Tíminn - 24.03.1982, Blaðsíða 8

Tíminn - 24.03.1982, Blaðsíða 8
8 V* MiOvikudagur 24. mars 1982 iltttilil® Utgefandi: Framsóknarflokkurinn Framkvæmdastjóri: Jóhann H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason. Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiöslustjóri: Siguröur Brynjóifs- son. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson/ Elías Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V. ólafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon. Umsjónarmaöur Helgar-Tim- ans: lllugi Jökulsson. Blaöamenn: Agnes Bragadóttir, Atli Magnússon, Ðjarghild- ur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friörik Indriöason, Heiöur Helgadóttir, Jónas Guómundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin Leifsdóttir, Ragnar Orn Pétursson (iþróttir), Sigurjón Valdimarsson, Skafti Jónsson. utlitsteiknun: Gunnar Trausti Guóbjörnsson. Ljósmyndir: Guöjón Einarsson, Guöjón Róbert Agústsson, Elin Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson, Kristin Þorbjarnardóttir, María Anna Þorsteinsdóttir. Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar: Síöumúla 15, Reykjavík. Simi: 86300. Aug- lýsingasími: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verö í lausasölu 7.00, en 9.00 um helgar. Askriftargjald á mánuði: kr. 110.00. — Prentun: Blaðaprent hf. Brésnjef verdur ad bjóða betur ■ Nokkrar umræður hafa orðið um tilboð, sem Brésnjef, forseti Sovétrikjanna, gerði á þingi rússnesku verkalýðsfélaganna þess efnis, að Sovétrikin væru reiðubúin til að hætta að stað- setja fleiri meðaldrægar eldflaugar vestan tlral- fjalla. Gegn þessu vilja Sovétrikin fá tryggingu fyrir þvi, að Natórikin falli frá áætluninni, sem gerð var 1979 um að koma upp nýju kerfi meðaldrægra eldflauga og stýriflauga i Vestur-Evrópu. Svör vestrænna stjórnmálamanna hafa yfir- leitt verið á þá leið, að þetta sé ekki raunhæft til- boð, þar sem Rússar hafi þegar um 300 eldflaugar af gerðinni SS-20 i Evrópu vestan úralfjalla, og hafi þvi algera yfirburði á sviði meðaldrægra eld- flauga, sem staðsettar eru á landi. Brésnjef þarf þvi vissulega að bjóða betur áður en tilboðum hans verður tekið i fullri alvöru. Sama gildir einnig um Reagan forseta, sem býð- ur upp á að falla frá áætluninni frá 1979 gegn þvi að Rússar eyðileggi allar SS-20 eldflaugar sinar. Það málefni, sem hér er um að ræða, þ.e. tak- mörkun meðaldrægra eldflauga, sem staðsettar eru á landi, er annars ekki nema örlitið brot af vandanum, sem við er glimt, það er takmörkun kjarnavopnavigbúnaðarins yfirleitt. 1 raun eru viðræður um þetta sprottnar af þrýstingi friðar- hreyfinga, sem berjast gegn staðsetningu kjarnavopna i löndum sinum. Viðræðurnar bein- ast hins vegar ekki að þvi að stöðva og takmarka kjarnavopnabúnaðinn yfirleitt. Ef samkomulag næst um takmörkun meðal- drægra eldflauga, staðsettar á landi, getur það vel leitt til aukins kjarnavopnavigbúnaðar á öðr- um sviðum, t.d. á sjó og i lofti. Þá gæti árangur- inn orðið raunverulega minni en enginn. Það er af þessum ástæðum, sem mikil ástæða er til að fagna þvi, að 17 þingmenn i öldungadeild Bandarikjaþings, og 122 þingmenn i fulltrúa- deildinni, hafa lagt fram tillögu þess efnis, að risaveldin komi sér saman um að stöðva hvers konar framleiðslu á kjarnavopnum og hefji siðan viðræður um takmörkun þeirra. Þetta væri sú byrjun, sem væri raunhæf og likleg til árangurs. Weinberger varnarmálaráðherra Bandarikj- anna tilkynnti i siðustu viku, að ráðuneyti hans yrði reiðubúið á komandi sumri til að hefja við- ræður um takmörkun langdrægra kjarnavopna, en þær viðræður hafa legið niðri um alllangt skeið. Þetta eru góð tiðindi. Brésnjef þarf vissulega að bjóða betur en hann gerði á fundi verkalýðssamtakanna á dögunum. Svipað gildir um Reagan. Þessi mál eru of alvar- leg til þess, að leiðtogar risaveldanna séu að leika augljós áróðursbrögð. Hitt væri ánægjulegast, ef þessir öldnu þjóðarleiðtogar settust að samningaborði og tryggðu sér þau eftirmæli, að hafa stöðvað kjarnavopnakapphlaupið. Þvi er þetta sagt, að haft er eftir formanni utanrikis- nefndar öldungadeildar Bandarikjaþings, að hann geri sér fastlega vonir um, að Brésnjef og Reagan muni hittast á þessu ári. Þ.Þ. á vettvangi dagsins -v-- .v.:- :7-: Staðarval Steinullar- verksmiðju eftir Guðberg Guðnason | Myndin er af steinullarverksmiöju eriendis. * ■ Iðnaðarráðherra hefur lagt til i rikisstjórninni að steinullar- verksmiðja verði reist á Sauðár- króki. 1 mai 1974 var félagið Jarðefna- iðnaður h.f. stofnað. Þá voru menn búnir að þróa hugmyndir um steinullarverksmiðju og ann- an jarðefnaiðnað á Suðurlandi frá árinu 1968. A stofnfundinum var ákveðið að kanna möguleika á að reisa og reka steinullarverksmiðju á Suð- urlandi. 1 febrúar 1980 var undirbúning- ur kominn það langt, að ákveðið var að hefja hlutafjársöfnun og ljúka öðrum undirbúningi að steinuliarverksmiðju i Þorláks- höfn. Þá var komið i ljós að hægt var að nota rafmagn sem orku- gjafa við bræðsluna. Aætlanir um byggingu og rekstur lágu fyrir og lofuðu mjög góðu. I mars sama ár stöðvaði iðnað- arráðherra málið og skipaði nefnd til þess að velja verksmiðj- unni stað, en Steinullarfélagið á Sauðárkróki vildi fá verksmiðj- menningarmál Afvopnun og þjóðsagnasöfnun Nedrustning. Bakgrunnsstoff for aktivt nedrustningsarbeid. Redi- gert af Odd Andreassen. Med for- ord af Einar Gerhardsen. Universitetsforlaget 1982. 263 bis. ■ Afvopnunarmál hafa verið mikið til umræðu að undanförnu. Óviða mun umræða um þennan þátt heimsmálanna hafa orðið meiri en á Norðurlöndum og hafa þar komiö fram hin margvisleg- ustu sjónarmiö svo sem vænta mátti. I þessari bók eru útgefin erindi og ritgeröir ýmissa þeirra, sem með einum eöa öðrum hætti hafa tengs- umræðunni um afvopnunar mál að undanfömu og má nefna á meðal höfunda Alexander Haig utanríkisráöherra Bandarikj- anna, Andreij Gromyko, utan- rlkisráðherra Sovétrlkjanna, Knut Frydenlund, fyrrverandi utanríkisráöherra Noregs og Nóbelsverölaunahafann ölvu Myrdal. Tveir þeir fyrstnefndu hafa aldrei þótt neinir sérstakir afvopnunarsinnar, en Alva Myr- dal stendur I fararbroddi þeirra, sem lengst vilja ganga f þeim málum á Noröurlöndum og svip- aö gildir um flesta höfunda, sem eiga greinar í þessari bók. 1 bókinni eru afvopnunarmálin rædd á breiðum grundvelli og frá mörgum hliðum. Mikinn og traustan fróðleik er hér að finna um vopnahald stórveldanna, vopnahlutföllin á milli þeirra og þá hættu, sem mannkyninu stafar af vopnabúrum, sem hvenær sem ergeta komist i hendur vitfirring- um, og hafa kannski gert það nú þegar. Þarf þá vart að geta þess, aö hér eru mörg og gild rök færð fyrir því, aö fátt væri mannkyn- inu hollara en algjör afvopnun, og það fyrr en sfðar. Þessi bók á tvimælalaust mikið erindi til íslendinga, og þá ekki sistþeirra semum þessi mál hafa fjallaö á opinberum vettvangi. Hér geta þeir fundiö ýmislegan staögóðan fróðleik, og hér geta þeir séð, hvernig fjalla má um af- vopnunarmál af þekkingu og skynsamlegu viti. örnulf Hodne: Jörgen Moe. Folkeminnesamier — dikter — prest. Universitetsforlaget 1982. 162 bis. ■ Jörgen Moe var uppi á 19. öld, prestur og skáld, en lét sér eink- um annt um aö safna fornum minnum: þjóðsögum, þjóðkvæð- um og dönsum, ævintýrum og hverskyns upplýsingum um gamla þjóðhætti. I þessari bók er ævi Moes rakin og fjallaö sérstaklega um störf hans aö varöveislu fornra menn- NEDRUSTNING &irp)i'£$tíf for ato/rt ne&istrng$aijeKÍ firkft: mÖDDÁNDREÁSSEN tVtíl foKjniíx' EtíAR GERHARDSEN ingarverðmæta. Þetta er skemmtilega skrifuö bók og mun án efa vekja áhuga og forvitni allra þeirra, sem áhuga hafa á þjöðháttafræði og varðveislu heimilda um lff og llfshætti fyrri alda fólks. Jón Þ. Þór skrifar um er- lendar bækur 1MB

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.