Tíminn - 13.06.1982, Blaðsíða 18

18
immm
SUNNUDAGUR 13. JÚNÍ 1982
Evrópu á siðasta keppnistimabili. Mið-
framherjinn Andras Torocsik er frægur
fyrir slæma hegðun á leikvelli en hefur
lofað að „slappa af“ á Spáni. Aðrir
helstu leikmenn ungverska liðsins leika
með erlendum félögum - markvörður-
inn Ferenc Meszaros leikur með Sport-
ing Lissabon, varnarmaðurinn Gyozo
Martos leikur ásamt Lárusi Guðmunds-
syni hjá Waterschei í Belgíu og Laszlo
Balint, markheppinn varnarmaður, leik-
ur með Toulouse í Frakklandi.
Ungverjar munu að líkindum veita
Belgum harða keppni um annað sætið í
þessum riðli.
E1 Salvador
t>að gæti kannski virst kraftaverk að
menn stundi enn iþróttir í hinu
striðshrjáða El Salvador, þar sem um
50.000 manns hafa týnt lífinu síðustu tvö
árin. Þetta er reyndar ekki í fyrsta skipti'
sem E1 Salvador vekur athygli á sér fyrir
knattspyrnu - 1970 braust út tiu daga
stríð milli E1 Salvador og Hondúras eftir
að E1 Salvador hafði tryggt sér þátttöku
á HM i Mexíkó á kostnað nágranna sins.
Það var með miklum herkjum að El.
Salvador-liðið komst til Spánar í þetta
sinn, fyrst sigraði það með naumindum
í forkeppni undanriðils og varð svo í
öðru sæti í sjálfum undanriðlinum með
aðeins sex stig en betra markahlutfall.
Sigurvegarinn í riðlinum var Hondúras,
en þjóðirnar sem sitja heima voru
Mexíkó, Kanada, Kúba og Haiti.
Þjálfari E1 Salvador er Mauricio
Rodriquez, sem lék með liði E1 Salvador
í Mexikó 1970. í áðurnefndum undan-
riðli skoraði lið E1 Salvador aðeins tvö
mörk i fimm leikjum (eitt úr vafasamri
vitaspyrnu) og fékk á sig eitt - sem
hlýtur að benda til þess að vörnin sé
sterk en sóknin veik...
Riðill 4: í Bilbao og
Valladolid
England
Gengi eTíska landsliðsins hefur verið
svo misjafnt siðustu árin að erfitt er að
spá um hvernig þvi muni reiða af á Spáni
- stundum hefur liðinu gengið allt i
haginn, en þá er oftastnær eitthvert
stóráfall bak við næsta horn - líkt og
tapið gegn Norðmönnum i riðlakeppn-
inni. Eins og alkunna er hafa Englend-
ingar verið illa fjarri góðu gamni i
siðustu tveimur heimsmeistarakeppnum
sem auðvitað þykir miður gott i þessu
föðurlandi knattspymunnar. Og i þetta
sinn var leiðin i undankeppnina ekki
heldur bein og breið, enska liðið tapaði
leikjum gegn Rúmenum og Svisslend-
ingum auk Norðmanna og má þakka
vegsemdina innbyrðis úrslitum i leikjum
þessara þjóða.
En Englendingar hafa góðan mann-
skap, það efast enginn um, en aftur á
móti er orðið langt síðan að þeir hafa
getað stillt upp samstilltu og traustu
landsliði og er þar ekki síst hinni ströngu
deildakeppni um að kenna. Góður
árangur enskra félagsliða í Evrópu-
keppnum sýnir þó svo ekki verður um
villst að knattspyrnan þar stendur með
ágætum blóma, jafnvel þótt enskur
fótbolti hafi löngum þótt stórkallalegri
en sá evrópski.
Allir islenskir knattspyrnuunnendur
þekkja stóru nöfnin i enska liðinu mæta
vel - markvarslan er ýmist í höndum
Ray Clemence eða Peter Shilton, i
vörninni tróna Liverpool-leikmennirnir
Phil Thompson og nafni hans Neal, á
miðjunni er liklegt að mæði helst á þeim
Bryan Robson, Steve Coppell, Trevor
Brooking og Glenn Hoddle og í
framlínunni eru stjörnur á borð við
Kevin Keegan, Paul Mariner, Trevor
Francis og Tony Woodcock. Enginn
þessarra leikmanna hefur tekið þátt i
heimsmeistarakeppni áður, en allt eru
þetta þó snjallir og reyndir leikmenn.
Framkvæmdastjóri enska liðsins sið-
an 1977 er Ron Greenwood, fyrrum
leikmaður hjá Chelsea og þjálfari hjá
West Ham. Það er vanþakklátt starf að
vera landsliðsþjálfari Englands og
Greenwood mun ætla að draga sig i hlé
eftir keppnina á Spáni.
Enska liðið er til alls liklegt - riðill
þeirra er ekki sá sterkasti, en það gæti
af einskærum klaufaskap fallið út þegar
í fyrstu atrennu, ef því tekst að yfirvinna
óstöðugleikann er hins vegar allt eins
liklegt að það standi uppi sem sigur-
vegari að lokum.
Tékkó-
slóvakía
Tékkar búa að gamalli og góðri
fótboltamenningu, árin 1934 og 1962
urðu þeir silfurhafar í heimsmeistara-
keppnum. Nú birtast þeir aftur í
úrslitum HM eftir tólf ára hlé. En á
meðan hafa þeir þó sýnt að þeir kunna
sitthvað fyrir sér á knattspyrnusviðinu -
þeir urðu Evrópumeistarar 1976 og í
þriðja sæti í Evrópukeppninni 1980.
Tékkar komust áfram í úrslitakeppnina
á markahlutfalli og máttu teljast heppn-
ir, í síðasta leik sínum gerðu þeir
stórmeistarajafntefli við Sovétmenn, en
það nægði til að keppinauturinn Wales
sæti eftir með sárt ennið hafandi gert
jafntefli við ísland í Swansea.
Þjálfarinn er Josef Venglos, sá sami
og gerði Tékka að Evrópumeisturum
1976, hann tók aftur við liðinu 1978 eftir
að hafa verið landsliðsþj álfari Ástralíu
um nokkurt skeið.
Þekktasti leikmaður Tékka er hinn
leikreyndi Antonin Paneka, útsjónar-
samur miðjumaður sem skoraði sigur-
markið í EM 1976 úr vítaspyrnu. Hann
leikur nú með Rapid Wien i Austurriki.
í framlinunni hafa tvær gamlar kempur
lengi átt drjúga samvinnu - Marian
Masny og markavélin Zdenek Nehoda,
fyrirliði Dukla Prag og leikreyndasti
landsliðsmaður Tékka fyrr og síðar.
Allir þessir leikmenn eru komnir á
fertugsaldur og meðalaldur tékkneska
liðsins þykir óvenju hár.
Frakkland
Frakkar hafa sjö sinnum tekið þátt i
úrslitakeppni HM, en aðeins einu sinni
náð umtalsverðum árangri - þriðja sæti
i Svíþjóð 1958. Það var þá að Frakkinn
Jean Fontaine setti markamet keppninn-
ar fyrr og siðar, skoraði 13 mörk. Eftir
nokkra lægð voru Frakkar með í
Argentínu 1978 og veittu ítölum og
Argentínumönnum mjög harða keppni
í fyrsta riðli keppninnar. í þetta sinn
urðu Frakkar i öðru sæti i sinum
undanriðli, á eftir Belgum en á undan
Hollendingum og írum og unnu alla sina
leiki á heimavelli. Aftur á móti hefur
árangur franska liðsins upp á siðkastið
þótt heldur slaklegur, til dæmis töpuðu
þeir um daginn fyrir Perúmönnum í
Paris.
Framkvæmdastjóri franska liðsins er
Michel Hidalgo, einn af þremur fram-
kvæmdastjórum frá 1978 sem enn heldur
starfi sinu. Á gullöld fransks fótbolta var
Hidalgo leikmaður með Reims og
Monaco.
Hidalgo hefur gert talsverðar breyt-
ingar á liði sinu síðan ’78 - eins og þá
óttast andstæðingarnir mest Michel
Platini, 26 ára sóknarmann sem leikur
með St. Etienne. Aukaspyrnur hans
þykja þær hættulegustu í Evcópu.
Kjarninn i vörninni er enn miðvörður-
inn Marius Tresor sem leikur með
Bordeaux og í sókninni eru þeir
höfuðverkur markvarða Dominique
Rocheteau, kantmaður sem hefur fært
sig nær miðjunni, og hinn hugvitsami
Didier Six.
Margir af þekktustu leikmönnum
Norður-írlands leika með enskum liðum
og 'hafa margoft sést í íslensku
sjónvarpi. Allir þekkja markvörðinn Pat
Jennings, sem enn er í fullu fjöri þrátt
fyrir að hann sé kominn hátt á
fertugsaldurinn. Vörnin er sterk með þá
Jimmy Nicholl frá Manchester og Chris
Nicholl frá Sunderland í lykilhlutverk-
um. Á miðjunni hafa þeir náð ágætlega
saman Martin
ONeill frá Norwich og Sammy Mcllroy,
áður hjá Manchester United en nú hjá
Stoke, og i framlínunni eru þeir helstir
Gerry Armstrong frá Watford og Terry
Cochrane frá Middlesbrough.
Þetta er lítill og samstilltur hópur sem
mætir til Spánar hafandi engu að tapa
og getur án efa gert sterkari og stærri
þjóðum ýmsar skráveifur.
Kúwait
Kúwait varð sigurvegari i Asiu-Eyja-
álfu riðlinum og lagði þar m.a. að velli
Kina, Nýja-Sjáland og Saudi Arabiu.
Kuwait er fámenn þjóð og aðeins 14
félagslið starfandi í landinu - en
oliuauðurinn bætir upp það sem vantar
á mannskapinn. Alls mun Kuwait hafa
varið um 30 milljónum í undirbúning
undir heimsmeistarakeppnina, leikmenn
liðsins fengu til dæmis Rolls Royce-bíla
í bónus fyrir að sigra í riðlinum.
Framgöngu sina geta Kuwaitbúar
ekki hvað sist þakkað brasilska þjálfar-
anum Carlos Alberto (ekki varnarmað-
urinn sem var fyrirliði brasilsku heims-
meistaranna 1970) sem var keyptur fyrir
svimandi há laun og sannaði fyrst ágæti
sitt þegar Kuwait komst í undanúrslit
knattspymumóts Olympíuleikanna i
Moskvu 1980. Þar töpuðu þeir naumlega
fyrir gestgjöfunum Rússum.
Til marks um getu kuwaitska lands-
liðsins má geta að það gerði jafntefli við
íslenska landsliðið á heimavelli nú i vor.
Þá borguðu Kuwaitmenn brúsann og
finnst fótboltinn ábyggilega skemmtilegt
sport þótt dýrt sé.
Riðill 5: í Valencia og
Zaragossa
Spánn
Heimavöllur hefur löngum reynst
drjúgur í heimsmeistarakeppni: Urugu-
aymenn unnu keppnina á heimavelli
1930, sömu sögu er að segja af ítölum
1934, Englendingar urðu heimsmeistar-
ar i London 1966, Vestur-Þjóðverjar i
Múnchen 1974 og nú siðast Argentína í
Buenos Aires 1978. Einnig hafa smá-
þjóðir eins og Sviss, Sviþjóð og Chile
náð furðu langt þegar keppnin hefur
farið fram á þeirra heimaslóðum. Þvi er
ekki furðulegt að margir telji Spánverja
liklega til að ná langt á HM í sumar.
Þótt Spánverjar hafi löngum átt mikil
og fræg félagslið geta þeir ekki státað af
miklum árangri í heimsmeistarakeppn-
um. Þeir urðu i fjórða sæti 1950, en
siðan hafa þeir aðeins þrisvar sinnum
unnið sér rétt til þátttöku og alltaf fallið
út i forkeppninni, nú siðast i Argentinu
’78. Þjálfari liðsins, Jose Santamaria,
hefur löngum kvartað yfir þvi að
undirbúnigstími landsliðsins sé ónógur
og aðstaðan slæm, en hann veit líka að
slíkar afsakanir muni hinir kröfuhörðu
spænsku áhorfendur ekki taka til greina
ef illa fer.
Santamaria á sér annars nokkuð
merkilegan feril að baki - hann lék fyrir
Uruguay i heimsmeistarakeppninni
1954, gerðist síðan leikmaður hjá Real
Madrid, spænskur ríkisborgari og lék
níu sinnum með spænska landsliðinu.
Hann tók við sem þjálfari eftir úrslit
Evrópukeppninnar 1980. í fyrra fór
hann með lið sitt i keppnisför um
Suður-Ameriku, sem án efa hefur verið
lærdómsrik þótt úrslitin hafi verið
fremur óhagstæð fyrir Spánverja.
Stjörnuleikmenn Spánverja þykja
flestir hverjir heldur óstöðugir og
mistækir - markvörðurinn Luis Arcon-
ada hefur verið ákaflega klaufskur upp
á síðkastið, en eftir siðustu Evrópu-
keppni álitu margir hann besta mark-
mann i heimi. í vörninni eru þeir helstir
Rafael Gordillo, vinstri bakvörður, og
Jose Ramon Alesanco, miðvörður sem
nýverið var seldur frá Bilbao til
Barcelona fyrir metfé. En frægustu
leikmenn Spánverja eru leiknir og fljótir
framlínumenn - Juanito og Carlos
Santillana frá Real Madrid, þótt aðdá-
endur Real Sociedad vildu frekar sjá þá
Jesus Satrustegui og Roberto Lopez
Ufarte i þeirra stað. Aðdáendur Barce-
lona heimta aftur á móti að fá að sjá
Quini, réttu nafni Enrique Castro, sem
varð heimsfrægur þegar honum var rænt
i fyrra. Hann hefur þó ekki fundið náð
fyrir augum Santamaria í meira en ár.
Júgóslavía
Júgóslvar töpuðu aðeins einum leik
á leið sinni í úrslitakeppnina - 0-2 gegn
ítölum á útivelli - og urðu efstir í fimmta
Evrópuriðlinum. Þjálfari Júgóslava er
hinn þekkti Miljan Miljanic, sem var
þrjátíu ár hjá Rauðu Stjömunni í
Belgrad, fyrst sem leikmaður og siðan
sem þjálfari. Hann stjórnaði júgóslav-
neska liðinu í HM 1974, þjálfaði síðan
Real Madrid með góðum árangri í þrjú
ár, og tók síðan aftur við landsliði
Júgóslaviu 1978.
Núorðið er ein helsta útflutningsvara
Júgóslava leikmenn sem leika með
toppliðum viða um Evrópu, margir
þeirra munu styrkja júgóslavneska liðið
í sumar. Markvörðurinn Dragan Pantel-
ic leikur með franska liðinu Bordeaux
og er ekki aðeins þekktur fyrir að verja
vítaspymur heldur einnig fyrir að skora
úr þeim. Eitt sinn var hann um hríð
markahæsti leikmaðurinn i júgóslav-
nesku deildinni. Miðjuspili Júgóslava
stjórnar Ivica Surjak sem leikur með St.
Germain i París, ennfremur má búast
við að einhver kunnugleg andlit úr ensku
deildakeppninni verði í júgóslavneska
liðinu. Af öðrum þekktum leikmönnum
Júgóslava má nefna Zoran og Zlatko
Vujovic, tvíburabræður sem leika með
Hajduk Split, og framvörðinn Vladimir
Petrovic sem hefur tvivegis verið
kjörinn knattspymumaður Júgóslavíu.
Undirbúningur Júgóslava undir HM
hefur verið góður og markviss undir
stjórn hins snjalla Mijanic, sem einnig
hefur drjúga þekkingu á aðstæðum á
Spáni. Það ætti því að vera óhætt að spá
liðinu talsverðum frama.
Norður-
Irland
Þrjú lið frá Bretlandseyjum keppa i
heimsmeistarakeppninni á Spáni, en
þau hafa ekki verið svo mörg síðan í
Sviþjóð 1958 þegar þau voru fjögur.
Norður-irska liðið varð í öðru sæti i
fjórða Evrópuriðlinum, á eftir Skotum
og á undan knattspyrnuþjóðum eins og
Svium og Portúgal. Þó skoraði liðið
aðeins sex mörk i átta leikjum sinum -
gerði t.d. jafntefli 0-0 og 1-1 við Skota
- en það nægði semsagt til.
Framkvæmdastjóri norður-írska liðs-
ins er Billy Bingham, sem sjálfur hefur
reynslu af heimsmeistarakeppni síðan
hann lék með irska liðinu á HM i
Sviþjóð 1958. Þetta er í annað skipti sem
hann þjálfar norður-írska landsliðið, en
hann hefur einnig þjálfað Everton og
gríska landsliðið.
Hondúras
Það er víst engin hætta á að
„fótboltastríöið" frá 1969 endurtaki sig,
þvi nú eru bæði Hondúras og E1
Salvador með i úrslitum HM. Hondúras
í fyrsta sinn, en liðið varð efst i
undankeppni sex liða úr knattspyrnu-
sambandi Mið- og Norður-Ameríku og
Karabíahafsins sem haldin var i Tegucig-
alpa, höfuðborg Hondúras. Sigurinn var
öruggur, liðið skoraði átta mörk og fékk
á sig aðeins eitt og virðist öllu liklegra
til afreka en lið nágrannans E1 Salvador.
Framkvæmdastjóri Hondúras er Jose
Herrera sem einkum hefur sótt þekkingu
sina og aðferðir til Menottis Argentinu-
þjálfara. Þekktastur leikmanna Hondúr-
as utan heimalandsins er Gilberto
Jeronimo Yearwood, ungur miðvörður
sem leikur með spænska liðinu Vallado-
lid, en aðra leikmenn hefur Herrera sótt
á heimaslóðir.
Riðill 6: í Malaga og Sevilla
Brasilía
Brasiliumenn eru eina þjóðin sem
hefur tekið þátt i öllum heimsmeistara-
mótunum og sigrað þrivegis, eða oftar
en nokkur annar, - i Sviþjóð ’58, Chile
’62 og Mexikó ’70. Ennfremur hafa þeir
einu sinni unnið silfurverðlaun og
tvívegis brons. Brasilía átti fyrsta liðið
sem tryggði sér sæti á Spáni i
undankeppninni, liðið lék i riðli ásamt
Bólivíu og Venezúela og tapaði ekki
stigi.