Tíminn - 30.05.1982, Blaðsíða 10

Sunnudagur 30. mal 1982
bergmál
■ Meö þessari makalausu til-
kynningu, sem barst fjölmiölum á
fimmtudagskvöldiö, tók Ragnar
Arnalds af skariö um þaö hvaöa
veigar almenningur i þessu landi
mætti hafa á boröum sinum um
hvitasunnuhelgina. Ragnar sagöi
okkur lika i hverju mætti skála til
aö samfagna hundruöum nýstúd-
enta þessa helgi, og Ragnar sagði
okkur lika aö viö mættum ekki
hafa borðvin meö veislumatnum
um kvöldiö. Vei þeim sem höföu
hugsaö sér aö efna til mann-
fagnaöa i sambandi við brúö-
kaup, stórafmæli eöa þvi um likt.
t fyrrakvöld hringdi hingað á
blaöiö kona nokkur og spuröi i
forundran hvort það gæti virki-
lega veriö aö ráöherra heföi leyfi
til aö deila og drottna meö þess-
um hætti. Umrædd kona sagöist
eiga von á uppkomnum börnum
sinum frá Frakklandi um þessa
helgi eftir langa dvöl ytra, og
ætlunin hefði veriö aö skála fyrir
heimkomunni og boröa siöan góö-
an mat meö tilheyrandi vini. Nú
heföi hins vegar komiö tilskipun
frá einhverjum ráöherra um aö
hún mætti ekki fagna heimkomu
barna sinna meö þessum hætti.
Viö gátum fáu svaraö þessari
ágætu konu.en vörpum spuming-
unni áfram: Hvaöan kemur ráö-
herra, i þvi sem viö köllum lýö-
ræöisþjóðfélagi, vald til aö
stjórna neysluvenjum fólks meö
þessum hætti? Meö hverjum
hætti telur Ragnar Arnalds sig
þess umkominn aö segja fólki
hvaö þaö má bera á borö og hvað
ekki? Heldur sami Ragnar aö
FJÁRMÁLARÁÐUNEVTIÐ
ARNARHVOLI, REYKJAVlK
Til dagblaða og
fréttastofa Fréttatilkynning
Me4 hlifisjón af eindregnum tilmælum sem borist
hafa frá æskulýisráði og áfengisvarnaráði hefur
verið ákveðið að útsölur Á.T.V.R. verði lokaðar á
morgun, föstudaginn 28. maí 1982.
F j á rmálarctðúney ti ö-f ' 2 7 . maí 1982.
I ■
ir þá sem hafa þörf fyrir aö koma
saman og hrósa sér af þvi að vera
svo miklu betur úr garði geröir en
bévuö drykkjusvinin, — sem sé
khkur til innbyröis aödáunar. Sú
tilhneiging að heimta i sifellu boð
og bönn er einkennandi fyrir upp-
gjöf þeirra hreyfinga sem ekkert
verður ágengt meö öörum hætti.
Ef ekki kæmu til örvæntingaröp
þessara fyrirbæra meö jöfnu
millibili þá myndi enginn vita aö
þau væru til, og þá væri jú ekkert
gaman, eða hvað?
Eina raunhæfa starfiö gegn
þeim vandamálum sem hljötast
af ofneyslu áfengis er unnið af
frjálsum samtökum þeirra, sem
sjálfir hafa komist að raunum aö
þeir tilheyra þeim hópi manna
sem ekki þolir áfengisneyslu.
Raunar eru lika I þessum sam-
tökum fólk, sem sjáíft á ekki við
áfengisvandamál aö striöa, en
hefur engu aö siöur áhuga á þeim
málum. Samtök af þessu tagi eru
alls góös makleg.
Aö lokum þetta: Mér er fylli-
lega ljóst aö ýmiskonar vandræöi
og leiöindi hljótast oft af þvi aö
fólk drekkur of mikiö áfengi, —
ekki sist um þá helgi sem nú fer i
hönd og gegn þessu er sjálfsagt að
berjast. Þaö er jafn ljóst aö boö
og bönn einhvers ráðherra leysa
ekkiþessivandamál, og þaufélög
og stofnanir sem heimta slikar
aögeröir eru einungis aö lýsa yfir
uppgjöf sinni. Þegar svo uppgjöf
þessara stofnana og samtaka hef-
ur í fö r m eö sér aö f jöldi manns er
sviptur sjálfsögöum mannrétt-
indum þá eru alvarlegir hlutir á
Hvað halda mennirnir að þeir sén?
hann hafi veriö kosinn á þing og
skipaöur ráöherra til þess að
segja fólki aö drekka kók en ekki
rauðvin meö hátiöarmatnum?
Finnst Ragnari hann hafa umboð
frá þjóöinni tilaö banna fólki aö
samfagna nýstúdentum með þvi
aöskála viö þá i kampavini? Eöa
er maöurinn oröinn svo staur-
blindur af valdahroka aö hann sér
ekki hvers konar ofriki er hér á
feröinni?
Svona mætti lengi spyrja, en ég
þykist vita aö hvergi annars staö-
ar á vesturlöndum, og jafnvel
þótt viöar væri leitað, myndi ráð-
herra voga sér aö taka slika og
þvllika ákvörðun. Skömm Ragn-
ars af þessari valdniöslu er i réttu
hlutfalli viö þá lítilsviröingu sem
hann sýnir sjálfsákvörðunarrétti
almennings i þessu landi.
1 tilkynningunni um þessa
ákvöröun skýtur ráöuneytiö sér á
bak viöþað, aö eindregin tilmæli
hafi borist frá æskulýösráöi og
áfengisvarnarráöi i þessa veru.
Þetta er í meira lagi málum
blandiö þvi sannanlega liggur
ekki fyrir nein samþykkt æsku-
lýösráös um aö beina þessum til-
mælum til ráöherra, og eftir þvi
sem næst veröur komist var
áfengisvarnarráö heldur aldrei
kallað saman vegna þessa máls.
Hér voru á feröinni nokkrir ein-
staklingar, aö visu tengdir fyrr-
greindum ráöum, sem krunkuöu
sig saman um aö sennilega væri
voöa sniöugt aö loka áfengis-
verslunum föstudaginn fyrir
hvitasunnu. Einhverjum skila-
boöum I þessa veru var komiö
áleiöis til fjármálaráöherra, sem
i blindni þess manns, sem fengið
hefur meira vald en honum er
hollt, fyrirskipaöi umsvifalaust
lokun. Nú mável vera, og raunar
ihæstamáta liklegt.að æskulýös-
og áfengisvarnarráð heföu veriö
ákaflega hrifin af þessu lokunar-
tilstandi heföu þau um máliö
fjallaö, en þaö skiptir ekki máli i
þessu sambandi.
Annars er þessi málatilbúnaöur
allur I fullu samræmi viö þau
furöulegheit sem einkennt hafa
umræðu umáfengismál á Islandi.
Lengst af hafa vaöið uppi fulltrú-
ar stofnana og hópa, sem telja
par tugi eöa hundruð manna, og
taliö sig þess umkomna aö hafa
vit fyrir almenningi i öllum mál-
um sem varöa áfengi. Ræfildóm-
ur stjórnmálamannanna er svo
mikill að þeir hafa látiö þessa fá-
mennu hópa teyma sig á asnaeyr-
unum i gegnum áratuga langt
bjórbann, og veriö hallir undir
ýmis konar boö og bönn að ööru
leyti.
Nú er ég þeirrar skoöunar að
áfengisvarnarráö geri ekki hiö
minnsta gagn i baráttunni gegn
áfengissýkinni sem slfkri. Þaðan
af siöur hefur oröiö nokkurt gagn
af samanlagðri templara- og
stúkuhreyfingunni i landinu.enda
aldreiveriðannaö en klúbbarfyr-
feröinni. Eöa hvernig fyndist
mönnum ef umferöarráð fengi
þvi framgengt að ekkert bensin
yrðiselt I vikunni fyrir verslunar-
mannahelgina? Það myndi jú
koma i veg fyrir öll umferöar-
slysin sem veröa oft um þá helgi.
Eða eigum viö að banna sölu á til
dæmis Fresca vegna þess aö likur
þykja benda til að drekki maður
samsvarandi tveimur og hálfu
baðkari af þeim ágæta drykk á
degi hverjum i þrjátlu ár sé
hugsanlegt að maöur fái krabba-
mein?
Við skulum um þessa helgi
hugsa kalt til þeirra manna sem
telja sig þess umkomna að hafa
vitfyrir okkur ismáu og stóru, —
manna sem ekki skilja takmörk
þeirra valda sem þeim eru falin.
Þaö hvarflar hins vegar ekki aö
okkur aö þeir hafi sjálfir læöst i
Rikiö á fimmtudagskvöldiö til aö
eiga nú einhverja lögg i stúdenta-
eöa afmælisveislunni.
Páll Ma gnússon
Páll Magnússon,
fréttastjóri, skrifar /■' .. 's“
Láttu bankaim ávaxta
jMiniiigana |ána!
Þriggj a mánaða verðtrygging - ný vöm gegn verðbólgu.
Viðskiptabankaniir
ÓSA