Fréttablaðið - 08.09.2008, Blaðsíða 12

12 8. september 2008 MÁNUDAGUR
Sendið umboðsmanni neytenda ábendingar eða sparnaðarráð á neytendur@frettabladid.is
DR. GUNNI neytendur@frettabladid.is
Er þjónustustigið á Íslandi við frostmark?
Ótrúlegt stapp út af gallaðri vöru
Er þjónustustigið á Íslandi við
frostmark? Lesandi sem kýs að
kalla sig JR telur svo vera og
spyr: „Fær maður hvergi góða
þjónustu á Íslandi? Það er alveg
sama við hvern maður talar, allir
segja manni frá einhverju sem er
alveg fáránlegt! Einn er að segja
frá samtali vegna þess að
bíllinn bilaði og hann fékk
rangar upplýsingar um
kostnað. Annar sagði mér
frá því að hann keypti síma í
Elko og var batteríið ónýtt í
símanum. Það tók einn
mánuð að fá þetta lagfært,
en ekki fyrr en búið var að
hafa samband á hverjum
degi!
Erla Magna Alexanders-
dóttir hefur sögu að segja
sem styður kenningar JR. Hún
keypti GSM-síma á 32.000 kr. í
verslun Símans í Smáralind. Sím-
inn reyndist gallaður. Í stað þess
að fá möglunarlaust nýjan síma,
afsökunarbeiðni og blómvönd,
eins og eðlilegt gæti talist, lenti
hún í ótrúlegu stappi. „Síminn var
fínn í tvo daga en þá byrjaði hann
að senda út neyðarboð með blikk-
andi ljósi,“ skrifar Erla. „Eina
ráðið var að slökkva á símanum.
Ég fór með hann í verslunina aftur,
en nú í Ármúla þar sem það er
styttra fyrir mig, og bað um
nýjan síma – þetta væri
gallað tæki. Það kom ekki
til mála og síminn fór í við-
gerð sem tók hálfan
mánuð. Ég fékk loks boð um að
sækja símann og bað stúlkuna í
búðinni að kveikja á honum... og
hvað haldiði: sama merki kom
eftir sem áður! Ég sagðist ekki
taka við honum svona aftur. Sím-
inn fór á endanum þrisvar sinnum
í viðgerð og kom alltaf eins til
baka! Eftir stólparifrildi fékk
ég loks annan og var beðin
um að koma ekki aftur þarna
í búðina í Smáralind. Engin
hætta á því.
Ég hefði átt að læra af
þessu, en gerði það ekki. Fór
enn og aftur í búðina í Ármúla
og keypti heimilissíma með
símsvara. Eftir það hringdi
enginn en fólk fór að hringja í
farsímann minn og spyrja
hvort ég væri með faxtæki?
Það heyrðist bara surg! Enn ein
bensínfrek ferð var farin til Sím-
ans í Ármúla til að fá nýjan heim-
ilissíma. Ég ætla ekki að orðlengja
það ferli – það var svipað því
fyrra.
Svo ég endaði í Elko og keypti
heimilissíma hjá þeim. Sá var líka
með símsvara sem virkaði ekki.
Fór með hann til baka og spurði
hvort ég fengi ekki bara annan?
Bjóst við hinu versta en afgreiðslu-
maður tók gripinn, skrifaði inn-
leggsnótu og sagði mér að velja
þann sem mér líkaði best við. Eftir
útreiðina hjá Símanum gapti ég
bara og langaði til að spyrja mann-
inn hvort hann hefði nokkuð dottið
á hausinn nýlega.“
FRÉTTAVIÐTAL: Thomas F. Hall
THOMAS F. HALL Fyrrverandi yfirmaður herstöðvarinnar í Keflavík hafði gaman af að fylgjast með heræfingunni Norður-Víkingi
í síðustu viku. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Horfir ekki til fortíðar
Thomas F. Hall, aðstoð-
arvarnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, kom til
Íslands nú í vikunni til að
fylgjast með viðamiklum
heræfingum á Keflavíkur-
flugvelli. Honum er málið
skylt, því fyrir tveimur
árum var hann í forsvari
fyrir Bandaríkjastjórn
þegar samið var um brott-
hvarf hersins frá Keflavík.
Heræfingarnar, sem ganga undir
heitinu Norður-Víkingur, eru nú
árlegur viðburður. Síðastliðið
haust kom Hall hingað einnig í
sömu erindagjörðum.
„Þetta hefur verið góð æfing og
vel að henni staðið, þið megið vera
stolt af því hvað hún hefur vaxið
og hvað framkvæmdin hefur geng-
ið vel,“ segir Hall og hafði gaman
af að koma aftur til Keflavíkur,
enda fyrrverandi yfirmaður her-
stöðvarinnar þar. Ekki síst hafði
hann gaman af að sjá hvernig her-
stöðin hefur fengið nýtt líf og nýtt
hlutverk.
„Ég heimsótti skólastofur og
leikskóla, börn og stúdenta sem
búa í íbúðunum og spurði suma
hvernig þeim líkar. Þeim líkar vel
og ég ók út um allt með slökkvi-
liðsstjóranum að skoða hlutina,
bara fyrir sjálfan mig, og allt leit
mjög vel út.“
Hall kom fyrst til Keflavíkur
árið 1965, þá ungur maður í banda-
ríska hernum. Keflavíkurvegur-
inn var þá aðeins malarvegur, en
nú eru akreinarnar að verða fjór-
ar. Hann segir ótrúlega miklar
breytingar hafa orðið á Íslandi frá
því hann kom hingað fyrst.
„Í hvert skipti sem ég kem sé ég
fleiri hús, meiri uppbyggingu,
meiri útþenslu.“
Engin eftirsjá
Hann vill þó hvorki játa né neita
þegar hann er spurður hvort ein-
hver eftirsjá sé að því fyrir Banda-
ríkjamenn að hafa lokað herstöð-
inni hér á landi, til dæmis í ljósi
þess að Rússar hafa gerst heldur
árásargjarnari upp á síðkastið.
„Ég er nú þannig gerður að ég
vil heldur horfa fram á veginn en
til baka. Ég reyni alltaf að finna
tækifæri þar sem aðrir sjá erfið-
leika. Maður tekur þær ákvarðan-
ir sem maður telur vera bestar,
gerir þá samninga sem maður
telur besta, og vonast til að sagan
sýni að þeir reynist vel.“
Hins vegar segir hann öryggis-
ástandið á Norður-Atlantshafi
vissulega vera að breytast þessi
misserin, og það af ýmsum ástæð-
um.
„Ein ástæðan er hlýnun jarðar
og opnun Norðvesturleiðarinnar,
siglingaleiðar norður fyrir Kan-
ada þar sem skip komast nú í gegn
að flytja vörur til Austurlanda
fjær. Þetta breytir miklu. Það
verða meiri skipaferðir og kröf-
urnar aukast. Þessi heimshluti var
alltaf mikilvægur og verður senni-
lega enn mikilvægari.“
Þanþol Bandaríkjahers
Innan bandaríska varnarmála-
ráðuneytisins hefur Hall yfirum-
sjón með varaliði og þjóðvarðliði
bandaríska hersins. Mikið álag
hefur verið á bandaríska hernum
undanfarin ár vegna umfangsmik-
ils stríðsrekstrar í Írak og Afgan-
istan. Reglulega berast fréttir af
því hve illa gangi að fá nægilega
margt fólk til liðs við herinn til að
standa undir öllum þessum verk-
efnum.
Thomas F. Hall segir þó reynslu
sína engan veginn þá að nýliðun í
hernum hafi gengið treglega.
Þvert á móti hafi sjaldan gengið
betur að fá ungt fólk í herinn en
einmitt nú.
„Sjálfur ber ég ábyrgð á 1,2
milljónum manna í þjóðvarðliðinu
og varaliðinu. Þetta eru 46 prósent
af öllum mannafla Bandaríkja-
hers. Síðan 11. september 2001
höfum við kallað út til starfa 650
þúsund manns í þjóðvarðliði og
varaliði. Í dag eru 110 þúsund
manns virkir í herþjónustu. Þetta
er stærsta herkvaðning þjóðvarð-
liðsins og varaliðsins síðan í seinni
heimsstyrjöldinni. Og allt eru
þetta sjálfboðaliðar. Staðreyndin
er sú að okkur hefur haldist betur
á fólki en nokkru sinni síðan 1991,
og svo er fólk að ganga til liðs við
okkur í meiri mæli en þekkst
hefur,“ segir Hall.
Það er svo allt önnur spurning,
segir hann, hvort herinn verði
nægilega vel mannaður til að
standa undir stríðsrekstri fram-
tíðarinnar.
„Þeirri spurningu þarf næsti
forseti að svara, og auðvitað hafa
óvinir okkar þar atkvæðisrétt. Ég
býst við að þetta fari allt eftir því
hvernig heimurinn á eftir að þró-
ast. Ég á ekki von á því að heimur-
inn verði hættuminni.“
Ímynd Bandaríkjanna
Hall hefur alla ævi lifað og hrærst
innan hersins. Hann talar varlega
þegar spurt er um mál sem heyra
undir verkahring stjórnmála-
manna, og forðast pólitískar yfir-
lýsingar.
Þegar hann er spurður um
ímynd Bandaríkjanna út á við vill
hann ekki taka undir það orðalag
að hún hafi skaðast á síðustu
árum.
„Það er ekki mitt orðalag. Ég
hef alltaf trúað á góðmennsku
þjóðar minnar. Við erum ekki
gallalaus, enginn er gallalaus hér
á jörðu. Við gerum mistök, öll ríki
gera það.“
Hins vegar telur hann fullvíst
að við næsta forseti Bandaríkj-
anna blasi það verkefni að huga að
ímynd Bandaríkjanna út á við.
„Hver sá sem Bandaríkjamenn
kjósa til forseta fær tækifæri til
að takast á við þetta verkefni,
hvort það sé rétta ímyndin, hvort
það sé sú ímynd sem við viljum
hafa eða hvort við þurfum að
breyta henni. Einmitt þess vegna
eru þessar kosningar svo mikil-
vægar.“
FRÉTTAVIÐTAL
GUÐSTEINN BJARNASON
gudsteinn@frettabladid.is
THOMAS F. HALL
Aðstoðarvarnarmálaráðherra
Embætti aðstoðarvarnarmálaráðherra Bandaríkjanna er
kannski ekki alveg jafn valdamikið eins og virðast kann
af starfsheitinu. Robert Gates, varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, hefur sér til stuðnings einn vararáð-
herra, sem er Gordon England, en auk þess hefur hann
í starfsliði sínu sex undirráðherra og átta aðstoðarráð-
herra auk annarra yfirmanna í ráðuneytinu. Thomas
F. Hall er sem sagt einn af átta aðstoðarráðherrum í
varnarmálaráðuneyti Bandaríkjanna, en yfir honum er
einn hinna sex undirráðherra ráðuneytisins og þar fyrir
ofan í valdaröðinni kemur svo varnarmálaráðherrann
sjálfur.
Yfirmaður varaliðs og þjóðvarðliðs
Aðstoðarráðherrarnir átta hafa hver um sig sitt verkefna-
svið í ráðuneytinu. Thomas F. Hall hefur í sex ár haft
yfirumsjón með varaliði og þjóðvarðaliði Bandaríkjahers,
en þetta er hinn borgaralegi hluti hersins. Liðsmenn
varaliðs og þjóðvarðliðs eru ekki atvinnuhermenn,
heldur almennir borgarar sem sinna ýmsum störfum úti
í þjóðfélaginu, en hafa gefið kost á sér í herinn og eru
kallaðir til starfa þegar þörf krefur. Fyrirkomulagið nú
er þannig að þeir eru kallaðir í herinn í eitt ár í senn á
fimm ára fresti, meðan þörfin er jafn brýn og verið hefur
síðustu árin.
Tengslin við Ísland
Árið 1965 kom Thomas F. Hall til Keflavíkur í fyrstu
ferð sinn út fyrir landsteina Bandaríkjanna. Hann var
þá ungur maður í hernum og gegndi hér herþjónustu
í nokkur ár, en kom aftur síðar, þá orðinn flotaforingi
í bandaríska hernum, sem yfirmaður herstöðvarinnar
í Keflavík árin 1989-92. Hann hefur einnig heimsótt
landið reglulega, á hér vini og lítur á Ísland næstum því
sem sitt annað heimili. Hann var aðalsamningafulltrúi
Bandaríkjamanna fyrir tveimur árum þegar samið var
við íslensk stjórnvöld um brotthvarf hersins frá Keflavík.