Fréttablaðið - 24.11.2008, Blaðsíða 8

8 24. nóvember 2008 MÁNUDAGUR
1. Hvað heitir mótmælandinn
sem flaggaði Bónusfána á
Alþingishúsinu fyrir um hálfum
mánuði?
2. Fyrir hvaða landi tapaði
íslenska kvennalandsliðið í
handbolta á Möbelringen
Cup-æfingamóti í Noregi á
laugardag?
3. Hvert vill Kristján Þórðarson
eða Stjáni stuð fara í tilefni af
fertugsafmæli sínu á næsta ári?
SVÖR Á SÍÐU 34
SAMFÉLAGSMÁL „Mig hefur alltaf
langað til Ástralíu og var búin að
hlakka svo til að fara,“ segir Elín
Bogga Þrastardóttir sem varð að
hætta við skiptinemadvöl í Ástral-
íu vegna hruns á gengi krónunnar.
Í sumar, þegar Elín Bogga sótti um
skiptinemadvöl í gegnum AFS,
fékk hún þær upplýsingar að ferð-
in myndi kosta á bilinu fimm til sex
hundruð þúsund krónur. Síðar var
gjaldinu breytt í tíu þúsund dollara
og því næst féll gengið. Kostnaður-
inn í dag er því 1,4 milljónir króna.
Elín Bogga útskrifaðist úr tíunda
bekk síðasta vor og ákvað að taka
sér frí í eitt ár til að vinna og safna
sér fyrir ferðinni. „Ég átti að fara
núna í febrúar og vera í hálft ár. Ég
væri komin með alveg nóg fyrir
ferðinni núna, ef verðið hefði ekki
breyst.“
En Elín hefur þegar tapað nokkru
fé á viðskiptunum. Hún fær ekki
endurgreitt staðfestingargjald upp
á 115 þúsund krónur. Segist hún þó
hafa verið fullvissuð um, og það
oftar en einu sinni, að ef ske kynni
að hún hætti við fengi hún það til
baka.
Eyrún Eyþórsdóttir, fram-
kvæmdastjóri AFS á Íslandi, segir
að ekki komi til greina að endur-
greiða staðfestingargjaldið. „Við
sendum bréf til allra í lok septemb-
er um að verðinu hafi verið breytt í
dollara. Þá gáfum við fólki kost á
að fá endurgreitt innan tíu daga.
Það heyrðist ekki í þessari fjöl-
skyldu fyrr en nú í vikunni. Ef hún
hefði hætt við fyrr hefðum við
getað notað plássið fyrir einhvern
annan.“ Umrætt bréf barst fjöl-
skyldu Elínar Boggu hins vegar
aldrei.
Eyrún segir samtökin finna fyrir
erfiðleikunum í þjóðfélaginu. „Við
höfum reynt að mæta þessum erf-
iðleikum með því að koma betur til
móts við fólk, meðal annars með
styrkjum og dreifingu greiðslna.
Við hvetjum fólk til að leggja í
þessa fjárfestingu, því við vitum
að hún er vel þess virði.“
Elín Bogga ætlar að hefja nám á
ný og stefnir á Flensborg eftir ára-
mótin. Hún er þó ekki búin að
leggja drauminn um útlönd alfarið
á hilluna.
„Ef ástandið lagast eitthvað
kemst ég kannski út næsta haust.
Mig langar að minnsta kosti alveg
jafn mikið að komast út, helst eitt-
hvert langt í burtu héðan.“
holmfridur@frettabladid.is
Skiptinemadvölin
þrefaldaðist í verði
Sextán ára stelpa varð að hætta við skiptinemadvöl í Ástralíu vegna verðhækk-
unar. Hætti við að fara í menntaskóla í haust til að safna fyrir ferðinni. Fær
ekki endurgreiddar rúmar hundrað þúsund krónur frá AFS.
ELÍN BOGGA ÞRASTARDÓTTIR Tók ákvörðun um að geyma menntaskólann til að
vinna og safna sér fyrir skiptinemadvöl í Ástralíu. Varð að hætta við þar sem verðið
þrefaldaðist í millitíðinni. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
LÍFFRÆÐI Nýrnaveiki greindist við rannsóknir á
bleikju í Elliðavatni í byrjun október. Átján bleikjur
voru skoðaðar og reyndust þrjár þeirra hafa sjúkleg-
ar breytingar í nýrum.
Rannsókn Árna Kristmundssonar frá rannsóknar-
deild fisksjúkdóma á Keldum staðfesti grun um að
hér væri á ferðinni svokölluð PKD-sýki (Proliferative
Kidney Disease) sem smásætt sníkjudýr veldur. Þetta
er í fyrsta sinn sem þessi sjúkdómur greinist hér á
landi. Rannsóknir erlendis hafa sýnt að mikil afföll
geta orðið af fiski í náttúrunni af völdum þessa
sjúkdóms. Sérstaklega í ungviði laxfiska.
Lítið er hægt að segja um útbreiðslu sjúkdómsins
hér á landi, eða hvort hann hafi valdið skaða hér.
Brýnt er talið, ekki síst í ljósi sjúklegra breytinga í
villibleikju, að kanna útbreiðslu sýkilsins í villtum
laxfiskum hér á landi og áhrif hans á heilsu fiska.
Þessi tegund nýrnaveiki er litin mjög alvarlegum
augum til dæmis í Noregi. Það sem telst alvarlegt við
þennan sjúkdóm er að hann leggst á allar tegundir;
lax, urriða og bleikju. Þetta gerir að verkum að
sjúkdómurinn getur breiðst út frá stöðuvatni til ár, til
næstu ár með sjóbleikju og sjóurriða sem ekki ganga
langt til hafs. - shá
Nýrnaveiki, sem litin er alvarlegum augum erlendis, greind í Elliðavatni:
Sjúkdómur í Elliðavatnsbleikju
FRÁ ELLIÐAVATNI Þrjár bleikjur af átján reindust sýktar við
rannsóknina. Rannsóknir á fyrirbærinu eru taldar aðkallandi.
FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA
EGYPTALAND, AP Hosni Mubarak,
forseti Egyptalands, ætlar sér að
fjölga konum á egypska þinginu á
næsta ári.
Mubarak ávarpaði báðar
deildir þingsins í gær og lofaði að
tvö þingsæti hvers héraðs yrðu
frátekin fyrir konur. Níu konur
sitja á þingi. Fjórar þeirra voru
kjörnar en hinar fimm voru
skipaðar af forsetanum. Engin
þingsæti eru nú frátekin fyrir
konur.
Kvenréttindafélög í Egypta-
landi hafa sagt að meira þurfi að
koma til eigi að rétta hlut kvenna
í stjórnmálum í landinu.
- þeb
Forseti Egyptalands:
Þingsæti frátek-
in fyrir konur
Auglýsingasími
– Mest lesið
NEYTENDUR Lítrinn af dísilolíu kost-
ar nú þrjátíu krónum meira en lítri
af bensíni. Á útsölustöðum Olís
kostaði dísillítrinn 179,60 krónur
en af bensíni 149,50. Í Danmörku er
olían ódýrari en bensínið.
Samúel Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri vörustýringarsviðs
hjá Olís, segir skýringuna einfalda.
„Það er gríðarlega mikill munur á
innkaupsverði á olíu og bensíni.
Sama þróun er í gangi í Evrópu
almennt vegna þess að eftirspurnin
eftir olíu hefur aukist í takt við
kröfur um umhverfisvænni bíla.
Með aukinni eftirspurn hækkar
verðið.“
Árið 2002 var olíugjaldi komið á
og síðan hefur dísilolía hækkað
mjög í verði. Helgi Hjörvar, for-
maður umhverfisnefndar Alþingis,
segir sjálfsagt að endurskoða
skattaumhverfi.
„Það er eðlilegt að forsendur
skattlagningar séu endurskoðaðar
því það var yfirlýst markmið fjár-
málaráðherra og fyrri ríkisstjórn-
ar að dísilolían ætti að vera eilítið
ódýrari og þannig ætti að hvetja til
notkunar hennar. Það er auðvitað
fullt af fólki sem keypt hefur bif-
reiðar á þeim forsendum og þegar
veruleikinn er orðinn svo langt frá
því sem upp var lagt með hlýtur að
vera eðlilegt að taka það til athug-
unar.“
Samúel segir ekkert benda til að
olían muni lækka í hlutfalli við
bensínið, til þess þurfi að verða
stórvægilegar breytingar á heims-
markaðsverði. - kóp
Dísilolía hefur hækkað mjög í verði síðan olíugjaldi var bætt á:
Dísil mun dýrara en bensín
DÝRT DÍSIL Dísillítrinn er 30 krónum
dýrari en bensínlítrinn. Formaður
umhverfisnefndar Alþingis vill endur-
skoða skattaumhverfið. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
VERÐ Í DANMÖRKU
Dísilolía er ódýrari en bensín í Dan-
mörku. Þar beita yfirvöld sköttum
til að hvetja til aukinnar notkunar
dísilolíu.
Verð hjá Shell í Danmörku:
95 oktan blýlaust 8,72
98 oktan blýlaust 9,01
Dísilolía 8,69
VEISTU SVARIÐ?