Tíminn - 31.03.1982, Blaðsíða 6

Míðvíkudagur 31. mars 1982
6_______
stuttar fréttir
Þessi spegilgljáandi tæki i Mjólkurbúi Fióamanna eru sögö
notuó til framleiöslu á honum svonefndu G-vörum sem njóta sl-
felt aukinna vinsælda.
Frædslumyndir um
mjólkurframleiðslu
SUDURLAND: Þessa dagana
standa yfir í flestum hreppum
á Suðurlandi deildarfundir
Mjólkurbús Flóamanna. Jafn-
framt eru aðalfundir naut-
griparæktarfélaganna haldnir
um svipað leyti og mjög
gjarnan sama daginn til hag-
ræðis fyrir bændur.
A fundum þessum hafa
starfsmenn Búnaðarsam-
bandsins, ráðunautarnir
Kristján Jónsson og Steinþór
Runólfsson kynnt bændum
niðurstöður nautgriparæktar-
starfsins og starfsmenn
Mjólkurbúsins þeir Guðni
Agústsson mjólkureftirlits-
maður og Birgir Guömunds-
son framleiðslustjóri hafa sótt
fundina eftir þvi sem kostur
hefur verið.
Hafa þeir frætt bændur um
mjaltir og meðferð mjólkur-
innar m.a. með erindaflutn-
ingi og kvikmyndasýningu,
jafnframt þvi sem þeir hafa
kynnt ýmsa þætti i starfsemi
búsins og þær nýjungar sem
unnið er að i framleiðslunni.
Þykirmönnum vel til fundið
fyrir þessar tvær félagsheildir
aö koma á samstarfi sem
þessu og nýta þannig sam-
eiginlega það tækifæri sem
gefst til að koma ýmsum upp-
lýsingum til bænda á
framfæri. Enda er það mál
manna að þessir fundir hafi
sjaldan verið jafn vel sóttir.
— STJAS.
„Eini mögu-
leiki til
vinnslu
jarðefna í
Skagafirði”
SAUÐARKRÓKUR:
„Byggöaleg og fjárhagsleg
rök benda eindregið til að
þjóöhagslega sé hagkvæmast
að reisa og reka steinullar-
verksmiöju á Sauðárkróki og
skorar fundurinn á stjórnvöld
að sjá til þess að sú verði
niöurstaöa málsins”, segir
m.a. i ályktun sameiginlegs
fundar stjórna: Iönaðar-
mannafélags Sauðárkróks,
Iðnsveinafélags Skagfirðinga,
Múrarafélagi Skagfirðinga og
Meistarafélags byggingar-
manna á Norðurlandi vestra.
Jafnframt benti fundurinn á
þá staöreynd að þetta er eini
möguleikinn i Skagafiröi til
vinnslu jarðefna gagnstætt þvi
sem er i öörum landshlutum,
svosem á Suöurlandi. Bent er
á að Steinullarfélagið h.f. hafi
unniö að þessu eina verkefni
undanfariö. Auk þess muni
flutningakerfi landsmanna
nýtast best með staðsetningu
verksmiðjunnar á Sauðár-
króki.
—HEI
„Vænta
studnings
þingmanna
úr öllum
flokkum”
HÚNAÞING: „Stjórnarmenn
Landverndarsamtakanna
vænta stuðnings viö land-
verndarsjónarmið sin frá
þingmönnum úr öllum flokk-
um. Jafnframt er það ljóst að
stór hópur manna einstakling-
ar og félög eru að vakna til
meövitundar um eðli Blöndu-
deilunnar”, sagði Helgi
Baldursson i Varmahlið eftir
almennan félagsfund Land-
verndarsamtaka vatnasvæða
Blöndu og Héraðsvatna sem
haldinn var i Húnaveri s.l.
laugardagskvöld. Sagöi Helgi
fundinn hafa veriö f jölmennan
og umræður hafa staðið langt
fram á nótt.
1 samþykkt lundarins eru
þau vinnubrögð og sá hraöi
sem viðhafður var við undir-
búning og undirskrift
samninga um Blönduvirkjun
harðlega átalin. Jafnframt
telur hann að virkjunartilhög-
un sem geri ráö fyrir stiflu við
Sandárhöfða sé sú eina lausn
sem viötæk samstaða náist
um, enda valdi hún minni
landeyðingu, og féllst ekki á
þau rök að breytt tilhögun
þurfi að seinka virkjunar-
framkvæmdunum.
__________________—HEI
Fjórðungur
Vestmanna-
eyinga
í f lutningum
í fyrra
VESTMANNAEYJAR: Miðað
við endanlega ibúatölu i Vest-
mannaeyjum hinn l.des. 1980,
sem var 4.717 og bráöabi rgða-
tölu á sama tima 1981 sem er
4.739 hefur Eyjabúum fjölgaö
um 22 eða 0,46%, að þvi er
kemur fram i samantekt Aka
Heimz i blaðinu Dagskrá i
Vestmannaeyjum. Aki
reiknar þó með aö endanlegar
tölur um ibúa 1. des. s.l. verði
4.750 manns.
I samantekt Aka kemur
fram að mikil hreyfing er á
þeim Vestmannaeyingum
bæði innan bæjarins og einnig
að og frá. Þannig fluttu 611
manns sig milli húsa i
Vestmannaeyjum frá 1. des.
1980 til ársloka 1981, frá Eyj-
um fluttu 283 og til Eyja 280.
Þannig virðast um 1.174 Eyja-
búar hafa staðið i lengri eða
skemmri flutningum á
þessum 13 mánuðum eða um
fjórðungur bæjarbúa.
Af þeim sem fluttu til
Vestmannaeyja komu 112 frá
Stór-Reykjavikursvæðinu, 65
frá öðrum kaupstöðum, 69 frá
sýslum landsins og 34 frá út-
löndum.
Af þeim sem fóru frá Eyjum
fluttu 169 til Stór-Reykjavikur,
41 til annarra kaupstaöa, 57 til
sýslna landsins og 16 af landi
brott.
— HEI.
Hægt er að minnka
olíunotkun fiskiskipa
■ Fjórir af þingmönnum Fram-
sóknarflokksins hafa lagt fram
þingsályktunartillögu um sparn-
að I oliunotkun fiskiskipa. I tillög-
unni felst að rikisstjórninni verði
faliðaö láta rannsaka hvað draga
megi úr oliunotkun fiskiskipa
með breyttu byggingalagi, og þá
jafnframt hvort hagkvæmt verði
að gera breytingar á þeim skip-
um, sem nú eru i notkun. Flutn-
ingsmenn eru Jón Helgason, Stef-
án Guðmundsson, Guðmundur
Bjarnason og Jóhann Einvarðs-
son.
I fylgiskjali með tillögunni er
áætlun sem Sigurður Arason
skipatæknifræðingur hefur unnið
i samstarfi við Sigurð Ingvason,
þar sem þeir benda á að miklu
lengra megi ná i oliusparnaði en
nú er, með breytingum á bygg-
ingalagi skipa. Greinargerðin
með tillögunni er svohljóðandi:
„öllum eru kunnugir þeir
miklu erfiðleikar sem hækkandi
oliuverö hefur valdið útgerð fiski-
skipa. Til þess að mæta þessum
útgjaldalið hefur m.a. verið lagt
svonefntoliugjald á aflann.Hefur
það valdið mikilli óánægju sjó-
manna og er nú rætt um afnám
þess.
En hvaða leið sem fundin verð-
ur til breytinga á oliugjaldinu er
brýn nauðsyn fyrir alla aðila, út-
gerðarmenn, sjómenn og þjóðfé-
lagiö i heild, að leitað sé allra
leiða til að draga úr þessum
mikla útgjaldalið. Mikið átak var
gert i þessu máli með þvi aö taka
upp notkun svartoliu i stað gas-
oliu á mörgum skipum, enda þótt
árangurinn hafi orðið eitthvað
misjafn eftir þvi, hvað vélarnar
hentuðu vel til þeirrar breyting-
ar. Enn fremur hafa veriö geröar
aörar breytingar til hagræðingar,
t.d. settir skrúfuhringir á skipin.
En eins og fram kemur i fylgi-
skjali með þessari tillögu, sem er
áætlun er Sigurður Arason skipa-
tæknifræðingur hefur unnið i
samstarfi viðSigurð Ingvason, þá
telja þeir að miklu lengra megi ná
með frekari breytingum á bygg-
ingarlagi, sérstaklega togskipa.
Til staðfestingar réttmæti
þeirra tillagna, sem settar eru
fram i þessari áætlun, má benda
á þá reynslu sem þegar er fengin
á togaranum Ottó N. Þorlákssyni,
en hann var smiðaður samkvæmt
tillögum Sigurðar Ingvasonar.
Samkvæmt upplýsingum frá Bæj-
arútgerð Reykjavikur var oliu-
eyðsla þess togara á árinu 1981
um 5600 litrar á úthaldsdag, en
hjá togaranum Jóni Baldvinssyni
tæplega 7000 litrar. Enn þá meiri
munur er þó á oliueyðslunni á
hvert aflatonn, en það er vitan-
lega það sem skiptir mestu máli.
Skýringin á þvi er sá aukni tog-
kraftur sem bætt byggingarlag
hefur i för með sér. Að öðru leyti
nægir að benda á nánari skýring-
ar um þetta atriði i fylgiskjalinu.
Enþarsem um er að ræða jafn-
stóran útgjaldalið fyrir þjóöarbú-
ið og oliunotkun fiskiskipanna, þá
er mjög brýnt að leitaö sé allra
leiöa til aö draga úr þessum út-
gjaldalið og leggja i nauðsynlegar
rannsóknir i þvi skyní. Ekki er
hægt að fullyrða, áður en slik
rannsókn hefur farið fram,
hversu mikill árangur kann að
nást. En Sigurður Ingvason hefur
gert sér vonir um að það kynni að
draga úr oliunotkuninni, miðað
við aflann, um 25 - 40%. En jafn-
vel þó að árangurinn yrði eitthvað
minni, þá myndi kostnaðurinn við
rannsóknirnar fást greiddur
margfaldlega til baka.
En auðvitað skiptir það mestu
máli við smiði nýrra skipa, að
fyllsta tillit sé tekið til orkusparn-
aðar við hönnun þeirra. En jafn-
framt þarf að athuga, hvort ekki
kynni að vera hagkvæmt að
breyta einhverjum þeirra skipa
sem þegar eru i flotanum og
verða munu i notkun allmörg ár
áfram. Með nákvæmum tilraun-
um á einu þeirra ætti að vera
hægt að fá visbendingu fyrir
mörg önnur.
Við flutningsmenn þessarar til-
lögu væntum þess að Alþingi sé
sammála okkur um það, að hér sé
um svo stórt mál að ræða að sjálf-
sagt sé að fela rikisstjórninni að
athuga það nákvæmlega, eins og
gert er ráð fyrir með þessari til-
lögu.”
■ Jón Helga-
son.
■ Stefán
Guðmundsson.
■ G uömundur
Bjarnason,
■ Jóhann
Einvarðsson.
Hámarkssekt
verði ein
milljón króna
■ Dómsmálaráðherra hefur lagt
fram frumvarp um breytingu á
hegningarlögunum. Eru
breytingargreinarnar i 54 liðum,
svo að sitthverju þarf að breyta.
Frumvarpið er samið af
hegningarlaganefnd, sem skipuð
var til að endurskoða hegningar-
lög en gerðar hafa verið nokkrar
breytingar i dómsmálaráðuneyt-
inu.
Frumvarpið fjallar um
breytingu á sektarmörkum i 50
greinum hegningarlaganna. Eru
þaö ákvæöi um sektarupphæðir
og sitthvað fleira er varða sektir
vegna brota en ákvæði þessi eru
nú orðin úrelt að mati þeirra er
um fjalla. Auk þess er fjallað um
breytingu á sektarmörkum i 52
öðrum lögum, svonefndum sér-
refsilögum. leinstaka greinum er
einnig lagt til að breytt sé
ákvæðum um refsivist.
1 athugasemdum með frum-
varpinu segir m.a.:
„Refsiákvæði sérrefsilaga eru
frá ýmsum timum. Hafa þau ekki
veriö samræmd og er þvi sist aö
kynja að þau séu sundurleit. Að
visu var gerð tilraun til þessa
meö lögum nr. 14/1948 um hækk-
un fésekta i eldri lögum til sam-
ræmis við visitölu. Lög þessi
virðast eigi hafa verulegt gildi nú
á timum. 1 ýmsum lögum eru
sektamörk svo lág að það hamlar
virkri refsivörslu. Eru sekta-
mörkin viða meö öllu úrelt.
Hegningarlaganefnd hefir
kannað ákvæði sérrefsilaga.
Leiðir sú könnun i ljós, að um það
bil 200 lög utan almennra
hegningarlaga hafa refsiákvæði
að geyma þar sem tilgreind eru
sektarrefsiákvæði i krónutölu og
sum hver mörg ákvæði. Horfið
hefir verið að þvi ráði með þessu
frv. að leggja til breytingar á
sektamörkum i þeim lögum sem
talið er brýnt að lagfæra i fyrsta
áfanga. A næstunni má svo vænta
lagafrumvarps um breytingar á
sektarrefsiákvæðum ýmissa ann-
arra laga. Er raunar eðlilegt að
kanna öörum þræði hvort ekki sé
forsvaranlegt að leggja til afnám
nokkurra refsiákvæða i lögum.
Er það mikilvægt verkefni i ljósi
þeirra strauma i refsirétti sem
lúta aö þvi að draga beri úr
refsiákvæðum (dekriminaliser-
ing)”.
Siðar segir:
„I ýmsum þeirra laga sem hér
eru lagðar til breytingar á eru
ákvæði þess efnis að sektir sam-
kvæmt lögunum renni i bæjarsjóð
sveitarsjóð sýslusjóð eða jafnvel
til uppljóstrarmanns að hluta. Af
hálfu dómsmálaráðuneytisins er
meö frumvarpi þessu lagt til að
slik ákvæði verði felld niður og
sektir renni alfarið i rikissjóö.
Löggæsla er nú kostuð af rikis-
sjóði eingöngu en ekki sameigin-
lega af rikissjóði og sveitarsjóð-
um eins og áður var. Telja verður
þvi niður fallna forsendu þess að
láta sektartekjur renna til
sveitarfélags.
I fyrstu grein nýju laganna seg-
ir: „Eigi má beita hærri fésekt en
einni milljón króna nema heimild
sé til þess i öðrum lögum”.
1 núgildandi lögum er þessi
upphæð 30 millj. kr. og er það átt
viö gamlar kr. I athugasemd
segir að sektarhámark þetta
þurfi að breytast með tiltölulega
stuttu millibili til samræmis við
sveiflur i peningagildi. Hefur
reynst torvelt að finna viðhlitandi
„sektarvisitölu”, sem tengja
mætti sektarákvæðum laga.
OÓ
Jafnrétti í Suður-Afríku
■ Sex þingmenn Alþýðuflokksins
hafa lagt fram þingsályktunartil-
lögu um stofnun landsnefndar til
stuðnings jafnrétti og frelsi i
Suður-Afriku. Er hún svohljóð-
andi:
Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að hafa frumkvæði að
þvi að komið veröi á fót lands-
nefnd til stuönings jafnrétti og
frelsi i Suöur-Afriku. I nefndinni
eigi sæti fulltrúar helstu fjölda-
samtaka i landinu. Nefndin skal
einnig gera tillögur um það
hvernig Islendingar geti best
orðið við tilmælum Allsherjar-
þings Sameinuðu þjóðanna um
refsiaögerðir gegn Suður-Afriku.
Nefndin hafi enn fremur það hlut-
verk að kynna islensku þjóöinni
ástand og þróun mála i Suður-Af-
riku og þær hörmungar sem kyn-
þáttaaöskilnaöarstefna
(Apartheid) stjórnvalda þar
hefurleitt yfir þorra suður-Afriku
þjóöarinnar svo og að kynna og
fræöa um stööu Namibiu og þá
sjálfstæðisbaráttu sem þar er nú
háö gegn ólöglegum yfirráðum
Suöur-Afriku yfir landið.