Fréttablaðið - 26.09.2008, Blaðsíða 46

26 26. september 2008 FÖSTUDAGUR
menning@frettabladid.is
Metropolitan Opera í New York er fremst í
flokki þeirra óperuhúsa heimsins sem vilja
halda sér í takt við tímann. Þar er uppi sú
hreyfing að heimta að óperusöngvarar
grenni sig, þar er lengst komið tæknivæð-
ingu í þjónustu við áhugamenn um óperur
á netinu. Nú er í bígerð þjónusta sem býður
áskrift að hljóðritum og myndritum af sviðsetn-
ingum Met, eins og óperan er kölluð. Met Player
tekur til starfa 22. október og þar má heyra 120
hljóðritanir og sjá 50 myndrit af sviðsetningum
hússins. Fleiri verk í fleiri útgáfum munu bætast
við næstu mánuði. Mánaðarleg áskrift er 14,99
dalir en ársáskrift er 149,99 dalir. Þá má heyra
eða sjá skemmri búta fyrir lægra verð. Fyrir
ársgjald hefur áskrifandi aðgang að öllum
katalóknum í stórum eða smáum skömmt-
um. Forsmekkinn að þessari merkilegu
þjónustu má finna á www.metplayer.
org/preview. - pbb
Óperur á neti
ÓPERUR Kristin Sigmundsson
geta menn nú loks séð í Metro-
politan án þess að fljúga til
New York.
Sinfóníuhljómsveit Íslands
kemur fram á heldur sérstökum
tónleikum í kvöld, en á þeim
verður einungis flutt tónlist eftir
íslensk tónskáld. Ástæðan fyrir
verkavalinu er sú að hljómsveit-
in heldur utan í næsta mánuði og
kemur fram á tónleikum í Japan.
Af því tilefni var sett saman þessi
tónleikadagskrá þar sem kynnt
er tónlist eftir nokkur af helstu
tónskáldum íslensku þjóðarinn-
ar.
Verkin sem leikin verða eru
Þrjú óhlutræn málverk eftir Jón
Leifs, Eldur eftir Jórunni Viðar,
Poemi eftir Hafliða Hallgríms-
son, Columbine eftir Þorkel Sig-
urbjörnsson, Októ-Nóvember
eftir Áskel Másson og Icerapp
2000 eftir Atla Heimi Sveinsson.
Einleikarar á tónleikunum eru
þau Hallfríður Ólafsdóttir flautu-
leikari og Ari Þór Vilhjálmsson
fiðluleikari. Hljómsveitarstjóri
er Petri Sakari.
Verkin sem leikin verða eru
ekki af lakara taginu, heldur hafa
þau öll aukið hróður höfunda
sinna svo um munar. Poemi eftir
Hafliða Hallgrímsson er verð-
launaverk fyrir fiðlu, samið út
frá myndum Marcs Chagall um
Jakobsstigann. Columbine eftir
Þorkel Sigurbjörnsson er flautu-
konsert sem virkar vel, ásamt
óhlutbundnum tónmyndum Jóns
Leifs, til að sýna ólíkar hliðar á
íslenskum tónsmíðum.
Ískalt verk Atla Heimis mynd-
ar einnig hressandi mótvægi við
sjóðheitt strengjaverk Áskels
Mássonar. Ekki má gleyma að
minnast á Eld Jórunnar Viðar, en
hljómsveitin leikur verkið í til-
efni af níræðisafmæli tónskálds-
ins í desember á þessu ári. Eldur
var fyrsti íslenski ballettinn,
frumfluttur í Þjóðleikhúsinu árið
1950, og eitt aðalhljómsveitar-
verk Jórunnar.
Tónleikarnir fara fram í
Háskólabíói og hefjast kl. 19.30 í
kvöld. - vþ
Alíslensk tónleikadagskrá
ÞORKELL SIGURBJÖRNSSON Eitt þeirra tónskálda sem eiga verk á tónleikum
Sinfóníunnar í kvöld. FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
Á laugardag verður opnuð
í Þjóðminjasafninu sýning
á ljósmyndum Vigfúsar
Sigurgeirssonar frá árunum
1928-1958 en á því tímabili
var hann einn afkastamesti
ljósmyndari landsins.
Á sýningunni má meðal annars
sjá landslagsmyndir, myndir
unnar fyrir heimssýninguna í
New York 1939, myndir af fólkinu
í landinu við leik og störf auk
mynda frá ferðum Vigfúsar inn-
anlands með tveimur fyrstu for-
setum lýðveldisins. Framlag Vig-
fúsar Sigurgeirssonar (1900-1984)
til íslenskrar menningarsögu er
margþætt. Hann var einn fremsti
ljósmyndari Íslendinga um mið-
bik 20. aldar og frumkvöðull í
íslenskri kvikmyndagerð.
Ljósmyndir Vigfúsar voru sýnd-
ar í Hamborg, New York, Kaup-
mannahöfn og Reykjavík. Ljós-
myndabók hans, Ísland í myndum,
var fyrsta ljósmyndabók eftir
Íslending og hann varð einnig
fyrstur Íslendinga til að gefa út
bók með ljósmyndum í lit. Íslands-
kvikmynd hans var sýnd á heims-
sýningunni í New York 1939, en
kunnastar af kvikmyndum hans
eru leiknu þjóðháttamyndirnar Í
jöklanna skjóli og Í dagsins önn.
Mynd hans fyrir heimssýninguna
er því miður ekki tiltæk í sýningar-
hæfu, hreinsuðu eintaki en hún er
varðveitt á kvikmyndasafni. Í
tengslum við sýninguna verður
gefin út bók um Vigfús Sigur-
geirsson sem ritstýrt er af sýn-
ingarhöfundi, Ingu Láru Bald-
vinsdóttur. Bókin hefur að geyma
fimm greinar eftir sérfræðinga á
ýmsum sviðum: Ágúst Ólafur
Georgsson, fagstjóri þjóðhátta-
safns við Þjóðminjasafn Íslands,
skrifar um þjóðháttakvikmyndir
Vigfúsar, dr. Christiane Stahl, for-
stöðukona Alfred Ehrhardt Stift-
ung í Köln, fjallar um sýningu
hans í Þýskalandi 1935 og áhrif
þýskra ljósmyndara á feril hans
eftir þá dvöl; Íris Ellenberger
sagnfræðingur skrifar ritgerð um
landkynningarvakninguna 1935-
1940 og hlut Vigfúsar í henni;
Linda Ásdísardóttir, safnvörður
við Byggðasafn Árnesinga, fjallar
um náttúrumyndir hans og dr.
Sigurjón Baldur Hafsteinsson,
forstöðumaður Menningarmið-
stöðvar Þingeyinga, leggur til
bókarinnar greiningu á myndgerð
ríkisvaldsins í forsetamyndum
Vigfúsar.
Í bókinni er jafnframt birt nýtt
úrval ljósmynda eftir Vigfús, en
slíkt úrval hefur ekki verið gefið
út áður og gefur þar að líta þver-
skurð af framlagi hans til ljós-
myndunar hér á landi. Sýningin
og bókin sem henni fylgir hefur
verið langan tíma í undirbúningi
því Vigfús er eitt af stóru nöfnun-
um í íslenskri ljósmyndun og
framlag hans sem dokumentar-
ista er ekki enn metið til fulls.
Utan þess að ganga frá eigin
myndum vann hann sem tökumað-
ur og á ýmislegt efni sem öðrum
heimildarmyndahöfundum hefur
nýst. Með útgáfu þessarar bókar
vill Þjóðminjasafn Íslands varpa
ljósi á störf Vigfúsar sem ljós-
myndara og kvikmyndagerðar-
manns. Bókin verður til sölu í
safnbúð Þjóðminjasafnsins og í
helstu bókaverslunum, en sýning-
in er opin til 31. desember.
pbb@frettabladid.is
Ljósmyndari þjóðarinnar
LJÓSMYNDIR Eiríkur Sigmundsson, bóndi í Fagranesi á Reykjaströnd, við bjargsig í
Drangey með uppgjörðan vað á öxlum. 1938.
Kl. 14.30
Dagskrá í tilefni Evrópska tungu-
máladagsins fer fram í stofu 101 á
Háskólatorgi í dag og hefst kl. 14.30.
Þar verður boðið upp á fjölda
áhugaverðra erinda um tungumál og
tungumálakennslu sem og pallborðs-
umræðu þar sem áberandi aðilar úr
menningar- og atvinnulífi þjóðar-
innar ræða mikilvægi tungumála-
kunnáttu. Dagskráin stendur til kl.
17.20. Fundarstjóri er Þóra Kristín
Ásgeirsdóttir fréttamaður.
Heimildarmyndin Þetta kalla ég
dans, sem fjallar um starfsaðferð-
ir, verkefni og persónu nútíma-
dansarans Ernu Ómarsdóttur,
verður sýnd í kvikmyndahúsinu
Regnboganum kl. 18.15 í kvöld á
vegum Alþjóðlegrar kvikmynda-
hátíðar í Reykjavík. Leikstjóri
myndarinnar, Ásthildur Kjartans-
dóttir, verður viðstödd sýninguna
og mun svara spurningum
forvitins dansáhugafólks.
Fyrir þá sem ekki vita er Erna
Ómarsdóttir einn þekktasti
nútímadansari Evrópu um þessar
mundir. Hún lærði dans í Brussel
og hefur búið þar síðustu þrettán
ár. Á meðal þekktustu verka
hennar hér á landi eru We are all
Marlene Dietricht FOR, sem hún
vann með Íslenska dansflokknum,
og sólódansverk um sagnatréð
góða, The Talking Tree.
Upplýsingar um síðari sýningar
á myndinni má nálgast á vefsíð-
unni www.riff.is. - vþ
Mynd um Ernu
ERNA ÓMARSDÓTTIR Einn þekktasti
nútímadansari okkar Íslendinga.
> Ekki missa af...
Sýningu Sólveigar Aðalsteins-
dóttur í Listasafni ASÍ, en
henni lýkur nú um helgina.
Sýningin var opnuð 30. ágúst
og er viðfangsefni hennar
einna helst tími, rými og frá-
sagnarmáttur efnanna. Verkin
á sýningunni eru teikningar
á pappír, viðarskúlptúrar og
ljósmyndir. Sólveig hefur
sýnt myndlist sína síðan árið
1980 á fjölmörgum einka- og
samsýningum hérlendis og
erlendis.