Fréttablaðið - 25.08.2008, Blaðsíða 12

12 25. ágúst 2008 MÁNUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Auglýsendur athugið!
Yfirburðir Fréttablaðsins umfram bæði Morgunblaðið og 24 stundir eru mjög
miklir í nánast öllum aldurshópum. Hvar er þín auglýsing?
Fréttablaðið tryggir þér aðgang að rúmlega 45 þúsund
fleiri lesendum en Morgunblaðið og rúmlega 25 þúsund
fleiri lesendum en 24 stundir í aldurshópnum 18-49
skv. nýjustu könnun Capacent.
Fréttablaðið
Morgunblaðið
24 stundir
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
12–14 ára
15–19 ára
20–24 ára
25–29 ára
30–34 ára
35–39 ára
40–44 ára
45–49 ára
50–54 ára
55–59 ára
60–64 ára
65–69 ára
70–74 ára
75–79 ára
Allt sem þú þarft... ...alla daga
Í
slensku landsliðsmennirnir í handknattleik hafa ritað nöfn
sín stórum stöfum í íslenska samtímasögu með frækilegri
framgöngu á Ólympíuleikunum sem lauk í Peking í gær. Við
töpuðum ekki gullverðlaunum í úrslitaleiknum gegn Frökk-
um, heldur unnum silfurverðlaun og það er nokkuð sem
engum íslenskum íþróttamanni hefur lánast að gera síðan 1956.
Fjórtán glæsilegir fulltrúar þjóðarinnar snúa fyrir vikið heim á
miðvikudag með slíkan silfurpening um hálsinn ásamt þjálfara
sínum og öðrum úr liðsstjórninni og mega réttilega eiga von á
höfðinglegum móttökum íslensku þjóðarinnar.
Framganga íslenska landsliðsins á þessum Ólympíuleikum
hefur vakið mikla athygli. Í raun hefur hún vakið heimsathygli.
Ekki vegna þess að handbolti sé svo vinsæl íþrótt um víða veröld,
heldur vegna þess að hún sýnir sigur mannsandans í hnotskurn
og færir okkur enn og aftur heim sanninn um það að allt er hægt
í íþróttum og ekkert er gefið fyrirfram. Þetta er nútímaútgáfan
af dæmisögunni um Davíð og Golíat; nokkuð sem allir hlutlausir
gleðjast yfir á tímum þegar efnahagslegur styrkur skiptir sífellt
meira máli.
Eðlilegt er að sú spurning vakni, hvernig svo fámenn þjóð geti
teflt fram hópi manna sem kemst í úrslit í flokkaíþrótt á Ólymp-
íuleikum og slær á þeirri leið út lið frá mörgum af fjölmennustu
þjóðum Evrópu? Íslensku leikmennirnir og þjálfarar þeirra hafa
svör við þeirri spurningu: Það eru sjö menn frá hvoru landi inni
á vellinum í einu og þess vegna er keppt á jafnréttisgrundvelli.
Þess vegna á Ísland möguleika á sigri í hverjum leik. Þess vegna
hefur þessi ótrúlegi árangur náðst. Þessi árangur er þeim mun
athyglisverðari þegar haft er í huga, að stutt er síðan enginn vildi
taka að sér þjálfun íslenska landsliðsins. Eftir brotthvarf Alfreðs
Gíslasonar var leitað til nokkurra nafnkunnra handboltamanna,
en enginn sá sér fært að svara kallinu. Úr varð að Guðmundur
Guðmundsson tók aftur við þjálfun liðsins og eftirleikinn þekkja
allir: ævintýri sem seint líður úr minni og afrek sem íslenska
þjóðin stendur í mikilli þakkarskuld fyrir.
Fyrir Ólympíuleikana í Peking var nokkuð deilt um það hvort
forseti Íslands ætti að sækja leikana þar sem mannréttindi væru
fótum troðin þar í landi. Töldu ýmsir spekingar að réttast væri
að mótmæla því með því að forsetinn sæti heima. Forsetinn tók
afstöðu með íslenska íþróttafólkinu, sem æðsti verndari íþrótta-
hreyfingarinnar á Íslandi og það reyndist góð ákvörðun. Jákvæð
framkoma forsetahjónanna og stuðningur þeirra við íslensku
afreksmennina hefur vakið heimsathygli og endurómað þá sam-
stöðu þjóðarinnar sem hefur orðið til í kringum handboltalandslið-
ið síðustu daga. Ísland mátti vel við slíku, mitt í öllu krepputalinu
og lítið hefur heyrst í fyrrnefndum spekingum síðustu daga.
„Guð blessi móðurina sem þig ól,“ sagði þulur Ríkisútvarpsins í
beinni útsendingu er hann var að lýsa stórkostlegri frammistöðu
landsliðsfyrirliðans Ólafs Stefánssonar í leiknum gegn Spán-
verjum í undanúrslitunum. Allar fjölskyldur íslensku handbolta-
mannanna mega svo sannarlega vera stoltar af sínum mönnum
eftir þennan frábæra árangur, sem undirstrikar svo rækilega
stöðu handboltans sem þjóðaríþróttar. Fréttablaðið óskar hand-
boltalandsliðinu og íslensku þjóðinni til hamingju með þetta
ótrúlega afrek.
Ólympíuævintýrið verður lengi í minnum haft.
Ótrúlegt afrek
BJÖRN INGI HRAFNSSON SKRIFAR
Skrafskjóðurnar á internetinu voru að skrifa sumar hverjar
um það í gær og fyrradag að
handbolti væri ekkert frægur í
útlöndum og var það einkum haft
til marks að þetta þætti skrýtin
íþrótt hjá einhverjum bandarísk-
um bloggurum. Þeir sem höfðu
komist að þessu voru svolítið
hróðugir yfir því að vera slíkir
heimsmenn að deila skoðunum
með bandarískum bloggurum en
líka örlítið skúffaðir yfir því að
þjóðarsport Íslendinga skyldi svo
lítilsvirt og smáð í guðseiginlandi.
Það er fullgild afstaða – og
jafnvel virðingarverð – að neita
að taka þátt í hópeflinu og
æsingnum sem grípur þjóðarkríli
á slíkum stundum en ég er ekki
viss um að það séu réttu forsend-
urnar að handbolti komi banda-
rískum bloggurum einkennilega
fyrir sjónir.
Spurning hvað á að taka mikið
mark á þjóð sem kýs George W.
Bush sem forseta – ekki einu
sinni heldur tvisvar – og ekki geta
þjóðaríþróttir Bandaríkjamanna
talist annað en skrýtnar þegar
maður hefur ekki tamið sér á að
fylgjast með þeim.
Þetta sem þeir kalla „football“
er mestanpart iðandi áflog
ákaflega dúðaðra manna með
skringilegum mörkum, spor-
öskjulaga bolta og óskiljanlegri
stigagjöf en „baseball“ er eftir
því sem ég kemst næst sami
leikur og hér heitir „Kýló“ hjá
krökkunum og höktir áfram milli
endalausra auglýsingahléa og
söngatriða; er það ekki soldið
barnalegt? Svolítið eins og að
vera fram eftir öllum aldri í
Brennó eða Bimmbamm-
bimmbamm? Körfubolti er eina
bandaríska íþróttin sem hefur
náð til annarra þjóða enda
líkastur evrópskum boltaíþróttum
en þótt ágætur sé kemst hann
ekki í hálfkvisti við handboltann
hvað fjölbreytni varðar og
stemmningu á góðum degi.
„Skrípalæti í atplássum“
Allar íþróttir eru skrýtnar. Og
þegar við neitum að gangast inn
á forsendur þeirra verða þær
eiginlega alveg fáránlegar.
Þórbergur spurði Matthías
Johannesen í samtalsbók þeirra
hvers vegna menn kepptu ekki í
sjöstökki eða nístökki frekar en
þessu bjánalega þrístökki sem
honum þótti sérlega auvirðileg
íþrótt (þetta var þegar Vilhjálm-
ur Einarsson var hin þrístökkv-
andi þjóðhetja) – Þórbergur
stakk líka upp á „hækkandi
grindahlaupi“ og „gaddavírs-
hlaupi“ sem óneitanlega væri
gaman að sjá keppt í. Hann
sagðist hafa stundað íþróttir í 44
ár „til að verða nýtari maður“ –
það voru Müllers-æfingarnar –
en honum fannst hann lítils
metinn, enda ekki veirð að „trana
sér fram í opinberum skrípa-
látum í einhverjum atplássum
sem eru í innsta eðli sínu skólar í
mannhatri“.
Þá voru rithöfundar enn
afbrýðisamir út í íþróttamenn og
þá athygli sem þeir nutu. Og
svona upplifði nytsemdarkomm-
inn keppnisíþróttir: hann skildi
ekki til hvers þær væru. Sá ekki
að þær þroskuðu nokkurn mann
– hvað græðir maður á því að
vera duglegur að hoppa á öðrum
fæti?
Íþrótt sem rúmar allt
Kannski megi snúa þessu við og
spyrja hvort gildi íþróttanna
felist ekki einmitt í gagnsleysi
þeirra: til hvers er handbolti? Í
hvað notar maður hann? Ekki
neitt. Hann er ekki til neins –
eins og allar listir ber hann gildi
sitt í sjálfum sér. Þetta er bara
leikur; þetta er bara mennska.
Það er einmitt algengasta
mótbáran gegn íþróttum að þar
sé fullorðið fólk að leika sér – en
hvort skyldi maðurinn vera
mennskari og nær sjálfum sér
sér þar sem hann húkir við tölvu
eða þar sem hann neytir krafta
sinna í samafli með félögum
sínum til þess að koma bolta í
mark?
Handboltinn hefur allt til að
bera sem eina íþrótt getur prýtt.
Hann er hárrétt blanda af
einstaklingsframtaki og samtaki,
frumleika og skipulagi; hann er
stökk, hlaup, fimi, boltafærni.
Hann er snerting en líka svif.
Hann býður upp á snerpu og
hraða og spennu, en líka hugvit
og fegurð: hvað er tignarlegra en
svífandi skytta í þann mund að
láta vaða? Hann er frásögn:
geymir röð hápunkta og koll-
steypur, hetjur og hrappa, dáðir
og ódáðir, tragedíur og kómedíur,
sæmd og mannlega lesti. Í
leiknum er undiralda og rökrétt
framvinda en líka óvæntar og
jafnvel fáránlegar uppákomur.
Hann gengur fram og tilbaka en
líka frá vinstri og til hægri og
jafnvel upp og niður – hann er úti
um allt, frjálslegur og villtur en
ekki taumlaus því leikurinn lýtur
ströngum reglum um smátt og
stórt. Við horfum á aleflingu and-
ans í handbolta: menn gráta og
hlæja og þrá; menn gefa sig alla,
fara út á ystu nöf, beita saman
köldum huga og heitum tilfinn-
ingum: með öðrum orðum: menn
lifa.
Spurningin: „Til hvers er
handbolti?“ er þess vegna jafn
marklaus og spurningin: „Til
hvers er lífið?“
Morfeus og bræður
GUÐMUNDUR ANDRI THORSSON
Í DAG |
UMRÆÐAN
Finnur Árnason skrifar um matsmál
Haga hf. gegn Alþýðusambandi
Íslands.
Í grein í Fréttablaðinu síðastliðinn föstudag sakar Grétar Þorsteinsson,
forseti Alþýðusambands Íslands, mig um
að hafa ekki áttað mig á því, um hvað
matsmál Haga gegn ASÍ hafi snúist. Þó
svo að ég hafi átt frumkvæði að málinu.
Matsmálið var höfðað, þar sem Hagar hf. hafa
talið að verðmælingar ASÍ endurspegluðu ekki
raunverulegar verðbreytingar í verslunum Haga
hf. Hagar leituðu því til Héraðsdóms Reykjavíkur
og óskuðu eftir því að matsmenn yrðu dóm-
kvaddir til að komast að réttri niðurstöðu.
Niðurstaða dómskvaddra matsmanna var
afdráttarlaus þess efnis að í tilviki verðmælinga í
verslunum 10-11 um mánaðamótin febrúar/mars
2007 gaf verðmæling ASÍ ranga niðurstöðu.
Niðurstaða matsmannanna sýnir að verðlags-
mælingar ASÍ ná ekki því markmiði sínu að meta
raunverðbreytingar. Skýringuna er sennilega að
finna í leyndaraðferðafræði ASÍ við gerð
mælinganna, en ASÍ hefur neitað að
upplýsa um hver hún er. Augljóst er hins
vegar að sú aðferðafræði er langt frá því
að vera nógu nákvæm.
Einnig hefur Alþýðusamband Íslands
reynt að gera lítið úr vinnu matsmanna
þar sem þeir hafi skoðað „eigin gögn“
Haga, það er gögn frá 10-11. ASÍ byggir
verðkannanir sínar á gögnum fengnum í
10-11. Markmiðið er að upplýsa neytendur
um verðlag þar. Ég veit ekki hvar annars
staðar ætti að leita að gögnum, né hvar
annars staðar hina einu réttu niðurstöðu er að
finna.
Um þetta snýst matsmálið og ekkert annað. Það
er merkilegt að í stað þess að taka til í eigin ranni,
breyta aðferðafræði sinni við verðmælingar
þannig að þær endurspegli raunverulegar
verðbreytingar í verslunum á matvörumarkaði,
bregst forysta ASÍ við með rangfærslum og
útúrsnúningum. Það ætti að vekja ráðamenn, sem
hafa veitt opinberu fé til verðlagseftirlitsins, til
umhugsunar um trúverðugleika þess.
Höfundur er forstjóri Haga hf.
Kjarni málsins gegn ASÍ
FINNUR ÁRNASON
Þorgerður vs. Dorrit
Össur Skarphéðinsson iðnaðarráð-
herra bloggar um það sem hann
kallar „fjölmiðlastríð“ milli Þorgerðar
Katrínar Gunnarsdóttur mennta-
málaráðherra og Dorrit Moussiaeff
forsetafrúar í tengslum við velgengni
íslenska handknattleiksliðsins á
Ólympíuleikunum í Peking. Össur
fjallar um að Þorgerður Katrín hafi
setið heima ásamt nokkrum öðrum
ráðherrum Sjálfstæðisflokksins
þegar Ólafur Ragnar Grímsson
var settur í embætti í fjórða sinn
á dögunum. Þetta megi túlka
sem „diss“ á forsetann, eins og
Össur orðar það. Þorgerður
Katrín hafi svo farið til
Kína á ný þegar ljóst
væri að Íslendingar
léku til úrslita. Össur
segir að það hafi verið til að keppa
við Dorrit og Ólaf um pólitíska athygli.
Ísland í 3. sæti
Þó að Íslendingar hafi náð silfrinu
í handbolta á Ólympíuleikunum
þá hrepptum við aðeins bronsið í
annarri keppni, keppninni um flestar
medalíur miðað við höfðatölu. Bah-
amaeyjar hrepptu þar fyrsta sætið, en
Bahamaeyingar hlutu tvær medalíur
á mótinu. Það gerir eina medalíu á
hverja 153.725 íbúa. Jamaíkar
koma næstir með medalíu á
hverja 254.939 íbúa. Næstir
í röðinni voru Íslendingar. En
þar sem allir fimmtán leikmenn
handboltaliðsins fengu
medalíu getum við
alveg sagst hafa fengið
flestar á haus.
Borgarstjóri í heimsókn
Hanna Birna Kristjánsdóttir, nýr
borgarstjóri í Reykjavík, fór ásamt
Óskari Bergssyni, formanni borgar-
ráðs, í heimssókn á nokkur starfssvið
borgarinnar á föstudag. Lögðu þau
leið sína um menntasvið og skipu-
lags- og byggingasvið. Borgarstjórinn
þekkir vel til í því síðara því að hún
var áður formaður skipulagsráðs.
Nú er gott að kjörnir fulltrúar séu í
nánum tengslum við starfs-
menn borgarinnar. En ef
svona heimsóknir eru venj-
an, þá hafa borgarstarfs-
mennirnir varla haft við að
taka á móti nýjum borgar-
stjórum seinasta árið.
steindor@frettabladid.is
Handbolti