Tíminn - 02.06.1982, Blaðsíða 21

Mibvikudagur 2. júni 1982
21
dagbók útvarp/sjónvarp
DENNI DÆMALAUSI
„ Wilson brosti áðan, en ég held að hann hafi
bara verið að leysa vind. “
bókafréttir
211 kímnisögur og
kjarnyröi frá
ýmsum heimshornum
■ Hér eru samankomnar á einum
stað 211 úrvals kímnisögur og kjarn-
yrði frá ýmsum heimshornum, og
eru margar sögumar íslenskar og
nýjar af nálinni.
Margt og mikið hefur verið sagt
kímnisögunni til lofs. Abraham Lin-
coln, sá mæti mannvinur, en um
hann og eftir hann em nokkrar
sögur í bókinni, lét eitt sinn þessi
orð falla:
„Faðir minn kenndi mér að vinna,
og vinnan er nauðsyn og skvlda. En
ég elska ekki vinnuna. Eg elska
kímnisöguna,hnittyrðin, og mér hef-
ur oft verið borið á brýn að þar
kunni ég mér ekki hóf. En ég hef
orðið þess áskynja á langri ævi að
kimnisagan flytur kjarna hvers máls
með greiðustum hætti og hjarta
hvers venjulegs manns.“
Ef það er rétt hermt að hláturinn
lengi lífið ætti meðalaldr.r fslend-
inga að hækka talsvert með tilkomu
„211“.
Útgefandi er Amartak.
Afl vort og Æra eftir
Nordahl Grieg.
■Nordahl Grieg var víðfömll mað-
ur. Hann var mikill friðarsinni og
vildi jafnan vera þar sem hann vissi
mannkynið í hættu statt. Hann var
i Kína í byltingunni 1926 og á Spáni
á ámm borgarstyrjaldarinnar. Afl
vort og æru samdi hann 1935, eftir
að hafa kynnt sér gaumgæfilega
Mein Kamp Hitlers og sannfærst um
að ný heimsstyrjöld væri á næsta
leiti. Og er Afl vort og æra örvænt-
ingarfull tilraun hans til að opna
augu manna fyrir viðurstyggð styrj-
alda. Hann gerði það með því að
draga upp sem víti til varnaðar
myndir af þátttöku norskra sjó-
manna í heimsstyrjöldinni fyrri. Og
það vom einmitt myndirnar frá
hinni svokölluðu „Jobbetid", gróða-
brallstímabili Norðmanna frá þeim
ámm, sem mest áhrif höfðu á
þjóðina, fyrirbæri sem var svo
hrikalegt og siðlaust að tæpast mun
unnt að ýkja það í skáldskap.
Norðmenn höfðu aldrei orðið vitni
að öðm eins gullæði. Og norsk saga
geymir engin dæmi um jafn rudda-
lega auglýsingu rikisdæmis á sama
tíma og þorri þjóðarinnar bjó við
þröngan kost og færði þær fórnir að
á fjórða þúsund norskir sjómenn
fórust i styrjaldarátökum á höfum
heimsins.
Það var út af lýsingu Griegs á
útgerðarmönnunum að átök hófust
um verkið áður en það var fært upp
og kalla þurfti út öflugt lögreglulið
þegar það var fmmsýnt.
Ekkert leikrit á Norðurlöndum á
þessari öld hefur valdið öðm eins
fjaðrafoki.
Nordahl Grieg barðist með
Bandamönnum í heimsstyrjöldinni
síðari.
Flugvél hans var skotin niður á
jólaföstunni 1943 í loftárás á Berlin.
Hann var 41 árs þegar hann féll.
Jóhannes Helgi hefur þýtt bókina
og ritað ýtarlegan formála um höf-
undinn og verkið sjálft.
Útgefandi er Arnartak.
■ Hitler hlustar hér á ræðu Göbbels, en Hitler skipulagði sjálfur
sókn Þjóðverja i Ardennafjöllum.
Sjónvarp kl. 20,30
Örvaent-
ingarfull
tilraun er
mistökst
■ Bresk mynd úr seinni heims-
styrjöldinni, „Orustan um Ard-
ennafjöll" er á dagskrá sjónvarps-
ins i kvöld kl. 22.20.
Myndin fjallar um orustu sem
háð var í skógum Ardennafjalla
í Belgíu og Luxemburg þegar
innrás bandamanna í Vestur Evr-
ópu stóð sem hæst. Þetta var
örvæntingarfull tilraun Þjóðverja
til að stöðva framrás banda-
manna.en Hitierskipulagði sjálf-
ur sókn Þjóðyerjanna.
Rúmlega ein milljón hermanna
börðust i þessari orustu, og var
hún nokkur auðmýking fyrir
Bandaríkjamenn þar sem aldrei
höfðu í styrjöldinni fleiri banda-
rískir hermenn gefist upp og
verið teknir til fanga.
Myndin er um 50 minútna löng
og þýðandi og þulur er Gylfi
Pálsson
gengi íslensku krónunnar
Gengisskráning - 26. mai 1982 kl. 9.15 Kaup Sala
01-Bandaríkjadollar 10.710 10.740
02—Sterlingspund 19.358 19.413
03-Kanadadollar 8.677 8.701
04-Dönsk króna 1.3680 1.3719
05-Norsk króna 1.7899 1.7949
06-Sænsk króna 1.8540
07 Flnnskt mark 2.3737 2.3803
08-Franskur franki 1.7898 1.7948
09 Belgískur frankl 0.2458 0.2465
10—Svissneskur franki 5.4741 5.4894
ll-Hollensk gyllini 4.1871
12-Vestur-þýskt mark 4.6398 4.6528
13-ítölsk líra 0.00841
14-Austurriskur sch 0.6593 0.6611
15-Portúg. Escudo 0.1515
16-Spánskur peseti 0.1041
17-Japanskt yen 0.04478
18-írsktpund 16.099
20-SDR. (Sérstök dráttarréttindi) 12.1433
AÐALSAFN - Lestrarsalur, Þingholtsstræti
27, simi 27029. Opið alla daga vikunnar kl.
13-19. Lokað um helgar í mái, júnl og ágúst.
Lokaðjúiimánuð vegna sumarleyfa.
SÉRUTLÁN - afgreiðsla I Þingholtsstræti
29a, simi 27155. Bókakassar lánaðirskipum,
heilsuhælum og stofnunum.
SÓLHEIMASAFN - Sólheimum 27, simi
36814. Opiö mánud. til föstud. kl. 14-21,
einnig laugard. sept. til aprll kl. 13-16.
BÓKIN HEIM - Sólheimum 27, simi 83780.
Símatími: mánud. til fimmtud. kl. 10-12.
Heimsendingarþjónusta á bókum fyrir fatlaða
og aldraða.
HUÓÐBÓKASAFN - Hólmgarði 34, slmi
86922. Opið mánud. til föstud. kl. 10-16.
Hljóðbókaþjónusta fyrir sjónskerla.
HOFSVALLASAFN - Hofsvallagötu 16,
simi 27640. Opið mánud. til föstud. kl. 16-19.
Lokað i júllmánuði vegna sumarleyfa.
BÚSTAÐASAFN - Bústaðakirkju, slmi
36270. Opið mánud. til föstud. kl. 9-21, einnig
á laugardögum sept. til aprfl kl. 13-16.
BÓKABfLAR - Bækistöð I Bústaöarsafni,
slmi 36270. Viðkomustaðir viðs vegar um
borgina.
FIKNIEFNI -
Lögreglan i
Reykjavík,
móttaka
upplýsinga,
simi 14377
bilanatilkynningar
Rafmagn: Reykjavik, Kópavogur og Sel-
tjamames, sími 18320, Hafnarfjörður, slmi
51336, Akureyri simi 11414, Keflavlk slmi
2039, Vestmannaeyjar, sími 1321.
Hitaveltubllanlr: Reykjavfk, Kópavogur og
Hafnarfjörður, slmi 25520, Seltjamames,
slmi 15766.
Vatnsveltubilanlr: Reykjavik og Seltjamar-
nes, slmi 85477, Kópavogur, simi 41580, eftir
kl. 18 og um helgar slmi 41575, Akureyri, sími
11414. Keflavik, símar 1550, eftir lokun 1552.
Vestmannaeyjar, sfmar 1088 og 1533, Hafn-
arfjörður sími 53445.
Sfmabllanlr: i Reykjavik, Kópavogi, Sel-
tjamamesi, Hafnarfirði, Akureyri, Keflavlk og
Vestmannaeyjum, tilkynnist í 05.
Bllanavakt borgarstofnana: Slml 27311.
Svarar alla virka daga frá kl. 17 slödegis til
kl. 8 árdegis og á helgidögum er svarað allan
sólarhringinn. Tekið er við tilkynningum um
bilanir á veitukerfum borgarinnar og I öðrum
tilfellum, sem borgarbúar telja sig þurfa á
aðstoð borgarstofnana að halda.
sundstadir
Reykjavik: Sundhöllin, Laugardalslaugin
og Sundlaug Vesturbæjar eru opnar frá kl.
7.20-20.30. (Sundhöllin þó lokuð á milli
kl.13-15.45). Laugardaga kl. 7.20-17.30.
Sunnudaga kl. 8-17.30. Kvennatimar í
Sundhöllinni á fimmtudagskvöldum kl.
21 -22. Gufubðð i Vestubæjariaug og Laugar-
dalslaug. Opnunartlma skipt milli kvenna og
karia. Uppl. i Vesturbæjarlaug I slma 15004,
I Laugardalslaug I slma 34039.
Kópavogur: Sundlaugin er opin virka daga
kl. 7-9 og 14.30 til 20, á laugardögum kl. 8-19
og á sunnudögum kl. 9-13. Miðasölu lýkur
klst. fyrir lokun. Kvennatlmar þriðjudaga og
miðvikudaga.
Hafnarfjörður: Sundhöllin er opin á virkum
dögum kl. 7-8.30 og kl. 17.15-19.15 á
laugardögum 9-16.15 og á sunnudögum kl.
9-12.
Varmárlaug I Mosfellssveit er opin mánud.
til föstud. kl. 7-8 og kl. 17-18.30. Kvennatlmi
á fimmtud. kl. 19-21. Laugardaga opið kl.
14-17.30, sunnudaga kl. 10-12.
Sundlaug Brelðholts er opin alla virka
daga frá kl. 7.20-8.30 og 17-20.30. Sunnu-
daga kl.8-13.30.
áaetlun akraborgar
Frá Akranesl Frá Reykjavlk
Kl. 8.30 Kl. 10.00
kl. 11.30 kl. 13.00
kl. 14.30 kl. 16.00
kl. 17.30 kl. 19.00
I aprll og október verða kvöldferðir á
sunnudögum. — I mal, júnl og september
verða kvöldferðir á föstudögum og sunnu-
dögum. — I júll og ágúst verða kvöldferðir
alla daga nema laugardaga.
Kvöldferðlr eru frá Akranesi kl. 20.30 og frá
Reykjavlk kl. 22.00.
Afgrelðsla Akranesl slmi 2275. Skrifstof-
an Akranesi simi 1095.
Afgreið8la Reykjavlk slmi 16050. Slm-
svarl I Rvik slmi 16420.
útvarp
Miðvikudagur
2. júní
7.00 Veðurfregnir. Fréttir Bæn 7.20
Lelkfiml.
7.30 Tónleikar. Þulur velur og
kynnir.
8.00 Fréttir. Dagskrá. Morgunorð:
Guðmundur Ingi Leifsson talar.
8.15 Veðurfregnir. Forustugr. dagbl.
(útdr.) Tónleikar.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
„Úr ævintýrum barnanna“ Þórir S.
Guðbergsson les þýöingu sina á
barnasögum frá ýmsum löndum (3).
9.20 Leikfimi. Tilkynningar. Tónleik-
ar.
10.00 Fréttir. 10.10 Veðurfregnir.
10.30 Sjávarútvegur og slglingar.
Umsjór: Ir.gólfur Arnarson. Fjallað
verður im ársfund samtaka i kana-
dískum sjávarútvegi sem nýlega
var hali inn og rætt við Má Elisson
fiskimál ístjóra sem sótti fundinn.
10.45 Ball itttónlist Ýmsar frægar
hljómsveitir leika balletttónlist eftir
Prokofjeff, Katsjatúrían og Tsjaí-
kovský.
11.15 Snerting. Þáttur um málefni
blindra og sjónskertra í umsjá Arn-
þórs og Gisla Heigasonar.
11.30 Létt tónlist Aretha Franklin,
Joao Gilberto, Gaetano Veloso
o.fl. syngja og leika.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Tilkynning-
ar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veðurfregnir. Til-
kynningar. Miðvikudagssyrpa -
Andrea Jónsdóttir.
15.10 „Mærin gengur á vatninu1' eft-
ir Eevu Joenpelto Njörður P. Njarð-
vík les sögulok (25).
15.40 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15 Veður-
fregnir.
16.20Lítli barnatfmlnn Stjómendur:
Anna Jensdóttirog Sesselja Hauks-
dóttir. Láki og Lína láta heyra í sér
og fimm krakkar úr leikskólanum I
Seijaborg flytja stuttan leikþátt og
tala við stjórnendur þáttarins.
16.40 Tónhomið. Stjórnandi: Inga
Huld Markan.
17.00 fslensktónllst. Þorvaldur Stein-
grimsson og Ólafur Vignir Alberts-
son leika Tvær rómönsur fyrir fiðlu
og píanó, eftir Árna Björnsson /
Manuela Wiesler og Snorri S. Birgis-
son leika á flautu og pianó Fjögur
islensk þjóðlög i útsetningu Áma
Björnssonar.
17.15 Djassþáttur i umsjá Jóns Múla
Árnasonar.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá kvölds-
ins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.35 Á vettvangi
20.00 Rudolf Werthen og Eugene de
Chanck leika á fiðlu og pianó a.
Polonaise brillante nr. 2 op. 21 eftir
Henryk Wieniawsky b. Þrjár fiðlu-
kaprísur eftir Niccolo Paganini c.
Rapsodia nr. 1 eftir Béla Bartók.
20.45Landsleikur f knattspyrnu: fs-
land - England. Hermann Gunn-
arsson lýsir siðari hálfleik á Laugar-
dalsyelli.
21.45 Útvarpssagan: „Járnblómlð"
eftir Guðmund Danlelsson. Höf-
undur les (6).
22.15 Veðurfregnir. Fréttir. Dagskrá
morgundagsins.Orð kvöldsins.
22.35 Hungrar i að fæðast tll að
deyja úr hungrl. Eru fjarlægðir
mælikvarði á mannréttindi? Um-
sjón: Einar Guðjónsson, Halldór
Gunnarsson og Kristján Þorvalds-
son.
23.00 Kvöldtónlelkar Messa í B-dúr
„Harmoniemesse" eftir Joseph
Haydn. Judith Blegen, Frederika
von Stade, Kenneth Riege, Simon
Estes og Westminster-kórinn
syngja með Fílharmóníusveit New
York-borgar: Leonard Bernstein
stjórnar.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
sjonvarp
Miðvikudagur
2. júní
19.45 Fréttaágrip á táknmáll
20.00 Fréttir og veður
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.40 Vaka Fjallað verður um íslensk
leikhúsverkefni á væntanlegri Lista-
hátið í Reykjavík og m.a. rætt við
ömólf Árnason, framkvæmdastjóra
Listahátíðar. Umsjón: Oddur
Björnsson. Stjórn upptöku: Þrándur
Thoroddsen.
21.25 Hollywood Áttundi þáttur. (
gamni og alvöru. Þýðandi Óskar
Ingimarssón.
22.20 Byltingin óstöðvandi Bresk
mynd um byltinguna í Nicaragua,
þegar Somoza var steypt og eftir-
leikinn fyrstu mánuðina. Þýðandi:
Halldór Halldórsson.
22.55 Dagskrárlok.