Tíminn - 04.06.1982, Blaðsíða 11
FÖSTUDAGUR 4. JÚNÍ 1982
19
Byggt og búið fgamla daga - 347
m
m,
i,-
■ Gömul handkvöm, svipuð þeirri á Hámundarstöðum.
Danslag, reiðlag,
vinnusöngur og
fundið fé!
■ „Marga stund ég undi einn,
undrast læk og blómin“.
Blómabrekkan er mér í ljósu
barnsminni og enn heyri ég i
huganum niðinn í Reistaránni,
þytinn v fossunum, undan sunn-
anátt og dyninn i kornmyllunni
rétt sunnan og neðan við bæinn.
Á Hámundarstöðum
stóðu aðeins veggir af korn-
myllu milli bæjanna, en nú var
malað í stórri, þungri kvöm inni
í framhúsi og fengum við börnin
oft þann starfa. Kyrjuðum við oft
eyfirskan vinnusöng til léttis.
„ Mala grjón, mala grjón í
munninn á henni Skjaldarvík
Skjaldarvík, Skjaldarvik!“ Hið
síðasta margendurtekið, þegar
kvömin var hrist, þ.e. hraðinn
aukinn til að tæma hana. Lagið
man ég enn, en vinnusöngvar
munu hér fágætir.
Sem barn fór ég á samkomu á
Hjalteyri með foreldrum minum.
Eftir ræðu og tombólu hófst
ballið. Stór, vörpulegur maður
lék á harmóniku fyrir dansinum
og alltaf sama lagið, bara breytt
um takt, eftir því hvaða dans var
stiginn! Þetta lag ómar í eyrum
mér enn i dag.
Svo var það reiðlagið: Ég
stóð úti á hlaði á Reistará og
starði á riðandi mann á veginum
fyrir neðan. „Af hverju situr
maðurinn svona á hestinum“ kall-
aði ég til mömmu. „O, þetta er
bara hann Ellindur gamli og hefur
fengið sér neðan í því,“ var
svarið. Karlinn sneri nefnilega
öfugt og hélt sér í reiðann, en
klárinn rataði heim, lötraði i
hægðum sínum.
Sumarmorgun vaknaði pabbi
við hávaða i eldhúsinu. Kom þar
í ljós sami karlinn. Hann sat hátt
upp á eldhúsbita og komst ekki
niður! Bærinn hafði verið lokað-
ur, en karl skreið upp á þak og
smokkaði sér niður um viðan,
toifhlaðinn strompinn!
Dimmt haustkvöld var komið
við útidyralinkuna á Reistará, en
ekki barin þrjú högg eins og venja
var. Pabbi opnaði og sá djarfa
fyrir manni i myrkrinu. Rétti
gesturinn fram samanlagða lóf-
ana, auðsjáanlega með eitthvað i
lúkunum og baðst gistingar draf-
andi röddu, kvað langt heim út á
Strönd. Lófar mannsins reyndust
fullir af grænsápu í gauðrifn-
um umbúðum. Hann var að
koma úr kaupstaðarferð til Akur-
eyrar, en hafði týnt hestum og
vamingi út í myrkrið. Morguninn
eftir fundust hestarnir og mestall-
ur farangurinn á við og dreif,
þvi að snarast hafði af klyfja-
hestinum. Þegar vínbann var |
leitt i lög, gerðist þessi og fleiri
drykkjumenn nýtir borgarar.
Oft er mjög snjóþungt á Ár-
skógsströnd, ekki síst fram á
Þorvaldsdal. Snjóavetur fennti
þar bæinn Kúgil i kaf og taldi
bóndinn, Jón Einarsson, 27 þrep
upp á skaflinn, er hann gróf sig út
eftir stórhriðina.
Fornar dysir finnast alloft, ogl
stöku sinnum fésjóðir. Unglings-
stúlka, Soffia Jóhannsdóttir, var
að reka kýr og tina ber sunnan
við Hádegishólinn á Hellu,
nokkru fyrir aldamót. Finnui [
hún þá í blásinni hrísþúfu ein-
kennilegar plötur og lætur nokkr-
ar i pilsvasa sinn. Heimamenn I
töldu þetta forna peninga, en
aldrei fann Soffia þúfuna aftur, j
þrátt fyrir leit.
Soffia varð síðar húsfreyja á j
Hellu, atkvæðakona, gerði t.d. út
vélbátinn Hafrenning eftir lát
manns sins. Fleiri sagnir ganga af |
fundnu fé og beinum á Hellu.
Kjúkur komu upp i þúfu á tún-
inu um aldamótin. Kaupmaður
fann gamla mynt við þæi og hirti.
En um nóttina dreymdi hann
mann, sem bað hann að skila sér
peningunum sinum aftur. Ekki
skeytti kaupmaður um það en
sagði frá um morguninn.
Draumamaður kom aftur
næstu nótt og í þriðja sinn, þá
byrstur mjög, svo Brandur þorði
ekki annað en að grafa peningana
hjá kjúkunum aftur.
Á Hellu mun hafa verið hálf-
kirkja og grafreitur á miðöldum.
Uppi í Asmýri á Hámundarstöð-
um fundum við í þúfu steinahólf |
hálfhulið af mosa. Það var vel
gert, steinarnir féllu nákvæmlega
saman i niðurmjóu hólfinu. Ein-
hverntima hefur eitthvað verið
geymt í þessu hólfi, þó nú væri
það tómt. Sérkennilegt er lika
örnefnið Gullkeldusund út við
Hámundarstaðaháls.
Ingólfur Davídsson,
skrifar:
Elín Gróa Jónsdóttir
Elín Gróa Jónsdóttir.
fædd 24.11-1902
dáin 25.5-1982
Hvað er lifið?
Hvað er lifið? Geigvæn gata,
sem grúfir niðri dauðans skaut.
Hvað er lifið? Leið að rata
á Ijósa himindýrðar braut.
Hvað er dauðinn? Deiling stranda
dýrðar lands og timans straums,
fylling vona, vor míns anda,
vaka og ráðning lifsins draums.
(Ólina Andrésdóttir)
Hún „frænka“ er farin. Það má
segja að hún hafi verið farin fyrir 1/2
til einu ári siðan. En þegar lífsstarf-
inu lýkur er þá ekki best að fá að
skifta um tilverusvið? Ég veit að þar
var verið að undirbúa komu hennar
i allan vetur, en við sem erum hér i
efnisheimi skynjum timann á annan
hátt en þeir sem í geðheimi búa.
Elín Gróa Jónsdóttir hét hún
„frænka“ og heitir, fædd 24. nóvem-
ber 1902, elst 9 systkina frá Kambi
í Reykhólasveit. 10 áreru liðin síðan
amma mín fór frá okkur, Sesselja
Stefánsdóttir og enn fleiri ár síðan
hann afi fór, Jón Hjaltalín Brands-
son. Elín frænka var gift Karli G.
Magnússyni héraðslækni, fyrst á
Hólmavik siðan í Keflavik, er hann
líka farinn fyrir mörgum árum. Er
BÆNDUR
Eigum nokkrar UNIVERSAL
50 og 60 ha til afgreiðslu strax
Þessar dráttarvélar hafa reynst mjög vel.
öryggisgrindur eða öryggishús eftir vali kaupenda.
UTB445 með Duncan húsi 50 ha Kr. 107.000,— m/ssk. > c o T-
UTB 445 með grind 50 ha — 97.500,— — <■ z
UTB 600 með Duncan húsi 60 ha — 116.000,— — >
UTB600 með grind 60 ha — 107.000,— — i I
ÖLL VERÐ ERU ÁÆTLUÐ OG HÁÐ BREYTINGUM.
HAFIÐ SAMBAND VIÐ KAUPFÉLAGIÐ EÐA BEINT VIÐ OKKUR
ég viss um að á móti henni hefur
verið tekið með ástúð. Einn bræðra
hennar Ólafur Jónsson hefur líka
verið i hópnum. Man ég vel eftir
„frænku“ í Keflavik, var gaman að
heimsækja þau og fá að vera hjá
þeim tíma og tíma. Karl var litrikur
og skýr í bliki sínu, réttsýnn og hlýr.
Hún var eins og hennar fólk, mikið
blá - sem merkir tryggð og trausta
manneskju, var alltaf gott að koma
til hennar, örlát var hún og ágæt.
Eftir að. hann hætti störfum fluttu
þau hingað til Reykjavikur, bjuggu
sér fallegt heimili i glæsilegu húsi á
Ægissíðu 56, sem hann lét byggja,
en honum varð því miður ekki lifs
auðið, var burt kallaður 1957. Nú er
þessi kapítuli á enda, eftir er dóttir
þeirra Guðrún Sesselja Karlsdóttir
og hennar böm, dóttir, sem ber nafn
ömmu sinnar Elín Vigdís og sonur,
Einar Karl, sem ber nafn afa síns.
lifið heldur áfram. - Guð blessi þig
„frænka" og þakka þér samfylgdina.
Guð blessi ykkur sem eftir sitja.
Erla Stefánsdóttir.