Tíminn - 07.05.1982, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 7. mai 1982
9biú$m
Utqefandi: Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastióri: Gisii Sigurösson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiöslustjóri: Siguröur Brynjólfs-
son. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi:
Oddur V. Olafsson. Fréttastjóri: Páll Magnússon. Umsjónarmaöur Helgar-Tim-
ans: lllugi Jökulsson. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir, Atli Magnússon, Bjarghild-
ur Stefánsdóttir, Egill Helgason, Friörik Indriöason, Heiöur Helgadóttir, Jónas
Guðmundsson, Kristinn Hallgrimsson, Kristin Leifsdóttir, Ragnar Orn Pétursson
(iþróttir), Sigurjón Valdimarsson, Skafti Jónsson. utlitsteiknun: Gunnar Trausti
Guðbjörnsson. Ljósmyndir: Guöjón Einarsson, Guðjón Róbert Agústsson, Elin
Ellertsdóttir. Myndasafn: Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson,
Kristin Þorbjarnardóttir, Maria Anna Þorsteinsdóttir.
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar: Siöumúla 15, Reykjavik. Simi: 84300. Aug-
lýsingasimi: 18300. Kvöldsimar: 86387, 86392. — Verð í lausasölu 7.00, en 9.00 um
helgar. Askriftargjald á mánuði: kr. 110.00. — Prentun: Blaöaprent hf.
Lesendabréfið
f rá Albert
■ Dagblaðið & Visir skiptir aðsendu efni i tvo
flokka. Þær greinar, sem blaðið telur veigameiri,
birtir það yfirleitt i sömu opnu og forustugrein
þess. Það aðsenda efni, sem er léttvægara og oft-
ast er skrifað meira i spaugi en alvöru, birtir það
á svonefndri lesendasiðu.
Undantekningarlaust birtir blaðið það efni,
sem þvi berst frá virðingarmönnum á áberandi
stað hjá forustugrein blaðsins. Blaðið vill þannig
augiýsa, að þekktir menn sækist eftir að skrifa i
það.
Það hlaut þvi að vekja nokkra athygli, þegar
grein eftir Albert Guðmundsson, alþingismann
og borgarfulltrúa, var birt á lesendasiðu blaðsins
siðastliðinn miðvikudag. Vafalitið hefur þetta
ekki verið ákveðið af ritstjórum blaðsins, sem
ekki munu vilja setja Albert á óæðri bekk. Ástæð-
an getur ekki verið önnur en sú, að þetta hafi ver-
ið ósk Alberts sjálfs og hann hafi með þessu viljað
árétta, að grein hans yrði ekki tekin of hátiðlega,
frekar en flest önnur lesendabréf.
Þetta skýrist lika til fulls, ef menn lesa grein-
ina. Efni hennar er að mæla með Davið Oddssyni
sem borgarstjóraefni. Enn betur skýrist þetta,
þegar kemur að höfuðástæðunni, sem Albert fær-
ir fyrir þvi að hann styður Davið. Hún er þessi:
„Samstarf okkar Daviðs hefur ávallt verið
gott. Á reynslu minni af þvi góða samstarfi
byggði ég þá tillögu mina, að Davið Oddsson yrði
staðfestur i það forustuhlutverk, sem hann hefur
nú einróma verið valinn að gegna.”
Þótt Albert sé mörgum góðum kostum búinn,
hefur hann ekki verið talinn sérlega spaugsamur.
Hér tekst honum þó betur en nokkurri Matthildi.
Það er kunnara en rekja þurfi, að siðustu áratug-
ina hefur ekki verið meiri og dýpri ágreiningur
milli tveggja manna i borgarráði og borgarstjórn
en þeirra Alberts og Daviðs. Engar likur eru til,
að það muni breytast. Þeirri staðreynd getur Al-
bert ekki leynt, þótt hann gripi til spaugsemi og
öfugmæla.
Sagt hefur verið, að oft felist dulinn sannleikur
að baki öfugmælum. óneitanlega hlýtur það að
vekja athygli, að Albert skuli sérstaklega mæla
með Davið vegna góðrar samvinnu! Einu sinni
var kveðið, að i sérhverri afsökun ásökun var.
En vissulega var það skynsamlega ráðið af Al-
bert að birta þessa grein sina á lesendasiðu. Auð-
sjáanlega hefur verið hart að honum lagt að birta
meðmæli með Davið. Davið þarf á öllu að halda,
þvi að innan Sjálfstæðisflokksins rikir sú skoðun,
að flokkurinn hafi mörgum mönnum hæfari á að
skipa sem borgarstjóraefni. Albert hefur látið
undan þrýstingnum, en skipar jafnframt með-
mælum sinum á bekk með spaugi og slúðri á les-
endasiðum Dagblaðsins & Visis.
Þvi má svo bæta við, að Albert hefur oft látið
falla viðurkenningarorð um Egil Skúla Ingi-
bergsson sem borgarstjóra. Þau ummæli hafa
verið sögð i fullri alvöru. Þ .Þ.
Wímm
á vettvangi dagsins: ' B
Kjaramálin eru f
megnustu óreidu
— ræða Kristjáns Thorlacíus, formanns
Bandalags starfsmanna ríkis og bæja,
á útifundinum á Lækjartorgi 1. maí
■ Kjaramál launafólks i landi
voru eru i megnustu óreiðu. Þró-
un f þessa 4tt á sér langan aðdrag-
anda.
Samtök atvinnurekenda og for-
svarsmenn rikisvaldsins hafa um
langa hrið svo til enga aðra stefnu
haft i launamálum en að halda
launakjörum niðri eins og þeir
hafa getað.
Allt hefur verið látið reka á
reiðanum i þessum þýðingar-
miklu málum fyrir einstaklinga
og fyrir þjóðfélagið i heild.
Þetta leiðir svo til stórátaka á
vinnumarkaðinum á nokkurra
ára fresti, þegar allt er komið i
óefni.
Á siðasta ári fóru fram viðtæk-
ar kjararannsóknir hér á landi.
Niðurstöður þeirra rannsókna eru
i stórum dráttum þessar:
Atvinnurekendum hefur tekist
að halda samningsbundnum
launum svo lágum, að einstakir
atvinnurekendur hafa orðið að
greiða mun hærri laun fil þeira,
sem þeir vilja halda i starfi.
Skýrslur kjararannsóknar-
nefndar staðfesta, að yfir 50%
starfsmanna h já öðrum en riki og
sveitarfélögum fá yfirborganir,
en 35% eru i ákvæðis- eða bónus-
vinnu.
Vegna þessara yfirborgana
skapast óviðunandi misræmi i
launakjörum. Eftir sitja með lak-
ari kjör ýmsir lægst launuðu
starfshóparnir i Alþýðusamband-
inu og opinberir starfsmenn.
Loks verður verst setti hópur-
inn i þjóðfélaginu útundan vegna
þessara vinnubragða atvinnurek-
enda og rikisvalds. Það er aldr-
aða fólkið, sem fær ellilifeyri, en
sá lifeyrir er miðaður við samn-
ingsbundin laun.
Afleiðingarnar af þeim starfs-
aðferðum atvinnurekendasam-
takanna, sem rikisvaldið hefur
stutt, að neita að semja um
launahækkanir, sem siðan eru
mjög almennt greiddar i raun, er
að stéttarfélögin hljóta að verða
áhrifaminni i kjarabaráttunni
með hverju árinu, sem liður.
Astandið færist á þennan hátt i
auknum mæli i það horf, sem var
fyrir stofnun verkalýðsfélaga, að
hver einstaklingur semji fyrir
sig.
Það kann að blekkja menn, að á
meðan atvinnuástandið er gott,
þá ná margir einstaklingar betri
kjörum á þennan hátt, þó fjöl-
mennir þjóðfélagshópar, þar á
meðal þeir verst settu, liði fyrir
það.
Og, ef atvinna minnkar mun
margur vakna upp við vondan
draum, og þá munu menn þvi
miður standa berskjaldaðir við
þessar aðstæður.
Það er staðreynd að kaupmátt-
ur samningsbundins dagvinnu-
kaups hefur minnkað á undan-
förnum árum. Varnarbarátta
samtaka launafólks hefur ekki
megnað að halda kaupmættinum
óskertum.
Þvi valda ákvæði i lögum, sem
skerða kaupgjaldsvisitöluna.
Samkvæmt nýbirtum tölum
þjóðhagsstofnunar hefur kaup-
máttur launa opinberra starfs-
manna rýrnað um 12 - 13% siðan
1979.
Hvað sem öðru liður þá hefur
Um samanburð á
tveimur Ijódum
— nokkrar athugasemdir við grein Hauks
Harðarsonar íTímanum 29. apríl s.l.
eftir Heimi Má
■ Það er í sjálfu sér ánægjulegt
að sjá i grein aö skáldin eru sett I
samband við þjóðarsálina, ég helt
nefnilega að nú læsi enginn skáld-
in lengur, svona önnur en þessi
gömlu góðu. En það er á réttum
stað sem þessi annars gamla
kennd gerði vart við sig á ný.
Nefnilega i málgagni bænda, sem
fyrr á öldum dunduöu sér viö að
yrkja sér til ánægju og sefjunar.
Oft voru þetta menn sem alls
kostar voru ekki ánægðir með
hlutverk sitt i tilverunni og svona
með mannlifiö i heild. Sum þess-
ara ágætu náttskálda hafa svo
verið bundin i' skinn, löngu eftir
dauða sinn.
í grein sinni tekur Haukur tvö
ljóð til umfjöllunar. Annað tvö-
hundruö ára gamalt eftir séra
Björn Halldórsson i Sauðlauks-
dal. Hauki Ijáðist hins vegar að
geta þess eftir hvern hitt Ijóðið
var, en gat þess aöeins að það
væri eftir eitt af. Dkkar ungu skáld
um. Það er greinilegt fyrir hvoru
skáldinu hann ber meiri viröingu,
og fellur þar i sömu gryfjuna og
forfeður hans sem ekkert vildu
með lifandi skáld hafa aðeins
dauö, sem helst höföu drepist úr
hungri og ekki skaðaði að þau
hefðu verið beitt svolitlu harð-
ræði.
Hvað skáld varðar hefur mör-
landinn ekkert breyst. Landið er
fullt af skáldum. Arlega eru gefii-
ar Ut af höfundum sjálfum tugir
bóka, sem bókaútgáfurnar,
skjöldur islenskra bókmennta vill
ekki gefa Ut. Enginn þarf að
segja mér að þar séu allt léleg
skáld á ferðinni, sum þeirra jafn-
vel betri en þau sem Utgáfurnar
flagga. En þaö er sama sagan,
þetta með lifandi skáld og dauð.
Það er við hæfi að rifja upp
hvernig landinn fór með nóbels-
skáldiö okkar, áður en hann fékk
verölaunin og draga siðan ein-
hvern lærdóm af þvi, en vera ekki
alla tið aö fálma i endalausu
myrkri fordóma, þröngsýni og
jafnvel heimsku.
En það var ekki meiningin að
ræða hér um bókmenntasmekk
eins né annars né meðferðina á
Islenskum skáldum i gegnum tið-
ina. Heldur þær forsendur sem
Haukur gefur sér til aö taka þessi
tvö ljóö til umfjöllunar.
Skáld eru ekki spámenn, og ég
held að ekkert skáld setji sig I
þann sess. Aftur á móti eru skáld-
in spegilmynd þess samfélags
sem þau lifa i. Og hverju lýsir svo
ljóö unga skáldsins? Vonleysiog