það framboð sem kom næst
- því hann á ekki við það. Hann er
dýpri. „Meirihluti kjósenda hafnaði því
með öðrum orðum að þeir (Sjálstæð-
ismenn) ættu að stjórna borginni en
dreifði sér milli þeirra flokka sem áður
störfuðu saman í Reykjavíkurlistanum,“
segir Guðmundur.
Er það svo?
Í kosningunum í maílok 2006 fengu
Framsóknarflokkur, Samfylking og VG
- gömlu R-listaflokkarnir - samanlagt
30.545 atkvæði. Sjálfstæðisflokkur
og Frjálslyndir og óháðir, sem voru
í minnihluta á síðasta kjörtímabili,
fengu samtals 34.380 atkvæði. Af
hverju skrifar Guðmundur ekki að
kjósendur hafi hafnað flokkunum
sem störfuðu saman í
R-listanum? Það er svo
önnur saga að ákveðið var
að bjóða ekki fram undir
merkjum R-listans. Og enn
önnur saga er að meiri-
hlutasamstarf ræðst
ekki af atkvæðafjöld-
anum einum saman
heldur samkomu-
lagi um hvað gera
skuli.
bjorn@frettabladid.is
Auglýsingasími
– Mest lesið
S
kiptar skoðanir eru á því hvort rétt sé hjá Matthíasi
Johannessen, fyrrverandi ritstjóra Morgunblaðsins,
að opna aðgang að dagbókum sínum á netsíðu sinni
matthias.is. Sérstaklega hafa verið settir fyrirvar-
ar við allra nýjustu dagbókarfærslur hans, frá 1997
og 1998, sem bættust við eldri árganga á dögunum. Þar þykir
Matthías meðal annars ganga fulldjarflega fram í frásögnum
af því sem nafngreindir menn létu falla í einkasamtölum við
hann.
Þetta eru óþarfa áhyggjur. Það er jákvætt og þarft verk hjá
Matthíasi að opinbera þau trúnaðarsamtöl sem hann átti við
dagbók sína þegar hann var ritstjóri Morgunblaðsins.
Færslur ritstjórans fyrrverandi eru merkileg söguleg heim-
ild. Þeir sem lesa dagbækurnar þurfa þó að gæta sín á því að
taka þær ekki of bókstaflega, því þær eru ekki endilega rétt
heimild um samtímann eins og hann var í raun og veru.
Dagbækur Matthíasar eru hins vegar örugglega mjög
nákvæm heimild um það hvernig höfundurinn upplifði sam-
tíma sinn. Og jafnvel hvernig hann vill að hans sé minnst.
Eða svo notuð séu orð Bjarna Benediktssonar, fyrrverandi
formanns Sjálfstæðisflokksins, sem Matthías segir frá í einni
færslu sinni: „Við eigum að skrifa söguna sjálfir, hinum er
ekki treystandi til þess(!)“
Það er ekki síst að þessu leyti sem dagbækur Matthíasar eru
stórfróðlegur lestur fyrir alla þá sem hafa áhuga á stjórnmál-
um, viðskiptalífi og fjölmiðlum. Og það í þessari röð.
Dagbækurnar gefa ómetanlega innsýn í hvernig ritstjórn
Morgunblaðsins var flækt inn í ýmis mál á stjórnmálasviðinu
og í viðskiptalífinu. Hlutverk ritstjóranna var gjarnan að ráð-
leggja við lausn mála, bera boð á milli manna, koma á sam-
böndum og lægja öldur. Að afla frétta og flytja þær lesendum
blaðsins virðist hins vegar ekki hafa verið ofarlega í forgangs-
röðinni.
Skemmtilegasti hluti dagbókanna eru einmitt upplýsingar
um mál sem Mogginn vissi af, en sagði ekki frá, og eru jafnvel
að líta núna fyrst dagsins ljós.
Fyrir áhugamenn um fjölmiðla eru dagbækurnar því fyrst
og fremst kennslubók um hvernig á ekki að standa að verki.
Af þeim má til dæmis draga þann lærdóm að blaðamenn mega
ekki vera í of nánu vinfengi við valdamenn. Og alls ekki líta á
sjálfa sig sem slíka. Þeirra vinna er að segja fréttir, ekki búa
þær til.
Í dagbókum sínum segir Matthías meðal annars frá því
hvernig hann og kollegi hans, Styrmir Gunnarsson, komu að
stóratburðum á borð við myndun á ríkisstjórnum landsins. Í
því samhengi má rifja upp að fyrr á árinu var fréttakona á
Stöð 2 gripin við að spyrja upptökustjórann sinn í bríarí hvort
hún ætti að fá mótmælanda til að kasta eggi þegar útsending
hæfist. Hún taldi sig nauðbeygða til að segja upp þar sem trún-
aður hennar sem fréttamanns hefði beðið hnekki. Reyndi hún
þó að hanna eggjakast, en ekki ríkisstjórn.
Svona hafa tímarnir breyst.
Dagbækur Matthíasar eru merkileg heimild:
Að skrifa söguna
sjálfur
JÓN KALDAL SKRIFAR
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871