Fréttablaðið - 17.11.2008, Blaðsíða 12

12 17. nóvember 2008 MÁNUDAGUR
Efla þarf alþjóðlegt rannsóknarstarf
Styðja þarf enn frekar við öfluga rannsóknar-
starfsemi í landinu til að tryggja framgang
og gæði íslenskra rannsókna í ljósi alþjóð-
legra viðmiða. Auka þarf samstarf við
erlendar rannsóknarstofnanir, háskóla, lista-
og fræðimenn. Endurskoða þarf núverandi
styrkjakerfi og stórauka opinberar fjárveit-
ingar. Góður skilningur á sérstöðu Íslands
hvað varðar rannsóknir krefst greiningar og
samanburðar við sérstöðu erlendra háskóla
og annarra menningarheima. Alþjóðlegar
rannsóknir hér á landi vinda ofan af eins-
leitri þjóðernisímynd og styrkja Ísland sem
öflugt fjölmenningarsamfélag.
Aukið samstarf milli menntastofnana
a. Auka þarf samstarf á milli íslenskra
menntastofnana. Menntasamfélagið er lítið
og þótt heilbrigð og jákvæð samkeppni ríki á
mörgum sviðum þarf að ryðja úr vegi
hömlum sem hindra fræðimenn og nemendur
innan mismunandi stofnana í að starfa
saman. Gera þarf nemendum og fræðimönn-
um kleift að stunda ekki eingöngu þverfag-
legar rannsóknir, heldur líka þverstofnana-
legar rannsóknir. Til þess að svo megi verða
þarf að endurskoða matskerfi háskólastofn-
ana og stoðkerfi í formi styrkja. Jafnframt
væri hjálplegt að kortleggja háskólaum-
hverfið á Íslandi og gera grein fyrir sérstöðu
og styrk hverrar stofnunar fyrir sig.
b. Háskólar og aðrar menntastofnanir
landsins gætu með öflugu samstarfi þróað
nýjar námsleiðir fyrir innlenda og erlenda
nemendur. Námsleiðir er gæfu nemendum
einstakt tækifæri til fjölbreyttra upplifana
þar sem saman færu vönduð námskeið,
staðbundnar rannsóknir og spennandi
ferðalög um byggðir og óbyggðir landsins.
Þannig gæti nemandi t.d. sótt nám sitt í
háskóla á Reykjavíkursvæðinu en dvalið um
tíma í Svartárkoti − fræðasetri í Bárðardal,
og fræðst þar um sambúð manns og náttúru
eða farið til Háskólasetursins á Vestfjörðum
til þess að fræðast um sjálfbæra nýtingu
náttúrauðlinda sjávar. Slíkt samstarf mundi
efla menntastofnanir víðsvegar um landið og
skapa framtíðarstörf fyrir íslenskt mennta-
fólk. Með því að stuðla að komu erlendra
nemenda til landsins með markvissum hætti
yrði sáð fræjum fyrir auðugra menntalífi hér
á landi og fjölgun erlendra gesta.
Fjölbreytt menntun skapar fjölbreytt
atvinnulíf
Menntastofnunum ber að tryggja vandaða
menntun og stuðla að gagnrýni og skapandi
hugsun nemenda hvert sem sérsvið þeirra er.
Of mikil áhersla á að þjálfa nemendur í
samræmi við þarfir vinnumarkaðar ýtir
undir einsleitni og kemur í veg fyrir sveigj-
anleika og hæfni til að þróa nýjar atvinnu-
skapandi leiðir.
Vandasamt er að segja til um hvar vaxtar-
broddar nýsköpunar liggja í framtíðinni. Því
ber að leitast við að hlúa jafnt að ólíkum
sviðum innan lista, vísinda, fræða, tækni- og
verkmenntunar til að stuðla að víðtækum
tengslum menntastofnana við atvinnulíf og
samfélagslega uppbygginu. Blómlegt
atvinnulíf sprettur ekki upp úr næringar-
snauðum jarðvegi.
Góð menntun og gróska í listum, menn-
ingu, vísindum og fræðum er grundvallar-
skilyrði þess að hér á landi starfi framúr-
skarandi einstaklingar á öllum sviðum.
Stofna þarf þverfagleg gagnasöfn
Vegna smæðar samfélagsins er Ísland
einstakt hvað varðar möguleika á að safna
saman víðtækum upplýsingum og tengja
saman mismunandi gagnagrunna. Grunn-
gögn um íslenskt samfélag hafa verið dreifð
og aðgengi að þeim erfitt. Stafræn samtengd
gagnasöfn myndu auðga og auðvelda alla
rannsóknarstarfsemi og skapa einstök
tækifæri innan ólíkra sviða fyrir innlenda
sem erlenda rannsóknaraðila. Fjölþætt og
aðgengileg gagnasöfn gætu einnig stuðlað að
gagnsæi innviða íslensks samfélags, upplýst-
ari stefnumótun og ákvarðanatöku stjórn-
valda, aðhaldi í viðskiptalífi og vísindaiðkun
og ábyrgari nálgun við náttúru landsins.
Tryggja þarf að ítrustu kröfum um persónu-
vernd og upprunaskráningu verði framfylgt
við gerð gagnasafnanna.
Góð menntun og gróska í listum
HÁSKÓLI ÍSLANDS Góð menntun og gróska í listum,
menningu, vísindum og fræðum er grundvallarskilyrði
þess að hér á landi starfi framúrskarandi einstaklingar
á öllum sviðum, segir í greininni. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
NEISTAR AF NEISTA: Menntun á Íslandi Grein 4 af 8
Björk Guðmundsdóttir boðaði til vinnufunda 12. og 19. október síðastliðinn í samvinnu við Háskólann í Reykjavík, Klak, nýsköpunarmiðstöð atvinnulífsins, og
vefinn nattura.info. Um hundrað sérfræðingar á sviði atvinnuþróunar og nýsköpunar réðu ráðum sínum og gerðu drög að átta tillögum um úrbætur í jafnmörg-
um málaflokkum. Fréttablaðið birtir tillögurnar næstu daga. Nánari upplýsingar má finna á nattura.info.
Í HNOTSKURN
Virkja þarf á markvissari hátt þá krafta og
þekkingu sem íslenskar menntastofnanir
búa yfir. Huga þarf að grunninnviðum
menntastofnana með því að efla alþjóð-
legar rannsóknir og endurskoða núverandi
mats- og styrkjakerfi. Auka þarf samstarf
á milli menntastofnana landsins og skapa
fjölbreyttari vettvang til rannsókna og náms
fyrir innlenda sem erlenda aðila. Tryggja
þarf sjálfstæði íslenskra menntastofnana
gagnvart ráðandi markaðsöflum og hlúa
að víðtækum tengslum þeirra við atvinnulíf
og samfélagslega uppbyggingu. Lagt er til
að stofnuð verði stafræn gagnasöfn á sviði
hugvísinda-, félagsvísinda- raunvísinda- og
umhverfisrannsókna.
Páll Ásgeir Davíðsson, forstöðumaður
Eþikos-Miðstöðvar Íslands um samfé-
lagsábyrgð fyrirtækja, hafði umsjón með
samræðu á vinnuborði um menntun.
LÖGREGLUMÁL „Þetta er gríðarlegt
tjón fyrir mig, ekki síst í ljósi þess
að þarna var búnaði stolið sem ég
nota við vinnu mína.“
Þetta segir Jón Þorgeir Kristj-
ánsson, sem varð fyrir miklu tjóni
fyrr í vikunni þegar brotist var
inn til hans, þar sem hann býr í
Vesturbænum.
„Um leið og ég kom heim sá ég
að þar hafði einhver eða einhverj-
ir látið greipar sópa,“ útskýrir
Jón Þorgeir. Úr íbúðinni var þá
búið að stela fartölvu, hörðum
disk, iPodum og síðast en ekki síst
rándýrri vídeóupptökuvél. Hana
hefur Jón Þorgeir notað við vinnu
sína, en hann stundar nám í graf-
ískri hönnun, auk þesss sem hann
starfar sem ljósahönnuður í leik-
húsi. Upptökuvélina hefur hann
notað við upptökur í leikhúsi. Hún
er af gerðinni Canon XHA1
„Það eru aðeins til örfáar vélar
af þessari gerð hér á landi,“ segir
hann. „Hún er að verðmæti um
700 þúsund krónur, þannig að
heildartjónið nemur kannski upp
undir milljón þegar allt er talið.“
Jón Þorgeir vill láta þess getið
að símanúmer hans er á upptöku-
vélinni sem og öðrum hlutum sem
stolið var frá honum. Ef þeir sem
hafa þá undir höndum skyldu sjá
sig um hönd geta þeir hringt í
númerið og komið tækjunum í
réttar hendur.
- jss
JÓN Þ. KRISTJÁNSSON Skorar á þann eða
þá sem brutust inn að skila tækjunum.
Tækjabúnaði fyrir mörg hundruð þúsund stolið frá námsmanni í Vesturbænum:
Gríðarlegt tjón eftir innbrot
SKIPULAGSMÁL Urðunarsvæði
Sorpstöðvar Suðurlands á
Kirkjuferjuhjáleigu er ekki
starfrækt samkvæmt gildu
deiliskipulagi því skipulagið var
fyrst samþykkt eftir að starfsem-
in var hafin. Þetta segir úrskurð-
arnefnd skipulags- og byggingar-
mála. Það voru eigendur nálægra
jarða sem kærðu breytt deili-
skipulag sem gerði ráð fyrir
urðuninni eftir að hún var hafin.
Úrskurðarnefndin sagði að
bæjarstjórninni hefði verið
óheimilt að samþykkja skipulags-
breytinguna fyrr en eldri
framkvæmdirnar sem voru
andstæðar þágildandi skipulagi
yrðu fjarlægðar fyrst. - gar
Kirkjuferjuhjáleiga:
Sorpstöðin án
gilds leyfis
SORPSTÖÐ SUÐURLANDS Deiliskipulags-
breyting sem gerir ráð fyrir urðunar-
svæði í Kirkjuferjuhjáleigu er ógilt.
EFNAHAGSKREPPAN Þjóðverjinn
Karl Heinz Bellmann, sem hefur
dvalið hérlendis undanfarið til að
fá svör hjá skilanefnd gamla
Kaupþings um það hvar pening-
arnir hans séu, tók með sér fullan
kassa af krónukortum til Þýska-
lands til að vekja athygli á málinu
í Þýskalandi.
Þjóðverjinn rakst á söfnunar-
kassa með krónukortum á
Sægreifanum og leist svo vel á að
hann hringdi í Frosta Friðriksson,
myndlistarmann og höfund
krónu kortanna. „Hann var orðinn
svo þreyttur á að fá engin svör hér
á landi og vildi fá svona kassa til
að taka með heim,“ segir Frosti
sem brást skjótt við og gaf Karli
fullan kassa. Saman gengu þeir
svo um og seldu krónukort áður en
Karl hélt heim til Þýskalands.
Þýsk sjónvarpsstöð gerði þátt
um ferð Þjóðverjans hingað til
lands og var sá þáttur sýndur á
föstudagskvöldið. - ghs
Þjóðverji í peningaleit:
Tók krónukort
til Þýskalands
KRÓNUKORTIN AFHENT Karl Heinz Bell-
mann fékk fullan kassa af krónukortum
hjá Frosta Friðrikssyni myndlistarmanni.
MYND FROSTI
ÍRAK, AP Ríkisstjórn Íraks samþykkti í gær
nýjan samning við Bandaríkin, sem heimilar
bandaríska hernum að vera áfram í landinu í
þrjú ár eftir að umboð frá Sameinuðu þjóðun-
um rennur út í lok þessa árs.
Erfiðar samningaviðræður hafa staðið yfir
mánuðum saman. Íraska þingið á þó enn eftir
að staðfesta samninginn, en umræður á þingi
hefjast nú í vikunni og er búið við afgreiðslu
málsins í byrjun næstu viku.
Írakar náðu því fram að draga megi
bandaríska hermenn og öryggisverktaka fyrir
dóm í Írak fremji þeir alvarlega glæpi í
landinu utan bandarískra herstöðva og utan
vinnutíma síns.
Auk þess er í samningnum bann við því að
Bandaríkin noti Írak sem bækistöð fyrir árásir
á nágrannaríki, svo sem Íran og Sýrland.
Einungis 28 af 37 ráðherrum voru viðstaddir
á ríkisstjórnarfundi í gær, þar sem samningur-
inn var samþykktur.
Fylgismenn sjía-klerksins Muktada al-Sadr
á þingi lýstu andstöðu sinni við samninginn, og
sögðu stjórnina vilja „afhenda Bandaríkja-
mönnum Írak á gullfati um ókomna tíð“. - gb
Íraksstjórn samþykkir að Bandaríkjaher dvelji áfram eftir að umboði Sameinuðu þjóðanna lýkur:
Hermenn verði í þrjú ár til viðbótar
BANDARÍSKUR HERMAÐUR Í ÍRAK Íraksstjórn náði því fram að hægt verður að sækja bandaríska hermenn til saka í
Írak. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
TÓNLIST Tónskáldið Einar Torfi
Einarsson hlaut fyrir skemmstu
Henriëtte Bosmans Prize-
verðlaunin en þau eru veitt
efnilegustu ungtónskáldunum á
sviði klassískrar nútímatónlistar í
Hollandi, samkvæmt frétt RÚV.
Verðlaunin hlaut Einar Torfi,
sem stundar mastersnám í
tónsmíðum við Tónlistarháskól-
ann í Amsterdam, fyrir verk sitt
Nine Tensions, sem var frumflutt
í vor.
Verk Einars Torfa, sem er fyrir
kammersveit, og þriggja annarra
tónskálda voru valin til flutnings
8. nóvember í tónlistarhúsinu
Muziekgebouw í Amsterdam. - ve
Íslenskt tónskáld verðlaunað:
Efnilegasta
ungtónskáldið
VARÐ FYRIR SÝRUÁRÁS Shamsia heitir
þessi sautján ára stúlka í Afganistan,
sem nú liggur á sjúkrahúsi í Kabúl
eftir sýruárás. Nokkrir menn notuðu
vatnssprautur til að sprauta sýru í
andlit skólastúlkna í Kandahar til að
mótmæla skólagöngu kvenna.
NORDICPHOTOS/AFP