Tíminn - 16.05.1982, Blaðsíða 9

Sunnudagur 16. mai 1982
Staðan 1 st) ornmálunum
og kosningahorfurnar
■ Egill Skúli Ingibergsson borgarstjóri aö flytja ræöu á fundi Framsóknanélaganna.
Staða ríkis-
stjórnarinnar
■ Alþingi lauk störfum aö
þessu sinni nokkru fyrr en
venjulega. Astæöan var m.a. sú,
aö þingmenn vildu geta tekiö
þátt i kosningabaráttunni I kjör-
dæmum sinum I sambandi viö
sveitar- og bæjarstjórnarkosn-
ingarnar.
Stytting þinghaldsins átti þátt
i þvi, að vinnubrögð fóru nokkuð
úrskeiðis síðustu vikurnar.
St jórnaran dstæðingar fög nuöu
þessu og töldu þetta merki um
veikleika rikisstjómarinnar og
ósamkomulag innan hennar.
Allt ley stist það, sem máli skipti
þó farsællega. Þetta veikti rik-
isstjórnina um skeið, en að lok-
um stóð hún styrkari eftir en áð-
ur, þegar höfuðmálin voru leyst.
Stærsta og vandasamasta mál
þingsins að þessu sinni, var
vafalaust röðun virkjunarfram-
kvæmda. Þar toguðust á marg-
víslegir og ólikir hagsmunir,
svo að mikil hætta gat verið á,
að flokksbönd rofnuðu, eins og f
steinullarmálinu. Að lokum
tókst þó að ná samkomulagi,
sem allir flokkar stóðu aö.
Framtlðarstefnan I þessu mikla
máli hefur þvl verið varanlega
ákveðin.
Það er ekki ósennilegt að sið-
ar meir eigi þetta eftir að verða
talinn sögulegur atburður og
vegna hans verði þinginu 1981 -
1982 skipaö Iröð merkari þinga.
Óneitanlega styrkir það stöðu
rikisstjórnarinnar, að þetta mál
skuli leyst.
Stjórnin og
kosningarnar
Eins og oft i sambandi viö rlk-
isstjórnir eru nú getgátur um
hversu lengi stjórnarsamstarfiö
muni haldast.
Sumir gizka á, að úrslit sveit-
ar- og bæjarstjo'rnarkosning-
anna muni hafa áhrif á það.
Slikt er þó ólíklegt, þar sem úr-
shtin munu ekki leiða I ljós,
hver afstaöan til rikisstjórnar-
innar er.
Stjornarsinnar i Sjálfstæðis-
flokknum munu viða kjósa flokk
sinn i sveitar- og bæjarstjórnar-
kosningunum, þótt annað gæti
gerzt I þingkosningum. Kvenna-
listana I Reykjavík og á Akur-
eyri munu bæði kjósa stjómar-
sinnar og stjómarandstæðing-
ar. Auk þessa er skipting milli
flokka i sveitarstjórnar- og bæj-
arstjórnarkosningum oft önnur
en I þingkosningum.
Hitt getur valdið stjórnar-
samstarfinu vandkvæðum, aö
ný og ný vandamál hrúgast nú
upp, eins og minnkandi þorsk-
afli, til viðbótar við samdrátt
loðnuveiðanna. Það getur því
orðið erfiðara aö stjórna.
Ef rétt væri, ætti það þó að
knýja menn til betra samstarfs
og jafnvel til aukins skilnings og
nokkurrar þátttöku stjórnar-
andstöðunnar, likt og I orkumál-
unum.
Vinnubrögð til
fyrirmyndar
Margt hefur veriö rætt og rit-
aö um, að vinnubrögð fari
versnandiá Alþingi. Talsvert er
til i þvi. Þess vegna er ánægju-
legtaðgeta bentá, þegar stefnir
I aðra átt. Afgreiðsla þingsins á
lögunum um kisilmálmverk-
smiðju á Reyðarfirði veröur
vonandi upphaf nýrra og bættra
vinnubragða á Alþingi.
Hingaö til hefur þaö veriö
venja, að Alþingi veitti rikis-
stjórnum heimildirúti bláinn til
stofnunar fyrirtækja eða þátt-
töku I þeim, án þess að nægilega
væri ljóst hvernig þessar heim-
ildir yrðu notaöar. Iönaöarráð-
herra veröur vart sakfelldur
fyrir það, þótt hann fylgdi þess-
ari venju, þegar hann lagði
frumvarpið um verksmiðjuna
fyrir Alþingi.Hann fór þar islóð
fyrirrennara.'
Alþingi gazt hins vegar ekki
lengur að þessum vinnubrögð-
um. Samkomulag náöist um að
gera þá meginbreytingu á
frumvarpinu, að stofnað yrði fé-
lag, sem ynni aö nánari undir-
búningi málsins, og tillögur þess
yrðu sfðan lagöar fyrir Alþingi.
Það ætti þvi aö mega vænta
þess, að þetta mál verði búið að
fá miklu betri athugun og undir-
búning, þegar f jallað verður um
framhald þess á næsta Alþingi.
Álmálið
Nokkuð var rætt á Alþingi i
þinglokin um viðræður rikis-
stjo'rnarinnar og svissneska ál-
hringsins. Þær hafa dregizt allt-
of mikið á langinn og valda þvi
ýmsar ástæður, m.a. deila um
meint brot á álsamningnum.
1 umræðum á Alþingi benti
Steingrimur Hermannsson
sjávarútvegsráðherra á þá
meðferðþessara mála,sem ætti
aðgeta stuðlaöað skjótri lausn,
enda er rikisstjórnin sammála
um þessa málsmeðferð.
Hún er sú, að deilunni um
meintbrot á samningnum, verði
samkvæmt þessu visað til gerð-
ardóms, en viðræður þegar
hafnar um hækkun raforku-
verösins og aðrar breytingar á
samningnum, sem orönar eru
óhjákvæmilegar. Inn i þetta
gætu komið viöræður um eign-
araðild Islendinga aö fyrirtæk-
inu, stækkun þess o.s.frv., en
eignaraöild mun vart æskileg,
án stækkunar á þvi'.
Hér I blaðinu hefur þvi áður
verið haldið fram, að nauðsyn-
legt sé að koma á sem viðtæk-
astri samstöðu innanlands um
þetta mál. Þaö þarf að sækja
það á svipuöum grundvelli og
landhelgismálið, þar sem lögö
var mikil áherzla á samstöðu
stjórnmálaflokkanna, án tillits
til rikisstjórnaraöildar. Iðnað-
armálaráðherra hefur þegar
stigiö spor I þessa átt með skip-
un sérstakrar nefndar. Þetta
starf þarf að auka.
Kosningahorfur
Kosningabaráttan er nú kom-
in i fullan gang um allt land.
Frá Framsóknarmönnum ut-
an höfuðborgarinnar berast yf-
irleitt þær fréttir, aö þeir geri
sér góðar vonir um aukið fylgi.
Annað væriekki heldur eðlilegt.
Framsóknarmenn munu hafa
tekiö þátt i stjórn fleiri bæjar-
og sveitarfélaga en nokkur
flokkur annar og skilaö góðu
starfi I þágu þeirra. Þeir hafa
öðru fremur mótað þá stjómar-
stefnu, sem á undangengnum
áratug hefúr tryggt næga at-
vinnu og miklar framkvæmdir
um land allt.
Þess vegna er eðlilegt, að
Framsóknarmenn séu bjartsýn-
ir. Þeir hafa innt gott starf af
höndum á kjörtimabilinu, sem
er að ljúka. Til viöbótar tefla
þeir nú fram bæði reyndu fólki
og nýju liði, sem góðs er af að
vænta.
Spádómurinn um
Karl Marx
A þessu kjörtimabili hefur
Framsóknarflokkurinn tekið
þátt I stjórn Reykjavíkurborgar
ifyrsta sinn.Hann hefurátt sinn
þátt I þvi, aö umskiptin hafa
orðið mikil. Fólksflótti úr
Reykjavik hefur stöðvast. Sama
gildir einnig um brottflutning
fyrirtækja úr borginni. Bæjar-
útgerðin hefur veriö stórlega
efld og styrkt. Fjárhagur borg-
arinnar hefur verið bættur.
Þannigmætti áfram telja. Höf-
uöborgin er nú óneitanlega bet-
ur stödd en fyrir fjórum árum.
íhaldið dró upp ýmsar grýlu-
myndir fyrir sfðustu borgar-
stjómarkosningar, sem áttu að
sýna hin hörmulegu örlög, sem
biöu borgarinnar, ef ihaldið
missti völdin. Meðal annars
hrópaði Morgunblaöið, að þá
yrði Karl Marx borgarstjóri i
Reykjavlk.
Reykvikingar geta nú gert sér
grein fyrir þvi, hvernig sú spá'
hefúr rætzt. Þeir hafa siðustu
fjögur árin haft borgarstjóra,
Egil Skúla Ingibergsson, sem
hefúr sinnt þvi starfi betur en
gerthefur verið um langt skeiö.
Þeim er þvi auðvelt að velja
milli hansog Daviðs Oddssonar.
Skýr stefnumál
Vegna þess starfs, sem Fram-
sóknarmenn hafa unnið i stjórn
Reykjavikur siðustu fjögur ár-
in, jafnt i borgarstjórn og nefnd-
um, láta þeir hrakspádóma
andstæöinganna sig litlu skipta
eða skoðanakannanir, sem eiga
aðstyöja þá. Framsóknarmenn
eru sliku ekki óvanir.
Það er lika ótvirætt, aö Fram-
sóknarflokkurinn hefur verið i
sókn i Reykjavik siöustu vikur.
Sitthvaö veldur þessu, en þó
fyrst og fremst, að hann hefur
sett fram skýr og hnitmiöuð
stefnumál.
Þessi stefnumál eru næg at-
vinna, lækkun fasteignaskatta,
rikiö taki við rekstri Borgar-
spitalans, dagvistarheimilum
verði fjölgað, efnt veröi til skoð-
anakannana um meiri háttar
borgarmál og Egill Skúli Ingi-
bergsson verði áfram borgar-
stjóri.
Venjan er, að flokkarnir birti
fyrir kosningar la ngar og loönar
stefnuskrár um flest milli him-
ins og jaröar. Þessum vinnu-
brögöum hefur Framsóknar-
flokkurinn hafnaö. Hann nefnir
höfuðmálin, sem verði látin
ganga fyrir öðrum.
Það sýnirbezt, aö þessi stefna
Framsóknarflokksins hefur
fengiö hljómgrunn, að Morgun-
blaðiö hamast nú sérstaklega
gegn honum. 1 þvi sambandi
vekur það þo mesta athygli, að
Mbl. segir flokkinn vera aö ein-
angra sig meö þvi að berjast
fyrir lækkun fasteignaskatta. Af
þvimá bezt ráða, hvort mikiö sé
að marka skattalækkunarloforð
Sjálfstæðisflokksins.
Davíð
Skoðanakönnun Dagblaðsins
& Visis spáöi Sjálfstæðisflokkn-
um miklum sigri. Samt veröa
leiðtogar hans taugaveiklaöri
með hverjum degi.
Sjálfstaeðismaður nokkur var
nýlega spuröur að því, hvort
hann teldi flokk sinn ekki sigur-
vissan. Hann svaraði svona og
svona. Hann var þá inntur eftir
þvi hvers vegna hann væri
svona óviss. Davið, svaraöi
hann.
Satt er það, að það hefur
gengiö illa aö fá Reykvikinga til
að trúa þvi, að Davið Oddsson
væri hið rétta borgarstjöraefni,
þótt óneitanlega sé hann hæfur á
ýmsum sviöum, t.d. efni I leik-
ritaskáld og leiksviðsstjóra.
Þaö er af þessum ástæðum,
sem Sjálfstæöisflokkurinn er
farinn aö hampa þeim Albert
Guðmundssyni og Gunnari
Thoroddsen meira en nokkrum
öðrum. Helzt er þeim nú treyst
til þess að afla Daviö- fylgis. A
öðru áttu menn von.
Hitt skilja menn, að Geir
Hallgrimsson er hafður i felum.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri , skrifar