Fréttablaðið - 05.10.2008, Blaðsíða 4

4 5. október 2008 SUNNUDAGUR
Kynningafundur Á fl ótta
Kynningafundur um hlutverkaleikinn Á fl ótta verður
haldinn 6. október kl. 20:00, á Laugavegi 120.
Fundurinn er ætlaður öllum þeim sem áhuga hafa á að
taka þátt í leiknum sem og foreldum þeirra sem ekki hafa
náð 18 ára aldri.
Næsti leikur verður haldinn 11.-12. október.
Nánari upplýsingar fást hjá, urkir@redcross.is og 545 0407
Ungmennadeild Reykjavíkurdeild Rauða kross Íslands.
VEÐURSPÁ
Kaupmannahöfn
Billund
Ósló
Stokkhólmur
Gautaborg
London
París
Frankfurt
Friedrichshafen
Berlín
Alicante
Mallorca
Basel
Eindhoven
Las Palmas
New York
Orlando
San Francisco
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
12°
12°
5°
10°
13°
15°
16°
11°
15°
11°
24°
25°
15°
15°
26°
18°
30°
19°
Á MORGUN
13-18 m/s
8
ÞRIÐJUDAGUR
8-15 m/s
9
5
5
3
3
2
4
4
8
7
6
0
6
3
5
3
3
5
13
8
13
7
8 8
8
8
7 5
5
1110
HLÝNANDI
Eftir kuldakast
síðustu daga hlýnar
nokkuð afgerandi
í dag. Sé horft til
næstu vinnuviku
eru horfur á hlýind-
um um mest allt
land. Á morgun
verður hinsvegar
hvasst í veðri víða
um land og gæti
slegið í storm
sunnan og vestan
til. Vatnsveður er í
kortunum vikuna á
enda.
Sigurður Þ.
Ragnarsson
Veður-
fræðingur
EFNAHAGSMÁL „Hin óvænta og
óskiljanlega þjóðnýting íslenska
ríkisins á Glitni hleypti skriðu af
stað sem verður að stöðva með
öllum ráðum,“ segir dr. Richard
Portes, prófessor við London Bus-
iness School.
Hann skrifaði skýrslu í fyrra
ásamt Friðriki Má Baldurssyni,
prófessor við Háskólann í Reykja-
vík, fyrir Viðskiptaráð Íslands um
stöðu og framþróun íslenska fjár-
málakerfisins. Hefur hann verið
tíður viðmælandi erlendra fjöl-
miðla um íslenskt fjármálalíf æ
síðan og dregið upp aðra og
jákvæðari mynd af stöðu mála hér
og styrk bankanna en ýmsir aðrir.
„Ástandið sem nú geisar á
alþjóðlegum fjármálamörkuðum
er grafalvarlegt, en það tengist
ekkert íslenskum aðstæðum sér-
staklega. Athygli umheimsins
beindist hins vegar öll að íslenska
fjármálakerfinu við hina óvæntu
þjóðnýtingu Glitnis, sem verða að
teljast afar afdrifarík afglöp af
hálfu Seðlabanka Íslands,“ segir
Portes.
Hann kveðst hafa skoðað hálfs-
árs uppgjör íslensku bankanna og
undirliggjandi eignir þeirra séu
góðar, en skortur sé á lausafé rétt
eins og hjá flestum bönkum í ver-
öldinni. Af þeim sökum hafi allir
seðlabankar dælt peningum til
þeirra gegn margvíslegum veðum
í samræmi við hlutverk þeirra sem
lánveitanda til þrautavara.
„Þjóðnýtingin er risastórt inn-
grip sem vekur mikla athygli og
fleiri spurningar en svör. Við bæt-
ist að formaður bankastjórnar
Seðlabankans segir að án þjóð-
nýtingar hefði Glitnir orðið gjald-
þrota. Það eru fráleit ummæli um
banka sem glímir við tímabundinn
lausafjárskort við furðulegar
aðstæður á alþjóðamörkuðum, en
er að öðru leyti vel rekinn og með
góða eiginfjárstöðu. Þau ættu
fremur við um banka sem er hrein-
lega kominn í greiðsluþrot. Ég hef
engan heyrt halda því fram að
Glitnir hafi verið svo illa staddur,“
segir Portes og bætir við að þjóð-
nýtingin komi mjög illa við Kaup-
þing og Landsbankann, enda hafi
vantraust í garð íslensks efnahags-
lífs aukist við þetta um allan helm-
ing.
Portes segist viss um að unnið sé
að nauðsynlegum aðgerðum á
vegum ríkisstjórnarinnar. Þær
verði að koma sem allra fyrst.
Hann hvetur þó stjórnvöld og ráð-
gjafa ríkisstjórnarinnar að láta
ráðgjöf Seðlabankans lönd og leið,
því þar á bæ hafi menn ítrekað
gert afdrifarík mistök, meðal ann-
ars með því að auka ekki gjald-
eyrisvaraforðann, rýmka ekki
reglur um veð í endurhverfum við-
skiptum eða vinna frekar í sameig-
inlegum aðgerðum með öðrum
seðlabönkum. Þá sé óskiljanlegt
hvernig Seðlabankinn hafi unnið
þegar kemur að gjaldeyrismálum
almennt.
Hann bendir á að gagnrýnin geti
ekki aðeins átt við um Davíð Odds-
son, formann bankastjórnar Seðla-
bankans, því tveir aðrir skipi
bankastjórnina, þeir Ingimundur
Friðriksson og Eiríkur Guðnason.
„Ég á síður von á að hreyft verði
við þessum mönnum. En ég hvet
ríkisstjórnina til að leita annað
eftir ráðum. Staðan er mjög alvar-
leg og mikilvægt að halda ró sinni
og taka yfirvegaðar ákvarðanir
sem skila sér til lengri tíma,“ segir
Richard Portes.
bjorn.ingi@markadurinn.is
Þjóðnýting Glitnis
afdrifarík afglöp
Alvarleg afglöp að bregðast við lausafjárkreppu Glitnis með þjóðnýtingu, segir
Richard Portes, prófessor í London. Seðlabanki Íslands hafi alls ekki sinnt skyld-
um sínum. Mikilvægt sé að halda stillingu, meðan ríkisstjórn vinni að lausn.
RICHARD PORTES
Fráleitt að Glitnir
hefði farið í þrot.
LÁRUS WELDING OG DAVÍÐ ODDSSON Forstjóri Glitnis og
Seðlabankastjóri eftir að gengið hafði verið frá kaupum
ríkisins á 75 prósenta hlut í Glitni. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
VIÐSKIPTI „Fólk var mætt fyrir
utan verslunarmiðstöðina upp úr
sex um morguninn þannig að það
var ekki annað að sjá en að
áhuginn væri til staðar hjá fólki,“
segir Arnar Hallsson, fram-
kvæmda stjóri fasteignafélagsins
Stekkjarbrekku ehf. sem sá um
byggingu verslunarkjarnans
Korputorgs sem opnaði í gær.
Til stóð að verslanir á Korpu-
torgi tækju til starfa í sumar en
fresta varð opnuninni. Áhugi
fólks þótti með mesta móti og
þótt mikið hafi verið rætt um
samdrátt og kreppu að undan-
förnu hafði mikil biðröð myndast
fyrir utan húsið um klukkan átta í
gærmorgun og þurfti að hleypa
fólki inn í húsið í hópum. - kdk
Korputorg vinsælt í kreppu:
Viðskiptavinir
biðu í röðum
KORPUTORG SLÆR Í GEGN Í KREPPU
Hleypa þurfti viðskipavinum inn í skipu-
lögðum hópum við opnun kjarnans.
STJÓRNMÁL Í fjárlagafrumvarpi
næsta árs er gert ráð fyrir að 190
milljónir króna fari í að standa
straum af undirbúningskostnaði
vegna þátttöku í heimssýningunni
í Sjanghæ í Kína árið 2010.
Jafn framt kemur fram að sama
fjárhæð verði sótt til verkefnis-
ins árið 2010.
Í frumvarpinu segir að
verkefnið sé samstarfsverkefni
hins opinbera og einkafyrirtækja
og að þátttaka Íslands muni fela í
sér leigu á skála þar sem staðið
verður fyrir umfangsmiklu
kynningarstarfi. - bþs
Ísland á heimssýningu í Kína:
190 milljónir í
undirbúning
SLÖKKVILIÐ Eldur kviknaði í
nótaskipinu Álsey við Vestmanna-
eyjar skömmu fyrir hádegi í gær.
Engin slys urðu á fólki en minni
háttar skemmdir urðu. Talið er að
neistaflug sem myndaðist við
viðgerðir á skipinu hafi hlaupið í
veiðarfæri og eldur því blossað
upp.
Litlu mátti muna að eldurinn
hefði komist í flottroll en það er
mikill eldsmatur. Svo heppilega
vildi til að einn þeirra sem voru
við störf í skipinu var Steingrím-
ur Svavarsson slökkviliðsmaður
og náði hann að slökkva eldinn
áður en félagar hans í slökkvilið-
inu mættu á staðinn. - kdk
Slökkviliðsmaður um borð:
Eldur kviknaði
í skipinu Álsey
ÁLSEY Svo heppilega vildi til að einn
þeirra sem vann að viðgerð skipsins var
slökkviliðsmaður. MYND/ÓSKAR P. FRIÐRIKSSON
KÍNA Aukinni velsæld fylgja ný
úrlausnarefni. Bílaeign hefur
aukist mjög í Kína á síðustu
árum. Nú er svo mikill skortur á
bílastæðum í kringum verslunar-
miðstöð í bænum Zhuhai að
forstjórinn ætlar að selja gamla
flugvél, sem þar var til sýnis.
Frægur eigandi var að vélinni,
sjálfur Maó Zedong, fyrsti
formaður Kínverska kommún-
istaflokksins, sem lést árið 1976.
Vélin er bresk Trident-þota,
keypt til Kína 1969, sem hefur
ekki verið flogið síðan 1986.
Eigendur verslunarmiðstöðvar-
innar keyptu hana árið 1999.
- kóþ
Vantar bílastæði í Kína:
Flugvél Maós
boðin til sölu
FJÖLMIÐLAR Íslenskur markaðs-
ráðgjafi sem setti upp könnun um
stuðning þjóða heims við forseta-
frambjóðendur í Bandaríkjunum
sakar vikuritið Economist um að
hafa notað sömu hugmynd og
útfærslu í leyfisleysi.
„Það er alveg mögulegt að þeir
hafi fengið nákvæmlega sömu hug-
mynd, svo ég get ekki fullyrt að
þeir hafi stolið henni,“ segir Hjört-
ur Smárason markaðsráðgjafi.
Hann setti ásamt tveimur öðrum
upp netkönnun á vefnum www.if-
theworldcouldvote.com, snemma í
sumar. Þar getur fólk frá öllum
löndum heims merkt við hvort það
vill frekar að John McCain eða
Barack Obama verði næsti forseti
Bandaríkjanna. Niðurstöðurnar
eru sýndar grafískt á heimskorti.
Economist setti upp mjög svip-
aða könnun í síðustu viku, með
landakorti sem er afar svipað korti
Hjartar og félaga hans. Nafnið á
könnununum er svo gott sem það
sama.
„Það er mikil tilviljun ef þeir
hafa ekki séð síðuna okkar,“ segir
Hjörtur. Hann segir lítið hægt að
gera í málinu, annað en að hafa
samband við Economist og óska
eftir því að upprunalegrar könnun-
ar verði getið.
Tæplega 92 þúsund höfðu í viku-
lok greitt atkvæði á íslensku síð-
unni. Niðurstöðurnar eru Obama
mjög í hag, um 87 prósent þeirra
sem hafa kosið vilja hann frekar en
McCain. Ríflega níu af hverjum tíu
Íslendingum sem tekið hafa þátt í
könnuninni hafa valið Obama. - bj
Bandaríska vikuritið Economist sakað um að nota íslenska hugmynd án leyfis:
Leyfa heiminum að kjósa
HUGMYND Það er mikil tilviljun ef starfs-
menn Economist fá sömu hugmynd og
útfæra hana eins, segir Hjörtur Smára-
son markaðsráðgjafi. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Skilorðsbindur dóm
Hæstiréttur hefur bundið dóm
Héraðsdóms Reykjaness því sérstaka
skilyrði að hinn dæmdi neyti ekki
á skilorðstímanum áfengis eða
deyfilyfja en Héraðsdómur Reykja-
ness hafði áður sakfellt manninn
fyrir fíkniefnalagabrot, hylmingu og
umferðarlagabrot og dæmt hann í 22
mánaða fangelsi.
HÆSTIRÉTTUR
GENGIÐ 3.10.2008
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
206,7204
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
112,36 112,9
198,72 199,68
155,65 156,53
20,862 20,984
18,75 18,86
16,015 16,109
1,0683 1,0745
172,37 173,39
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR