Tíminn - 16.04.1982, Blaðsíða 7

Föstudagur 16. aprll 1982
!Jl !t«. a. !t '■ n
7
erlent yfírlit
erlendar fréttir
■ Þegar þetta er skrifað er
breski flotinn á fullri ferð suður
eftir Atlantshafi á leið til Falk-
landseyja. Þar hafa um 10 þúsund
argentinskir hermenn búið um
sig og 1800 eyjaskeggjar láta litið
á sér kræla en gæta fjár sins. Al-
exander Haig er búinn aö heim-
sækja London tvisvar og Buenos
Aires einu sinni og er nú kominn
til sins heima aö gefa forseta sin-
um skýrslu, og aftur lagður af
stað til Argentinu.
Bretar hafa sett hafnbann á
Falklandseyjar og þar i hafinu
sveima fjórir kafbátar til að
framfylgja banninu. öryggisráð-
iðhefur ályktað i málinu og Efna-
hagsbandalagið sett viðskipta-
bann á Argentinu.
Breska rikisstjórnin segist ætla
að frelsa eyjarnar og hrekja inn-
rásarliöið á brott og Argentlnu-
menn eru jafnstaðráðnir i að
verja þær.
En hvers vegna öll þessi læti?
Þvi er ekki auðsvarað. Sennilega
er skársta skýringin þjóðarstolt
og á það jafnt við um Breta og
Argentínumenn, sem báðir gera
tilkall til þessa hrjóstruga og veð-
urbarða eyjaklasa.
„Striöið er hátið” skrifar
danskur blaðamaður, sem um
þessar mundir dvelur i Buenos
Aires og reynir að fylgjast með
gangi mála þar i landi. Það er há-
tið og fögnuður á Plasa de Mayo,
þar sem valdaræninginn Leo-
poldo Galtieri stendur á svölum
Casa Rosada og ávarpar þjóð
sina og boðar styrjöld gegn Bret-
um. Manngrúinn á torginu fagnar
hverju oröi sem hanniætur frá sér
fara. Það er sama þótt allt hafi
gengið á afturfótunum I stjórn-
artið Galtieris, hann hefur gefið
landsmönnum steina fyrir brauð,
beitt harðýðgi og hervaldi gegn
þegnunum. En nú er hann sam-
einingartákn Argentinumanna. Á
sinum tima' stóð Perón á svölum
Casa Rosada og boðaði hinn sér-
■ Argéntinskir hermenn eru tilbúnir að mæta breskum landgönguliö-
um á Falklandseyjum.
Sigurvfma
í Argentínu
- en átökin eru f ramundan
stæða argentinska þjóðernis-
sósialisma. Við hlið hans Evita og
þau voru hyllt. Slikir dýrðardag-
ar virðast aftur runnir upp. Það
er engu likara en landsmenn
missi glóruna þegar þeir safnast
saman á Plaza de Mayo og þjóð-
erniskenndin logar innra með
þeim. Spurningunni um hvort
Argentina ætlar i algjört strið
hefur ekki verið svarað, en það
liggur i loftinu. Argentina hefur
fullan hug á aö berjast. Astandið
er næstum eins alvarlegt og þeg-
ar heimsmeistarakeppnin i knatt-
spyrnu fór fram i landinu fyrir
fjórum árum. Heiður ættjarðar-
innar var i veði og það varö að
sigra.
Ein milljón manns fagnar á
Plaza de Mayo. Það er gleymt að
fyrir aðeins tveim vikum böröust
verkamenn i kröfugöngum og
herlögreglan á götum Buenos
Aires. Það er sama manngerðin,
sem á dögum Peróns, „hinn
skyrtulausi fjöldi” sem hyllir
Galtieri. Fyrir skemmstu börðust
þeir við lögreglu hans og hefðu
kastaö tómötum i forsetann hefði
hann vogað sér út á svalir Casa
Rosada.
Á Maitorginu er striöiö enn há-
tið. Þaö er ekki hægt að tapa þvi,
vegna þess aö sigur er þegar unn-
inn. Á Falklandseyjum koma 10
þúsund landgönguliða fallbyssum
sinum fyrir til að verjast gagn-
árás Breta. Þeir hafa miklar
skotfærabirgðir og mat til
margra mánaða, þegar hann
þrýtur er alltaf hægt að éta fé
eyjaskeggja.
í hermálaráðuneytinu eru að-
gerðir undirbúnar og á götum úti
er herinn kominn i undarlegt á-
stand, sem hann hefur ekki notið
árum saman', hann er orðinn vin-
sæll meðal almennings og yljar
sér i tilbeiðslu fjöldans.
Þetta er sami herinn, sem fram
undir þetta hefur dregið þúsundir
og aftur þúsundir manna niður i
pislarklefa, sem fáir eiga aftur-
kvæmt úr. Nú er gleymt, að á s.l.
átta árum hafa 15-20 þúsund
manns horfið og engar spurnir
eru af þeim siðan. Búið er að
gleyma svörtu bilunum sem óku
um án einkennisnúmera á næt-
urnar og söfnuöu fólki saman og
fluttu á vit gleymskunnar.
Fólk sem fyrir skemmstu leit-
aði ættingja sinna og ástvina sem
hurfu sporlaust og báðu herfor-
ingjunum og handbendum þeirra
bölbæna, veifa nú fánum á Plaza
de Mayo og syngja þjóðsönginn
„Hlustið, dauðlegir á hið heilaga
kall”.
Nú er Haig utanrikisráðherra,
vinur beggja, aftur á leið til Arg-
entinu að reyna sættir. Vonandi
tekst honum það, en á götum Bu-
enos Aires eru það álitin landráö,
svo mikið sem aö nefna samn-
ingaumleitanir, og að friðsamleg
lausn sé möguleg.
En hvað býr undir þessum of-
boðslegu fagnaöarlátum og föö-
urlandsást? Kannski ekki annað
en þaö, aö þrúguö og vonsvikin
Oddur Ólafsson
skrifar
þjóð fær þarna útrás. A götunum
er æpt að það sé fagurt aö deyja
fyrir föðurlandið.
Argentinski flotinn er nú i höfn-
um. Yfirmaður i flotanum var
spurður um hvað hann reiknaði
með að gerðist næst. Hann sagði,
að liklega vonuðust Bretar til að
þeir myndu reyna aö brjóta hafn-
bannið og mundu laska eða
sökkva skipi með kafbátum sin-
um, sem væntanlega kæmust
undan. Þannig mundu þeir halda
heiðri sinum.
En það er hvergi nærri vist að
þetta verði gangur mála. Opinber
málgögn i Buenos Aires láta að
þvi liggja að Argentinumenn
verði að skjóta fyrst og að þeir
muni sigra.
Mörg óhugnanleg striö hafa
byrjað á álika heimskulegan hátt
og sá skripaleikur sem nú á sér
staö, þar sem tvö riki deila um
yfirráð tiltölulega þýöingarlausra
landsvæða. Þegar þjóðarsóminn
býður viröast rikisstjórnir reiðu-
búnar að etja hersveitum sinum
út i hvaöa vitleysu sem er, aðeins
til að sýna mátt sinn og gæta heiö-
urs sins.
Sá skripaleikur sem nú er leik-
inn getur endað i ófyrirsjáanleg-
um harmleik, ef ekki tekst að
koma vitinu fyrir aðalleikarana.
Argentísk
herskip
láta úr höfn
■ I gær f engust spurnir
af því að tvö argentínsk
herskip hefðu látið úr
höf n og staðfestu argen-
tínsk hernaðaryf irvöld
síðdegis að svo væri og
myndu nokkur skip
verða á siglingu um sinn
við strendur Argentínu.
Ekki er þó talið að þetta
sé merki um að megin-
f loti landsins sé að láta i
haf og ef ast menn um að
Argentínumenn muni
voga að brjóta 200 milna
bannsvæði það sem
Bretar hafa lýst i kring-
um eyjarnar í Ijósi þess
flotastyrks sem Bretar
ráða yfir. Gæti sigling
skipanna meðfram
ströndinni bent til þess
að þau væru að forðast
að fara nærri bannsvæð-
inu, en milli Argentínu
og Falklandseyja eru
400 milur. Varnarmála-
ráðuneytið breska hefur
sagt að frá því er lýst
var yfir bannsvæði í
kringum eyjarnar, hefði
ekkert meiri háttar her-
skip Argentinumanna
farið um svæðið..
Haig á leið til
Buenos Aires
■ Utanrikisráðherra Banda-
rikjanna, Alexander Haig, er
nú á leið til Buenos Aires i
aðra samningaumleitanaför.
Hann hefur þegar rætt tvisvar
við yfirvöld i London. Segir
Haig að argentinsk yfirvöld
hafi boðið sér til viðræðna i þvi
skyni að ræöa ýmsar sáttatil-
lögur sem hann sjálfur hafi
lagt fyrir. Við brottför sina frá
Washington sagði Haig að
deilan væri erfið úrlausnar og
hættuleg og yrðu báðir aöilar
að sýna sveigjanleika.Sagði
Haig að Bandarikin legðu
áherslu á að gera báðum aðil-
um jafn hátt undir höföi og
lagði hann sérstaka áherslu á
að mótmæla öllum sögusögn-
um um aö Bretar fengju leyni-
legar upplýsingar um
hernaðarmál á S-Atlantshafi
frá Bandarikjunum.
Rauða-kross
fulltrúar til
Falklandseyja
■ Utanrikisráðherra Breta,
mr. Pym, ávarpaði i gær ibúa
Falklandseyja i sérstökum út-
sendingartima, sem BBC ætl-
ar ibúum eyjanna. Sagði hann
aö breska stjórnin gerði allt
sem i hennar valdi stæði til
þess að koma ibúunum til
hjálpar, og ætti það við um
flest lönd Evrópu og sam-
veldisins breska. Hann sagðist
gera sér ljóst að allir helstu
ráðamenn og embættismenn á
eyjunum hefðu verið fluttir
burt þaðan, en að veriö væri
aö reyna aö fá fulltrúa Rauða
krossins senda til eyjanna, til
þess að gegna ýmsum undir-
stöðu þjónustustörfum i þeirra
staö.
til Suður Georgíu
■ Frá Argentinu berast þær Argentinu segja að þetta lið
fregnir að veriö sé að auka skuli staðsett á Suður Georgiu
herstyrk á suðurhluta Falk- og verða kjarni varna Argen-
landseyja. Hernaöaryfirvöld i tínumanna þar.
Laus staða
Lektorsstaða i Islensku fyrir erlenda stúdenta viö heim-
spekideild Háskóla Islands er laus til umsóknar. Lektorn-
um er einkum ætlað að annast kennslu i islensku nútima-
máli.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsækjendur skulu láta fylgja umsókn sinni rækilega
skýrslu um visindastörf sin, ritsmiðar og rannsóknir svo
og námsferil sinn og störf.
Umsóknir skulu hafa borist menntamálaráðuneytinu,
Hverfisgötu 6, 101 Reykjavik, fyrir 7. mai n.k.
Menntamálaráöuneytið, 7. april 1982.