Fréttablaðið - 24.09.2008, Blaðsíða 4

4 24. september 2008 MIÐVIKUDAGUR
FINNLAND Alls ellefu létust og
nokkrir særðust þegar rúmlega
tvítugur karlmaður gerði skotárás
á nemendur í prófi í verkmennta-
skóla í Kauhajoki í Finnlandi á
þriðjudagsmorguninn. Allir hinir
látnu voru nemendur. Minnst þrír
særðust. Eldur kviknaði í bygg-
ingunni eftir árásina og varð tjón-
ið því mikið.
Skotmaðurinn var fljótlega
færður á sjúkrahúsið í Tampere
þar sem hann lést vegna skot-
áverka á höfði síðdegis í gær.
Hann hét Matti Juhani Saari og
var nemandi við skólann.
Lögreglan í Kauhajoki hafði
fengið vitneskju á föstudag um að
Saari hefði sett fjögur myndbönd
með skotæfingum sínum og hót-
unum inn á Youtube og kallaði
hann því til yfirheyrslu á mánu-
daginn var, að sögn finnska ríkis-
útvarpsins Yleisradio. Lögreglan
velti fyrir sér að taka vopnið og
skotleyfið af honum en gerði það
ekki. Skammbyssuna fékk Saari í
ágúst og var hún fyrsta og eina
skotvopnið hans.
Rektor skólans sagði í gær að
Saari hefði sést í skólanum í gær-
morgun en upp úr ellefu hefði
skothríðin hafist. Hún átti sér stað
í opnu rými í kjallara og færðist
svo inn í stofu þar sem nemendur
voru í verklegri vinnu. Rektorinn
segir að skömmu áður hafi hús-
vörður skólans séð Saari með
vökva í skólanum og leikur því
grunur á að Saari hafi einnig verið
með sprengiefni á sér.
Unnur Tara Jónsdóttir körfu-
boltakona býr í Kauhajoki og var á
leiðinni í líkamsræktina við hlið-
ina á skólanum, þegar hún og kær-
astinn hennar, körfuboltamaður-
inn Roni Leimu, urðu vör við að
eitthvað hafði gerst rétt fyrir tólf.
„Það var búið að loka öllu. Við
keyrðum framhjá einum skóla og
þar voru allir nemendurnir úti.
Við fórum að spyrjast fyrir og þá
komumst við að því hvað hafði
gerst,“ segir Unnur Tara.
Finnska lögreglan lokaði strax
öllum götum og verslunum í
nágrenninu. Nálægar götur fyllt-
ust af skriðdrekum, lögreglubíl-
um og sjúkrabílum og þyrla sveim-
aði yfir bænum. Unnur Tara segir
að allir hafi verið skelkaðir. „Allir
eru enn í sjokki,“ segir hún. „Ég
hef aldrei séð svona marga lög-
reglubíla á einum stað.“
Innanríkisráðherra Finna lofaði
því í gær að finnsk vopnalög verði
endurskoðuð en í Evrópu er vopna-
eign mest meðal almennings í
Finnlandi. Sprengjuhótun var gerð
í iðnskóla skammt frá Kauhajoki í
gær. Þetta er í annað sinn sem
skotárás er gerð í framhaldsskóla
í Finnlandi en í nóvember í fyrra
myrti ungur maður átta manns í
Tuusula.
ghs@frettabladid.is
Finnska þjóðin í áfalli eftir
fjöldamorð 22 ára nemanda
Ellefu létust og nokkrir særðust þegar nemandi í verkmenntaskóla skaut á nemendur skólans í gærmorgun.
Vitað var um hótanir hans á Youtube frá því á föstudag. „Allir enn í sjokki,“ segir íslensk körfuboltakona.
TÓK EKKI VOPNIÐ AF HONUM Vitað var fyrir helgina að
Matti Juhani Saari, nemandi við verkmenntaskólann í
Kauhajoki, hefði sett myndbönd á Youtube sem sýndu
hann æfa sig í skotfimi. Eftir að lögreglan hafði yfirheyrt
hann á mánudag velti hún fyrir sér að taka af honum
vopnið en gerði það ekki.
Matti Juhani Saari var 22 ára nemandi á öðru ári í fram-
haldsskólanum í Kauhajoki. Hann var 172 sm á hæð og
70 kíló að þyngd með blá augu. Matti Juhani var hrifinn af
þungarokki og fylgdi engri sérstakri tísku. Hann bjó einn
með kisunni sinni og vildi ekki eignast börn.
HVER VAR ÁRÁSARMAÐURINN?
■ September 2008: Rúmlega tvítugur maður skaut nemendur
í bænum Kauhajoki í Finnlandi. Ellefu létust, nokkrir særðir.
Árásarmaðurinn lést af sárum sínum.
■ Nóvember 2007: Ungur maður skaut nemendur og kennara
í bænum Tuusula í Finnlandi. Átta létust. Skotmaðurinn framdi
síðan sjálfsmorð.
■ Apríl 2007: Ungur stúdent skaut 33 nemendur og starfs-
menn háskóla í Bandaríkjunum. Árásarmaðurinn drap sig.
■ Október 2006: Maður skaut fimm skólastelpur í Amish-sam-
félagi í Pennsylvaníu í Bandaríkjunum. Stytti sér síðan aldur.
■ Mars 2005: Unglingur myrti tíu manns, þar af fimm nem-
endur, í Minnesota, Bandaríkjunum.
■ Nóvember 2004: Rúmlega tvítugur maður stakk níu nem-
endur í Henan í Kína og dóu þeir allir. Maðurinn var dæmdur til
dauða og tekinn af lífi.
■ Apríl 2002: Nítján ára nemandi myrti tólf kennara, tvo nem-
endur, ritara og lögreglumann áður en hann skaut sjálfan sig til
bana í menntaskóla í Þýskalandi.
■ Apríl 1999: Tveir unglingar skutu tólf nemendur og einn
kennara og særðu 24 aðra áður en þeir styttu sér aldur í Color-
ado í Bandaríkjunum.
■ Árið 1989 skaut 14 ára drengur tvo aðra nemendur í byrjun
tíma í gagnfræðaskóla í Rauma í Finnlandi. Enginn lést.
BYGGT Á HBL.FI OG HS.FI.
SKOTÁRÁSIR Í SKÓLUM
VEÐURSPÁ
Kaupmannahöfn
Billund
Ósló
Stokkhólmur
Gautaborg
London
París
Frankfurt
Friedrichshafen
Berlín
Alicante
Mallorca
Basel
Eindhoven
Las Palmas
New York
Orlando
San Francisco
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
17°
17°
18°
17°
17°
17°
19°
18°
18°
18°
24°
26°
19°
17°
24°
22°
29°
23°
Á MORGUN
Suðvestan, 3-8 m/s.
FÖSTUDAGUR
Suðlægar áttir, víða
5-10 m/s.
8
13
8
7
6
10
12
11
8
7
10
9
12
12
11
13
11
11
5
11
10
10
8
6 8
9
7
7
7
1011
9
KÓLNANDI VEÐUR
Frá og með morg-
undeginum fer
að kólna dálítið á
landinu og hætt við
næturfrosti í inn-
sveitum. Það verður
úrkomulítið á morg-
un en föstudagurinn
verður blautur. Horf-
ur eru á hægviðri
og fremur þurru um
helgina, frábært fyrir
útivistarfólk.
Elísabet
Margeirsdóttir
veður-
fréttamaður
CLINTON OG OBAMA Fylgið skilar sér
aðeins að hluta til Obama. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
BANDARÍKIN, AP Barack Obama
gengur illa að afla sér stuðnings
þeirra flokksbræðra sinna, sem
hefðu kosið að Hillary Clinton
yrði forsetaefni Demókrata-
flokksins.
Samkvæmt nýrri skoðanakönn-
un frá AP og Yahoo segjast 58
prósent af stuðningsmönnum
Clinton ætla að greiða Obama
atkvæði sitt. Þetta er sama
hlutfall og kom út úr sambæri-
legri skoðanakönnun í júní
síðastliðnum, þegar Clinton
sóttist ekki lengur eftir útnefn-
ingu flokksins og hvatti stuðn-
ingsfólk sitt til að fylkja sér að
baki Obama. Þeim stuðnings-
manna Clintons, sem ætla að
greiða repúblikananum John
McCain atkvæði sitt, hefur aftur
á móti fjölgað úr 21 prósenti í 28
prósent. - gb
Stuðningsfólk Clintons:
Fylkir sér ekki
að baki Obama
EFNAHAGSMÁL, BRUSSEL Það varð
Finnlandi til happs að vera í Evr-
ópusambandinu og eiga aðild að
efnahags- og myntsamstarfi Evr-
ópu í efnahagsþrengingunum á
seinni hluta síðasta áratugar. Hið
sama gildir nú þegar aftur kreppir
að.
Þetta segir Finninn Olli Rehn,
framkvæmdastjóri stækkunar-
mála Evrópusambandsins.
Í samtali við Fréttablaðið sagð-
ist Rehn aðspurður telja að ríkjum
innan ESB og Myntbandalagsins
reiddi almennt betur af í efna-
hagslægðum en þeim ríkjum sem
stæðu utan við. Aðild – og sér í lagi
evru – fylgi stöðugleiki. Rehn var
um tíma pólitískur ráðgjafi Esko
Aho, forsætisráðherra Finnlands,
og var sem slíkur vel heima í efna-
hagslegum hræringum í Finn-
landi. „Aðild að myntsamstarfinu
undir lok tíunda áratugarins og
það sem af er þessari öld hefur
haft góð áhrif á finnskan efnahag
og stuðlað að stöðugleika og hag-
vexti,“ sagði Rehn.
Spurður hvort alþjóðlega fjár-
málakreppan nú hafi áhrif á
stækkunarferli Evrópusambands-
ins segir Rehn svo ekki vera. Án
þess að draga úr alvarleika efna-
hagsástandsins þá felist ferlið í
lýðræðislegum- og efnahagsleg-
um umbótum í þeim ríkjum sem
sótt hafi um aðild og tímabundið
ástand fái því ekki raskað.
- bþs
Aðild Finna að myntbandalagi Evrópu hefur reynst gagnleg í efnahagslægðum:
Aukinn stöðugleiki með evru
OLLI REHN segir að aðild að Evrópu-
sambandinu og evrunni fylgi mikilvægur
efnahagslegur stöðugleiki.
DÓMSMÁL Lögmaðurinn Karl
Georg Sigurbjörnsson krafðist
þess í Héraðsdómi Reykjavíkur í
gær að máli ríkislögreglustjóra
gegn honum yrði vísað frá.
Meðal þess sem Ragnar H. Hall,
lögmaður Karls, tiltók sem rök
fyrir frávísun eru gallar á
rannsókn málsins. Hún hafi
þvælst á milli lögregluembætta og
að saksóknarinn í málinu, Helgi
Magnús Gunnarsson, sé vanhæfur
vegna fjölskyldubanda við Sigurð
G. Guðjónsson lögmann sem hafi
verið félagi Karls í umræddu máli
og um skeið haft stöðu sakborn-
ings. Karl er ákærður fyrir
fjársvik í tengslum við viðskipti
með stofnfé í Sparisjóði Hafnar-
fjarðar. - gar
Ákærði í Sparisjóðsmáli:
Vill frávísun
Undir áhrifum fíkniefna
Lögreglan á Sauðárkróki stöðvaði í
fyrradag mann sem grunaður er um
að hafa ekið undir áhrifum kannabis-
efna. Tekið var þvagsýni en mannin-
um síðan sleppt.
LÖGREGLUFRÉTTIR
GENGIÐ 23.09.2008
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
180,018
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
93,34 93,78
173,79 174,63
138,03 138,81
18,505 18,613
16,825 16,925
14,405 14,489
0,8859 0,8911
147,52 148,4
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR