Fréttablaðið - 15.11.2008, Blaðsíða 12

15. nóvember 2008 LAUGARDAGUR
Björk Guðmundsdóttir boðaði til vinnufunda 12. og 19. október síðastliðinn í samvinnu við Háskólann í Reykjavík,
Klak, nýsköpunarmiðstöð atvinnulífsins, og vefinn nattura.info. Um hundrað sérfræðingar á sviði atvinnuþróunar og
nýsköpunar réðu ráðum sínum og gerðu drög að átta tillögum um úrbætur í jafnmörgum málaflokkum. Fréttablaðið
birtir tillögurnar næstu daga. Nánari upplýsingar má finna á nattura.info.
NEISTAR AF NEISTA: Líftækni á Íslandi Grein 3 af 8
Stöðugleiki gjaldmiðils og markaðar
Heimila þarf fyrirtækjum að skrá hlutafé sitt og
gera upp í erlendri mynt (a.m.k. evrum).
Mikilvægustu sprotafyrirtækin eru útflutningsfyr-
irtæki með markaði erlendis og tekjumyndun í
erlendri mynt. Það er þeim mikilvægt að búa við
þann aga sem felst í uppgjöri í stöðugri mynt. Það
er líka forsenda þess að fá eðlilegt fjárstreymi
fjárfesta til landsins.
Leggja þarf niður krónuna sem fyrst. Það er
nánast óhugsandi að fá eðlilegt flæði erlends
fjármagns til smærri fyrirtækja meðan landið
hefur eigin gjaldmiðil.
Aukinn fjárstuðningur við smáfyrirtæki
Auka þarf fjárframlög til Tækniþróunarsjóðs.
Það verður að gefa smáfyrirtækjum kost á að fá
(viðbótar)styrki sem þau nýta til að kaupa rann-
sóknir af háskólunum. Þetta flýtir einnig fyrir
uppbyggingu öflugra háskóladeilda.
Afnema kröfur um mótframlag fyrir smáfyrir-
tæki.
Tryggja þarf þátttöku ríkisins í fjárfestingum í
nýjum fyrirtækjum.
Nýr sjóður taki við af Tækniþróunarsjóði – styrkir
eða víkjandi eigið fé.
Þátttaka ríkisins í fjármögnun einkarekinna sjóða,
t.d. með beinu mótframlagi í slíka sjóði, víkjandi
lánveitingu inn í einstök verkefni, eða ábyrgðir á
bankafyrirgreiðslum. Mörg fordæmi eru fyrir
slíku fyrirkomulagi í Bandaríkjum og Evrópu.
Gefa þarf skattaívilnanir; t.d. með endurgreiðslu á
VSK, endurgreiðslu vegna rannsókna, þróunar eða
styrkja, og gera auðveldara fyrir smáfyrirtæki að
selja skattalegt tap. Sala á skattalegu tapi eykur
hrakvirði nýsköpunarfyrirtækja og eykur líkur á
endurnýtingu hugverkaréttar (IP). Mörg fordæmi í
nágrannalöndum eru fyrir skattaniðurfellingu eða
endurgreiðslum. Mikilvægt er að félög og fyrir-
tæki sem eru í rannsóknar- og þróunarvinnu, sem
eðli máls samkvæmt tekur tíma, geti fengið
skattaívilnanir. Hér á landi eru ekki neinar
sérstakar skattfríðindareglur fyrir slíkt eins og í
sumum nágrannalöndum okkar, t.d. í Noregi. Fólk
sem flytur til Íslands til þess að stunda rannsóknir
og greiðir tekjuskatt þarf að hugsa sig vel um, því
það hefði ekki þurft að greiða slíkan skatt hefði
það áfram búið til dæmis í Cambridge, Princeton
eða Stanford.
Bætt stuðningsumhverfi
Hundruð Íslendinga eru með doktorsgráður og
rannsóknar- og starfsreynslu í verkefnum í
líftækni sem eru á heimsmælikvarða. En sú
reynsla hefur ekki skilað sér til íslensku háskól-
anna, sem þurfa að leita til sérfræðinga innan
líftæknifyrirtækja til að fá upplýsingar um
vísindin, tækniþekkingu og tækjakost og jafnvel að
fá kennslu. Góð aðstaða, sérþekking og kunnátta er
frekar innan fyrirtækja heldur en innan háskól-
anna í núverandi ástandi. Nægir að nefna að eitt
fyrirtæki á sviði erfðafræði birtir fleiri greinar á
ári en allir háskólarnir samanlagt. Stórefla þarf
háskóla landsins og leggja sérstaka áherslu á
líftækni, verkfræði og tölvutækni. Nauðsynlegt er
að háskólarnir verði það bakland sem líftækni
þarfnast og geti veitt sprotafyrirtækjum skjól.
Uppbygging háskóladeilda á sviðinu felur meðal
annars í sér að efla áherslur á rannsóknartengt
nám, nýsköpun og áhættusækni. Fjölga þarf
erlendum nemendum til að stækka háskólana og
auka samkeppni og gæði náms.
Hvetja þarf orkufyrirtæki til að horfa á „almenn-
an“ iðnað sem kaupendur frekar en orkufrekan
iðnað. Gera þarf hagfelldara fyrir orkufyrirtæki
að taka þátt í iðngörðum eða sprotagörðum og
afnema ívilnanir fyrir þátttöku í orkufrekri
stóriðju.
Straumlínulaga regluverk
Mikilvægt er að regluverk séu straumlínulöguð og
er það ástæða til að endurskoða núverandi
reglugerðir til að bæta umhverfi sprota- og
líftæknifyrirtækja. Svifaseint regluverk kemur
beint niður á samkeppnishæfni, nýsköpun og
tækifærum til atvinnusköpunar. Skýrt og skilvirkt
reglugerðarumhverfi er því mikilvægur þáttur
ákjósanlegs vaxtaumhverfis fyrir sprota- og
líftæknifyrirtæki.
Notkun heilbrigðisupplýsinga
Heilbrigðisrannsóknir byggja sífellt meir á
úrvinnslu upplýsinga frá fjölda einstaklinga sem
skráður eru í gagnagrunna. Íslendingar eru í góðri
stöðu til þess að vera í fylkingarbrjósti í þessari
þróun. Styðja þarf þróun hugbúnaðarkerfa fyrir
skráningu heilbrigðisupplýsinga innan háskóla,
sprotafyrirtækja og með auknum fjárveitingum til
upplýsingatæknimála hjá heilbrigðisstofnunum.
Ennfremur þarf kerfi sem hvetur stofnanir til að
staðla og samnýta upplýsingar í stað þess að
einangra þær. Samhliða þarf að einfalda þau
eftirlitskerfi með líftækniþróun sem þegar eru til
og gera þau skilvirkari. Gagnagrunna sem til eru á
Íslandi má reka undir formerkjum háskóla eða
sjálfstæðra rannsóknarstofnana (non-profit). Með
þessu bætta fyrirkomulagi má laða bæði rannsókn-
arfjármagn og vísindafólk til landsins.
Tryggjum líftækni bakland
Tryggja þarf fjárhagslegt, þekkingarlegt og reglu-
gerðarlegt umhverfi líftæknifyrirtækja með stöðug-
um gjaldmiðli, styrkum innnlendum háskóladeild-
um og straumlínulaga regluverki. Endurskoða þarf
kerfi skattaívilnunar og styrkjaveitinga og auðvelda
aðgengi erlendra sérfræðinga til landsins. Beina
þarf orkufyrirtækjum að sprotafyrirtækjum í líf-
tækni og afnema ívilnanir fyrir þátttöku í orkufrekri
stóriðju.
Dr. Karl Ægir Karlsson, lektor í tækni- og
verkfræðideild H.R., hafði umsjón með sam-
ræðu og vinnslu útgangspunkta á vinnuborði
um líftækni.
Í HNOTSKURN:
GRÆNA SMIÐJAN Í Grænu smiðjunni í Grindavík er framleitt
erfðabreytt bygg, sem notað er til að búa til svokölluð sérvirk
prótín en þau eru svo seld í lyfjaframleiðslu, lyfjaþróun og
rannsóknir. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Njóttu sunnudagsins til fulls.
Fáðu þér áskrift á mbl.is/askrift
eða í síma 569 1122
Finnbogi Jónsson hjá
Nýsköpunarsjóði veit
hvernig á að gera það
Starfaði hjá helstu hönnuðum
heims. Margverðlaunuð
og með eigið tískuhús
Sigríður Halldórsdóttir og Auður
Jónsdóttir hafa hnakkrifist
en eru bestu vinkonur
EVRÓPUSAMBANDIÐ, AP Evrópusambandið mun
fljótlega hefja á ný viðræður um endurnýjun
rammasamnings um samstarf og viðskipti við
Rússa, en þeim var frestað um óákveðinn tíma
eftir hernað Rússa í Georgíu í sumar.
Jose Manuel Barroso, forseti framkvæmda-
stjórnar ESB, upplýsti þetta í gær og sagði
viðræðunum ætlað að auka á stöðugleika. Frétta-
skýrendur benda á að heimskreppan sem skollin er
á kalli á að mikilvægt sé fyrir hagsmuni ESB-
landanna 27 að koma til móts við Rússa í því skyni
að tryggja stöðugleika og öryggi, sem og að hindra
að Rússar loki hagkerfi sínu fyrir erlendum
aðilum.
Gagnrýnendur, þar á meðal ráðamenn í Georgíu
og talsmenn mannréttindasamtaka, segja of
snemmt að hefja aftur slíkar viðræður við Rússa,
þar sem þeir haldi enn georgísku aðskilnaðarhér-
uðunum Abkasíu og Suður-Ossetíu hersetnum án
nokkurs alþjóðlegs eftirlits.
Barroso átti í gær fund með rússneska forsetan-
um Dmítrí Medvedev og Nicolas Sarkozy, forseta
Frakklands, sem fer nú með formennskuna í ESB, í
borginni Nice í Suður-Frakklandi. - aa
FORSETAFUNDUR Jose Manuel Barroso, Nicolas Sarkozy og
Dmítrí Medvedev í Nice í S-Frakklandi í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Endurnýjun rammasamnings ESB og Rússlands um samstarf og viðskipti:
Ákveðið að hefja viðræður á ný