Tíminn - 19.02.1982, Blaðsíða 7

Föstudagur 19. febriiar 1982
erlent yfirlit I UMI
■ Leiötogar Sovétrikjanna viö likbörur Suslovs. i fremstu röö eru Brésnjef, Tikhanov og Chernenko. 1
aftari röð Gromyko og Kiriienko.
Tekur
CHERNENKO
við af Suslov?
Líkur þykja benda í þá átt
H ERLENDIR fréttamenn i
Moskvu hafa reynt að fylgjast
kappsamlega með þvi hver muni
taka sæti Michaels Suslov innan
framkvæmdanefndar Kommún-
istaflokksins.
Suslov var um langt skeið einn
valdamesti maðurinn i fram-
kvæmdanefndinni. Hann gegndi
m.a. þvi hlutverki að vera helzti
hugmyndafræðingur flokksins og
marka afstöðu hans til nýrra við-
horfa og breytinga jafnt innan-
lands og erlendis. Hann er talinn
hafa verið mjög náinn samverka-
maður Brésnjefs og stutt hann i
ágreiningsmáium, sem hafa risið
innan framkvæmdanefndarinnar.
Til skamins tima hefur verið
talið að Andrei Kirilenko væri
liklegastur til að taka við af Sus-
lov og raunar einnig til aö taka
við af Brésnjef, ef hann for-
fallaðist skyndilega. Þetta hefur
breytzt upp á siðkastið og veldur
þvi aldur Kirilenkos.
Kirilenko er nokkrum
mánuðum eldri en Brésnjef.
Hann verður 76 ára i ágúst-
mánuði, en Brésnjef verður 76
ára i desember.
Annar maður hefur einnig verið
nefndur i þessu sambandi á siðari
misserum, en aldurinn er honuvn
enn meira að meini. Það er Niko-
lai Tikhanov, sem tók við for-
sætisráðherraembættinu af Kosy-
gin. Tikhanov verður 77 ára i
maimánuði næstkomandi.
ÞAÐ er orðin regla hjá erlend-
um fréttamönnum i Moskvu að
fylgjast með breytingum, sem
eiga sér stað i valdastiganum inn-
an framkvæmdanefndarinnar, og
dæma þær af þvi, hvernig með-
limum hennar er raðað við hátiö-
leg tækifæri. Þetta hafa þeir að
sjálfsögðu gert nú.
Niðurstaðan er sú, að sennilega
hafi veriö ákveðið að Konstantin
Chernenko taki við stöðu Suslovs.
Hann er nú þar i röðinni, sem
Suslov var áður.
Sitthvað fleira styður þessa til-
gátu. Chernenko hefur um langt
skeið verið nánasti aðstoðar-
maður Brésnjefs. Brésnjef er tal-
inn hafa ráðið þvi að Chernenko
fékksæti i framkvæmdanefndinni
1978, þótt ýmsir þættu liklegri til
að hreppa hnossið. Talið er, að
Brésnjef hafi talið þaö styrkja
stöðu sina, að Chernenko fengi
sæti i framkvæmdanefndinni.
Aldurinn er Chernenko ekki
sama hindrunin og þeim Kiri-
lenko og Tikhanov. Chernenko er
nýlega orðinn sjötugur og þvi
fimm árum yngri en þeir
Brésnjef og Kirilenko.
Þá styrkir þaö stöðu
Chernenkos, að hann er talinn
sérfræðingur i málum rikjanna i
Austur-Evrópu, ensennilega telja
Kremlverjar nú fátt nauðsyn-
legra en að styrkja stöðu sina þar.
Chernenko er sagður hafa verið
viðstaddur alla fundi, sem
Brésnjef hefur átt með leiðtogum
Austur-Evrópurikjanna á undan-
förnum árum.
Vegna þekkingar sinnar á mál-
efnum Austur-Evrópu, átti
Chernenko ýerulegt samstarf við
Suslov, en það var eitt af helztu
verkefnum hans að marka stefn-
una i sambúðinni við þau. Alveg
sérstaklega hafði Suslov látið sig
afstöðuna til Póllands varða.
Siðan Chernenko fékk sæti i
framkvæmdanefndinni, hefur
hann komið meira og meira fram
opinberlega og flutt aðalræðuna
við ýms meiriháttar tækiíæri.
Chernenko er upprunninn á
sömu slóðum og Brésnjef og hafa
kynni þeirra helgazt af þvi, að þvi
sagt er.
SÁ ORÐRÓMUR hefur verið
nokkuð á kreiki siðan Chernenko
fékksæti i framkvæmdanefndinni
að Brésnjef væri búinn að velja
hann sem eítirmann sinn. Sumir
fréttaskýrendur telja nú að það
myndi styrkja Chernenko i þess-
um efnum, ef hann hefði áöur
gegnt um skeið sama hlutverki og
Suslov.
Aðrir benda á að Chernenko
gæti aldrei verið lengi i embætti
flokksforingjans sökum aldurs.
Hann yrði þar aðeins i fá ár eða
■ Chernenko
misseri meðan verið væri aö ná
samkomulagi um annan yngri
mann.
1 þessu sambandi er bent á að
Krustjoff var 58 ára, þegar hann
tók við ílokksforustunni og
Brésnjeí 57 ára. Stalin var enn
yngri eða 42 ára.
Aðeins einn mann er að finna
innan framkvæmdanefndarinnar,
sem er yngri en þeir Krustjoff og
Brésnjef voru þega r þeir tóku viö
forustunni. Þaö er Mikhail
Gorbachev sem fékk sæti i fram-
kvæmdaneíndinni íyrir tæpum
tveimur árum. Hann verður 51
árs i næsta mánuði. Hann er sér-
fræðingur i landbúnaðarmálum.
Næstyngsturhonum er Grigory
Romanov sem er 59 ára. Hann
hefur verið leiðtogi flokksins i
Leningrad.
Yuri Andropov, sem er yíir-
maður KGB, hefur einnig verið
nefndur i þessu sambandi. Hann
er 67 ára.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
erlendar fréttir
7
Kosningar
í Irska
lýðveldinu
■ Þingkosningar fóru fram i
Irska lýöveldinu i gær eftir fal 1
rikisstjórnarinnar sem aöeins
hafði verið við völd i tæpa 7
mánuöi.
Rikisst jórnin sem var sam-
steypustjórn féll eftir að ekki
haföi tekist aö ná fram þing-
meirihluta með fjarlagafrum-
varpi stjórnarinnar.
Aðalágreiningsefnið i
kosningabaráttunni hefur
verið efnahagsástand landsins
en þar er nú um 20% verð-
bólga, svo og hvort og hvenær
eigi að taka skref i þá átt að
sameinast Norður-Irlandi.
1 gær var talið liklegt aö
mjóttyrði á mununum iúrslit-
um kosninganna og treystu
spámenn sér ekki til að spá
um hver yrði sigurvegari
kosninganna.
Fyrsta talning fer ekki fram
idag,ogþað veröur sennilega
ekki fyrr en siðdegis á morgun
sem endanleg úrslit liggja
fyrir.
Tímarit Ein-
ingar gefið út
í Póllandi í gær
_ 1 gær var dreift fyrstu Ut-
gáfu timaritssem hin bönnuðu
verkalýössamtök i Póliandi,
Eining gefa út. Var timaritinú
dreift á götum Varsjárborgar.
Fyrsta útgáfan átti að koma
út daginn eftir að herlog voru
sett á i landinu, en ritstjóri
timaritsins framdi þá sjálfs-
morð. Utgáfa sú sem kom út i
gær, er tileinkuð m inningu rit-
stjö rans.
Aöalblaðamaður þessarar
fyrstu Utgáfu er einn forystu-
manna Einingar, og er hann
einn fárra sem gengur laus i
Póllandi nú, en hann er samt
sem áður i felum.
Hann segir i blaöinu að ef
Einingu verði leyft að starfa
opinberlega á nýjan leik, jafn-
vel þótt samtökin fái aðeins að
láta málefni verkalýösins til
sin taka, þá verði það þess
virði.
Auk þessa eru i timaritinu
munnleg skilaboð frá Lech
Walesa, formanni Einingar,
en þar segir Walesa einnig aö
Eining eigi aðeins að láta til
sin taka þau málefni sem
skipti verkalýðinn i Póllandi
máli, og láta af öllum stjórn-
málalegum markmiðum.
Kfnversk kona
tekin af lífi
■ Kínversk kona, leigubil-
stjóri i Peking var i gær tekin
af lffi i Peking. Hún hafði verið
að aka ferðamönnum og þegar
þeir voru að skilja við bilinn
kom upp ágreiningur um það
hve hátt fargjaldið skyldi
vera. Skipti engum togum að
konan tók sig til og ók á brott
og kom siöan aftur á fullri ferö
akandi, og ók inn I þvögu
ferðamanna, með þeim af-
leiðingum að fimm létu lifiö og
19 særöust.
Var konan dæmd til dauða
og hefur dómnum nú verið
fullnægt.
Dauðarefsingar eru enn
talsvert algengar i Kina, en þó
heyrir það undantekningum til
aö konur séu Hflátnar.
Vestur-Þjóðverjar
standa við samn-
inginn við Rússa
um Síberíuleiðsluna
■ Efnahagsmálaráðherra
Vestur-Þýskalands sagði i gær
að Vestur-Þjóðverjar myndu
standa viö samning þann sem
þeir hafa gert viö Sovétrikin
um lagningu gasleiðslunnar
frá Siberiu, en þaðan verður
gasi dælt til landa i Vestur-
Evrópu.
Sagði ráöherrann i viötali
við fulltrúa þýsku pressunnar
aö allar tilraunir Bandarikja-
manna I þá átt að reyna aö
koma i veg fyrir byggingu
gasleiöslunnar væru f and-
stöðu við vilja þýskra stjórn-
valda.
Egyptar fá kín-
verska kaf báta
■ Egyptar staðfestu i gær að
þeir hefðu tekið viö tveimur
kafbátum, byggöum i Kina.
Sagði yfirmaður egypska flot-
ans i gær, aö kafbátarnir tveir
væru væntanlegir til Egypta-
lands, i' fylgd egypskra her-
skipa ibyrjun næsta mánaöar.
Bflasprengja
í Damaskus
■ Bilasprengja sprakk i
Damaskus, i gær og stór-
skemmdi hús upp-
lýsingaráðuneytisins oghöfuö-
stöðvar einsdagblaðsins. Ekki
var um nein meiriháttar
meiðsli að ræða, og enginn lét
Ufiö i þessu sprengitilræði, en
skemmdir eru taldar veruleg-
ar. Voru múhammeðskir
öfgamenn sakaðir I gær um aö
bera ábyrgð á sprengitilræð-
inu.