Fréttablaðið - 25.10.2008, Blaðsíða 12

12 25. október 2008 LAUGARDAGUR
Umsjón: nánar á visir.is
KAUPHÖLL ÍSLANDS [Hlutabréf]
OMX ÍSLAND 15 Fjöldi viðskipta: 45
659 -2,07% Velta: 14 milljónir
MESTA HÆKKUN
EIMSKIPAFÉLAGIÐ +2,44%
MAREL +1,00%
ÖSSUR +0,23%
MESTA LÆKKUN
BAKKAVÖR -23,4%
ATORKA -10,45%
ICELANDAIR -2,75%
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU: Alfesca 3,80 +0,00% ... Atorka
0,60 -10,45% ... Bakkavör 7,20 -23,40% ... Eimskipafélagið 1,26
+2,44% ... Exista 4,62 +0,00% ... Icelandair Group 13,42 -2,75%
... Kaupþing 0,00 +0,00% ... Marel Food Systems 71,00 +1,00% ...
SPRON 1,90 +0,00% ... Straumur-Burðarás 7,08 +0,00% ... Össur
85,80 +0,23%
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR: 201,0 -1,13%
Mjöl í pokahorni
Undanfarið hafa ýmsir, á grundvelli neyðarlaga
frá Alþingi, tekið sæti í skilanefndum gömlu
bankanna, og eru þar með settir undir Fjár-
málaeftirlitið. Í þeim hópi eru til dæmis Árni
Tómasson, formaður skilanefndar Glitnis. Árni
var áður bankastjóri Búnaðarbankans og
var ávítaður af Fjármálaeftirlitinu, sem nú
hefur umsjón með vinnu hans, fyrir brot
á bankalögum. Þetta var í byrjun mars
árið 2003. Um miðjan janúar hið sama ár
beitt Kauphöllin Búnaðarbankann
févíti vegna brota á flöggunar-
reglum. Þá sagðist Árni hafa fylgt
lögfræðiáliti. Yfirlögfræðingur
Búnaðarbankans þá var Ársæll
Hafsteinsson. Hann situr nú í
skilanefnd Landsbankans. Árni
lét af störfum hjá Búnaðar-
bankanum um miðjan apríl
þetta ár. Ekki að eigin ósk.
Mjölið er víða
Ársæll Hafsteinsson, var ásamt Yngva Erni
Kristinssyni sem starfar í Landsbanka, í hópi
þeirra starfsmanna Búnaðarbankans sem voru
keyptir yfir í Landsbankann, með töluverðum
hávaða, á fyrri hluta ársins 2003. Þá gerðu
báðir kaupréttarsamninga við sinn nýja
vinnuveitanda. Þeir fara ekki slyppir og
snauðir frá borði, þótt gamli Landsbank-
inn heyri brátt sögunni til. Þeir innleystu
kauprétti sína í bankanum í mars í fyrra.
Þeir fengu hlutina á genginu
3,12 en seldu, raunar nokkru
áður en gengi bréfanna varð
hæst, á genginu 31,8. Ársæll
seldi allt sitt í bankanum
og hefur farið út með hátt
í 200 milljónir króna í
plús. Yngvi Örn átti eftir
þetta 21 milljón hluta
kauprétt.
Peningaskápurinn ...
Bandarísk stjórnvöld íhuga að
ábyrgjast fasteignalán banka gegn
því vextir og greiðslubyrði þeirra
verði lækkuð. Sheila Bair,
yfirmaður tryggingarsjóðs
innistæðueigenda, FDIC, hefur
talað fyrir þessari hugmynd, en
hún og margir þingmenn demokrata
telja að með þessu megi setja undir
hrun fasteignamarkaðarins.
Nauðungarsölumál á þriðja árs-
fjórðungi voru 71 pró-
senti fleiri en á sama
tíma í fyrra, en í sept-
ember misstu 81.312
fjölskyldur heimili sín
á nauðungaruppboði.
Nokkuð hefur þó hægt
á fjölgun nauðungar-
sölumála í Bandaríkjunum. Þeim
fækkaði um 12 prósent milli mán-
aða í september.
Þá sýna tölur frá viðskiptaráðu-
neytinu að nýbyggingar einbýlis-
húsa hafi ekki verið færri síðan
1981. Hagfræðingar eru á einu máli
að fjármálakreppunni linni ekki
fyrr en botninum hefur verið náð á
bandarískum fasteignamarkaði.
Greiningardeild Standard & Poors
telur nú að botninum verði ekki náð
á bandarískum fasteignamarkaði
fyrr en í árslok 2009. - msh
Bandaríska ríkið ábyrgist fasteignalán
Danski seðlabankinn hækkaði
stýrivexti um 0,5 prósentustig í
gær. Vextir bankans eru nú 5,5 pró-
sent. Þetta er önnur vaxtahækkun
bankans í mánuðinum.
Bankinn segir hækkunina ein-
ungis til að styrkja dönsku krónuna
gagnvart evru. Hún er fasttengd
evru og má einungis sveiflast innan
ákveðinna vikmarka áður en grípa
verður til aðgerða.
Þá segir bankinn enn fremur að
vart hafi verið við mikið útflæði af
erlendum gjaldeyri sem hafi komið
niður á dönsku krónunni. Sé horft
til þess að vaxtahækkunin nú verði
til þess að fjárfestar sjái aukinn
hag í vaxtamunarviðskiptum og
kaupi danskar krónur á ný. - jab
Danir vilja
styrkja krónuna
SHEILA BAIR
Aðstoðarmaður Samson eignar-
haldsfélags í greiðslustöðvun þess
hefur gert fyrirvara við réttmæti
skuldajöfnunar Straums-Burðar -
áss við félagið, að því er fram
kemur í tilkynningu sem Straumur
sendi frá sér í gær.
„Þann 6. október síðastliðinn
keypti Straumur 12 milljónir evra
af Samson, sem voru hluti af reiðu-
fjárinnistæðu félagsins hjá
Straumi, fyrir tæpa tvo milljarða
króna,“ segir í tilkynningunni og
áréttað að um eðlileg gjaldeyris-
kaup hafi verið að ræða. „Þegar
Samson eignarhaldsfélag ehf. ósk-
aði eftir greiðslustöðvun gjald-
felldi Straumur án tafar lán til
félagsins með höfuðstólsfjárhæð
4,7 milljarða króna. Í framhaldi af
því lýsti Straumur yfir skuldajöfn-
uði á eftirstandandi reiðufjárinni-
stæðu félagsins hjá Straumi að
upphæð 19 milljónir evra, eða 2,5
milljarða króna, til lækkunar á
áðurnefndu láni.“ - óká
Gjaldfelldu lán án tafar
„Samningur um útgjöld þarf í
minnsta lagi að fá samþykki
Alþingis. En ef í slíkum samningi
felast skuldbindingar sem binda
hendur ríkisins til mjög langs
tíma, það er komandi kynslóðir, þá
fer þetta að varða fullveldisrétt og
til þess tel ég að þurfi að breyta
stjórnarskrá,” segir Stefán Már
Stefánsson, prófessor í lögum við
Háskóla Íslands. Stjórnarskráin
sé byggð á þeirri meginforsendu
að Ísland sé frjálst og fullvalda
ríki. Enn fremur væru meginreglur
stjórnarskrárinnar um
mannréttindi brotnar ef Ísland
gengist undir óhóflegar og
óraunhæfar skuldbindingar.
Stefán Már flutti erindi á dög-
unum þar sem hann lýsti meðal
annars því að íslenska ríkinu bæri
ekki þjóðréttarleg skuldbinding
til að ábyrgjast innistæður á Ice -
save-reikningum Landsbankans í
Hollandi og Bretlandi.
Fram hefur komið að Íslending-
ar kynnu að taka 600 milljarða
króna lán hjá Bretum til að standa
undir innistæðum þar, en á Ice -
save-reikningum í Bretlandi voru
líklega hátt í 1.000 milljarðar
króna.
Slíkar kröfur styðjast ekki við
lagagrundvöll, segir Stefán Már.
Öðru máli gegni um lán sem þyrfti
að taka til að endurreisa banka-
kerfið. „Þau verðum við að taka,
en þegar hitt bætist við gæti bit-
inn orðið of stór.”
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
utanríkisráðherra sagði á blaða-
mannafundi í gær, að tíminn ynni
með Íslendingum í deilunni við
Breta. „Þessar kröfur sem eru
uppi hjá Bretunum eru meiri en
svo að við treystum okkur til að
binda þann bagga á þjóðina.“
Ágreiningur sé um lagatúlkun, en
tíminn vinni með Íslendingum í
málinu.
Bresk sendinefnd var hér á
landi til að ræða um lausn mála
vegna skuldbindinga
Landsbankans ytra. Viðræðunum
er ekki lokið.
Geir H. Haarde forsætisráð-
herra sagði í gær að málið væri í
farvegi sem báðir gætu sætt sig
við.
Íslenska ríkið verður ekki skuld-
bundið nema samkvæmt lögum
frá Alþingi. Þurfi hins vegar að
breyta stjórnarskrá, þarf sitjandi
þing að samþykkja lög. Svo þarf
að rjúfa þing og kjósa upp á nýtt.
Nýtt þing þarf svo að samþykkja
stjórnarskrárbreytingu til þess að
hún öðlist gildi. ikh@markadurinn.is
Nauðungarlán
kallar á þingrof
Breyta þarf stjórnarskrá, eigi að leggja byrðar á
komandi kynslóðir með bresku nauðungarláni, segir
lagaprófessor. Rjúfa þyrfti þing og boða til kosninga.
STEFÁN MÁR STEFÁNSSON Stefán, sem er
prófessor við HÍ, telur að þungar byrðar á
komandi kynslóðir vegna Icesave-reikn-
inga gætu haft í för með sér mannrétt-
indabrot gagnvart þeim. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Alan Greenspan, fyrrverandi seðlabankastjóri
Bandaríkjanna, viðurkenndi fyrir þingnefnd
að hann hefði „að hluta til“ haft á röngu að
standa þegar hann barðist fyrir því að reglum
og eftirliti væri létt af fjármálastofnunum.
Greenspan sagði að fjármálakreppan væri
mun alvarlegri en hann hefði órað fyrir og við-
urkenndi að sér hefði yfirsést að blaðra mynd-
aðist á fasteignamörkuðum eftir 2003. Þá sagði
hann að fjármálakreppan sýndi að „villur
væru í því líkani sem hann hefði talið að stýrði
því hvernig heimurinn virkaði“. - msh
Greenspan játar mistök
ALAN GREENSPAN Greenspan
var Seðlabankastjóri í Banda-
ríkjunum í 19 ár.


 



   

 
  
!"