Tíminn - 18.03.1982, Blaðsíða 8

8
Wfmhm
Utgefandi: Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Auglysingastjori: Steingrímur Gislason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiöslustjóri: Siguröur Brynjólfs-
son. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur V. ólafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon. Umsjónarmaóur Helgar-Tim-
ans: lllugi Jökulsson. Blaöamenn: Agnes Bragadóttir, Atli Magnússon, Bjarghild-
ur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friörik Indriöason, Heiður Helgadóttir, Jónas
Guömundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin Leifsdóttir, Ragnar örn Pétursson
(iþróttir), Sigurjón Valdimarsson, Skafti Jónsson. Utlitsteiknun: Gunnar Trausti
Guöbjörnsson. Ljósmyndir: Guöjón Einarsson, Guöjón Róbert Agústsson, Elin
Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson,
Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteinsdóttir.
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar: Siöumúla 15, Reykjavik. Simi: 86300. Aug-
lýsingasimi: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verö i lausasölu 7.00, en 9.00 um
helgar. Askriftargjald á mánuði: kr. 110.00. — Prentun: Blaöaprent hf.
Borgarstjórnar-
kosningarnar
■ Langt er komið vali frambjóðanda i sveitar- og
bæjarstjórnarkosningunum, sem eiga að fara
fram i maimánuði. Næstum alls staðar hafa
flokkarnir látið prófkjör skera úr að mestu eða
öllu leyti um röð efstu manna á framboðslistum.
Á allmörgum stöðum hafa þeir haft sameiginleg
kjör og mun mega segja, þegar á heildina er litið,
að þau hafi gefizt sæmilega.
Af mörgum ástæðum vekja framboðin i
Reykjavik mesta athygli. Þar hafa þrir flokkar,
Sjálfstæðisflokkurinn, Alþýðubandalagið og
Framsóknarflokkurinn, þegar gengið til fulls frá
framboðslistum.
Andstæðingar Framsóknarflokksins gerðu sér
verulegar vonir um að ósamkomulag myndi
verða um framboðslista hans. Þær vonir þeirra
eru nú hrundar. Framboðslistinn var sam-
þykktur einróma á fundi fulltrúaráðs Fram-
sóknaríélaganna siðastliðið mánudagskvöld.
Flokkurinn mun vinna einhuga að framgangi
hans.
Margt bendir til þess, að kosningabaráttan i
Reykjavik verði mjög hörð. Sjálfstæðisflokkurinn
gerirörvæntingarfulla tilraun til að ná meirihlut-
anum i borgarstjórninni aftur. Honum hefur
tekizt að ná málamyndarsamkomulagi um fram-
boðslistann og borgarstjóraefnið. '
Albert Guðmundsson var fenginn til að gera til-
lögu um Davið Oddsson sem borgarstjóraefni.
Þetta mun engu breyta um það, að eftir kosn-
ingarnar mun sambúð þeirra haldast með likum
hætti og hún var i borgarráði Reykjavikur á
siðastliðnu ári. Þá fóru þeir i sitthvora áttina ekki
sjaldnar en 28 sinnum.
Ljóst er, að baráttan i Reykjavik verður fyrst
og fremst á milli Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknarflokksins. Siðast var kosið til borgar-
stjórnar á árinu 1978. Það er bezta kosningaár
bæði hjá Alþýðubandalaginu og Alþýðuflokknum.
Hvorugur þessara flokka getur gert sér vonir um
hagstæðari úrslit en þá. Það sýndu þingkosning-
arnar 1979 bezt.
Af þessu er það ljóst, að Framsóknarflokkurinn
þarf verulega að eflast, ef koma á i veg fyrir að
Sjálfstæðisflokkurinn nái meirihlutanum aftur.
Það er nokkurn veginn vist, að Framsóknar-
flokkurinn muni fá miklu betri útkomu nú en 1978.
Það sýna úrslit þingkosninganna 1979 glögglega.
En helzt þyrftu þau að vera enn betri i borgar-
stjórnarkosningunum nú. .
Framsóknarflokkurinn hefur gildar ástæður
til að vænta þess. Á kjörtimabilinu, sem nú er að
ljúka, hafa andstæðingar ihaldsins stjórnað borg-
inni i fyrsta sinn. Glundroðakenningu ihaldsins
hefur verið hrundið. Stjórnin á borginni hefur
verið stórum betri en áður.
Þegar Egill Skúli Ingibergsson er undan-
skilinn, hefur enginn maður átt meiri þátt i
þessari farsælu niðurstöðu en Kristján Bene-
diktsson. Hann hefur að visu ekki látið mikið á
þvi bera, en vitneskjan um milligöngu hans og
leiðsögn hefur samt siast út. Undir forustu hans
stefnir Framsóknarflokkurinn að sigri i borgar-
stjórnarkosningunum. Þ.Þ.
'IiJMÍJÍ
á vettvangi dagsins
Fimmtudagur 18. mars 1982.
BÚVÖTN
eftir Friðrik Þorvaldsson
■ fcg vil nefna sem dæmi hve
fiskirækter talin mikilsverö, aö i
landbúnaðar- og oliurikinu Texas
er mikill vatnabúskapur. í um-
burðarbrefi frá Reagan V.
Brown, erindreka hjá landbúnað-
arráðuneytinu, segir aö i rikinu
hafi verið seldar á fyrri helmingi
ársins 1981 yfir 2 milljónir tjarna-
fiska af aðeins einni tegund, og
hafi verðið til bænda verið ca. 28
nýkr. fyrir kg.
1 frfettabréfi eins háskólans i
Texas einnig til min, segir að flat-
armál búvatna i rikinu sé 500000
ekrur. Arleg framleiðslugeta sfe
um 250 þús. tonn. Aætlað er að
stækka slík vötn um 2000 ekrur á.
ári.
Ekki er hægt að rækta þarna
silung vegna lofthita. Því miður
hefi ég ekki nýjustu veðurfarslýs-
ingu þaðan, en af hendingu hefi feg
skýrslu frá 1. júli 1980. Þar segir
aö undanfarna 5936 daga i E1
Paso hafi verið sólskin að undan-
ada er að ýta okkur út af Banda-
rikjamarkaði. Skipulagning og
nosturhins isl. ættaða manns var
með slikum myndugleika brag,
að þegar þvílikt helst í hendur á
sjó og landi er furöulaust þótt eitt
hvað fari á flæming.
Hinn ágæti árangur okkar i lax-
ræktarmálum er viða kunnur. í
nóv. hefti alhliða bandarísks
timarits er grein sem hefir undir-
fyrirsögn tsland er til fyrirmynd-
ar.Otvarpiö hér gat hennar mán-
uöi eftir að ritið var komið i póst-
hólf mitt og má bæta þvi við að sú
sagaer þar sögö, að Þór Guðjóns-
son veiðimálastjóri hafi eitt sinn
selt veiðifélagi laxa sem það
sleppti i eigin veiðiá i 100 km.
fjarlægð. En hvað skeöur? Ein-
hverjir þeirra héldu til hafs og
endurheimtust i Kollafjarðar-
stööinni nokkrum dögum siðar.
Enn ein ráögátan um nasasjón
þessa fastheldna og rásgjarna
fisks.
vindar blésu. Oft kom fyrir að
bárufaldar köstuðu silungum upp
á harðlendisbakkana en aldrei
annarsstaðar. Svo fávis sem ég
var skildi ég þó að jafnvel i djúp-
unum þætti lifverunum misgott
að vera. Löngu seinna nam ég
aðra lexiu við mjólkurstöðina i
Borgarnesi. Þegar mjólkurkörin
voruþvegin rann skolvatnið með
skyr- og draflaagnir i sjóinn sem
þá gáraðist af sporðaköstum sil-
unga sem höfðu skynjað og lært á
húin fæðurika taum.
Þannig var þá mitt fábrotna
reynslusvið er hugmynd Þor-
steins hvarflaði að mér. Og nú
þykir mér sýnt að silungsrækt
skoðist ekki sem áhugaverður
þáttur i auðgi isl. landbúnaðar.
Bóndinn, Egill Jónsson alþm.,
hefir samt hreyft málinu á Al-
þingi. Enn hefirþað þó ekki kom-
ist á umræðustig.
Svo var það 24. sept. s.l. að
Timinn skýrði frá þvi, að i áður

æs.-;.;*íí-s
teknum 33 dreiföum dögum sem
ekki naut sólar.
Jafnvel við svona óhentug skil-
yrði er vatnabúskapur stundaður.
Hvað um regniandið, island?
9. nóv. '79 gaf að lesa i Timan-
um grein sem bar yfirskriftina
Hvar eru fiskar? Hún var m.a.
viðleitni til að opna smugu svo að
sjá mætti hvar tillaga Þorsteins á
Vatnsleysu, stórbóndans og hug-
sjónamannsins, væriá vegi stödd.
Þessi tillaga var um nýja bú-
grein, þ.e. fiskirækt. Hafi fyrir
tveim árum litt séð staðina að
þessu leyti er það enn minna nú.
Að visuerlaxaeldi á góðri leið, en
varla sem búgrein heldur sem
einskonar stóriðja og svo er gam-
an að þessu samanber sönginn
,,lax, lax og aftur lax.”
Þess háttar umsvif falla vel að
isl. aflaháttum. Ekki aö stigandi
starfi og eljutekjum, heldur að
hramsi og stórum summuskipt-
um. Að slikum sviftingum skal nú
ennbetur hlúð með þvi að fækka
starfsliði og veiðiskipum svo aö
flumbriö hafi sinn framgang.
Er ég nú leiði hugann i cana-
diska fiskvinnslustöð við Kyrra-
haf sem ég sá 1969 og sögð var i
eign tslendings aö nafni Straum-
fjörö kennds við Straumf jörð á
Mýrum furöar/nig ekki að Can-
Okkar viðurkenndi árangur i
laxavernd (Conservation) virðist
samt ætla að veröa næsta borin
von, ogkoma þar nokkuð við sögu
kærir grannar, Færeyingar sem
,við ranglega töldum að vera
þyrftu okkar gustukamenn. Við
þóttumst þess umkomnir að gefa
þeim skerf i okkar dvinandi fisk-
stofnum sem er hinn mesti óþarfi.
Færeyingar standa okkur miklu
framar i hyggindum sem i hag
koma. Hinsvegar veitti þessi til-
hliðrun þeim svigrúm til aðð
brutla með sin heimamið við aðr-
ar þjóðir, svo að upp hafi komist
einskonar völundargöng til þess
að við sitjum uppi með óviökom-
andi mötunauta á eigin miðum.
En sé nú aftur hugað að ráð-
leggingu Þorsteins veit ég að
hann taldi silung liklegri sem
búsilag en lax, og féll mér þessi
tillaga hans vel i geð. Ég minntist
bændanna þegar ég var strákur
sem fóru meö reiðingshesta upp
til fjallavatna og komu aftur með
þá klyfjaöa silungi. Ég minntist
vatnsins íheimahögum, sem var
svo brögðótt að fiskur veiddist að-
eins út frá kjarri vöxnum vall-
lendisbökkum, en gegnt þeim af-
markaði fenjaflói vatnið. Þar
fékkst aldrei branda. Þó vatnið
væri ekki stórt þá risu á þvi öldur
sem bárust að landi eftir þvi sem
„dauðu” vatni veiddist nú risa-
bleikja en fyrir 8 árum heföu
bændur sleppt seiöum i f jallavötn
en ekki sinnt veiðiskap fyrr en nú.
Ekki stóð þessi málefnalaga dýrð
lengi. Eftir 5 daga voru visindin
komin á kreik i sama blaði og
vöruðu sterklega við vinnubrögð-
um sem höfðu leitt til svona ár-
angurs. Agætur fiskifræðingur
Jón Kristjánsson, var með i hug-
anum yfirgang bleikjunnar gagn-
vart urriðanum og þótt J. Kr.
segði ekki eitt einasta orð silungs-
ræktinni til framdráttar er þaö
fjarri mér að ætla að hann hafi
með greinsinni viljað bregða fæti
fyrir hana. Jakob Hafstein fisk-
eldisfræðingur, kom og um þess-
ar mundir við sögu. Hann sleppti
nokkrum silungum i læk skammt
frá Reykjavik. Hans spámann-
lega frammistaða er sögð hafa
hlotiö þær undirtektir að makleg-
ast væri að hrekja hann úr starfi.
Hér var ekki um það að ræða
sem í ýmsum löndum veröur aö
varast. Þungum sektum varðar
að sleppta i vötn sumum fiskteg-
undum. 1 svipinn man ég eftir 9
slíkum. Undarlegt er þaö ekki þvi
vatnakarfi og styrja gjóta t.d. 300
þús. hrognum meðan silungur
gýtur 1000-5000. Sumar þessara
tegunda verja afkvæmisin. Aðrar
(squawfish) eta aðeins hrogn.