Fréttablaðið - 02.10.2008, Blaðsíða 42

30 2. október 2008 FIMMTUDAGUR
UMRÆÐAN
Ásta Þorleifsdóttir skrifar um
umhverfismál og vegagerð
Aldrei þessu vant hefur náttúra Íslands farið með sigur af
hólmi því Héraðsdómur Reykja-
víkur hefur fellt úr gildi úrskurð
Jónínu Bjartmarz, þáverandi
umhverfisráðherra, þar sem fall-
ist var á svonefnda leið B Vest-
fjarðavegar frá Þórisstöðum í
Þorskafirði að Kraká á Skálanesi.
Landeigendur, NSÍ og Fuglavernd
höfðuðu málið þar eð slík vega-
gerð myndi hafa í för með gríðar-
leg óafturkræf umhverfisspjöll á
friðlýstri náttúru.
Í kjölfar dómsins gefst Vega-
gerðinni kostur á að endurskoða
leiðavalið og möguleika á jarð-
göngum undir hálsana milli
Þorskafjarðar og Kollafjarðar og
færa þannig vega-
gerð á Vestfjörð-
um til nútímans.
Kostir jarðganga
Ítrekað hefur
verið bent á að
göng undir
hálsana er besti
kosturinn m.t.t.
náttúrufars,
umferðaröryggis,
kostnaðar og arð-
semi, auk þess sem jarðgöng
stytta leiðina milli Bjarkalundar
og Kollafjarðar um hátt í 30 kíló-
metra. Þrátt fyrir yfirburði jarð-
ganga ákvað Vegagerðin að setja
gangaleið ekki í mat á umhverfis-
áhrifum. Þó má öllum vera ljóst
að göng undir Hjallaháls og Gufu-
dalsháls myndu:
- Bæta öryggi og stytta Vest-
fjarðaveg umtalsvert.
- Vernda Teigsskóg sem er á nátt-
úruminjaskrá.
- Koma í veg fyrir að gjöfulum
arnarhreiðrum sé ógnað.
- Varðveita sjávarfitjar og strend-
ur.
- Vernda leirurnar í Djúpafirði og
Gufufirði sem eru afar mikil-
vægir viðkomustaðir farfugla.
- Tryggja áframhaldandi
þang skurð í fjörðunum.
- Halda bæjum í Gufudalssveit í
byggð.
Með gangaleið verður langþráð-
ur draumur íbúanna um láglend-
isveg um Gufudalsveit að veru-
leika án þess að skerða aðra
möguleika til atvinnusköpunar.
Einstök tækifæri
Gangaleiðin er ekki bara umtals-
verð vegabót heldur opnast nýir
og áður vannýttir möguleikar í
atvinnuþróun. Mikil verðmæti
eru fólgin í einstakri náttúru
Reykhólahrepps og sérstök lög
hafa verið sett til að stuðla að
verndun Breiðafjarðar, einkum
landslags, jarðmyndana, lífríkis
og menningarminja. Einmitt í
þessari sérstöðu eru fólgin ein-
stök tækifæri í náttúru-, menn-
ingar- og útivistartengdri ferða-
þjónustu.
Vestfirðir í forgang
Að bæta samgöngur á Vestfjörð-
um er forgangsmál og varðar alla
landsmenn. Það sætir furðu að
ekki sé fyrir löngu búið að tengja
Suðurfirðina við Norðurbyggðir
með því að bora göng undir
Hrafnseyrarheiði og Dynjandis-
heiði.
Vegagerð um sunnanverða
Vestfirði er vandasöm og gæta
þarf hófs gagnvart viðkvæmri
náttúru. Það er ekki fjarlæg fram-
tíðarsýn að bora göng undir
hálsana, heldur eina skynsamlega
lausnin. Með göngum verða sam-
göngur tryggar, verðmæti ein-
stakrar náttúru varðveitt og
möguleikar náttúrutengdrar
ferðaþjónustu ekki skertir. Vissu-
lega eru jarðgöng ekki ódýr en
með því að bjóða út jarðgöng á
Vestfjarðavegi í einum pakka má
ná mikilli hagræðingu og betra
verði.
Jarðgangagerð sem tryggir
samgöngur innan Vestfjarða allan
ársins hring verður að setja í for-
gang. Allt annað er óforsvaran-
legt.
Hér með er skorað á samgöngu-
ráðherra og vegagerðina að setja
gangaleið strax í umhverfismat,
svo hægt sé að hefjast handa hið
fyrsta.
Höfundur er jarðfræðingur.
SEND IÐ OKK UR LÍNU
Við hvetj um les end ur til að senda okk ur línu og leggja orð í belg um mál efni líð andi stund ar. Grein ar og bréf skulu
vera stutt og gagn orð. Ein göngu er tek ið á móti efni sem sent er frá Skoð ana síð unni á vis ir.is. Þar eru nán ari leið-
bein ing ar. Rit stjórn ákveð ur hvort efni birt ist í Frétta blað inu eða Vísi eða í báð um miðl un um að hluta eða í heild.
Áskil inn er rétt ur til leið rétt inga og til að stytta efni.
ÁSTA ÞORLEIFS-
DÓTTIR
Teigsskógardómur og vegagerð á Vestfjörðum
UMRÆÐAN
Albert Jensen skrifar um
kjaramál
Engin stéttarfélög hafa búið við svo árvissar ofsóknir í formi
kauplækkandi breytinga og svik-
inna loforða og þau sem sjá um
heilsufar þjóðarinnar. Fyrir nokkr-
um árum ákvað stjórn Heilsugæsl-
unnar að rifta einhliða, bílasamn-
ingum við hjúkrunarfræðinga og
sjúkraliða. Það lækkaði kaup og
hrakti fólk úr störfum. Gæslan er
enn í sárum eftir þá atlögu gegn
starfsfólki sínu og skjólstæðing-
um. Til höfuðs sjúkraliðum var
búin til stétt sem kallast félagslið-
ar og bolar nú sjúkraliðum jafnt
og þétt úr störfum. Þar er minni
menntun, lægra kaup og þar með
dregið úr faglegri þjónustu við
aldraða og fatlaða. Stjórnvöld
virðast telja faglegum kröftum
sóað þegar þessir hópar eiga í hlut
og stefna á lægra plan fyrir þá.
Neikvæðu afleiðingarnar voru
ekki með í útreikningum þá, frek-
ar en langvarandi aðför gegn ljós-
mæðrum sannar. Vantraustið sem
ríkisstjórnin hefur valdið nú þegar
með ósanngirni sinni, ætti að vera
núverandi og komandi stjórnvöld-
um víti til varnaðar. Þrjóska má
ekki vera leiðarljós.
Það er sorglegt að stjórnvöld
vilji takmarka
menntun þeirra
sem annast fólk.
Ljósmæður eru
fámenn stétt og
sérlega mikilvæg
og koma næst
læknum í mennt-
un. Í lygilega
mörg ár, hefur
valdhöfum með
loforðum og ósannindum á víxl,
tekist að halda kaupi þeirra niðri.
Í reynd bætir 25% hækkun launa
ekki skaðann. Hvað þá 22%. Bar-
lómur er einkenni íslenskra vald-
hafa þegar almenningur krefst
mannsæmandi launa. Í niður-
sveiflu er launakrafa óraunsæ. Í
uppsveiflu er hún það líka, en bara
af annarri ástæðu. Sem betur fór
tókst valdhöfum ekki að kúga ljós-
mæður og trúi ég að þær nái sínu í
næstu hrinu. Ljósmæður sáu í
hvert óefni stefndi fyrir verðandi
mæður og gerðu sér ljóst að ráð-
herrar heilbrigðis og fjármála,
skildu ekki alvöru málsins. Því
slógu þær af kröfum sínu og sönn-
uðu þar með að sá vægir sem vitið
hefur meira. Í þessu sambandi má
segja eins NN. „Stjórnmálamenn
eru eins og bleyjur. Það þarf að
skipta um þá reglulega og af sömu
ástæðu.“
Höfundur er trésmíðameistari.
Fyrsti sigur ljósmæðra
UMRÆÐAN
Elísabet Björgvinsdóttir skrifar um
læknastarf
Ég útskrifaðist í vor úr Háskóla Íslands eftir 6 ára nám við læknadeild. Ég er
hætt að vera læknanemi á námslánum og
komin í Félag ungra lækna. Það að vera í
félaginu þýðir að viðkomandi er með
almennt lækningaleyfi en er ekki byrjaður
á sínu sérnámi sem tekur að jafnaði önnur
5-7 ár. Eftir útskrift hóf ég eins og flestir bekkjarfé-
lagar mínir kandídatsár sem er í raun mitt sjöunda
námsár nema hvað að ég er á launum og með lækn-
ingaleyfi.
Ég hóf kandídatsárið á heilsugæslu úti á landi. Ég
vann mína dagvinnu og tók svo gæsluvaktir hinn
tíma sólarhringsins. Ég fékk ágæt laun enda fjöldi
vinnustunda í hverjum mánuði í kringum 6-700.
Hjartað var hins vegar í buxunum við tilhugsunina
um að stórslys yrði í sýslunni, þar sem það er engin
skólabók sem getur kennt manni hvernig tilfinning
það er að koma að slíkum vettvangi. Að bera ábyrgð
á heilsu og lífi fólks er nokkuð sem erfitt er að lýsa.
Það er læknirinn sem þarf að svara fyrir það ef eitt-
hvað bregður útaf.
Fórnin sem ég færði í sumar er nokkuð sem flest-
ir læknar þurfa að fórna, þ.e. tíminn með fjölskyld-
unni. Þriggja ára barnið mitt átti mjög svo
erfitt að skilja af hverju mamma var alltaf
að rjúka út, gat ekki farið með eða sótt í
leikskólann og sjaldan farið með í sund, út
að leika eða hvað þá annað. Eftir dvölina á
heilsugæslu úti á landi tekur núna við 9
mánaða starf á sjúkrahúsi. Grunnlaunin
mín eru 274.000 á mánuði. Ef ég vildi eðli-
legt fjölskyldulíf væri þetta talan í launa-
umslaginu mínu fyrir skatta. Ég held því
áfram að fórna tíma fjölskyldunnar og vinn
vaktir til að drýgja tekjurnar.
Meðalvinnuvikan hjá mér er 54 tímar, kvöld, helg-
ar og nætur. Ég vildi óska að ég gæti bara unnið
dagvinnu en ég get það ekki. Ég er þrítug, með fjöl-
skyldu og himinhá námslán sem bíða mín. Flutning-
ur úr landi er á næstu grösum því ég hyggst sér-
mennta mig. Ég verð því að nálgast fertugt þegar ég
klára sérnámið og starfsævin hefst og grunnlaunin
mín verða þá kominn í heilar 450 þús. og það eftir
12-14 ára heildarnám. Sú útbreidda skoðun að lækn-
ar séu hálaunastétt er mikill misskilningur. Af
bloggumræðum að dæma höfum við litla sem enga
samúð í kjaraviðræðum okkar. Það lítur út fyrir að
það verði landflótti í læknastétt. Ég hef að minnsta
kosti ekki efni á að vinna við þessi kjör, hvorki fjöl-
skyldu- né fjárhagslega.
Höfundur er læknakandídat.
Hálaunastarf?
ALBERT JENSEN
ELÍSABET
BJÖRGVINSDÓTTIR