Tíminn - 16.05.1982, Blaðsíða 23

Sunnudagur 16. mai 1982
á bókamarkaði
TEN DAYS 0
THATSHOOK
THEWORLD
JOHHREED
THEMAMWHOSEUFB
AMO STUHY tNSFHlED
THEFU.M
REDS
John Reed:
Ten Days That Shook the
World
Penguin 1982
■ Meira um John Reed. NU
rjúka menn upp til handa og
fóta og endurprenta hálf-
gleymd verk hans. Reed kvaö
vera eini Bandarikjamaöur-
inn sem hefur oröiö þess heiö-
urs aönjótandi aö vera jarö-
settur meöal annarra hetja
verkalýösins á Rauöa torginu í
Kreml. Enda var hann mikill
vinur byltingarinnar og fágæt-
ur áróöursmaöur, eins og
þessi bók hans „Tiu dagar
sem skóku heiminn” ber vott
um. Reed var striösfréttarit-
ari í Evrópu 1917 og komst
þaöan til RUsslands þar sem
hann fylgdist meö byltingunni
I nóvember 1917 meö miklum
fögnuöi og kynntist helstu leiö-
togum hennar — Lenin,
Trotski, Kamenév og Sinonév
svo fáeinir séu taldir. Og jafn-
óöum skrifaöi hann þessa á-
hrifamiklu bók um þá miklu
sögu sem var að gerast fyrir
framan nefið á honum. Þetta
er ekki hlutlæg íysing, langt i
frá, heldur frásögn manns
sem hrifst með i rás atburö-
anna.sanntrUaðs kommUnista
sem um leið er frábærlega
glöggskyggn og ágætlega vel
skrifandi. 1920 sneri John
Reed af tur til Rússlands og dó
þar Ur taugaveiki.
Reay Tannahill:
Sex in History
Abacus 1981
■ HUn hefur soldiö skritin á-
hugamálReay þessi Tannahill
og þó ekki alveg óskemmtileg.
Fyrir nokkrum árum skrifaöi
hún mikla bók um mat i
mannkynssögunni, og hér
reynir hUn aftur bö fjalla um
tengsl annarrar nauðþurftar
mannsins viö söguna — nefni-
lega kynlifsins. Efniö er aö
sjálfsögöu óhemju viöamikið
og heimildir viða gloppóttar
þannig aö bókin veröur óhjá-
kvæmilega ærið yfirborðs-
kennd á köflum. En þó er
furöa hversu miklu efni
Tannahill hefur dregiö aö sér
og tekist aö raöa saman i heil-
lega bók. Og þar sem þetta er
strangfræöilegbók er þaö ekki
einvöröungu kynlifiö sem er i
brennidepli heldur miklu
fremur hvernig viöhorfin til
þess birtast í ýmsum greinum
— listum, byggingarlist, bók-
menntum, trU, læknislist og
vfeindum. Hér má lesa um
þróun kynlifsmála allt frá for-
sögulegum tima, frá rnóður-
legssamfélögumog fjölkvæni
fram á kven- og kynlífsbylt-
inguvorra daga. Sjálfum þyk-
ir mér þó mest variö í kaflann
um Viktoriutimann og tví-
skinnung hans, enda afkára-
leg viöhorf hans til kynferðis-
mála I senn brosleg og sorg-
leg. Um hann mætti i raun
skrifa heila bók á stærö viö
þessa. En sem ágrip er þessi
bók bæöi fræðandi og fjörleg.
ú
- : 1 '
;:::: : ;; :■ : : :
Mark Twain:
The Adventures of Huckle-
berry Finn.
Bantam Classics 1981
■ Stikkilsberja-Finnur var aö
sögn mikil uppáhaldsbók T.S.
Eliotog hann skrifaði vlst eitt-
hvaö á þá leiö aö Finnur væri
einnaf hinum miklu karakter-
um heimsbókmenntanna, ein
af þeim sögupersónum sem
hefur vaxiö bók sinni yfir höf-
uö og eignast sjálfstætt líf sem
einskonar táknmyndum vissa
mannlega eiginleika ásamt til
dæmis Fást, Hamlet og Odd-
yseifi. Allavega er leitun á
skemmtilegri bók. NU hefur
hún I áratugi verið lesin hér á
landi I íslenskri þýöingu, en
þaö veröur aö segjast eins og
er aö Stikkilsberja-Finnur er
ekki nema skugginn af sjálf-
um sér f þýöingu, islenskan á
sér engar hliðstæöur við þann
drengjatalsmáta eöa negra-
talsmáta sem Mark Twain
leggur persónum sfnum I
munn á svo kostulegan hátt.
Vestan hafs eru menn alltaf aö
velta fyrir sér hver sé „The
Great American Novel”,fyrir
mina parta eru Ævintýri
Stikkilsberja-Finns ekki óálit-
legastikandidatinn. Og þaö er
mikill misskilningur aö hún sé
eingöngu strákabók.
Robert A. Rosenstone:
Romantic Revolutionary
Penguin 1982
■ Það gat vlst tæpast fariö
vel þegar Hollywood loks i-
klæddist bleikum litum sóslal-
isma og verkalýöshreyfingar,
aöeins þrjátiu árum eftir
endalok McCarthy-tímans. Að
minnsta kosti fær kvikmynd
Warrens Bettys, „Reds” ákaf-
lega slæma dóma I Evrópu þar
sem menn vita sinu viti um
kommúnismann. Kvikmyndin
sú byggir á brotum Ur ævi
bandariska sóslalistans John
Reedenhér er nýlega ævisaga
hans og tækifæri til að kynnast
þessum undramanni án allrar
Hollywood-glýju. Og þaö er
velþess viröi, þvl svona menn
fæöast ekki á okkar timum.
Hann var rithöfundur og
blaöamaöur aö atvinnu, var
fréttaritari í Mexikó á tíma
Pancho Villa og reið meö
sveitum hans, tók þátt I verka-
lýösbaráttu f Bandarikjunum,
talaöi máli byltingarinnar,
skipulagöi verkf öll og var einn
af stofnendum bandarlska
kommúnistaflokksins. En þó
mun hans lengst veröa minnst
fyrir afskipti sin af rússnesku
' byltingunni. I kvikmyndinni
mun vera lögö mikil áhersla á
elskhugann Reed og jú, hann
elskaöi LUIsu Bryant, bylting-
ar- og kvenréttindakonu og
hann þekkti og starfaði meö
leikskáldinu Eugene O’NeiU
hinni óþreytandi baráttukonu
Emmu Goldman — og þá eru
aöeins fáeinar nafnkunnar
persónur sem komu viö sögu
hans taldar.
■ Bækurnar hér aö ofan eru fengnar hjá Bókabúö Máls og
menningar. Tekiö skal fram aö hér er um kynningar aö ræöa en
öngva ritdóma.
Bifröst, sumarheimili
allrar fjölskyldunnar
ORLOFSTIMAR SUMARIÐ 82
2ja manna herbergi
4 iaga orlQf I
“• 1!
795.
<195.-

” orlof 1.550,-
2: 9- ” orlof 1.550.- j
ft—16. ” orlof 1.550.-1P
16r— 23. ” orlof 1.550.-1
Aðstaða. Á 2ja manna herb. með handlaug og
útvarpi. Bókasafn, verslun og setustofa. Sturtur,
gufubað og íþróttasalur. Stutt í sund. Dagblöð
og sími. Rómuð náttúrufegurð.
Fæði. Stakar máltíðir eða afsláttar matarkort,
hálft eða fullt fæði. Sjálfsafgreiðsla.
Börn. Frítt fæði með gistingu fyrir börn orlofsgesta
til 8 ára aldurs. Matur á hálfvirði ifyrir 8—12 ára.
Matur og kaffi. Fyrir einstaklinga, starfshópa,
fjölskyldufagnaði og hópferðir.
Pantið með fyrirvara.
Ráðstefnur — fundir — námskeið. Fyrir allt að
90 manns. Leitið upplýsinga og verðtilboða.
ISLENSKUR
ORLOFSSTA
Pantanir og upplýsingar. 93-7500 Bifröst. Ollum opinn!
;ii|
I

St7nichael

- ^ _
Sumartískan frá
Marks & Spencer
er komin í kaupfélagið
SKAUPFÉLAGIÐ
l i \_______ ■